Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Bài: Sóng cơ và sự truyền sóng cơ (Bản hay)

1. Thí nghiệm 
O 
M 
I. SÓNG CƠ 
Tiết 12: SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
- Dụng cụ : cần dung một đầu kẹp chặt , một đầu gắn mũi nhọn S. 
 Bố trí TN : hình vẽ 
(SGK – 36). 
Tiến hành : Cho cần rung dao động và mũi nhọn S chạm vào nước tại O 
- Kết quả : 
Chương II:SÓNG CƠ VÀ SÓNG ÂM 
Tiết 12: SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
 2. Định nghĩa : 
- Sóng cơ là dao động lan truyền trong một môi trường 
O 
I. SÓNG CƠ 
- Sóng nước truyền theo các phương khác nhau trên mặt nước với tốc độ như nhau . 
M 
O 
Tiết 12: SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
Phöông dao ñoäng 
Phöông truyeàn soùng 
Tiết 12: SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
I. SÓNG CƠ 
3. Sóng ngang 
3. Sóng ngang 
- Sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương vuông góc với phương truyền sóng . 
 - Sóng ngang truyền được trong chất rắn và trên mặt chất lỏng . 
Tiết 12: SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
I. SÓNG CƠ 
+ Lưu ý: 
Sóng truyền trong nước không phải là sóng ngang nhưng sóng mặt nước là trường hợp đặc biệt : Do có sức căng mặt ngoài lớn nên mặt nước tác dụng như màng cao su và do đó cũng truyền được sóng ngang . 
4. Sóng dọc 
Tiết 12: SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
I. SÓNG CƠ 
 - Sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương trùng với phương truyền sóng . 
 - Sóng dọc truyền được trong chất rắn , lỏng , khí . 
Phöông dao ñoäng 
Phöông truyeàn soùng 
Tiết 12: SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
I. SÓNG CƠ 
4. Sóng dọc 
II. Các đặc trưng của một sóng hình sin. 
1. Sự truyền sóng hình sin 
Lúc t = 0, A bắt đầu dao động . 
Lúc t = T/4 pha dao động từ A truyền tới B. 
Tương tự các thời điểm T/2, 3T/4, T sóng truyền đến C, D, E.. 
Sau thời gian T, Quãng đường sóng truyền là : 
Tiết 12: SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
2. Các đặc trưng của một sóng hình sin 
a. Biên độ sóng : là biên độ dao động của một phần tử môi trường có sóng truyền qua. 
b. Chu kì ( tần số ) của sóng là chu kì ( tần số ) dao động của một phần tử môi trường có sóng truyền qua. 
c. Tốc độ truyền sóng là tốc độ truyền dao động trong môi trường đối với một môi trường nhất định thì v không đổi . 
d. Bước sóng : là quãng đường sóng truyền trong một chu kì . Hai phần tử nằm trên cùng một phương truyền sóng cách nhau một bước sóng thì dao động cùng pha với nhau . 
e. Năng lượng sóng là năng lượng dao động của các phần tử môi trường có sóng truyền qua. Quá trình truyền sóng là quá trình truyền năng lượng . 
Tiết 12: SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
II. Các đặc trưng của một sóng hình sin. 
C©u 1: § iÒu nµo sau ®©y lµ ® óng khi nãi vÒ ph­¬ng dao ® éng cña sãng ngang ? 
	 A. N»m theo ph­¬ng ngang 
	B. Vu«ng gãc víi ph­¬ng truyÒn sãng 
	C. N»m theo ph­¬ng th¼ng ® øng 
	D. Trïng víi ph­¬ng truyÒn sãng 
C©u 2: Sãng ngang truyÒn ®­ îc trong c¸c m«i tr­êng nµo d­íi ®©y? 
	 A. R¾n vµ láng 
	B. R¾n vµ trªn mÆt m«i tr­êng láng 
	C. Láng vµ khÝ 
	D. KhÝ vµ r¾n 
Bµi tËp vËn dông 
C©u 3 : Mét sãng cã tÇn sè 120Hz truyÒn trong mét m«i tr­êng víi tèc ®é 60m/s. B­íc sãng cña nã lµ ? 
	 A. 1,0m 
	B. 2,0m 
	C. 0,5m 
	D. 0,25m 
Bµi tËp vËn dông