Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Thí nghiệm - Hồ Tuấn Hùng

Bài Giảng Thầy : Hồ Tuấn Hùng – Khoa Vật Lí , Trường ĐHSP Hà Nội 
LỚP TẬP HUẤN ĐỒ DÙNG DẠY HỌC CỐT CÁN TỈNH Bắc Giang – Komtum – GiaLai - ĐăcNông 
Thí nghiệm vật lí lớp 12 
Dao động cơ 
Sóng cơ và sóng âm 
Dòng điện xoay chiều 
Quang học 
Mô men quán tính 
Hồ Tuấn Hùng – ĐHSP Hà Nội 
Dao động cơ 
Bài 1. Ghi đồ thị dao động của con lắc đơn 
Bài 2. Thí nghiệm dao động cơ học 
Bài 1. Ghi đồ thị dao động của con lắc đơn 
II. Dụng cụ 
- Hộp gỗ có bộ phận tiếp điện và để gắn giá cho con lắc . 
- Giá thí nghiệm , dùng để gắn con lắc và nam châm điện . 
- Nam châm điện để cho con lắc dao động . 
- Quả nặng dùng làm con lắc , có gắn bút lông ở phía dưới . 
- Tấm ghi đồ thị bằng mica có môtơ điều khiển ( hướng và tốc độ trượt ) 
- Mực để thấm cho bút lông của con lắc . 
I. Mục tiêu 
- Nhìn thấy dạng đồ thị dao động của con lắc đơn là dạng dao động điều hoà . 
- Biết thao tác lắp ráp và thực hiện thí nghiệm . 
x 
t 
0 
T 
Bài 2. Thí nghiệm dao động cơ học 
I. Mục tiêu 
- Khảo sát chu kì dao động của con lắc đơn và con lắc lò xo. 
- Khảo sát dao động cưỡng bức và hiện tượng cộng hưởng . 
- Rèn luyện kĩ năng thực hành . 
II. Dụng cụ 
- Cổng quang điện 
- Giá thí nghiệm 
- Thước ke nhôm 
- Ròng rọc 
- Đồng hồ đếm thời gian hiện số 
- Lò xo (2 cái ) 
- Quả nặng (5 quả ) 
- Bi sắt (3 viên ) 
- Dây treo 
Sóng cơ và sóng âm 
Bài 3. Bộ thí nghiệm về sóng nước 
Bài 4. Khảo sát hiện tượng sóng dừng 
Bài 5. Tốc độ truyền âm trong không khí - Cộng hưởng âm 
Bài 6. Khảo sát hiện tượng giao thoa sóng âm 
Bài 3. Bộ thí nghiệm về sóng nước 
S 1 
S 2 
II. Dụng cụ 
- Giá thí nghiệm ( khung sắt và màn quan sát ). 
- Gương phẳng . 
- Bộ rung. 
- Cần tạo sóng . 
- Thanh chắn sóng (3 cái ). 
- Hộp đèn điện 12V-50W. 
I. Mục tiêu 
- Quan sát hiện tượng sự tạo thành sóng nước và sự lan truyền sóng nước . 
- Quan sát hiện tượng giao thoa sóng nước . 
Bài 4. Khảo sát hiện tượng sóng dừng 
M 
A 
B 
F 
I. Mục tiêu 
- Quan sát sự tạo thành sóng dừng và sự cộng hưởng sóng dừng trên sợi dây . 
- Điều kiện cộng hưởng của sóng dừng trên dây . 
- Xác định bước sóng và vận tốc truyền sóng . 
- Nghiên cứu mối quan hệ giữa vận tốc truyền sóng v và lực căng F. 
 II. Dụng cụ và thí nghiệm 
- Giá thí nghiệm , gắn sợi dây M nối với lực kế F có thể thay đổi lực căng sợi dây . Sợi dây đi qua bộ rung điện từ A và con trượt B. 
- Bộ nguồn xoay chiều cung cấp cho bộ rung. 
- Lực kế 5N. 
- Lò xo. 
Bài 5. Tốc độ truyền âm trong không khí 
I. Mục tiêu 
Thông qua bài thực hành học sinh nắm được tính chất của nguồn âm , sự truyền sóng âm trong không khí và hiện tượng tổng hợp âm . 
II. Dụng cụ 
- Bộ nguồn xoay chiều , điều chỉnh được tần số . 
 Giá có ống thuỷ tinh 
 Loa điện động . 
- Pittông . 
- Dây kéo . 
- Bộ âm thoa và búa cao su . 
- Khớp nối đỡ âm thoa . 
Bài 6. Khảo sát hiện tượng giao thoa sóng âm 
Dòng điện xoay chiều 
Bài 7. Khảo sát đoạn mạch xoay chiều RLC mắc nối tiếp 
Bài 8. Khảo sát sự lệch pha giữa dòng điện và hiệu điện thế của dòng xoay chiều đi qua các linh kiện R, L, C 
Bài 9. Ứng dụng của máy biến thế 
Bài 10. Hoạt động của máy phát điện xoay chiều 3 pha 
Bài 7. Khảo sát đoạn mạch xoay chiều RLC mắc nối tiếp 
a 
b 
c 
U ac , 6V, 50Hz 
R 
L, r 
a 
b 
c 
U ad , 6V, 50Hz 
d 
R 
L 
C 
a 
b 
c 
IZ ac 
IR 
IZ bc 
I  L 
h 
a 
c 
b 
d 
h 
I.Z ac 
I.R 
I.Z bc 
I  L 
I/  C 
I.r 
 
Dụng cụ 
 - Hộp dụng cụ gồm bảng lắp ráp mạch điện cùng các linh kiện : cuộn dây , tụ điện , điện trở cùng các dây nối . 
- Bộ nguồn xoay chiều ( chú ý chọn điện áp thích hợp với thông số của mạch sao cho khi cộng hưởng , điện áp của U L,r > U C thì mới phù hợp . 
- Đồng hồ đo hiệu điện thế ( có thể dùng đồng hồ vôn hay đồng hồ đa năng ). 
U C 
U L 
U L,r 
U r 
U R 
Bài 8. Khảo sát sự lệch pha giữa dòng điện và hiệu điện thế của dòng xoay chiều đi qua các linh kiện R, L, C 
I. Mục tiêu 
Thông qua bài thực hành , học sinh xác định được sự lệch pha của dòng điện và hiệu điện thế đoạn mạch xoay chiều có các linh kiện : điện trở , cuộn cảm và tụ điện . 
Dụng cụ 
 - Hộp dụng cụ gồm bảng lắp ráp mạch điện cùng các linh kiện : cuộn dây , tụ điện , điện trở cùng các dây nối . 
- Bộ nguồn xoay chiều . 
- Đồng hồ đo hiệu điện thế V và điện kế G 
Bài 9. Ứng dụng của máy biến thế 
I. Mục tiêu 
- Hiểu nguyên lí vận tải điện năng đi xa của máy biến thế . 
- Cách đấu nối nguồn điện vào máy biến thế . 
II. Dụng cụ 
 Máy biến áp 
 Bóng đèn 6V-3W 
 Nguồn xoay chiều 
Bài 10. Hoạt động của máy phát điện xoay chiều 3 pha 
I. Mục tiêu 
- Hiểu nguyên lí vận hành của máy phát xoay chiều 3 pha . 
- Cách đấu nối nguồn 3 pha với tải tiêu thụ . 
II. Dụng cụ 
Bảng thí nghiệm 
 Mô hình máy phát điện 3 pha 
Bảng mạch điện nối sao /tam giác 
Quang học 
Bài 11. Khảo sát hiện tượng quang phổ 
Bài 12. Thực hành xác định bước sóng của ánh sáng 
Bài 13. Khảo sát hiện tượng quang điện ngoài 
Bài 11. Khảo sát hiện tượng quang phổ 
I. Mục tiêu 
- Quan sát hiện tượng quang phổ . 
- Phương pháp phân tích ánh sáng trắng thành ánh sáng đơn sắc . 
- Xác định cường độ ánh sáng quan hệ với tần số của nó 
II. Dụng cụ 
 Bảng từ 
 Nguồn sáng 
 Lăng kính 
 Màn chắn 
 Cảm biến ánh sáng ( phụ thuộc tần số ánh sáng ) 
Bài 12. Thực hành xác định bước sóng của ánh sáng 
I. Mục tiêu 
- Quan sát hiện tượng giao thoa ánh sáng qua khe I- âng . 
- Thực hành đo bước sóng ánh sáng . 
II. Dụng cụ 
- Giá thí nghiệm . 
- Đèn laze bán dẫn . 
- Khe I- âng (2 cái ). 
 Màn quan sát . 
 Thước dây và thước kẹp 
a 
F 1 
F 2 
P 
D 
d 1 
d 2 
M 
0 
x 
E 
 = a.i /D 
Bài 13. Khảo sát hiện tượng quang điện ngoài 
I. Mục tiêu 
- Hiểu được hiện tượng quang điện ngoài . 
- Xác định cường độ dòng điện quan hệ với tần số của ánh sáng như thế nào . 
II. Dụng cụ 
Tế bào quang điện 
 Bóng đèn 220V-32W 
 Hộp chân đế 
 Kính lọc sắc 
 Điện kế 
Bài 15. Khảo sát mô men quán tính của vật rắn 
I. Mục tiêu 
Khảo sát mô men quán tính của vật rắn phụ thuộc vào hình dạng của nó . 
II. Dụng cụ 
- Giá thí nghiệm có gắn hai ròng rọc , thước chia độ , nam châm điện , hai cổng quang điện . 
- Các vật rắn có lỗ khớp với ròng rọc lớn trên đỉnh của giá ( một vật hình nón , ba hình trụ đặc , một trụ rỗng ). 
- Đồng hồ đếm thời gian hiện số ( được cấp từ lớp 10).