Bài giảng Vật lý 10 - Bài 9: Tổng hợp và phân tích lực điều kiện cân bằng của chất điểm

quyù thaày coâ ñeán döï giờKính chaøoMoân Vaät LyùLôùp 10a15CHƯƠNG IIĐỘNG LỰC HỌC CHẤT ĐIỂMTỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰCBA ĐỊNH LUẬT NIU-TƠNKHỐI LƯỢNG VÀ QUÁN TÍNHCÁC LỰC CƠ HỌC: LỰC HẤP DẪN, LỰC ĐÀN HỒI,LỰC MA SÁT, LỰC HƯỚNG TÂMCHUYỂN ĐỘNG NÉM NGANGChúng ta đều muốn biết vì sao vật này đứng yên, vật kia chuyển động? Vì sao vật này chuyển động thẳng đều, vật kia chuyển động có gia tốc? Để tìm câu trả lời, chúng ta sẽ xét mối liên hệ giữa chuyển động và lực.BÀI 9TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰCĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA CHẤT ĐIỂMTỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰCĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA CHẤT ĐIỂMCHƯƠNG IIĐỘNG LỰC HỌC CHẤT ĐIỂMBÀI 9-TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰCĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA CHẤT ĐIỂM  C1: Vật nào tác dụng vào cung làm cung biến dạng ? Vật nào tác dụng vào mũi tên làm mũi tên bay đi ?I.Lùc. C©n b»ng lùc. Quan sátI.Lùc. C©n b»ng lùc.FaI.Lùc. C©n b»ng lùc.FaLùc lµ g×? Lùc ®­îc ®o b»ng ®¬n vÞ nµo?I. Lùc. C©n b»ng lùc.Trong thực tế có trường hợp khi ta tác dụng lực mà không gây gia tốc cho vật nhưng vật bị biến dạng. Em hãy lấy ví dụI. Lùc. C©n b»ng lùc.>Lùc lµ ®¹i l­îng vÐct¬ ®Æc tr­ng cho t¸c dông cña vËt nµy lªn vËt kh¸c mµ kÕt qu¶ lµ g©y ra gia tèc cho vËt hoÆc lµm cho vËt biÕn d¹ng.C¸c lùc c©n b»ng lµ c¸c lùc nh­ thÕ nµo? >Lùc c©n b»ng lµ c¸c lùc khi t¸c dông ®ång thêi vµo c¸c vËt th× kh«ng g©y ra gia tèc cho c¸c vËt>§¬n vÞ cña lùc lµ Niut¬n (N)	Tæng hîp vµ ph©n tÝch lùcaGi¸ cña lùc lµ g×?§­êng th¼ng mang vÐct¬ lùc lµ gi¸ cña lùcI.Lùc. C©n b»ng lùc.Hai lùc c©n b»ng lµ hai lùc cïng t¸c dông lªn mét vËt, cïng gi¸ cïng ®é lín vµ ng­îc chiÒuFC2 Nh÷ng lùc nµo t¸c dông lªn qu¶ cÇu? C¸c lùc nµy do nh÷ng vËt nµo g©y ra?TPThế nào là cặp lực cân bằng?F1F2II. Tæng hîp lùc.1.ThÝ nghiÖm.Bè trÝ thÝ nghiÖm nh­ h×nh vϧiÓm O sÏ ®øng yªn d­íi t¸c dông cña ba lùc F1 ,F2 vµ F3Điểm O đứng yên, nó chịu tác dụng các lực nào?MNOOABCMNO	NÕu thay thÕ vµ b»ng lùc F th× F cã ph­¬ng, chiÒu ®é, lín nh­ thÕ nµo?F1F2F cã ph­¬ng lµ ph­¬ng cña F3ng­îc chiÒu víi F3 vµ ®é lín b»ng F3OABCDMNOC3: Từ các thí nghiệm trên ta rút ra kết luận gì về tính chất của lực?- Lực là đại lượng vectơABCDNối các đầu mút của véc tơ F1, F, F2, 0 ta được hình gì?OII. Tæng hîp lùc.2. §Þnh nghÜaTæng hîp lùc lµ thay thÕ c¸c lùc t¸c dông ®ång thêi vµo cïng mét vËt b»ng mét lùc cã t¸c dông gièng hÖt nh­ c¸c lùc Êy.Tæng hîp lùc lµ g×?Tæng hîp lùc ®­îc thùc hiÖn b»ng quy t¾c nµo?NÕu hai lùc ®ång quy lµm thµnh hai c¹nh cña mét h×nh b×nh hµnh th× ®­êng chÐo kÎ tõ ®iÓm ®ång quy biÓu diÔn hîp lùc cña chóng 3. Quy t¾c h×nh b×nh hµnhVÒ mÆt to¸n häc ta viÕt:F1 + F2 = FFF1F2OFF12Trong trường hợp có nhiều lực đồng quy thì quy tắc này áp dụng như thế nào?OF1F2F3FIII. §iÒu kiÖn c©n b»ng cña chÊt ®iÓm.Muèn chÊt ®iÓm ®øng c©n b»ng ta cÇn cã ®iÒu kiÖn g× ®èi víi c¸c lùc t¸c dông?Muèn mét chÊt ®iÓm ®øng c©n b»ng th× hîp lùc t¸c dông lªn nã ph¶i b»ng kh«ng Tæng hîp vµ ph©n tÝch lùcIV. Ph©n tÝch lùc.MNOF1F3F2FPh©n tÝch lùc lµ g×?Ph©n tÝch lùc lµ thay thÕ mét lùc b»ng hai hay nhiÒu lùc cã t¸c dông gièng hÖt nh­ lùc ®ã.§Þnh nghÜa:PhÐp ph©n tÝch lùc lµ phÐp lµm ng­îc víi phÐp tæng hîp lùc do ®ã nã còng tu©n theo quy t¾c h×nh b×nh hµnh. Tuy nhiªn chØ khi biÕt mét lùc cã t¸c dông cô thÓ theo hai ph­¬ng nµo th× míi ph©n tÝch lùc ®ã theo hai ph­¬ng Êy.Chó ý:F’2F’1Nếu muốn O đứng yên mà không dùng F3 ta phải làm sao?Nh­ vËy ta cã thÓ thay thÕ F3 b»ng c¸c lùc F’1 vµ F’2 Ta kéo lực F’1 C©n b»ng víi F1F’2 C©n b»ng víi F2FF1FOF2Phân tích F theo hai phương OM và ON MNLùc lµ ®¹i l­îng vÐct¬ ®Æc tr­ng cho t¸c dông cña vËt nµy lªn vËt kh¸c mµ kÕt qu¶ lµ g©y ra gia tèc cho vËt hoÆc lµm cho vËt biÕn d¹ng§¬n vÞ cña lùc lµ Niut¬n (N)Tæng hîp lùc lµ thay thÕ c¸c lùc t¸c dông ®ång thêi vµo cïng mét vËt b»ng mét lùc cã t¸c dông gièng hÖt nh­ c¸c lùc Êy.Muèn mét chÊt ®iÓm ®øng c©n b»ng th× hîp lùc t¸c dông lªn nã ph¶i b»ng kh«ngPh©n tÝch lùc lµ thay thÕ mét lùc b»ng hai hay nhiÒu lùc cã t¸c dông gièng hÖt nh­ lùc ®ã.Hai lùc c©n b»ng lµ hai lùc cïng t¸c dông lªn mét vËt, cïng gi¸ cïng ®é lín vµ ng­îc chiÒuBÀI 9-TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰCĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA CHẤT ĐIỂMĐộ lớn: OOOFrNếu Thì Nếu Thì Nếu Thì OBÀI 9-TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰCĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA CHẤT ĐIỂMCỦNG CỐ VẬN DỤNG KIẾN THỨCCâu 1. Chỉ ra kết luận sai trong các kết luận sau:A. Lực là nguyên nhân làm cho vật chuyển động hoặc bị biến dạng.B. Lực là đại lượng vectơ.C. Lực tác dụng lên vật gây ra gia tốc cho vật.D. Có thể tổng hợp các lực đồng quy theo quy tắc hình bình hành.BÀI 9-TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰCĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA CHẤT ĐIỂMCỦNG CỐ VẬN DỤNG KIẾN THỨCCâu 2. Cho hai lực đồng quy có độ lớn 9N và 12N. Độ lớn của hợp lực là:A. 1NB. 2NC. 15ND. 25NKhi vËt ë trªn mÆt ph¼ng nghiªng. VËt cã xu h­íng bÞ kÐo tr­ît xuèng d­íi mÆt ph¼ng nghiªng lµ do lùc g× t¸c dông vµo vËt?Traân troïng kính chaøoBài giảng đến đây kết thúc rồi.Các em về nhà cố gắng học bài nhé!