Bài giảng Vật lý 12 - Bài 14: Sóng cơ - Phương trình sóng

CHÀO CÁC THẦY CÔ CÙNG TOÀN THỂ CÁC EMGiáo viên : Lê phương NamBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG1. Quan sátOMQuan saùt hình aûnh thí nghieäm, haõy cho bieát khi O dao ñoäng, maët nöôùc coù hình daïng theá naøo? I/ HIỆN TƯỢNG SÓNGBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGKhi nguồn O dao động, trên mặt nước xuất hiện nhữngvòng tròn đồng tâm lồi lõm xen kẽlan rộng dần tạo thành sóng nước1/ Quan sátQuan saùt hình aûnh thí nghieäm so saùnh toác ñoä truyeàn soùng theo caùc phöông khaùc nhau treân maët nöôùc?OBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGI/ HIỆN TƯỢNG SÓNGSóng nước truyền theo các phương khác nhau trên mặt nước với cùng một tốc độ vMũi nhọn oCần rung Mẩu nút chai MOTHÍ NGHIỆM SÓNG NƯỚCKhi có sóng trên mặt nước, các đỉnh sóng (chỗ mặt nước lồi lên) chuyển động theo phương ngang ra xa tâm. Còn miếng xốp nhỏ C dao động lên xuống tại chỗ.1/ Quan sátBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGI/ HIỆN TƯỢNG SÓNGBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGI/ HIỆN TƯỢNG SÓNG2/ Định nghĩaSoùng cô laø dao ñoäng cơ lan truyeàn trong moät moâi tröôøng. Chú ý: sóng cơ không truyền được trong chân khôngO MQuan saùt hình aûnh thí nghieäm so saùnh phöông truyeàn soùng vaø phöông dao ñoäng cuûa caùc phaàn töû cuûa maët nöôùc taïi O vaø taïi M?BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGI/ HIỆN TƯỢNG SÓNG3-Soùng ngang- Soùng ngang là soùng trong ñoù caùc phaàn töû cuûa moâi tröôøng dao ñoäng theo phöông vuoâng goùc vôùi phöông truyeàn soùng- Soùng ngang truyeàn ñöôïc trong chaát raén vaø treân maët moâi tröôøng chaát loûng.Phöông dao ñoängPhöông truyeàn soùngBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGI/ HIỆN TƯỢNG SÓNG4/ Soùng doïcQuan saùt hình aûnh thí nghieäm so saùnh phöông dao ñoäng cuûa caùc voøng loø xo vaø phöông truyeàn dao ñoäng treân loø xo?BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGI/ HIỆN TƯỢNG SÓNG-Là soùng trong ñoù caùc phaàn töû cuûa moâi tröôøng dao ñoäng theo phöông truøng vôùi phöông truyeàn soùng-Soùng doïc truyeàn ñöôïc trong chaát raén, chaát loûng vaø chaát khíPhöông dao ñoängPhöông truyeàn soùngBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG4/ Soùng doïcI/ HIỆN TƯỢNG SÓNG-Luùc t=0, A baét ñaàu dao ñoäng töø vò trí caân baèng höôùng xuoáng .-Luùc t=T/4 pha dao ñoäng töø A truyeàn ñeán B -Töông töï caùc thôøi ñieåm T/2 , 3T/4 , T soùng truyeàn ñeán C , D , E . . .Sau thôøi gian T, quaõng ñöôøng truyeàn laø:BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNG5/ Giải thích sự tạo thành sóng cơI/ HIỆN TƯỢNG SÓNG1-Hình bên biểu diễn một sóng ngang đang truyền về phía phải. P và Q là hai phần tử thuộc môi trường sóng truyền qua. Hai phần tử P và Q chuyển động như thế nào ngay tại thời điểm đó?2-giả sử điểm N đang chuyển động đi xuống thi ngay tại thời điểm đó sóng truyền theo chiều nàoNABII. CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA MỘT SÓNG HÌNH SIN1.Sự truyền của một sóng hình sin B FA C E G I t = 0 C D G H B D F H t = T/4A D E H IA C E G I t = T/2 B E F IA t = 3T/4 B D F H B C F G A C E G I t = T D H  /2 Mặt nước phẳng lúc chưa có sóng λ (một d.đ toàn phần)- k/c ngắn nhất giữa 2 điểm d.đ cùng pha- k/c giữa 2 đỉnh sóng (2 gợn lồi) liên tiếp- Biên dộ sóng : a- Độ cao của sóngNguồn phát sóng λ BÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGII. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNGII. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNGChu kì (taàn soá)cuûa soùng: Chu kỳ (tần số) của sóng bằng chu kỳ(tần số) của nguồn và bằng chu kỳ (tần số) của tất cả các phần tử của môi trường có sóng truyền qua.Sóng truyền từ môi trường nàysang môi trường khác thì tần số sóng không đổiBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGII. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNGBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGB. Bieân ñoä cuûa soùng: Bieân ñoä A cuûa soùng laø bieân ñoä dao ñoäng cuûa moät phaàn töû moâi tröôøng coù soùng truyeàn qua. II. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNGBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGC. Böôùc soùng: Böôùc soùng laø quaõng ñöôøng soùng truyeàn ñöôïc trong moät chu kì .Bước sóng là khoảng cách giữa hai điểm gần nhau nhất dao động cùng pha trên phương truyền sóngSóng vừa có tính tuần hoàn theo thời gian là một chu kì vừa có tính tuần hoàn theo không gian là một bước sóngII. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNGBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGD. Toác ñoä truyeàn soùng: Toác ñoä truyeàn soùng v laø toác ñoä lan truyeàn dao ñoäng trong moâi tröôøng ( vôùi 1 moâi tröôøng nhaát ñònh: v = const)Tốc độ truyền sóng phụ thuộc vào bản chất môi trường truyền sóngII. NHỮNG ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA CHUYỂN ĐỘNG SÓNGBÀI 14: SÓNG CƠ - PHƯƠNG TRÌNH SÓNGE. Naêng löôïng soùng: Naêng löôïng soùng laø naêng löôïng dao ñoäng cuûa caùc phaàn töû moâi tröôøng coù soùng truyeàn quaC©u 1: §iÒu nµo sau ®©y lµ ®óng khi nãi vÒ ph­¬ng dao ®éng cña sãng ngang?	A. N»m theo ph­¬ng ngang	B. Vu«ng gãc víi ph­¬ng truyÒn sãng	C. N»m theo ph­¬ng th¼ng ®øng	D. Trïng víi ph­¬ng truyÒn sãngC©u 2: Sãng ngang truyÒn ®­îc trong c¸c m«i tr­êng nµo d­íi ®©y?	A. R¾n vµ láng	B. R¾n vµ trªn mÆt m«i tr­êng láng	C. Láng vµ khÝ	D. KhÝ vµ r¾nBµi tËp vËn dôngC©u 3 : Mét sãng cã tÇn sè 120Hz truyÒn trong mét m«i tr­êng víi tèc ®é 60m/s. B­íc sãng cña nã lµ ?	A. 1,0m	B. 2,0m	C. 0,5m	D. 0,25mBµi tËp vËn dông