Bài giảng Vật lý 9 - Bài 52: Ánh sáng trắng và ánh sáng màu - Nguyễn Ngọc Kim Thư

 Giáo viên: Nguyễn Ngọc Kim Thư Trường: THCS Khánh BìnhBÀI 52: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀUNguồn sáng là vật tự nó phát ra ánh sáng. Ví dụ:Bóng đèn điện đang sáng.Ngọn nến đang cháyMặt trờiKIỂM TRA BÀI CŨEm hãy nhớ lại kiến thức quang học ở lớp 7 và cho biết: Nguồn sáng là gì? Nêu 3 ví dụ về nguồn sáng. Bài 52: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu: 1. Các nguồn phát ánh sáng trắng: Mặt trời (trừ buổi bình minh hoàng hôn)- Các đèn có dây tóc nóng sáng, như: Đèn pha của xe ôtô, xe máy, bóng đèn tròn 2. Các nguồn phát ánh sáng màu. Đèn LED, đèn bút laze, đèn ống dùng trong quảng cáo... Mặt trời là nguồn phát ánh sáng trắng mạnh nhất. Ánh sáng mặt trời đến mắt ta lúc ban ngày (trừ lúc bình minh và hoàng hôn) là ánh sáng trắng Bóng đèn điện có dây tóc nóng sáng  là nguồn phát ánh sáng trắng Bài 52: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu: 1. Các nguồn phát ánh sáng trắng:- Mặt trời - Các đèn có dây tóc nóng sáng, như: Đèn pha của xe ôtô, xe máy, bóng đèn tròn 2. Các nguồn phát ánh sáng màu. Đèn LED, đèn bút laze, đèn ống dùng trong quảng cáo...II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm:Quan sát ánh sáng phía sau một tấm lọc màu và nêu nhận xét rút ra từ những thí nghiệm sau: a. Chiếu một chùm sáng trắng qua một tấm lọc màu đỏ. b. Chiếu một chùm sáng đỏ qua một tấm lọc màu đỏ. c. Chiếu một chùm sáng đỏ qua một tấm lọc màu xanh (hoặc tím).C1: Hãy cho biết màu của ánh sáng mà ta thu được sau các tấm lọc màu trong thí nghiệm?Bài 52: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU 1. Thí nghiệm:I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu:II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: Quan sát ánh sáng phía sau một tấm lọc màu và nêu nhận xét rút ra từ những thí nghiệm sau: a. Chiếu một chùm sáng trắng qua một tấm lọc màu đỏ. b. Chiếu một chùm sáng đỏ qua một tấm lọc màu đỏ. c. Chiếu một chùm sáng đỏ qua một tấm lọc màu xanh (hoặc tím).C1. Kết quả: - Chiếu một chùm sáng trắng qua một tấm lọc màu đỏ- Chiếu một chùm ánh sáng đỏ qua một tấm lọc màu đỏ - Chiếu một chùm ánh sáng đỏ qua một tấm lọc xanh (hoặc tím)ta được ánh sáng đỏ. ta không được ánh sáng đỏ, mà thấy tối. ta được ánh sáng đỏ.- Chiếu một chùm sáng trắng qua tấm lọc màu xanh- Chiếu một chùm sáng xanh qua tấm lọc màu xanh- Chiếu một chùm sáng xanh qua tấm lọc màu đỏ 2. Các thí nghiệm tương tựta được ánh sáng xanh. ta không được ánh sáng xanh, mà thấy tối. ta được ánh sáng xanh. ta được ánh sáng xanh.ta được ánh sáng xanh. ta không được ánh sáng xanh, mà thấy tối. I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu: 1. Các nguồn phát ánh sáng trắng: 2. Các nguồn phát ánh sáng màu. II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu:1. Thí nghiệm:2. Các thí nghiệm tương tự:3. Rút ra kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. Bài 52: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU - Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.3.Rút ra kết luận: Bài 52: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu:II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 2. Các thí nghiệm tương tự: 1.Thí nghiệm:- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu ta sẽ không được ánh sáng màu đó nữa.- Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.3.Rút ra kết luận: Tiết 56. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu:II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 2. Các thí nghiệm tương tự: 1.Thí nghiệm: 2- Tại sao ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ ta thu được ánh sáng màu đỏ, còn ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu xanh ta lại không thu được ánh sáng đỏ (thấy tối)?Vì trong chùm ánh sáng trắng có ánh sáng màu đỏ. Tấm lọc màu đỏ cho ánh sáng đỏ đi qua còn các màu khác thì bị hấp thụ.Vì tấm lọc màu đỏ không hấp thụ ánh sáng đỏ, nên chùm sáng đỏ đi qua tấm lọc màu đỏ, còn tấm lọc màu xanh hấp thụ mạnh các ánh sáng màu không phải là màu xanh, nên ánh sáng đỏ khó có thể qua được tấm lọc màu xanh và ta thấy tối.60Vận dụng kết luận hãy suy nghĩ trả lời nội dung sau: 1- Tại sao ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ ta thu được ánh sáng màu đỏ? HOẠT ĐỘNG CÁ NHÂN Bài 52: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu:II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự 3. Rút ra kết luận: Ghi nhớ - Ánh sáng do Mặt Trời và các đèn có dây tóc nóng sáng phát ra là ánh sáng trắng. -Có một số nguồn sáng phát ra trực tiếp ánh sáng màu. -Có thể tạo ra ánh sáng màu bằng cách chiếu chùm sáng trắng qua tấm lọc màu.- Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lộc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu ta sẽ không được ánh sáng màu đó nữa. Bài 52: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu:II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự 3. Rút ra kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lộc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu ta sẽ không được ánh sáng màu đó nữa. C3.Ánh sáng đỏ, vàng ở các đèn sau và các đèn báo rẽ của xe máy được tạo ra như thế nào? Ánh sáng đỏ, vàng ở các đèn sau và các đèn báo rẽ của xe máy được tạo ra bằng cách chiếu ánh sáng trắng qua vỏ nhựa màu đỏ hay vàng, các vỏ nhựa đóng vai trò như tấm lọc màu. Bài 52: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu:II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự 3. Rút ra kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lộc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu ta sẽ không được ánh sáng màu đó nữa. C4. Một bể nước nhỏ (như bể cá cảnh) có các thành bên trong suốt đựng nước pha mực đỏ có thể dùng như dụng cụ nào ở trên? Bể nhỏ có thành bên trong suốt, đựng nước màu, có thể coi là một tấm kính lọc màu. Thí nghiệm kiểm tra Bài 52: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu:II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự 3. Rút ra kết luận:- Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lộc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu ta sẽ không được ánh sáng màu đó nữa. Bài 52: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu:II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự 3. Rút ra kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lộc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu ta sẽ không được ánh sáng màu đó nữa.Để con người làm việc có hiệu quả và thích hợp nhất nên sử dụng ánh sáng nào? Ánh sáng đó phát ra từ đâu là tốt nhất? Trả lời: Nên sử dụng ánh sáng trắng. Ánh sáng trắng phát ra từ mặt trời là tốt nhất.Việc sử dụng ánh sáng mặt trời trong sinh hoạt hằng ngày nhằm mục đích gì?Trả lời: Góp phần tiết kiệm năng lượng, bảo vệ mắt và giúp cơ thể tổng hợp vitamin D.- Học thuộc ghi nhớ và làm bài tập 52.1, 52.2, 52.3, 52.4 Sách bài tập.- Đọc phần có thể em chưa biết (Sách giáo khoa trang 138).- Chuẩn bị bài 53: Sự phân tích ánh sáng trắng (Sách giáo khoa trang 139). - Tìm những dụng cụ phân tích ánh sáng trắng.HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ