Bài giảng Vật lý 9 - Tiết 21, Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM ĐẾN DỰ TIẾT HỌC HÔM NAY.Năm học : 2013 - 2014Giáo viên : Thân Thị Thanh.Dạy tốtHọc tốtTr­êng: THCS SUỐI NGÔ Các chất dãn nở vì nhiệt như thế nào? Sự nóng chảy, sự đông đặc, sự bay hơi, sự ngưng tụ là gì? Làm thế nào để tìm hiểu tác động của một yếu tố lên một hiện tượng khi có nhiều yếu tố cùng tác động một lúc? Làm thế nào để kiểm tra một dự đoán?Chương II: NHIỆT HỌCEpphen (1832- 1923 ) Tháp Epphen làm bằng thép cao 320m, do kĩ sư người Pháp thiết kế. Tháp được xây dựng năm 1889 tại quảng trường Mars, nhân dịp hội chợ quốc tế lần thứ nhất tại Pari. Chương II: NHIỆT HỌCTháp EpphenChương II: NHIỆT HỌCTháng 7Tháng 101-01-189001-07-1890Thaùp EÙpphen (Eiffel) ôû Pari, Thuû ñoâ nöôùc Phaùp laø thaùp baèng theùp noåi tieáng theá giôùi. Caùc pheùp ño chieàu cao thaùp vaøo ngaøy 01/01/1890 vaø ngaøy 01/07/1890 cho thaáy, trong voøng 6 thaùng thaùp cao theâm hôn 10cm. Taïi sao laïi coù söï kì laï ñoù? Chaúng leõ moät caùi thaùp baèng theùp laïi coù theå “lôùn leân” ñöôïc hay sao?Tiết 21Bài 18: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮNLaøm thí nghieäm: H18.1 SGK - Bước 1:Khi chöa hô noùng quaû caàu baèng kim loaïi, thaû xem quaû caàu coù loït qua voøng kim loaïi khoâng ? Nhaän xeùt.CHƯƠNG II: NHIÊT HỌCTIẾT21- BÀI 18: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN50100150200Cm3250-Bước 2: Duøng ñeøn coàn hô noùng quaû caàu kim loaïi, roài thaû xem quaû caàu coù loït qua voøng kim loaïi nöõa khoâng ? Nhaän xeùt.Laøm thí nghieäm: H18.1 SGK - Bước 3: Nhúng quả cầu đã được hơ nóng vào nước lạnh, rồi thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại không. Nhận xétKQTNCHƯƠNG II: NHIỆT HỌCBÀI 18: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮNNHẬN XÉT KẾT QUẢ THÍ NGHIỆMLần thí nghiệmThả quả cầu vào vòng kim loại trước khi hơ nóngHơ nóng quả cầu rồi thả vào vòng kim loạiNhúng quả cầu vào nước lạnh rồi thả vào vòng kim loạiQuả cầu có lọt qua vòng kim lọai không ?Có Có không1. Làm thí nghiệm:Tiết 21 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮNC1: Tại sao khi hơ nóng, quả cầu lại không lọt qua vòng kim loại?C2: Tại sao sau khi được nhúng vào nước lạnh, quả cầu lại lọt qua vòng kim loại? Khi bị hơ nóng, quả cầu nở ra nên không lọt qua vòng kim loại được. Sau khi nhúng vào chậu nước lạnh, quả cầu co lại nên có thể lọt qua vòng kim loại.Thảo luận nhóm 1. Làm thí nghiệm:Tiết 21 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN2. Trả lời câu hỏi C3: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau :tănglạnh đinóng lênlạnh đitănggiảm1. Làm thí nghiệm:Tiết 21 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN2. Trả lời câu hỏi3. Kết luậna) Thể tích quả cầu (1)  khi quả cầu nóng lên.b) Thể tích quả cầu giảm khi quả cầu (2) ..Chất rắn.. .. khi nóng lên, .. khi lạnh đi.nở raco lại1. Làm thí nghiệm:Tiết 21 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN2. Trả lời câu hỏi3. Kết luậnC4: Từ bảng trên có thể rút ra nhận xét gì về sự nở vì nhiệt của các chất rắn khác nhau?SắtĐồngNhômChấtChiều dài ban đầuChiều dài tăng thêm khi nhiệt độ tăng thêm 500CNhôm100cm0.12cmĐồng100cm0.086cmSắt100cm0.060cmC4: Các chất rắn khác nhau, nở vì nhiệt khác nhau4.Vaän duïngC5: Ở đầu cán (chuôi) dao, liềm bằng gỗ, thường có một ñai bằng sắt gọi là cái khâu dùng để giữ chặt lưỡi dao, liềm. Tại sao khi lắp khâu người thợ rèn phải nung nóng khâu rồi mới tra vào cán?KhaâuTiết 21 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮNKhaâuCaùnLöôõiĐVĐ1. Làm thí nghiệm:Tiết 21 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN2. Trả lời câu hỏi3. Kết luận:4. Vận dụng: Nung cho chiếc vòng nở rộng ra.C6: Hãy nghĩ cách làm cho quả cầu trong thí nghiệm H18.1, dù đang nóng vẫn có thể lọt qua vòng kim loại.Tháng 7Tháng 101-01-189001-07-1890C7: Trả lời câu hỏi nêu ở đầu bài học. Biết ở Pháp tháng 1 đang là mùa Đông, còn tháng 7 đang là mùa Hè.1. Làm thí nghiệm:Tiết 21 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN2. Trả lời câu hỏi3. Kết luận:4. Vận dụng: Tháng 1 là mùa Đông (trời lạnh) nhiệt độ giảm nên thép co lại. Đến tháng 7 là mùa Hè (trời nóng) nhiệt độ tăng, thép nở ra, nên thép dài ra. Ta thấy tháp cao hơn. c. Khối lượng riêng của vật tăng.Bài 1: Hiện tượng nào xảy ra khi nung nóng một vật rắn:d. Khối lượng riêng của vật giảm.a. Khối lượng vật tăng.b. Khối lượng vật giảmĐáp ánLàm lạiXXXXTiếc quá ! Bạn chọn sai rồi !Hoan hô ! Đúng rồi !1. Làm thí nghiệm:Tiết 21 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN2. Trả lời câu hỏi3. Kết luận:4. Vận dụng:Tiết 21 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮNc. Hơ nóng cả nút và cổ lọ.Bài 2: Một lọ thủy tinh được đậy bằng nút thủy tinh. Nút bị kẹt, hỏi phải mở nút bằng cách nào?d. Hơ nóng cổ lọ.a. Hơ nóng nút.b. Hơ nóng đáy lọ.Đáp ánLàm lạiXXXXTiếc quá ! Bạn chọn sai rồi !Hoan hô ! Đúng rồi !1. Làm thí nghiệm:2. Trả lời câu hỏi3. Kết luận:4. Vận dụng:Bêtông (là ximăng trộn với nước và cát, đá) nở vì nhiệt như thép. Nhờ đó mà các trụ bêtông cốt thép không bị nứt khi nhiệt độ ngoài trời thay đổi.Coù theå em chöa bieátGiáo dục hướng nghiệp?Tại sao trên đường ray xe lửa, mặt đường bê tông,..người ta không làm một đường thẳng dài mà làm từng đoạn?Vì để khi gặp nóng thì đường nở dài ra mà không bị gấp khúcVậy sau này khi các em muốn làm nghề kỹ sư xây dưng, cầu đường,... thì các em phải nắm rõ nguyên tắc của sự nở vì nhiệt của chất rắn như thế nào để mà vận dụng cho có hiệu quả.HƯỚNG DẪN HỌC TẬP* Đối với bài học này.- Đọc phần: “Có thể em chưa biết”;- Làm lại các câu C1 đến C7.Làm bài tập 18.1→ 18.5/ SBT- trang 22.*Đối với bài học tiếp theo:- Xem và chuẩn bị trước bài 19:“SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT LỎNG”Chất lỏng gặp nóng hoặc lạnh có hiện tượng giống như chất rắn không? – Các chất lỏng khác nhau sự nở vì nhiệt của chúng như thế nào?BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC Xin cám ơn, chúc sức khỏe quý thầy, cô và chúc các em chăm ngoan học giỏi.