Bài giảng Vật lý 9 - Tiết 62, Bài 56: Các tác dụng của ánh sáng - Nguyễn Công Đạt

Lớp 9A 2 GV thực hiện: Nguyễn Công ĐạtCHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO DỰ GIỜVẬT LÝ 9PHÒNG GD- ĐT HOÀI NHƠNKiểm tra bài cũ:- Nêu kết luận về khả năng tán xạ ánh sáng màu của các vật ? Lấy ví dụ minh họa ?Đáp án: - Vật màu trắng tán xạ tốt tất cả các ánh sáng màu.VD: - Vật màu đỏ tán xạ tốt ánh sáng đỏ và tán xạ kém ánh sáng màu xanh. - Vật màu trắng tán xạ tốt ánh sáng : đỏ, xanh, - Vật màu đen không tán xạ ánh sáng màu khác.  - Vật màu đen không có khả năng tán xạ bất kì ánh sáng màu nào. - Vật màu nào thì tán xạ tốt ánh sáng màu đó và tán xạ kém ánh sáng màu khác. Tiết 62 – Bài 56 :CÁC TÁC DỤNG CỦA ÁNH SÁNGI. T¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng :TiÕt 62: C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng C1: H·y nªu mét sè tr­êng hîp chøng tá ¸nh s¸ng chiÕu vµo c¸c vËt sÏ lµm nãng c¸c vËt ®ã lªn ?C2: H·y kÓ mét sè c«ng viÖc trong ®ã ng­êi ta sö dông t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng ®Ó phôc vô ®êi sèng hoÆc s¶n xuÊt?1. T¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng lµ g×?TL: Ph¬i kh« c¸c vËt ngoµi n¾ng , lµm muèi. TL: Ph¬i c¸c vËt ngoµi n¾ng th× c¸c vËt ®ã nãng lªn ; khi ch¹y ®iÖn ë bÖnh viÖn, ta chiÕu ¸nh s¸ng vµo c¬ thÓ, chç bÞ chiÕu sÏ nãng lªn... I. Tác dụng nhiệt của ánh sáng:Tác dụng nhiệt của ánh sáng là gì? Ánh sáng chiếu vào các vật sẽ làm chúng nóng lên. Khi đó năng lượng của ánh sáng đã biến thành nhiệt năng. Đó là tác dụng nhiệt của ánh sáng.Nghiên cứu tác dụng nhiệt của ánh sáng lên các vật màu trắng và màu đen:a) Thí nghiệm: Theo dõi độ tăng nhiệt độ của hai tấm kim loại trong 3 phút khi cho ánh sáng đèn điện chiếu vào.TiÕt 62: C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng NhiÖt ®é (0C)Lóc ®ÇuSau 1 phótSau 2 phótSau 3 phótVíi mÆt tr¾ng25303540Víi mÆt ®en253239462. Nghiªn cøu t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng trªn vËt mµu tr¾ng vµ vËt mµu ®en:451530 60510202540355055 25303540463932250C0CB¶ng 1a. ThÝ nghiÖm:I. T¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng :TiÕt 62: C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng 2. Nghiªn cøu t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng trªn vËt mµu tr¾ng vµ vËt mµu ®ena. ThÝ nghiÖm: (SGK)b. KÕt luËn:C3: H·y so s¸nh ®é t¨ng nhiÖt ®é cña tÊm kim lo¹i trong hai tr­êng hîp vµ rót ra kÕt luËn vÒ kh¶ n¨ng hÊp thô n¨ng l­îng ¸nh s¸ng cña c¸c vËt mµu ®en vµ mµu tr¾ng ?TL: Trong cïng mét thêi gian, víi cïng mét nhiÖt ®é ban ®Çu vµ cïng mét ®iÒu kiÖn chiÕu s¸ng th× nhiÖt ®é cña tÊm kim lo¹i mÆt ®en t¨ng nhanh h¬n tÊm kim lo¹i mÆt tr¾ng.KÕt luËn: Trong ®êi sèng hµng ngµy, c¸c mµu tr¾ng, mµu hång... ®­îc gäi lµ c¸c mµu s¸ng. C¸c mµu ®en, mµu tÝm... ®­îc gäi lµ c¸c mµu tèi. C¸c vËt cã mµu tèi hÊp thô n¨ng l­îng ¸nh s¸ng m¹nh h¬n c¸c vËt cã mµu s¸ng.I. T¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng :TiÕt 62: C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng II. T¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng:¸nh s¸ng cã thÓ g©y ra mét sè biÕn ®æi nhÊt ®Þnh ë c¸c sinh vËt. §ã lµ t¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng. Trong t¸c dông nµy, n¨ng l­îng ¸nh s¸ng ®· biÕn thµnh c¸c d¹ng n¨ng l­îng kh¸c cÇn thiÕt cho c¬ thÓ sinh vËt.TL: C©y cèi th­êng ng¶ hoÆc v­¬n ra chç cã ¸nh n¾ng mÆt trêi .C4: H·y nªu vÝ dô vÒ t¸c dông cña ¸nh s¸ng ®èi víi c©y cèi.C5: H·y nªu vÝ dô vÒ t¸c dông cña ¸nh s¸ng ®èi víi con ng­êi.TL: Cho trÎ t¾m n¾ng buæi s¸ng sím ®Ó th©n thÓ ®­îc cøng c¸p.I. T¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng :TiÕt 62: C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng III. T¸c dông quang ®iÖn cña ¸nh s¸ng1. Pin mÆt trêi:TiÕt 62 : C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng1. Pin mÆt trêi:III. T¸c dông quang ®iÖn cña ¸nh s¸ng:Pin mÆt trêi lµ mét nguån ®iÖn cã thÓ ph¸t ®iÖn khi cã ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã.C6: H·y kÓ ra mét sè dông cô ch¹y b»ng pin mÆt trêi mµ em biÕt, m« t¶ h×nh d¸ng bªn ngoµi cña mét pin mÆt trêi vµ c¸ch lµm cho nã ho¹t ®éng ?TL: C¸ch lµm cho nã ho¹t ®éng: Cho ¸nh s¸ng chiÕu vµo bÒ mÆt cña pin. TiÕt 62: C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng C7: a) Muèn cho pin mÆt trêi ph¸t ®iÖn ph¶i cã ®iÒu kiÖn g×?TL: Khi pin ho¹t ®éng nã kh«ng nãng lªn hoÆc chØ nãng kh«ng ®¸ng kÓ. Nh­ vËy pin ho¹t ®éng ®­îc kh«ng ph¶i do t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng. Muèn kh¼ng ®Þnh ®­îc ®iÒu nµy th× ta cho pin vµo chç tèi lê mê råi ¸p tay vµo pin cho nã nãng h¬n c¶ lóc chiÕu ¸nh s¸ng vµo nã. Ta sÏ thÊy pin kh«ng ho¹t ®éng ®­îc.III. T¸c dông quang ®iÖn cña ¸nh s¸ng:TiÕt 62: C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng C7: b) Khi pin ho¹t ®éng nã cã nãng lªn kh«ng? Nh­ vËy pin ho¹t ®éng ®­îc cã ph¶i do t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng kh«ng?TL: Muèn cho pin mÆt trêi ph¸t ®iÖn ph¶i cho ¸nh s¸ng chiÕu vµo pin.2. T¸c dông quang ®iÖn cña ¸nh s¸ng :Trong khoa häc ng­êi ta gäi pin mÆt trêi lµ pin quang ®iÖn. §ã lµ v× : trong pin cã sù biÕn ®æi trùc tiÕp cña n¨ng l­îng ¸nh s¸ng thµnh n¨ng l­îng ®iÖn.=> T¸c dông cña ¸nh s¸ng lªn pin quang ®iÖn gäi lµ t¸c dông quang ®iÖn.1. Pin mÆt trêi:III. T¸c dông quang ®iÖn cña ¸nh s¸ng:TiÕt 62: C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng Nhà máy sản xuất tấm pin mặt trời đầu tiên tại Việt Nam, tại cụm công nghiệp Đức Hòa Hạ (H.Đức Hòa, tỉnh Long An).C8: T­¬ng truyÒn r»ng ¸c-si-mÐt ®· dïng g­¬ng ®Ó ®èt ch¸y chiÕn thuyÒn cña ng­êi La M· x©m ph¹m thµnh Xi-ra-quy-x¬, quª h­¬ng cña «ng. ¸c-si-mÐt ®· sö dông t¸c dông g× cña ¸nh s¸ng mÆt trêi?IV. VËn dông:TL: ¸c-si-mÐt ®· sö dông t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng mÆt trêi.C9: Bè, mÑ th­êng khuyªn con c¸i thØnh tho¶ng ph¶i ra ngoµi n¾ng ®Ó cho c¬ thÓ ®­îc cøng c¸p, khoÎ m¹nh. Bè, mÑ ®Þnh nãi ®Õn t¸c dông g× cña ¸nh s¸ng mÆt trêi?TL: Bè, mÑ ®Þnh nãi ®Õn t¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng mÆt trêi. TiÕt 62: C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng C10: T¹i sao vÒ mïa ®«ng nªn mÆc quÇn ¸o mµu tèi, cßn vÒ mïa hÌ nªn mÆc quÇn ¸o mµu s¸ng?(Héi ý nhãm tr¶ lêi)TL: + VÒ mïa ®«ng nªn mÆc quÇn ¸o mµu tèi v× quÇn ¸o mµu tèi hÊp thô nhiÒu n¨ng l­îng cña ¸nh n¾ng mÆt trêi vµ s­ëi Êm cho c¬ thÓ. + VÒ mïa hÌ, tr¸i l¹i, nªn mÆc quÇn ¸o mµu s¸ng ®Ó nã hÊp thô Ýt n¨ng l­îng cña ¸nh s¸ng mÆt trêi, gi¶m ®­îc sù nãng bøc khi ta ®i ngoµi n¾ng.IV. VËn dông:TiÕt 62: C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng GHI NHí:¸nh s¸ng cã t¸c dông nhiÖt, t¸c dông sinh häc vµ t¸c dông quang ®iÖn. §iÒu ®ã chøng tá ¸nh s¸ng cã n¨ng l­îng.Trong c¸c t¸c dông nãi trªn, n¨ng l­îng ¸nh s¸ng ®­îc biÕn ®æi thµnh c¸c d¹ng n¨ng l­îng kh¸c.DÆn dß:Häc kü bµi . Lµm bµi tËp 56 SBT trang 64So¹n bµi 58 : Tæng kÕt ch­¬ng III : Quang häc. + Tr¶ lêi phÇn tù kiÓm tra. + Lµm kÜ bµi 22 phÇn vËn dông.Bµi häc kÕt thóc t¹i ®©y.XIN C¶M ¥N QUÝ THÇY C¤ Vµ C¸C EM.