Bài giảng Vật lý Lớp 11 - Bài 10: Ghép các nguồn thành bộ

Kieåm tra baøi cuõ :1. Phaùt bieåu vaø vieát coâng thöùc ñònh luaät Ôm cho toaøn maïch ?- Cöôøng ñoä doøng ñieän trong maïch kín tæ leä thuaän vôùi suaát ñieän ñoäng cuûa nguoàn ñieän vaø tæ leä nghòch vôùi ñieän trôû toaøn phần cuûa maïch.- Bieåu thöùc :2. Viết hệ thức liên hệ giữa hiệu điện thế mạch ngoài UN và cường độ dòng điện I chạy qua mạch điện kín?UN = I.RN = E – I.rKieåm tra baøi cuõ :3. Trong mạch điện kín, hiệu điện thế mạch ngoài UN phụ thuộc như thế nào vào điện trở RN của mạch ngoài?UN không phụ thuộc vào RNUN tăng khi RN giảmUN tăng khi RN tăngUN lúc đầu giảm, sau đó tăng dần khi RN tăng dần từ 0 tới vô cùng	Đáp án: CKieåm tra baøi cuõ :Baøi 10GHEÙP CAÙC NGUOÀN THAØNH BOÄI. Ñoaïn maïch chöùa nguoàn ñieän :Xét mạch điện như hình vẽI + -E, rHãy viết biểu thức liên hệ giữa suất điện động E với cường độ dòng điện I và các điện trở r, R, R1 của mạch điện kín? Áp dụng định luật Ôm cho toàn mạch: - Xét đoạn mạch AR1B:IHãy viết biểu thức liên hệ giữa hiệu điện thế UAB, cường độ dòng điện I và điện trở R1?UAB = I.R1 - Xét đoạn mạch chứa nguồn điện:IHãy viết biểu thức liên hệ giữa hiệu điện thế UAB, cường độ dòng điện I và các điện trở R, r?UAB = E – I(r + R) Hay: Với RAB = r + R là điện trở tương đương của đoạn mạchChú ýChiều tính hiệu điện thế UAB là chiều từ A đến B: Nếu đi theo chiều này mà gặp cực dương của nguồn điện trước thì suất điện động E được lấy với giá trị dương, dòng điện có chiều từ B đến A ngược với chiều tính hiệu điện thế thì tổng độ giảm điện thế I(r + R) được lấy với giá trị âm.Xét đoạn mạch như hình vẽCho: E = 6V; I = 1A; r = 0,3Ω; R = 3,7V. Tính UAB và UBA?IVí dụUAB = E – I(r + R)  = 6 – 1(0,3 + 3,7) = 2 V UBA = I(r + R) – E  = 1(0,3 + 3,7) – 6 = - 2 V II. Ghép các nguồn điện thành bộ1. Bộ nguồn nối tiếp: Bộ nguồn nối tiếp là bộ nguồn gồm các nguồn điện (E1, r1), (E2, r2),., (En, rn) được ghép nối tiếp với nhauE2, r2E1, r1En, rn+++---BANMQE1, r1ABEn, rnE2, r2Ta có: UAB = UAM + UNQ + UQB=> Eb = E1 +E2 +  + EnSuất điện động của bộ nguồn ghép nối tiếp bằng tổng các suất điện động của các nguồn có trong bộ Điện trở trong rb của bộ nguồn điện ghép nối tiếp bằng tổng các điện trở trong của các nguồn có trong bộrb = r1 + r2 +  + rnHãy thiết lập công thức tính suất điện động và điện trở trong của bộ nguồn trên? Điện trở trong của bộ nguồn mắc nối tiếp bằng tổng các điện trở trong của các nguồn có trong bộNếu trong trường hợp có n nguồn có cùng suất điện động E và điện trở trong r mắc nối tiếp thì tính suất điện động và điện trở trong của bộ như thế nào? Trường hợp có n nguồn giống nhau mắc nối tiếp:Eb = nE và rb = nr 2. Bộ nguồn song song:+ -E1,r1+ -E2,r2+ -En,rn A BBộ nguồn song song là bộ nguồn gồm n nguồn điện giống nhau ghép song song với nhauHãy thiết lập công thức tính suất điện động và điện trở trong của bộ nguồn trên?* Suất điện động của bộ nguồn:Eb = E* Điện trở trong của bộ nguồn: 3. Bộ nguồn hỗn hợp đối xứng:AB + - + - + - + - + - + - + - + - + -Bộ nguồn hỗn hợp đối xứng gồm n dãy ghép song song với nhau, mỗi dãy có m nguồn giống nhau mắc nối tiếp* Suất điện động của bộ nguồn:Eb = mE* Điện trở trong của bộ nguồn:Xem thí nghieäm kieåm chöùngCỦNG CỐ1. Viết biểu thức UAB và UBA của đoạn mạch sau?IUAB = E + I(r + R)UBA = - E – I(r + R)UAB = - E’ + E + I(r + r’ + R)UAB = - E + E’ + I(r + r’ + R)UAB = - E’ + E - I(r + r’ + R)UAB = - E’ + E - I(r + r’ + R)2. Cho đoạn mạch như hình vẽ. Hiệu điện thế UAB ở hai đầu đoạn mạch được xác định: I E,r E’,r’ R0,3A1,5A2,5A3,75A3. Hai nguồn điện có suất điện động và điện trở trong lần lượt là: E1 = 4,5V; r1 = 3Ω; E2 = 3V; r2 = 2 Ω được mắc như hình vẽ.E1,r1E2,r2Hỏi hai nguồn mắc nối tiếp hay song song?b) Cường độ dòng điện trong mạch bằng: Đáp án: B