Bài giảng Vật lý Lớp 11 - Tiết 48+49: Lực từ tác dụng lên dây dẫn mang dòng điện cảm ứng từ

Tiết học thứ 48 – 49 
LỰC TỪ TÁC DỤNG LÊN 
CẢM ỨNG TỪ 
DÂY DẪN MANG DÒNG ĐIỆN 
S 
 C 
D B 
A 
I 
F 
N 
I. PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA LỰC TỪ TÁC DỤNG LÊN DÂY DẪN MANG DÒNG ĐIỆN 
a) Thí nghiệm 
I. PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA LỰC TỪ TÁC DỤNG LÊN DÂY DẪN MANG DÒNG ĐIỆN 
a) Thí nghiệm 
N 
S 
 C 
D B 
A 
I 
F 
N 
S 
I . PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA LỰC TỪ TÁC DỤNG LÊN DÂY DẪN MANG DÒNG ĐIỆN 
a) Thí nghiệm 
Khi cho dòng điện qua khung thì ngoài trọng lượng của khung còn có thêm lực từ tác dụng lên khung 
I 
F 
I 
F 
I. PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA LỰC TỪ TÁC DỤNG LÊN DÂY DẪN MANG DÒNG ĐIỆN 
b) Phương của lực từ 
Lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện có phương vuông góc với mặt phẳng chứa đoạn dây dẫn và đường cảm ứng từ 
c) Chiều của lực từ 
I. PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA LỰC TỪ TÁC DỤNG LÊN DÂY DẪN MANG DÒNG ĐIỆN 
QUY TẮC BÀN TAY TRÁI 
 “ Đặt bàn tay trái duỗi thẳng để cho các đường cảm ứng từ xuyên vào lòng bàn tay và chiều từ cổ tay đến ngón tay trùng với chiều dòng điện . Khi đó ngón tay cái choãi ra 90 0 sẽ chỉ chiều lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn ” 
B 
F 
I 
I 
B 
F 
QUY TẮC BÀN TAY TRÁI 
c) Chiều của lực từ 
I . PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA LỰC TỪ TÁC DỤNG LÊN DÂY DẪN MANG DÒNG ĐIỆN 
QUY TẮC BÀN TAY TRÁI 
 “ Đặt bàn tay trái duỗi thẳng để cho các đường cảm ứng từ xuyên vào lòng bàn tay và chiều từ cổ tay đến ngón tay trùng với chiều dòng điện . Khi đó ngón tay cái choãi ra 90 0 sẽ chỉ chiều lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn ” 
I 
F 
F 
II. CẢM ỨNG TỪ 
a) Độ lớn của lực từ tác dụng lên một đoạn dây dẫn mang dòng điện 
l 
 F  l  
I 
F 
B 
II. CẢM ỨNG TỪ 
a) Độ lớn của lực từ tác dụng lên một đoạn dây dẫn mang dòng điện 
I 
F 
B 
II. CẢM ỨNG TỪ 
a) Độ lớn của lực từ tác dụng lên một đoạn dây dẫn mang dòng điện 
I 
F 
B 
I 
F 
B 
 F  I  
II. CẢM ỨNG TỪ 
a) Độ lớn của lực từ tác dụng lên một đoạn dây dẫn mang dòng điện 
Từ  và   F  I. l 
  F = B . I. l 
  B = 
 F 
 I. l 
 Hệ số tỉ lệ B gọi là cảm ứng từ 
b) Cảm ứng từ 
 Cảm ứng từ tại một điểm là đại lượng đo bằng thương số giữa lực từ tác dụng lên một đoạn dây dẫn có độ dài đủ nhỏ mang dòng điện đặt vuông góc với đường cảm ứng từ tại điểm khảo sát và tích của cường độ dòng điện với độ dài đoạn dây dẫn đó . 
II. CẢM ỨNG TỪ 
I 
F 
B 
II. CẢM ỨNG TỪ 
  B = 
 F 
 I. l 
b ) Cảm ứng từ 
1T = 
1N 
1A.1m 
c) Vectơ cảm ứng từ 
 Lực từ tác dụng lên một đoạn dây dẫn mang dòng điện có phương vuông góc với mặt phẳng chứa đoạn dây và vectơ cảm ứng từ ( tại điểm đặt đoạn dây ) 
II. CẢM ỨNG TỪ 
I 
B 
F 
N 
S 
A  
  B 
C  
B 
B 
B 
c) Vectơ cảm ứng từ 
II. CẢM ỨNG TỪ 
c ) Vectơ cảm ứng từ 
II. CẢM ỨNG TỪ 
  
B 
A 
Phương : Trùng với trục của nam châm thử 
Chiều : Hướng theo chiều cực Bắc của nam châm thử 
Độ lớn : Biểu diễn giá trị của cảm ứng từ 
 Đường cảm ứng từ là những đường mà tiếp tuyến với nó ở mỗi điểm trùng với phương của vectơ cảm ứng từ , chiều của nó trùng với chiều của vectơ cảm ứng từ tại điểm đó . 
d) Đường cảm ứng từ 
II. CẢM ỨNG TỪ 
N 
S 
A  
  B 
B 
B 
I 
B 
 
F 
III. CÔNG THỨC AMPE 
F = B . I . l.sin  
( N ) ( T ) ( A ) (m)