Các kỹ năng cơ bản tìm kiếm trên internet - Nguyễn Tuấn Anh

ặc dùng dấu trừ - ở phía trước từ muốn loại bỏ: 
[Các kỹ năng cơ bản tìm kiếm trên internet] 
Nguyễn Tuấn Anh – 45K 
J
u
l
y
2
8
,
2
0
0
7
giới thiệu về các khóa đào tạo của các trường, viện, trong 
khi bạn chỉ muốn tìm những báo cáo nghiên cứu. Vì vậy, 
bạn không muốn những trang web có những từ “Department 
of” hay “School of” (khoa) 
"biomedical engineering" cancer -"Department of" -"School of" 
Thuật ngữ tìm kiếm của bạn có rât nhiều từ đồng nghĩa, các cách 
viết khác nhau, hay các từ nguyên gốc bằng tiếng nước ngoài? 
o women, females with networking 
o tiếp thị, nghiên cứu thị trường, marketing 
o quy chế khu công nghệ cao hoặc qui chế khu công nghệ cao 
Toán tử OR hữu ích trong trường hợp này: 
(women OR females) AND networking 
(literature OR litterature) AND (French or francaise) 
“qui chế” OR “quy chế” “khu công nghệ cao” 
Trong Google, viết hoa từ OR: 
literature OR litterature french OR francaise 
Trong AllTheWeb, sử dụng dấu ngoặc đơn và không cần dùng từ OR: 
(literature litterature) (french francaise) 
Bạn tìm trang chủ và/hoặc tài liệu chỉ đề cập đến thuật ngữ tìm 
kiếm của bạn? Ví dụ: 
o Trang chủ của American Dietetic Association 
o Trang chủ yếu nói về Affirmative Action 
Giới hạn trong nhan đề (TITLE) của tài liệu 
title:"American Dietetic Association" 
title:"affirmative action" 
Trong Google, đánh vào cửa sổ tìm kiếm allintitle:"affirmative action" 
Bạn đang tìm những thuật ngữ có rất nhiều đuôi khác nhau? Ví dụ: 
o Feminism, feminist, feminine 
o Children, child 
CÁC KÝ TỰ THAY THẾ cho phép tìm kiếm tất cả các thuật ngữ này 
trong một lệnh tìm. Ví dụ: 
child* sẽ tìm ra child và children 
Một số công cụ tìm kiếm tự động tìm tất cả các từ có đuôi khác nhau. Xem 
phần hướng dẫn của mỗi công cụ để biết chi tiết. 
Hoặc bạn cũng có thể sử dụng toán tử OR trong lệnh tìm kiếm: 
children OR child 
Một số mẹo khác: 
[Các kỹ năng cơ bản tìm kiếm trên internet] 
Nguyễn Tuấn Anh – 45K 
J
u
l
y
2
8
,
2
0
0
7
™ Có cơ quan, tổ chức, hiệp hội nào có thể cung cấp thông tin về chủ đề mà bạn đang tìm kiếm? => Tìm trang web của tổ chức đó và tìm 
các ấn phẩm miễn phí trên trang web của các tổ chức đó. 
™ Bạn có biết một tài liệu cụ thể về chủ đề cần tìm (sách/bài báo)? 
a. Nếu đã biết => Tìm tài liệu cụ thể đó bằng máy tìm kiếm, sau đó xem kết quả và tìm tới các trang web có thông tin phù hợp 
HOẶC nếu có tài liệu toàn văn thì xem phần “Tài liệu trích dẫn/tham khảo” (References/Bibliography) để tìm tới các tài liệu 
khác. 
b. Nếu chưa biết => Tìm trong một cơ sở dữ liệu miễn phí/mục lục thư viện và lặp lại bước a. 
www.findarticles.com ; www.jstor.org (tiếng Anh) 
™ Phiên bản cũ của các trang web: 
The Internet Archive Wayback Machine là dịch vụ cho phép người sử dụng xem lại các phiên bản cũ của của các trang web. Dịch vụ này 
đặc biệt hữu ích khi bạn muốn tìm lại tài liệu trực tuyến đã tìm thấy và/hoặc sử dụng trước đây (phiên bản cũ) nhưng hiện văn bản này 
đã được cập nhật trên trang web chính thức. 
[Các kỹ năng cơ bản tìm kiếm trên internet] 
Nguyễn Tuấn Anh – 45K 
3.5 Tìm lời khuyên từ một người! 
Nếu bạn không thể tìm được thông tin bằng các công cụ tìm kiếm, hãy tìm sự giúp đỡ từ 
những người có kinh nghiệm. 
Chú ý, công cụ tìm kiếm không biết suy nghĩ! Vì vậy nếu bạn tìm được một danh mục theo chủ 
đề về vấn đề mà bạn quan tâm nhưng không có tài liệu mà bạn cần tìm, hãy tìm một địa chỉ 
email hoặc đường dẫn tới thông tin về một chuyên gia về lĩnh vực đó, hoặc tác giả của một tài 
liệu hay để tìm lời khuyên. 
Bạn cũng có thể gửi câu hỏi của mình đến một nhóm thảo luận hoặc diễn đàn. Dưới đây 
là ví dụ về dịch vụ giải đáp thắc mắc miễn phí (bằng tiếng Anh) do các thư viện hoặc một nhóm 
độc lập của Hoa Kỳ cung cấp. 
Ask A+ Locator  
Dịch vụ tham khảo trực tuyến: Đây là dịch vụ hỏi đáp miễn phí, chủ yếu dành cho học sinh phổ 
thông, giúp liên kết người sử dụng với các nhà chuyên môn về từng lĩnh vực. 
Ask a Librarian  - gửi câu hỏi qua e-mail và trợ giúp trực tiếp từ 
Thư viện Quốc hội Mỹ. 
Năm giai đoạn tìm kiếm trên đây là một cách hữu hiệu để tìm kiếm trên Internet và trong 
nhiều trường hợp bạn có thể tìm ra rất nhiều tài liệu. Tuy nhiên độ tin cậy của tài liệu tìm được 
trên mạng cần được xem xét cẩn thận, vì vậy trong quá trình tìm tin bạn cần phải thực hiện 
những công việc tiếp theo sau đây: 
3.6 Nếu bước đầu bạn chưa thành công –,, hãy thử lại! ” 
Đừng quá thất vọng khi không tìm được thông tin thật vừa ý. Để trở thành một người tìm tin có 
kỹ năng, bạn sẽ phải luôn xem xét lại các bước mình đã tiến hành trong quá trình tìm kiếm và 
tìm những cách khác nhau, diễn đạt lại lệnh tìm kiếm, sử dụng các từ tìm kiếm khác, hoặc thậm 
chí xem xét lại nhu cầu thông tin của mình. Bạn sẽ trở nên thành thạo với việc sử dụng các công 
cụ tìm kiếm. 
3.7 Đánh giá kết quả tìm 
3.7.1 ,,Hãy suy nghĩ trước khi nhấn chuột’’ 
Việc “biên tập nội dung” thường có trong ngành in ấn, xuất bản, thường không được sử 
dụng trên Internet. Trong khi đó trên Internet, mọi người được tự do đưa lên bất cứ thông tin gì. 
Điều này khiến cho lượng thông tin trên Internet rất phong phú, rất có lợi cho người tìm tin. Tuy 
nhiên, cần phải đánh giá chất lượng và độ chính xác của bất cứ thông tin nào tìm được trên 
Internet. 
Hãy xem xét một cách cẩn thận, trước hết là từ địa chỉ web (URL) của từng tài liệu để có 
thể chọn lựa những thông tin phù hợp nhất. 
Ju
ly
 2
8
, 
2
0
0
7
Hãy xem xét cấu trúc của một địa chỉ web (URL - Uniform Resource Locator): 
[Các kỹ năng cơ bản tìm kiếm trên internet] 
Nguyễn Tuấn Anh – 45K 
http:// Loại giao thức: trong trường hợp này là hypertext transfer 
protocol 
www. Chỉ ra World Wide Web 
hrw.org Tên miền (domain name) của trang web 
/press/2003/02/powell203
03.htm 
Địa chỉ/đường dẫn tới trang web cụ thể. Dấu gạch chéo “/” 
được sử dụng để phân cách các cấp độ lưu trữ thông tin 
(thư mục) khác nhau trong trang web. 
/powell20303.htm Tên file của trang. 
htm Phần mở rộng của tên file cho biết loại file. Trong ví dụ 
này là htm (hypertext mark-up language – ngôn ngữ đánh 
dấu siêu văn bản). 
3.7.2 Một địa chỉ web (URL) gồm có những yếu tố nào? 
i. Loại tên miền (Domain types) 
Tên miền mà trang web sử dụng cho bạn biết sự phù hợp của nội dung trong trang. 
- Các trang web của cơ quan chính phủ: có các chữ .go, hoặc .gov, hoặc .mil 
- Các trang web về giáo dục, nghiên cứu: có các chữ .edu, hoặc .ac, hoặc .re 
- Các tổ chức phi lợi nhuận: có chữ .org 
ii. Nguồn xuất bản 
Nguồn xuất bản của một trang thường được đặt tên trong địa chỉ web (URL), hoặc là 
trong tên miền, hoặc là trong đường dẫn (thư mục). Hãy đánh giá chất lượng của thông tin thông 
qua việc trả lời những câu hỏi sau đây: 
- Bạn đã bao giờ nghe nói đến nguồn tin này chưa? Nó có nổi tiếng không? 
Ju
ly
 2
8
, 
2
0
0
7
- Địa chỉ web có tên cá nhân được gộp trong tên miền của một nhà cung cấp dịch vụ 
Internet (Internet Service Provider – ISP) hoặc nhà cung cấp dịch vụ thuê trang web 
không (ví dụ aol.com hoặc geocities.com), hoặc có dấu ngã ~ trong địa chỉ web (ví dụ 
www.curtin.edu.au/~joebloggs.html), hoặc có những từ như "users," hoặc "member"? 
Những yếu tố trên thường chỉ ra rằng đó là trang web của cá nhân tự xuất bản mà không 
có sự kiểm soát hoặc thẩm định nội dung của cơ quan phụ trách. Vì vậy bạn cần xem xét kỹ nội 
dung cũng như tác giả của tài liệu. 
[Các kỹ năng cơ bản tìm kiếm trên internet] 
Nguyễn Tuấn Anh – 45K 
iii. Một số tiêu chí đánh giá khác 
1. Sự cập nhật của thông tin (ngày cập nhật cuối cùng). Bạn phải kiểm tra sự cập nhập 
thong tin vì thông tin trên mạng hiện nay cập nhập hàng giờ. Ví dụ các thông tin phân 
tích thị trường chứng khoán cập nhập hàng giờ. 
2. Trình độ của của tác giả, nếu tác giả có trình độ càng cao thì thông tin tìm được sẽ có giá 
trị hơn những thông tin càng cao 
3. Thành kiến: cách đánh giá thiên lệch hay cân bằng. Ví dụ: thông tin về lợi ích của thịt từ 
trang web của Hiệp hội chăn nuôi sẽ khác với thông tin tương tự từ trang web của Hội 
những người ăn chay. 
4. Nên sử dụng tổng hợp đa chiều, tốt nhất nên có những kiểm tra nhiều nguồn khác nhau 
bởi vì hiện nay những thông tin có thể cho không nhưng không chính xác hoặc lấy từ 
nguồn khác và sao chép của nhau. Những thông tin này nên kiểm tra trước khi sử dụng 
các thông tin. 
Hi vọng với những thông tin bổ ích trên thì bạn có thể tự tìm kiếm được những thông tin 
trên mạng internet. Tài liệu này những gì cơ bản nhất và tổng hợp các nguồn tài liệu trong cũng 
như ngoài nước, và kinh nghiệm của tôi.. Cuối cùng do trình độ có hạn nên không tránh khỏi 
những thiếu sót. Mọi ý kiến xin gửi về emai: n.tuananh1985@gmail.com. hoặc 
tuananh1985_wru@hotmail.com. Chúc các bạn thành công! 
Tài liệu tham khảo: 
Barker, Joe. 2006. Finding Information on the Internet: A Tutorial. University of California at Berkeley. 
Retrieved August 18, 2006, from  
Deakin University Library. 2006. Searching the Internet. Retrieved October 3, 2006, from 
Feldman, Anna. Searching the Internet. Association for Progressive Communications. Retrieved August 10, 2006, 
from  
Habib, David P. and Balliot, Robert L. 2003. How to Search the World Wide Web: A Tutorial for Beginners and 
Non-Experts. Middletown Public Library. Retrieved August 12, 2006, from 
Huckerby, Martin. 2006. The Net for Journalists: A practical guide to the Internet for journalists in developing 
countries. UNESCO. Retrieved August 12, 2006, from 
Ju
ly
 2
8
, 
2
0
0
7
Hurst, Gabrille and Brown, Cheryl (eds.). 2006. A Good Place to Start: The IDS knowledge services guide to 
finding development information online. IDS, London. Retrieved August 12, 2006, from 
Vũ Thị Nha.2007.Tìm kiếm thông tin trên internet, Trung tâm Thông tin Phát triển Việt Nam 
[Các kỹ năng cơ bản tìm kiếm trên internet] 
Nguyễn Tuấn Anh – 45K 
PC World Mỹ 7/2005 và các thông tin trên mạng. 
Ju
ly
 2
8
, 
2
0
0
7