Chuyên đề Chăm sóc sức khỏe sinh sản
Định nghĩa SKSS:
* Tại Hội nghị Quốc tế về Dân số và Phát triển tại Cairô, Ai Cập - 1994.
* “ SKSS là tình trạng thoải mái về thể chất, tinh thần và xã hội, của tất cả những gì liên quan tới hoạt động và chức năng của bộ máy sinh sản, chứ không phải là không có bệnh hay khuyết tật của bộ máy đó .
, rong kinh, ra máu thấm giọt thường xảy ra khi mới sử dụng. Khoảng 50% số người sẽ bị vô kinh sau 1 năm sử dụng. Vô kinh là một hiện tượng phổ biến và vô hại.Gây tăng cân.Thuốc đã tiêm vào cơ thể là không lấy ra được một khi có tai biến xảy ra hay muốn có thai trở lại ngay.Không có tác dụng phòng chống lây truyền HIV và các bệnh LTQĐTD.5- Chỉ định. Phụ nữ muốn dùng một BPTT dài hạn, có hồi phục, hiệu quả cao mà không phải dùng thuốc hàng ngày. Thích hợp với người đang cho con bú, những người có chống chỉ định dùng estrogen.6- Chống chỉ định. Có thai hay nghi ngờ có thai, chảy máu âm đạo chưa rõ nguyên nhân, vàng da, ung thư vú, bệnh tim mạch.7- Thời điểm tiêm thuốc. - Tiêm trong vòng 7 ngày đầu kể từ ngày hành kinh đầu tiên. Có thể tiêm muộn hơn vào bất cứ ngày nào nếu chắc chắn không có thai, phải dùng bao cao su hoặc kiêng giao hợp trong 2 ngày sau tiêm. - Trong vòng 7 ngày đầu sau nạo hút thai. - Sau đẻ. + Nếu cho con bú, tiêm sau 6 tuần sau đẻ. + Nếu không cho con bú, tiêm từ tuần thứ 3 trở đi. - Các mũi tiêm tiếp theo thực hiện 3 tháng 1 lần ( có thể sớm hoặc muộn hơn 2 tuần vẫn có tác dụng ).8- Hướng dẫn khác hàng. Không nên xoa bóp, chườm nóng nơi tiêm, sau 3 tháng trở lại tiêm đợt 2. Nếu đến tiêm muộn hơn thời hạn, khác hàng vẫn có thể sinh hoạt tình dục trong thời gian 2 tuần sau đó, từ tuần thứ 3 trở đi nếu không tiêm đợt tiếp, khách hàng nên sử dụng các BPTT khác. Mũi tiêm tiếp theo chỉ được thực hiện khi xác định không có thai. + Có thể tiêm sớm hơn 4 tuần so với dự kiến. + Khả năng có thai lại sau khi tiêm mũi cuối cùng từ 2 đến 4 tháng. + Nếu tiêm trong vòng 7 ngày kể từ ngày đầu của kỳ kinh thì không cần thiết phải dùng các BPTT tạm thời hỗ trợ. Nếu tiêm muộn hơn 7 ngày, nên sử dụng các BPTT hỗ trợ trong vòng 24 giờ đầu sau tiêm.thuốc tránh thai uốngViên đơn thuần: Viên Progestin. Thuốc tránh thai chỉ chứa proggestin liều thấp ( 0,5mg/viên Exluton – Lynestrenol ). Đóng vỉ 28 viên. Viên kết hợp: Gồm 2 thành phần. 1- Progestin ( chủ yếu ) thấp nhất 0,150mg - 0,125mg: Loại được dùng phần lớn là Levonorgestrel và Desogestrel 2- Estrogen (phụ) duy nhất được dùng: Ethinylestradiol (EE). Có 3 loại TTT viên kết hợp: Loại một giai đoạn hay dùng ( hàm lượng giống nhau giữa các viên ), loại 2 giai đoạn và loại ba giai đoạn ( thay đổi theo các giai đoạn trong chu kỳ kinh ).Các loại thuốc tránh thai viên kết hợp . Ovidon, Microgynon, Rigevidon, Ideal. Vỉ 28 viên có 7 viên đệm và vỉ 21 viên.Cơ chế tránh thai.- ức chế trứng rụng.- Làm giảm tiết và làm đặc chất nhầy cổ tử cung, ngăn cản tinh trùng thâm nhập lên đường sinh dục.- Làm mỏng niêm mạc tử cung, giảm khả năng làm tổ của trứng.Hiệu quả tránh thai:- Viên Proggestin: tránh thai thấp hơn viên kết hợp. Đang cho con bú có thể tránh thai 100%.Thuận lợi.- Hiệu quả tránh thai cao 97-99% ( VKH ), 96,5-99,5% ( Viên đơn thuần ).- Dễ sử dụng.- Hồi phục khả năng sinh đẻ ngay sau khi ngừng sử dụng.- Không ảnh hưởng đến giao hợp.- Lợi ích khác: Giảm đau bụng kinh, giảm lượng máu kinh, kinh nguyệt đều hơn ( có thể ).Không thuận lợi.- Viên Proggestin: Tránh thai không cao, đôi khi gây chảy máu bất thường, phải uống hàng ngày, đúng giờ, quên uống, uống muộn > 3 giờ thuốc sẽ giảm tác dụng.- Viên kết hợp: Không phòng bệnh LTQĐTD, dễ quên, có một số tác dụng phụ (buồn nôn, chóng mặt, nhức đầu, cương vú, tăng cân, ra máu thấm giọt ngoài kỳ kinh, rong kinh, vô kinh) có thể gây một số biến chứng tuần hoàn ( hiếm gặp ).Chỉ định.- Viên Progestin: Đang cho con bú ( từ tuần thứ 6 sau đẻ ), không cho con bú ( bất kỳ lúc nào ), người cao huyết áp, trên 35 tuổi hút thuốc, dùng viên kết hợp có tác dụng phụ.- Viên kết hợp: Tất cả phụ nữ trong lứa tuổi sinh đẻ, muốn dùng BPTT hiệu quả cao, thiếu máu do ra máu kinh nhiều, đau bụng kinh, Tiền sử kinh nguyệt không đều, TS chửa ngoài tử cung, U nang buồng trứng lành tính, gia đình có mẹ, chị em gái bị ung thư buồng trứng. Chống chỉ định.- Viên Progestin: Bệnh gan mật, ung thư tử cung, buồng trứng, rối loạn kinh nguyệt ( kinh ít, kinh nhiều, kinh thưa ), bệnh vú ( u lành, ung thư tuyến vú ), chửa trứng, biến chứng chửa trứng , đang có thai hoặc nghi có thai. - Viên kết hợp: Bệnh tim mạch, gan thận, bệnh thận, u xơ tử cung, u tuyến vú, viêm tắc tĩnh mạch, cho con bú, có thai hoặc nghi có thai, trên 40 tuổi và trên 35 tuổi có hút thuốc.Cách uống:- Vỉ 28 viên: Quy tắc 4 số 1: Uống từ ngày thứ nhất của kỳ kinh ( ngày 1-5), uống mỗi ngày 1 viên, uống vào 1 giờ nhất định ( theo chiều mũi tên), uống liền 1 mạch không nghỉ ( hết vỉ này đến vỉ khác ).- Vỉ 21 viên: Uống như vỉ 28 viên. Khi uống hết vỉ nghỉ 7 ngày ( sẽ có kinh), hết 7 ngày tiếp tục uống.Quên thuốc:- Quên 1 viên: Uống ngày 1 viên khi nhớ ra, đến giờ uống tiếp 1 viên như thường lệ, viên Progestin chậm > 3 giờ dùng thêm BPTT hỗ trợ trong 2 ngày.Quên 2 viên: Viên Progestin phải dùng ngay BPTT hỗ trợ cho đến khi hành kinh dùng vỉ mới; viên kết hợp: Uống ngày 2 viên khi nhớ ra, ngày hôm sau uống 2 viên vào giờ quy định.Quên 3 viên trở lên viên kết hợp bỏ vỉ thuốc, dùng vỉ mới + BPTT hỗ trợ trong 1 tuần. Nếu trong 45 ngày không có kinh phải kiểm tra xem có thai hay không. Hàng năm nên đi kiểm tra sức khoẻ, đi khám khi có vấn đề bất thường: Khám phụ khoa phát hiện u xơ tử cung, u vú, u nang buồng trứng. Các tác dụng phụ và cách xử trí.Mất kinh: Có thể có thai, do niêm mạc tử cung không phát triển ( chọn BPTT khác, kinh nguyệt trở lại sau vài tháng ).Ra máu thấm giọt ngoài kỳ kinh ( 1-2 vòng kinh đầu ) có thể tự hết. Ra máu thấm giọt nhiều tháng liên tiếp, thay BPTT khác. Ra máu quá nhiều. cần đi khám phụ khoa loại trừ: Khối u, có thai, sảy thai, viêm CTC, viêm tiểu khung.Buồn nôn loại trừ có thai. Khuyên khách hàng uống thuốc sau bữa ăn tối hoặc trước lúc đi ngủ, có thể dùng viên Progestin.Nhức đầu do uống thuốc chuyển BPTT khác. Nếu đau đầu nhẹ vẫn uống thuốc trừ khi có HA cao, triệu chứng thần kinh phát triển hoặc uống thuốc mà nhức đầu tăng.Huyết áp cao: Ngừng thuốc nếu HA tối đa > 160 mmHg, tối thiểu > 90 mmHg. Nếu có hút thuốc hoặc trên 40 tuổi thì ngừng thuốc ngay.Tăng cân: Hướng dẫn chế độ dinh dưỡng và tập thể dục.Cương vú: Ngừng thuốc nếu nghi ngờ có thai, ung thư.Giảm ham muốn tình dục: Tư vấn hoặc gửi tuyến trên.Xạm da: Không dùng kem, đợi 3 tháng xem có bớt không hoặc dùng BPTT khác.Trứng cá: Vệ sinh mặt hàng ngày, có thể dùng chất làm săn da như chanh, tránh dùng kem bôi dưỡng da.Viên Progestin: đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy: Dùng BPTT khác cho đến khi hết các triệu chứng trên được 48 giờ.Bao cao su Bao mỏng bằng cao su, ngăn không cho tinh trùngvào âm đạo để tránh thụ thai. Nhược điểm: Chỉ dùng 1 lần, có thể bị hỏng nếu bảo quản không đúng cách.ưu điểm. - Hiệu quả trong việc phòng trách các bệnh lây qua đường tình dục.- Hiệu quả tránh thai cao nếu dùng đúng cách.- Dễ sử dụng, sẵn có, rẻ tiền.- Là BPTT có hồi phục cho nam giới.Chỉ định.- Dùng cho tất cả các trường hợp muốn tránh thai.- Phòng chống bệnh LTQĐTD.- Dùng các BPTT khác có chống chỉ định.- Là phương pháp hỗ trợ cho nam giới khi có xuất tinh sớm.Chống chỉ định: Dị ứng với bao cao su.Bệnh phụ khoa.70% ( miền núi 76% ) phụ nữ Việt Nam mắc bệnh phụ khoaTheo các chuyên gia y tế Việt Nam hàng năm có khoảng 5.000 phụ nữ chết vì ung thư cổ tử cung, 5.000 - 10.000 phụ nữ mắc ở giai đoạn muộn và 100.000 người mới mắc. Tỷ lệ ung thư cổ tử cung của PN Việt Nam cao nhất nhì thế giới. Vệ sinh phụ nữ kémô nhiễm nguồn nước. @- Thiếu kiến thức vệ sinh phụ nữ: Trong âm đạo có loại trực khuẩn ( Doderlein ) tạo môi trường axít PH, có tác dụng tiêu diệt và ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn có hại @ Bộ phận sinh dục nữ do cấu tạo hở là “ Cửa ngõ “ của vi trùng xâm nhập 2/ Thiếu hiểu biết về vệ sinh tình dục: 50% bệnh phụ nữ bắt nguồn từ đàn ông.- Vệ sinh tình dục kém, đa số phụ nữ chưa có khái niệm về VSTD.- 50% bệnh viêm nhiễm sinh dục nữ nguyên nhân là do nam giới đưa tới, nguy hiểm hơn bệnh viêm nhiễm này là nguyên nhân dẫn tới ung thư cổ tử cung. CÁC DẠNG BỆNH VỀ TỬ CUNGTỬ CUNG BèNH THƯỜNGVIấM CỔ TỬ CUNG CẤP TÍNHBIỂU HIỆN XUNG HUYẾTVIấM CỔ TỬ CUNG MÃN TÍNHXUẤT HIỆN CÁC KẾT CẤU HèNH TRềNXUNG HUYẾT CỔ TỬ CUNGMỤC RUỖNG CỔ TỬ CUNGTHỊT DƯ CỔ TỬ CUNG ( Cể RỄ )VIấM TỬ CUNG do khụng vệ sinh sạch sẽVIấM TỬ CUNG do khụng vệ sinh sạch sẽVIấM TỬ CUNG do khụng vệ sinh sạch sẽUNG THƯ CỔ TỬ CUNGHàng năm cú tới 50.000 đến 60.000 người chết vỡ ung thư cổ tử cungUNG THƯ TỬ CUNGXUẤT HIỆN MẠCH MÁU DỊ THƯỜNG, LỞ LOẫTCÁC BỆNH VỀ ÂM ĐẠOMỤN RỘP NGOÀI ÂM ĐẠOCÁC BỆNH VỀ ÂM ĐẠOMỤN RỘP NGOÀI ÂM ĐẠOVIấM NẤM NGOÀI ÂM ĐẠOCÁC DẠNG BỆNH MÀO GÀ ÂM ĐẠOCÁC DẠNG BỆNH MÀO GÀ ÂM ĐẠOCÁC DẠNG BỆNH MÀO GÀ ÂM ĐẠOSA TỬ CUNGCÁC BIỆN PHÁP Y HỌC CAN THIỆPPHẪU THUẬT SỐNGĐỐT ĐIỆNĐIỀU TRỊ ĐỐT ĐIỆN VIấM CỔ TỬ CUNGĐIỀU TRỊ BẰNG TIA HỒNG NGOẠIDI CHỨNG SAU KHI ĐỐT TIA HỒNG NGOẠIDi chứng sau đốt điệnDi chứng của bệnh phụ khoaUNG THƯ TUYẾN VÚUng thư tuyến vỳ là sỏt thủ đỏng gờm nhất đối với sức khoẻ người phụ nữTrờn thế giới mỗi năm phỏt hiện thờm một triệu người mắc bệnh ung thư tuyến vỳ. Trong 100 nghỡn người chết thỡ cú tới 50 người chết vỡ bệnh ung thư tuyến vỳ.Bệnh này đang cú xu hướng lan sang đối tượng là phụ nữ trẻ tuổi.Cỏc biểu hiện của ung thư vỳ Đầu nhũ hoa biến dạng do sừng húaĐầu nhũ hoa bị sưng viờm, tấySưng, viờm tấyĐầu nhũ hoa tụt vào trongXuất hiện hạch ở bầu ngựcUNG THƯ VÚHàng năm trờn thế giới cú hơn 1,2 triệu người mắc bệnh ung thư tuyến vỳ;50.000 phụ nữ chết vỡ ung thư vỳUNG THƯ VÚ – giai đoạn cuốiPhẫu thuật cắt bỏ Trần Hiểu Hỳc --- Lõm Đại NgọcTheo di chỳc của Hiểu Hỳc. Hội từ thiện mang tờn cụ đó được lập với số quỹ lờn tới 50 triệu nhõn dõn tệ, tương đuơng 100 tỷ đồng tiền VN nhằm phục vụ sự nghiệp giỏo dục và chữa bệnh, giỳp cỏc trẻ em nghốo ham học và những người mắc bệnh ung thư nghốo khú khụng cú tiền chữa trị. Qua đời ngày 13/5/2007 vỡ bệnh ung thư vỳ, hưởng dương 42 tuổiNỖI ĐAU MẤT MẸTrại trẻ mồ cụiPHỤ NỮ chỳng ta cần thay đổi quan niệm bởi lẽ:“Quan tõm đến bản thõn mỡnh chớnh là quan tõm đến những người xung quanh”TỔ CHỨC Y TẾ THẾ GIỚI ĐÃ KHUYẾN CÁOPHềNG BỆNH HƠN CHỮA BỆNHCHÚNG TA CẦN LÀM Gè ĐỂ NGĂN NGỪA BỆNH PHỤ KHOA VÀ GIỮ GèN SẮC ĐẸP ???
File đính kèm:
- Chuyen de cham soc skss.ppt