Chuyên đề Giáo dục kĩ năng sống qua môn đại lí

 nhận thức, giao tiếp, tư duy, giải quyết vấn đề, làm chủ bản thân) hoặc 3 lĩnh vực * Sự phân loại chỉ là tương đối* Giữa các nhóm KN có mối quan hệ chặt chẽ, hỗ trợ nhau phát triển Néi dung 2: Mục tiêu, nguyên tắc và nội dung GDKNS 1.Tự nhận thức • Xác định giá trị; • Tự nhận thức; • Thể hiện sự tự tin 2. Giao tiếp • Phản hồi/Lắng nghe tích cực; • Trình bày suy nghĩ, ý tưởng; • Giao tiếp; • Thể hiện sự cảm thông; • Từ chối; • Hợp tác; • Kiên định3. Tư duy • Tư duy phê phán; • Tư duy sáng tạo; • Suy ngẫm/Hồi tưởng; • Tìm kiếm và xử lí thông tin; • Phân tích, so sánh, phán đoán4. Giải quyết vấn đề • Ra quyết định; • Giải quyết vấn đề; • Thương lượng; • Giải quyết mâu thuẫn5. Làm chủ bản thân • Đặt mục tiêu; • Quản lí thời gian; • Đảm nhận trách nhiệm; • Kiểm soát cảm xúc; • Lập kế hoạch; • Ứng phó với căng thẳng; • Tự bảo vệNéi dung 3: Phương pháp giáo dục kỹ năng sốngVề PPDH: cách thức, con đường hoạt động GV & HS, trong điều kiện DH xác định -> MĐDH+ QĐ DH: Định hướng tổng thể: nguyên tắc DH -điều kiện DH - vai trò & mối quan hệ GV- HS+ PPDH: hình thức, cách thức hoạt động GV & HS phù hợp ND và điều kiện DH -> MĐGD,+ KTDH: biện pháp, hoạt động trong tình huống DH cụ thể.Cách tiếp cận Việc giáo dục KNS cho HS trong nhà trường phổ thông được thực hiện thông qua dạy học các môn học và tổ chức các HĐGD nhưng không phải là lồng ghép, tích hợp thêm KNS vào nội dung các môn học và HĐGD; mà theo một cách tiếp cận mới, đó là sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực để tạo điều kiện, cơ hội cho HS được thực hành, trải nghiệm KNS trong quá trình học tập. Một số phương pháp dạy học tích cực1. Phương pháp dạy học nhóm Dạy học nhóm còn được gọi bằng những tên khác nhau như: Dạy học hợp tác, Dạy học theo nhóm nhỏ, trong đó HS của một lớp học được chia thành các nhóm nhỏ, trong khoảng thời gian giới hạn, mỗi nhóm tự lực hoàn thành các nhiệm vụ học tập trên cơ sở phân công và hợp tác làm việc. Kết quả làm việc của nhóm sau đó được trình bày và đánh giá trước toàn lớp.QUY TRÌNH DẠY HỌC NHÓMNHẬP ĐỀ VÀ GIAO NHIỆM VỤGiới thiệu chủ đềXác định nhiệm vụ các nhóm Thành lập các nhóm LÀM VIỆC NHÓMChuẩn bị chỗ làm việcLập kế hoạch làm việcThoả thuận quy tắc làm việcTiến hành giải quyết nhiệm vụChuẩn bị báo cáo kết quả TRÌNH BÀY KẾT QUẢ / ĐÁNH GIÁCác nhóm trình bày kết quảĐánh giá kết quả Làm việc toàn lớpLàm việc toàn lớpLàm việc nhómPhương pháp giải quyết vấn đề D¹y häc (DH) ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò (GQV§) lµ PPDH ®Æt ra tr­íc HS c¸c vÊn ®Ò nhËn thøc cã chøa ®ùng m©u thuÉn gi÷a c¸i ®· biÕt vµ c¸i ch­a biÕt, chuyÓn HS vµo t×nh huèng cã vÊn ®Ò , kÝch thÝch hä tù lùc, chñ ®éng vµ cã nhu cÇu mong muèn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. Phương pháp đóng vai Đóng vai là phương pháp tổ chức cho học sinh thực hành, “ làm thử” một số cách ứng xử nào đó trong một tình huống giả định. Đây là phương pháp nhằm giúp HS suy nghĩ sâu sắc về một vấn đề bằng cách tập trung vào một sự việc cụ thể mà các em vừa thực hiện hoặc quan sát được. Việc “diễn” không phải là phần chính của phương pháp này mà điều quan trọng là sự thảo luận sau phần diễn ấy.Phương pháp trò chơi Phương pháp trò chơi là phương pháp tổ chức cho học sinh tìm hiểu một vấn đề hay thể nghiệm những hành động, những thái độ, những việc làm thông qua một trò chơi nào đó. Một số kĩ thuật dạy học tích cựcKĩ thuật chia nhóm Có nhiều cách chia nhóm khác nhau:Theo số điểm danh, theo các màu sắc, theo các loài hoa, các mùa trong năm,Theo biểu tượngTheo hình ghépTheo sở thíchTheo tháng sinhTheo trình độTheo giới tínhNgẫu nhiênKĩ thuật đặt câu hỏiKhi đặt câu hỏi cần đảm bảo các yêu cầu sau: Liên quan đến việc thực hiện MT bài học Ngắn gọn Rõ ràng, dễ hiểu Đúng lúc, đúng chỗ Phù hợp với trình độ HS Kích thích suy nghĩ của HS Phù hợp với thời gian thực tế Sắp xếp theo trình tự từ dễ đến khó,từ đơn giản đến phức tạp. Không ghép nhiều câu hỏi thành một câu hỏi móc xính Không hỏi nhiều vấn đề cùng một lúc• GV nêu câu hỏi/ vấn đề cho cả lớp hoặc cho các nhóm.• Mỗi thành viên ( hoạt động cá nhân) hoặc các nhóm (hoạt động nhóm) phác hoạ những ý tưởng về cách giải quyết vấn đề trên một tờ bìa và dán lên tường xung quanh lớp học như một triển lãm tranh. • HS cả lớp đi xem “ triển lãm’’và có thể có ý kiến bình luận hoặc bổ sung.• Cuối cùng, tất cả các phương án giải quyết được tập hợp lại và tìm phương án tối ưu. KỸ THUẬT “PHÒNG TRANH” Kĩ thuật “ Trình bày một phút” • Cuối tiết học (thậm chí giữa tiết học), GV yêu cầu HS suy nghĩ, trả lời các câu hỏi sau: Điều quan trọng nhất các em học đuợc hôm nay là gì? Theo các em, vấn đề gì là quan trọng nhất mà chưa được giải đáp?...• HS suy nghĩ và viết ra giấy. Các câu hỏi của HS có thể dưới nhiều hình thức khác nhau. • Mỗi HS trình bày trước lớp trong thời gian 1 phút về những điều các em đã học được và những câu hỏi các em muốn được giải đáp hay những vấn đề các em muốn được tiếp tục tìm hiểu thêm.. Kĩ thuật “ Hỏi và trả lời” GV nêu chủ đề .GV (hoặc 1 HS) sẽ bắt đầu đặt một câu hỏi về chủ đề và yêu cầu một HS khác trả lời câu hỏi đó. HS vừa trả lời xong câu hỏi đầu tiên lại được đặt tiếp một câu hỏi nữa và yêu cầu một HS khác trả lời. HS này sẽ tiếp tục quá trình trả lời và đặt câu hỏi cho các bạn cùng lớp,... Cứ như vậy cho đến khi GV quyết định dừng hoạt động này lại. Tóm tắt nội dung tài liệu theo nhóm HS làm việc theo nhóm nhỏ, đọc to tài liệu được phát, thảo luận và chuẩn bị trả lời các câu hỏi về bài đọc.Đại diện nhóm trình bày các ý chính cho cả lớp. Sau đó, các thành viên trong nhóm lần lượt trả lời các câu hỏi của các bạn khác trong lớp về bài đọcNéi dung 4: GIÁO DỤC KNS CHO HS QUA MÔN ĐỊA LÍ 1: Tìm hiểu khả năng GDKNS và các KNS chủ yếu được giáo dục trong môn Địa lí 2: Tìm hiểu các KNS và địa chỉ thực hiện GD KNS trong môn Địa lí THPTHĐ 1: Tìm hiểu khả năng GDKNS và các KNS chủ yếu được GD trong môn Địa líKNS chủ yếu thực hiện trong môn Địa lí- Tự nhận thức: Thể hiện sự tự tin, tự trọng; xác định giá trị bản thân, hợp tác- Giao tiếp: Lắng nghe và phản hồi tích cực, trình bày suy nghĩ, ý tưởng; ứng xử; thể hiện sự cảm thông, hợp tác- Tư duy: Suy ngẫm, hồi tưởng, nhận xét, phê phán; phân tích đối chiếu; tư duy sáng tạo,Giải quyết vấn đề: tìm, xử lý, phân tích số liệu, thông tin; Xác định, tìm kiếm các lựa chọn; giải quyết vấn đề Làm chủ bản thân: Đặt mục tiêu; quản lý thời gian; đảm nhận trách nhiệm; kiểm soát cảm xúc; ứng phó với căng thẳng, tìm kiếm sự hỗ trợ Cấu trúc chương trình GD KNS trong môn Địa lí THCSLớpBàiKNS được GD trong bàiPP/KTDH sử dụng8Bài 24. Vùng biển Việt Nam- Tư duy: Thu thập và xử lí thông tin từ lược đồ / bản đồ và bài viết để tìm hiểu về vùng biển Việt Nam.- Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ/ý tưởng, lắng nghe /phản hồi tích cực, giao tiếp và hợp tác khi làm việc cặp đôi, nhóm. - Làm chủ bản thân: Ứng phó với các thiên tai xảy ra ở vùng biển nước ta; có trách nhiệm giữ gìn và bảo vệ vùng biển của quê hương, đất nước.- Tự nhận thức: Tự nhận thức, thể hiện sự tự tin khi trình bày và viết thông tin.Động não; bản đồ tư duy; Suy nghĩ- cặp đôi- chia sẻ; Thảo luận nhóm; Thuyết trình tích cực; Chúng em biết 3; Viết tích cực; Báo cáo 1 phút. Cấu trúc chương trình GD KNS trong môn Địa lí THCSLớpBàiKNS được GD trong bàiPP/KTDH sử dụng9Bài 5. Thực hành: Phân tích và so sánh tháp dân số năm 1989 và năm 1999- Tư duy: + Phân tích, so sánh tháp dân số Việt Nam năm 1989 và 1999 để rút ra kết luận về xu hướng thay đổi cơ cấu dân số theo độ tuổi ở nước ta+ Phân tích được mối quan hệ giữa gia tăng dân số với cơ cấu dân số theo độ tuổi, giữa dân số và phát triển kinh tế xã hội- Giải quyết vấn đề: quyết định các biện pháp nhằm giảm tỉ lệ sinh và nâng cao chất lượng cuộc sống .- Làm chủ bản thân : Trách nhiệm của bản thân đối với cộng đồng về quy mô gia đình hợp lí.- Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ/ý tưởng, lắng nghe /phản hồi tích cực, giao tiếpĐộng não; Thảo luận nhóm; Giải quyết vấn đề; Suy nghĩ- cặp đôi- chia sẻ; Bản đồ tư duy.Néi dung 5: THỰC HÀNH GD KNS CHO HS QUA MÔN ĐỊA LÍ Mục tiêu- Phân tích bài soạn, biết yêu cầu một bài soạn Địa lí thực hiện GD KNS.- Soạn bài Địa lí thực hiện GD KNS theo yêu cầu chung,- DH địa lí thực hiện GD KNS đảm bảo mục tiêu chuyên môn và khai thác hợp lí các khả năng GD KNS; Vận dụng PP KT DH tích cực có hiệu quả.- Nhận xét, đánh giá kết quả GDKNS đối với HS - Ủng hộ việc GDKNS qua DH môn học; Tích cực tham gia thực hiện GDKNSBÀI 5- THỰC HÀNH GD KNS CHO HS QUA MÔN ĐỊA LÍ Nội dung:1: Phân tích bài sọan minh họa, xác định yêu cầu của bài soạn thực hiện GDKNS 2: Soạn bài địa lí thực hiện GDKNS 3: Dạy thử bài Địa lí thực hiện GD KNS Một số điểm cần lưu ý khi thực hiện giáo dục KNSThiết kế và tổ chức thực hiện các hoạt động trong và ngoài giờ học sao cho học sinh có cơ hội thể hiện ý tưởng cá nhân, tự trải nghiệm và biết phân tích kinh nghiệm sống của chính mình và người khácTạo động lực cho học sinh điều chỉnh hoặc thay đổi giá trị, thái độ và những hành vi trước đây để thích nghi hoặc chấp nhận các giá trị, thái độ và hành vi mới. Tạo cơ hội cho học sinh áp dụng kiến thức và kỹ năng vào các tình huống “”thực” trong cuộc sống.Các bước thực hiện một bài giáo dục KNS 1. Khám phá: Kích thích học sinh tự tìm hiểu xem các em đã biết gì về những khái niệm, kỹ năng, kiến thức.sẽ được học.Giúp GV đánh giá/xác định thực trạng (kiến thức, kỹ năng) của HS trước khi giới thiệu vấn đề mới. 2. Kết nối : Giới thiệu thông tin, kiến thức và kỹ năng mới thông qua việc tạo “cầu nối” liên kết giữa cái “đã biết” và “chưa biết”. Cầu nối này sẽ kết nối kinh nghiệm hiện có của học sinh với bài học mới Các bước thực hiện giáo dục KNS vào bài dạy ( tiếp)3. Thực hành -Tạo cơ hội cho người học thực hành vận dụng kiến thức và kỹ năng mới vào một bối cảnh/hoàn cảnh/điều kiện có ý nghĩa - Định hướng để học sinh thực hành đúng cách - Điều chỉnh những hiểu biết và kỹ năng còn sai lệch. 4. Vận dụng Tạo cơ hội cho học sinh tích hợp, mở rộng và vận dụng kiến thức và kỹ năng có được vào các tình huống/bối cảnh mới. XIN TRÂN THÀNH CẢM ƠNQUÍ THẦY CÔ GIÁO kÝnh chóc quý thÇy, c« gi¸o, ®¹t nhiÒu kÕt qu¶ cao trong gi¶ng d¹y ! Xin chân thành cảm ơn!