Chuyên đề kích thích tố ứng dụng trong chăn nuôi: Cấu tạo cơ quan sinh dục đực của vật nuôi

CẤU TẠO CƠ QUAN SINH DỤC Chuyên đềKÍCH THÍCH TỐ ỨNG DỤNG TRONG CHĂN NUÔI Hệ sinh dục con đựcCấu tạo chính bộ máy sinh dục đựcDịch hoàn+ Ống sinh tinh	+ Tinh dịch và tinh trùngHệ thống ống dẫn tinh+ Dịch hoàn phụ, tuyến sinh dục phụ	+ Ống dẫn tinhCấu tạo dịch hoàn	Cấu tạo gồm các ống sinh tinh rất nối liền với nhau thành mạng lưới chằng chịt. Các ống sinh tinh chiếm 90% thể tích dịch hoàn. 10% còn lại chứa các mô liên kết, mạch máu, mạch bạch huyết và tế bào Leydig tiết hoocmon (androgen và testosterol). Dịch hoànHai dịch hoàn treo ngoài cơ thể ở trong bao dịch hoàn.Chức năng cơ bản của dịch hoàn là sản xuất tinh trùng và tiết hoocmon, chúng có liên quan mật thiết nhưng tách rời về thời gian.Dịch hoànVách ống là một màng đáy có một số tế bào sản xuất tinh trùng được gọi là tế bào mẹ tinh trùng (tế bào Spermatogonia).Ngoài ra còn có một số các tế bào lớn hơn gọi là các tế bào Sertoli chức năng hỗ trợ và nuôi dưỡng những tinh trùng đang phát triển khi chúng chuyển từ vách ống sinh tinh đến xoang ống.Ống sinh tinhỐng cũng tiết nhiều dịch vào xoang ống. Dịch này có vai trò quan trọng trong việc vận chuyển tinh trùng khỏi dịch hoàn để vào đường sinh sản.Ống sinh tinhMột chu kỳ của biểu mô sinh tinh mất khoảng 13,5 ngày đối với bò Bos taurus, 13,25 ngày đối với bò Bos indicus. Phải mất 4,5 – 4,7 chu kỳ biểu mô sinh tinh để hoàn thành quá trình sinh tinh. Thời gian vận chuyển tinh trùng ở dịch hoàn phụ mất khoảng 8 – 9 ngày.Ống sinh tinhQuá trình sinh tinhCó khoảng 15 ống dẫn đưa tinh trùng và tinh thanh ra ngoài dịch hoàn. Các ống dẫn ra nổi lên trên bề mặt ở phần đỉnh dịch hoàn.Hệ thống ống dẫn tinhỐng dẫn tinhLà một ống cơ chắc, chạy từ đuôi dịch hoàn phụ ở đáy dịch hoàn, ngược theo dịch hoàn vào phồng ống dẫn tinh. Hai ống dẫn tinh hợp lại thành phồng ống dẫn tinh và nối với ống dẫn nước tiểu cùng với chất bài tiết của một số tuyến sinh dục phụ đổ vào ống niệu đạo. Dịch hoàn phụCác ống dẫn tinh trùng ra tập trung thành một ống đơn gọi là dịch hoàn phụ, cấu tạo gồm: đầu, thân, đuôi. Mặc dù chỉ có một ống nhưng dịch hoàn phụ xoắn dài 40 - 60 m.Chức năng chính: hấp thụ tinh thanh, làm trưởng thành và dự trữ tinh trùng, giúp tinh trùng vận động.Dịch hoàn phụPhần đuôi của dịch hoàn phụ giống như một kho chứa tinh trùng. Ở đây tinh trùng không vận động và cần rất ít năng lượng hoặc dinh dưỡng để sống. Thời gian tinh trùng đi qua dịch hoàn phụ khoảng 6 – 14 ngày. Khả năng dự trữ tinh trùng ở bò con nhỏ hơn bò trưởng thành. Nếu không khai thác thì tinh trùng sẽ bài tiết ra qua thủ dâm hoặc qua nước tiểu.Tinh dịchTinh dịch gồm hai thành phần khác nhau: tinh thanh từ các tuyến sinh dục phụ và phần giàu tinh trùng.Chức năng chủ yếu là cung cấp môi trường thích hợp cho tinh trùng có thể sống được sau khi xuất tinh.Tinh thanhTinh thanh chứa nhiều loại muối, axit amin và men góp phần vào hoạt động sống và trao đổi chất của tinh trùng, đường glucoza là nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu.Đường fructoza khi được sử dụng sẽ chuyển thành axit lactic, tạo môi trường giúp tinh trùng sống lâu hơn.Tinh trùngTinh trùng Có 3 phần chính: đầu, thân, đuôiĐầu:chủ yếu là nhân rất đặc chứa AND. Trên đầu bao phủ bởi acrosomchuwas men phân giải protein và hyaluroniaza quan trọng trong thụ tinh.Thân: chứa ty lạp thể cần cho hô hấp và trao đổi chất.Đuôi: bao phủ bỡi một màng NSC mỏng.Tinh trùngQuá trình hình thành và phát triển tinh trùngTuyến sinh dục phụCó 4 tuyến sinh dục phụ đóng góp vào thành phần của tinh thanh.Vách của phồng ống dẫn tinh dày và có một số tế bào phân tiết.Túi tinh đóng góp phần quan trọng của tinh thanh.Tuyến tiền liệt nhỏ đóng góp vào tinh dịch.Tuyến củ hành có lỗ tiết gần dương vật.Sức sản xuất tinh trùngSản xuất tinh trùng trong dịch hoàn diễn ra thường xuyên trừ khi có sự trục trặc của dịch hoàn. Có sự khác biệt rõ rệt về di truyền trong khả năng sản xuất tinh trùng, nó phụ thuộc vào khối lượng dịch hoàn. Sản xuất tinh trùng hằng ngày tỷ lệ với số gram nhu mô dịch hoàn.The end!Cảm ơn thầy và các bạn!