Chuyên đề Một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh cá biệt ở trường THCS

như sau: Từ những số liệu trên cho chúng ta thấy số lượng các em vi phạm đạo đức là rất đáng kể. ( Chưa kể đến những em HS có ý thức kém trong học tập đã bị thầy cô nhắc nhở thường xuyên) MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN - Nguyªn nh©n t©m lý: + Häc sinh bËc THCS n»m trong ®é tuỉi tõ 11 ®Õn 15, ®©y lµ ®é tuỉi cã sù phát triển m¹nh vỊ t©m sinh lý, lµ giai ®o¹n c¸c em tËp lµm ng­êi lín nªn rÊt dƠ häc c¸c thãi h­, tËt xÊu trong khi thùc chÊt c¸c em ch­a thùc sù lµ ng­êi lín. + Mét sè em do tr×nh ®é ph¸t triĨn kh«ng phï hỵp víi chuÈn mùc mµ nhµ tr­êng vµ gia ®×nh ®­a ra, một số nhµ gi¸o dơc Ðp buéc trỴ ph¶i ®i theo chuÈn mùc mét c¸ch cøng nh¾c, ¸p ®Ỉt, dÉn ®Õn hiƯn t­ỵng trỴ chèng ®èi theo c¸ch cđa m×nh là l× lỵm, chống đối lại thầy cô, quÊy rèi... - Nguyªn nh©n vỊ phÝa gia ®×nh:  + NhiỊu phơ huynh nhËn thøc cßn phiÕn diƯn, lƯch l¹c, sai lÇm vỊ c¸ch nu«i d­ìng vµ c¸ch dạy dỗ + Quan t©m nu«ng chiỊu con mét c¸ch th¸i qu¸, tho¶ m·n mäi yªu cÇu cđa các em. + Sư dơng quyỊn uy cđa bè mĐ mét c¸ch cùc ®oan. + §Ĩ cho con chøng kiÕn c¸c tÊm g­¬ng ph¶n diƯn cđa ng­êi lín. + Các em bÞ l©m vµo c¶nh ngé Ðo le, t×nh c¶m bÞ chia rÏ, bè mĐ bá nhau... + Gi¸o dơc thiÕu tÝnh s­ ph¹m, nỈng nỊ vỊ thuyÕt gi¸o, kh«ng cho con lao ®éng, dïng vị lùc, kh«ng khuyÕn khÝch hoỈc khuyÕn khÝch sai, xĩc ph¹m trỴ... - Nguyªn nh©n tõ phÝa nhµ tr­êng: + Một số nhµ s­ ph¹m thiÕu thiƯn c¶m, ®Þnh kiÕn, kh«ng cã gi¶ thuyÕt l¹c quan ®èi víi HS khã gi¸o dơc. GV cßn chđ quan trong viƯc ch¨m lo gi¸o dơc ®¹o ®øc cho häc sinh, ch­a chĩ träng c¸c m«n phơ. + Một số GV cßn l¹m dơng quyỊn lùc, kh«ng t«n träng nhu cÇu, nguyƯn väng vµ c¸c yªu cÇu chÝnh ®¸ng cđa HS. ThiÕu t×nh th­¬ng, tỏ ra thê ¬ vµ thiÕu sù c¶m th«ng ®èi víi häc sinh khã b¶o. + Trong ®¸nh gi¸ HS nhiều khi kh«ng c«ng b»ng, chưa t«n träng sù cè g¾ng cđa häc sinh. + ThiÕu sự thèng nhÊt trong công tác phối hợp giáo dục giữa nhà trường, gia đình và xã hội.  - Nguyªn nh©n tõ x· héi: + T¸c ®éng cđa c¬ chÕ thÞ tr­êng t¹o ra sù ph©n cùc cao (Giữa giàu và nghèo, sù coi träng bÞ xem th­êng...) ®iỊu nµy th­êng lµm cho các em cã ®éng c¬ sai, lƯch h­íng. + Ảnh h­ëng cđa lèi sèng coi träng ®ång tiỊn. + Ảnh h­ëng cđa c¸c tƯ n¹n x· héi + Ảnh h­ëng cđa nhãm b¹n... MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC Trên thực tế cảm nhận của chúng ta ở các em “ học sinh cá biệt về đạo đức” là những em yếu về ý thức kỷ luật, khĩ giáo dục dẫn đến kết quả học tập, tu dưỡng đạo đức của các em khơng đạt yêu cầu. Vậy làm sao để giáo dục học sinh này thành những học sinh ngoan? Đây là câu hỏi mà mỗi người giáo viên chúng ta phải suy tư, trăn trở để tìm lời giải đáp. Vậy chúng ta cần phải làm những gì? Từ những thực trạng và nguyên nhân trên tơi đề xuất một số biện pháp giáo dục như sau: * GỒM CĨ 7 BIỆN PHÁP: 1/ BIỆN PHÁP TÌM HIỂU MƠI TRƯỜNG SỐNG CỦA CÁC EM TRONG LỚP HỌC 2/ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG CHO CÁC EM CĨ THĨI QUEN, NỀ NẾP TỐT TRONG HỌC TẬP VÀ TRONG LAO ĐỘNG 3/ BIỆN PHÁP ĐƯA CÁC EM HS CÁ BIỆT VÀO HỊA NHẬP VỚI NHĨM HS NGOAN, GƯƠNG MẪU 4/ BIỆN PHÁP CHỈ CHO CÁC EM BIẾT ĐƯỢC NHỮNG CÁI SAI CỦA MÌNH TRONG NĨI NĂNG, CƯ XỬ, TRONG HỌC TẬP VÀ TRONG CÁC HOẠT ĐỘNG KHÁC 5/ BIỆN PHÁP GV THƯỜNG CĨ NHỮNG LỜI ĐỘNG VIÊN, KHEN NGỢI KHI CÁC EM CĨ NHỮNG HÀNH VI TỐT HAY CĨ KẾT QUẢ HỌC TẬP TỐT. NGHIÊM KHẮC NHƯNG KHƠNG QUÁ KHẮT KHE KHI CÁC EM CĨ NHỮNG BIỂU HIỆN CHƯA NGOAN. 6/ BIỆN PHÁP KÍCH THÍCH VÀ PHỐI HỢP VỚI NHÀ TRƯỜNG VÀ GIA ĐÌNH 7/ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG TÌNH THƯƠNG GIỮA GV VỚI CÁC EM NỘI DUNG CÁC BIỆN PHÁP GIÁO DỤC 1/ Biện pháp tìm hiểu mơi trường sống của các em trong lớp học: - Đối với học sinh THCS , các em bắt đầu chuyển sang mơi trường học tập mới, với nhiều mơn học và nhiều thầy cơ giảng dạy nên quá trình tiếp cận với phương pháp học tập mới các em cịn nhiều bỡ ngỡ làm cho một số em chán nản, dễ nảy sinh những thĩi hư, tật xấu. Vì vậy mỗi giáo viên cần phải hiểu rõ những điểm cơ bản này để chuyển dần các em từ thĩi quen vui chơi sang học tập tích cực và tu dưỡng bản thân. Cĩ những em sống trong những gia đình cĩ kinh tế khá giả với thĩi quen được “chiều chuộng”. Vì vậy, khi các em đến trường, nếu chúng ta khơng khéo léo thì dễ làm cho các em nảy sinh những cá tính khơng hay. Mặt khác, cĩ một số em do hồn cảnh gia đình khĩ khăn, cha mẹ khơng cĩ việc làm ổn định, cuộc sống bấp bênh nay đây, mai đĩ nên khơng cĩ điều kiện giáo dục con cái, dẫn đến việc các em tiếp thu nhiều cái xấu trong xã hội lúc nào mà cha mẹ khơng hề hay biết. Do đĩ, người giáo viên chỉ cĩ thể làm tốt nhiệm vụ giáo dục học sinh khi hiểu được các em sống trong hồn cảnh gia đình như thế nào? Cuộc sống của các em ra sao? Cha mẹ các em cĩ quan tâm đến các nhu cầu tối thiểu của các em như ăn, ngủ, học hành…hay khơng? Các em thường chơi với những người bạn như thế nào? … tìm hiểu mơi trường sống của các em là bước đầu giúp cho giáo viên cĩ định hướng giáo dục các em một cách đúng đắn. 2/ Biện pháp xây dựng cho các em cĩ thĩi quen, nề nếp tốt trong học tập và trong lao động. Việc chỉ dẫn những thĩi quen, nề nếp tốt lúc ban đầu thường khơng mấy khĩ khăn, nhưng để duy trì được những nề nếp, thĩi quen đĩ địi hỏi người giáo viên phải thường xuyên nhắc nhở, chỉ dẫn, uốn nắn. Trong quá trình giáo dục khơng nên xem nhẹ những mơn phụ mà xem trọng những mơn chính. Đặc biệt đối với mơn GDCD người GV phải thật chú trọng đến cơng tác giáo dục về hành vi đạo đức, giáo dục về hành vi chấp hành pháp luật đối với các em. Đồng thời đối với GVCN phải thường xuyên thăm nắm tình hình của lớp mình chủ nhiệm, nhắc nhở, khuyên răn các em tận tình khơng nên cĩ những lời nĩi hay hình phạt để các em thấy mình xấu hổ trước bạn bè trong lớp. Từ đĩ các em sẽ biết tự nhận xét được hành vi, cử chỉ của mình để điều chỉnh và sửa chữa 3/ Biện pháp đưa các em học sinh cá biệt vào hồ nhập với nhĩm học sinh ngoan, gương mẫu Trong quá trình giảng dạy bộ mơn giáo viên nên cho các em cùng học tập, sinh hoạt theo nhĩm với các em học sinh ngoan, gương mẫu sẽ giúp các em cĩ thể học tập ở bạn mình những hành vi, thĩi quen tốt, kích thích tinh thần đồn kết, giúp đỡ bạn bè trong lớp cùng tiến bộ và thơng qua đĩ các em cĩ thể tự điều chỉnh những hành vi, thĩi quen xấu mà các em đã mắc phải. 4/ Biện pháp chỉ cho các em biết được những cái sai của mình trong nĩi năng, cư xử, trong học tập và trong các hoạt động khác. Trong quá trình giảng dạy, khi học sinh cĩ những biểu hiện chưa tốt, người giáo viên phải nhẹ nhàng, ân cần dùng tình cảm để chỉ cho các em thấy đĩ là những hành vi, thĩi quen,việc làm, lời nĩi chưa tốt và chỉ rõ hậu quả của những cái chưa tốt đĩ để các em hiểu và chú ý sửa chữa. Giáo viên cần chỉ rõ cho các em những việc nên làm và những việc khơng nên làm 5/ Biện pháp thường cĩ những lời động viên, khen ngợi khi các em này cĩ những hành vi tốt hay kết quả học tập tốt. Nghiêm khắc nhưng khơng quá khắt khe khi các em cĩ những biểu hiện chưa ngoan. Trong quá trình thực hiện, giáo viên cần chú ý đến việc động viên các em khi các em gặp khĩ khăn đồng thời tuyên dương, khen ngợi học sinh trước lớp, đề nghị nhà trường tuyên dương trong những buổi sinh hoạt tập thể. Song song đĩ GV nên giáo dục các em thơng qua những gương điển hình về người tốt việc tốt cho các em lấy đĩ để noi gương, học tập. Tuy nhiên, nếu học sinh vẫn cĩ những hành vi chưa tốt giáo viên khơng nên xúc phạm các em mà cần tìm hiểu nguyên nhân và cĩ biện pháp giúp đỡ chu đáo, kịp thời khuyên răn. 6/ Biện pháp kích thích và phối hợp với BGH nhà trường và gia đình : - Giáo viên cần quan sát, theo dõi thường xuyên những việc làm của học sinh trong ngày, trong tuần, khen thưởng kịp thời đối với những việc làm tốt của các em. Nhắc nhở, khuyên răn hoặc phê bình ngay những việc làm chưa tốt của các em.Đồng thời phối hợp cùng với BGH nhà trường để xử lý những vi phạm nghiêm trọng nhằm răn đe những em khác. - Thơng qua các cuộc họp phụ huynh học sinh, giáo viên cần nêu ra những thực trạng của các em để phụ huynh biết được con em họ học ra sao để cùng giáo viên phối hợp giáo dục tốt hơn. - Bên cạnh đĩ cịn cĩ những phụ huynh chưa quan tâm đến việc giáo dục con em, giáo viên phải tự liên hệ đến thăm gia đình học sinh, trị chuyện, tâm sự với cha mẹ các em để cùng tìm ra biện pháp giáo dục phù hợp. 7/ Biện pháp xây dựng tình thương giữa giáo viên với các em: - Cĩ thể nĩi yêu thương học sinh là phẩm chất đầu tiên của nghề sư phạm. Cĩ yêu thương mới thơng cảm được niềm vui, nỗi buồn của các em, biết giúp đỡ khi các em gặp khĩ khăn. Thường xuyên gần gũi, thân thiện với các em, tạo cho các em tự cảm thấy thầy cơ như những người thân trong gia đình. Tuy nhiên, trong sự gần gũi, thân thiện cũng cần cĩ khoảng cách nhất định để học sinh khơng lờn mặt, coi thường thầy cơ. - Nếu ta thường tiếp xúc với học sinh bằng sự cởi mở, tình yêu thương thì các em sẽ cảm thấy tự tin, thoải mái, sẵn sàng giải bày tâm sự với thầy cơ… nhờ đĩ mà chúng ta nắm bắt mọi thơng tin chính xác nhất. Chính ánh mắt đơn hậu, cử chỉ thân thiện yêu thương, nụ cười tươi tắn, lời nĩi chân tình thể hiện sự thấu hiểu và thơng cảm của người giáo viên là động lực thúc đẩy học sinh cố gắng phấn đấu học tập, rèn luyện tốt hơn để trở thành con ngoan, trị giỏi. KẾT THÚC VẤN ĐỀ Trong quá trình giáo dục học sinh ở nhà trường, nhiệm vụ của giáo viên là làm cho học sinh sống hồn nhiên, vui tươi, xây dựng cho các em nếp sống lành mạnh, bồi dưỡng cho các em những tình cảm phong phú về gia đình, nhà trường và xã hội…Cĩ thể nĩi việc giáo dục học sinh cá biệt về đạo đức là một việc làm quan trọng và cần thiết, mỗi chúng ta đều cĩ trách nhiệm giáo dục những học sinh yếu kém, chưa ngoan trở thành cơng dân cĩ ích cho đất đước. Chính vì lẽ đĩ tơi xin đề xuất một số biện pháp giáo dục học sinh cá biệt ở trường Trung học cơ sở với mong muốn cùng trao đổi thảo luận với các đồng chí để đi đến thống nhất một số biện pháp giáo dục các em học sinh cá biệt, xây dựng cho cách em nếp sống lành mạnh, bồi dưỡng cho các em những tình cảm phong phú về gia đình, nhà trường và xã hội. XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ BUỔI SINH HOẠT CHUYÊN ĐỀ CỦA TỔ TỰ NHIÊN