Chuyên đề: ứng dụng Công nghệ thông tin vào giảng dạy văn bản nhật dụng trong môn Ngữ văn THCS

 2000; Ôn dịch, thuốc lá; Bài toán dân sốLớp 9: Đấu tranh cho một thế giới hoà bình; Phong cách Hồ Chí Minh; Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em.chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcs2. Chuẩn bị dạy họca) Chuẩn bị kiến thức dạy học- Tính chất đơn nghĩa của nội dung và đơn giản về hình thức diễn đạt làm cho việc xác định đúng mục đích giao tiếp của văn bản tương ứng với cách thức biểu đạt làm mục tiêu kiến thức của bài học VBND sẽ ít gặp khó khăn trong khâu chuẩn bị bài học. chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n ThcsNhưng yêu cầu mở rộng hiểu biết để thấm thía các chủ đề nhật dụng đặt ra trong văn bản, từ đó tăng cường ý thức công dân của mỗi HS đã khiến việc chuẩn bị kiến thức hỗ trợ cho bài học VBND mang một ý nghĩa tích hợp rộng hơn, đòi hỏi sự quan tâm nhiều hơn của cả hai chủ thể dạy và học VBND. Yêu cầu đó sẽ là GV thu thập các tư liệu ngoài văn bản liên quan đến chủ đề văn bản trên các nguồn thông tin đại chúng làm cho chất liệu VBND gắn kết với đời sống.chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcsb) Chuẩn bị phương tiện dạy học - Việc lựa chọn phương tiện dạy học, tranh ảnh, bảng biểu, thông tin phục vụ cho bài dạy – Lựa chọn các phần mềm (powerpoint, violet, preteaching..), trình diễn, tạo hiệu ứng để xây dựng tiến trình dạy học thông qua các hoạt động cụ thể là khâu quan trọng nhất quyết định hiệu quả cũng như thành công của tiết dạy.chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcs - Yêu cầu truyền thông cập nhật của các chủ đề nhật dụng đòi hỏi các hình thức dạy học đáp ứng cung cấp và khai thác thông tin nhanh và phong phú tới người học. Sách giáo khoa, bảng đen, phấn trắng, thậm chí cả máy chiếu hắt.Các phương tiện dạy học truyền thống ấy là cần thiết nhưng tự chúng chưa thể đáp ứng hết được các yêu cầu của dạy học VBND mà chỉ có việc thu thập thông tin, thiết kế và trình chiếu trên các phương tiện dạy học điện tử hiện đại mới là các phương tiện tạo hiệu ứng tích cực nhất trong dạy học VBND chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcs- Việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy các VBND có thể thực hiện cho đối với tất cả các hoạt động của tiến trình bài dạy.3. Thiết kế bài giảng Xây dựng kế hoạch thiết kế cụ thể của các slide trình diễn (kịch bản). Dự kiến số slide thích hợp với số lượng đối tượng được lựa chọn để trình diễn và tương ứng với kế hoạch cụ thể mà giáo án lên lớp đã xác định.chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n ThcsThời gianĐối tượng được trình bày trên các slideBiện pháp khai thác, sử dụngMục đíchsư phạmVăn bản, bảng biểu, hình ảnh,âm thanh,phim video Bảng kế hoạch:chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcsa) Kiểm tra bài cũ:Giáo viên có thể áp dụng các bài tập trắc nghiệm ( chọn đáp án đúng, điền khuyết) ở phần mềm violet hoặc power point để kiểm tra kiến thức cũ. Hót thuèc l¸ cã thÓ bÞ say bª bÕt.Ng­êi hót thuèc l¸ kh¸c ng­êi uèng r­îu ë chç nµo?Hót thuèc l¸ cã thÕ l¨n ®ïng ra chÕt.AKh«ng l¨n ®ïng ra chÕt, kh«ng say bª bÕtCBDKh«ng mÊt qu¸ nhiÒu tiÒn ®Ó mua.Thai nhi bÞ nhiÔm ®éc, mÑ ®Î non, con sinh ra ®· suy yÕu.V× sao hót thuèc l¸ c¹nh mét ng­êi phô n÷ cã thai l¹i lµ mét téi ¸c?V× thai nhi bÞ ¶nh h­ëng kh«ng tèt.AV× thai nhi sÏ bÞ ng¹t khãi thuèc.BCDV× ng­êi mÑ bÞ khãi thuèc g©y nghiÖn.chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcsb) Phần giới thiệu bàiTuỳ theo nội dung nhật dụng của từng văn bản giáo viên có thể trình chiếu trên màn hình những hình ảnh, đoạn băng video có âm thanh, những bảng biểu, số liệu kèm theo những câu hỏi để dẫn dắt vào vài.Thèng kª vµ dù b¸o sù ph¸t triÓn cña d©n sè thÕ giíi tõ n¨m 1950  2050chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcsc) Phần tìm hiểu về tác giả, tác phẩmVBND chủ yếu là tập trung khai thác các vấn đề nội dung tư tưởng đặt ở mỗi văn bản. Tuy nhiên có những văn bản của các tác giả nổi tiếng thì việc trình chiếu các tư liệu về tác giả, tác phẩm giáo viên không nên xem nhẹ hoặc bỏ qua. Et-m«n-®« §¬ A-mi-xi (1846-1908)- ¤ng lµ nhµ ho¹t ®éng x· héi, nhµ v¨n ho¸, nhµ v¨n lçi l¹c cña n­íc ý- N¨m 1986, «ng ®· lµ sÜ quan qu©n ®éi chiÕn ®Êu cho nÒn ®éc lËp, thèng nhÊt cña ®Êt n­íc- N¨m 1891, «ng gia nhËp ®¶ng X· héi ý- ¤ng s¸ng t¸c nhiÒu thÓ lo¹i: TruyÖn, du kÝ, phª b×nh v¨n häc, lÝ luËn chÝnh trÞ-x· héiT¹ Duy Anh:- Sinh ngµy 9-9-1959, quª ë huyÖn Ch­¬ng Mü, tØnh Hµ T©y- Tªn thËt lµ T¹ ViÕt §·ng- Cßn cã c¸c bót danh : L·o T¹, Chu Quý, Quý Anh, B×nh T©m...- HiÖn lµ Biªn tËp viªn Nhµ xuÊt b¶n Héi Nhµ v¨n ViÖt Nam- S¸ng t¸c nhiÒu thÓ lo¹i: TruyÖn ng¾n, truyÖn võa, tiÓu thuyÕt, t¶n v¨n...chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcsd) Phần phân tíchThu thập, sưu tầm các nguồn tư liệu ngoài văn bản liên quan đến nội dung văn bản là công việc dạy học chủ động tích cực của giáo viên và HS trong khâu chuẩn bị bài học. Nhưng xử lí nguồn thông tin đó bằng cách nào để tích cực hoá dạy học VBND? Đó sẽ là lựa chọn các thông tin bên ngoài phù hợp với từng nội dung bên trong văn bản trong phần phân tích văn bản thông qua phương tiện điện tử. Cầu Long Biên thời xưa Cầu Long Biên năm 1925 Trung đoàn 235 pháo cao xạ chiến đấu bảo vệ cầu Long BiênCÇu Ch­¬ng D­¬ngCÇu Th¨ng Long CÇu Long Biªn ngµy nayMét sè h×nh ¶nh minh häa vÒ hËu qu¶ cña sù bïng næ d©n sè:NghÌo ®ãi§Êt chËt, ng­êi ®«ngThÊt häc, thÊt nghiÖpChÊt l­îngcuéc sèng thÊpNh÷ng thµnh phè ch×m trong khãi bôiïn t¾c giao th«ngBÖnh tËt, suy dinh d­ìng NghÌo ®ãi, bÖnh tËt sÏ cßn dai d¼ng theo ®uæi nÕu c¸c quèc gia nµy kh«ng cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó k×m h·m sù bïng næ d©n sè(?) Em ®ãn nhËn th«ng tin nµy víi th¸i ®é nh­ thÕ nµo? V× sao?A- Míi.B- Kh«ng míi.C- Ng¹c nhiªn v× bÊt ngê.D- Kh«ng ng¹c nhiªn v× kh«ng bÊt ngê.	TØ lÖ sinh con cña phô n÷ mét sè n­ícSTTN­ícTØ lÖ sinh/phô n÷1Ru-an-®a8,12Tan-da-ni-a6,7 3Ma-®a-gat-xca6,64Nª-pan6,35Ên ®é4,56ViÖt Nam3,7-> Nh÷ng n­íc kÐm vµ chËm ph¸t triÓn l¹i cã tû lÖ sinh con cao.chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n ThcsTrong dạy học VBND luôn có cơ hội nhiều hơn cho đổi mới phương pháp dạy học theo hướng hiện đại hoá. Và nếu làm được như thế, các bài học VBND sẽ khắc phục được tính thông tin tẻ nhạt, đơn điệu, từ đó hiệu quả dạy học VBND sẽ tăng lên.chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcse) Phần tổng kết, luyện tập, củng cố:Đối với việc dạy các phần này giáo viên có thể sử dụng các bài tập trên phần mềm violet hoặc powerpoint tuỳ theo nội dung từng bài mà chọn các dạng bài tập sao cho phù hợp.chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcs4. Chạy thử, sửa chữa và hoàn thiện bài giảng.Sau khi giáo viên đã hoàn thành các nội dung trên các slide thì cần tiến hành thiết kế và chạy thử từng phần rồi toàn bộ các slide (có đối chiếu với trình tự các hoạt động được trình bày trong giáo án), chỉnh sửa nội dung, hình thức các slide, kiểu và thứ tự trình bày các hiệu ứng cho hợp lý hơn với mục tiêu, kế hoạch sư phạm mà giáo án và kịch bản đã đề ra.chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n ThcsIV/ Những điều cần lưu ý khi ứng dụng CNTT để thiết kế các bài giảng điện tửC- KẾT QUẢ VÀ NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆMI/ Kết quả thực hiệnII/ Những bài học kinh nghiệm1. Soạn giáo án:  -Về màu sắc của nền hình: chỉ nên sử dụng chữ màu sậm trên nền trắng hay nền màu sáng. Ngược lại, khi dùng màu nền sậm thì chỉ nên sử dụng chữ có màu sáng hay trắng.chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcs- Về font chữ: chỉ nên dùng các font chữ đậm, rõ và gọn để không mất nét khi trình chiếu.- Về size chữ: chữ thích hợp phải từ cỡ 24 trở lên- Về hiệu ứng, âm thanh: Soạn giáo án điện tử, giáo viên cần lưu ý khi dùng hiệu ứng, âm thanh, tiếng động phải phù hợp, không lạm dụng.- Về trình bày nội dung trên nền hình: lựa chọn thông tin, hình ảnh, đoạn phim phục vụ bài dạy có tính thiết thực chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcs2. Trình chiếu giáo án điện tử Khi giáo viên trình chiếu power point, để học sinh có thể ghi chép kịp thì nội dung trong mỗi slide không nên xuất hiện dày đặc cùng lúc. Ta nên phân dòng hay phân đoạn thích hợp, cho xuất hiện theo hiệu ứng thời gian tương ứng. Trường hợp có nội dung dài mà nhất thiết phải xuất hiện trọn vẹn cùng lúc, ta trích xuất từng phần thích hợp để giảng, sau đó đưa về lại trang có nội dung tổng thể, học sinh sẽ dễ hiểu và dễ chép hơn.chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n Thcs3. Hướng dẫn học sinh ghi chép Giáo án điện tử cần phải được thiết kế một cách khoa học, để qua từng slile chi tiết, học sinh phải nhận biết được những nội dung nào là nội dung chính cần ghi chép, nội dung nào là phần diễn giải của giáo viên...Giáo viên có thể thiết kế theo hai phương án mà Phòng GD đã quy định. chuyªn ®Ò: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin  vµo gi¶ng d¹y c¸c v¨n b¶n nhËt dông  trong m«n ng÷ v¨n ThcsD- KẾT LUẬN- Vận dụng CNTT và các thiết bị dạy học hiện đại để đổi mới phương pháp dạy học đối với môn Ngữ văn THCS, qua thực tế đã chứng minh đều có tác dụng nâng cao chất lượng đào tạo rõ rệt.- Con người hoạt động theo quy luật sáng tạo. Đổi mới phương pháp là tất yếu nhưng mọi đổi mới đều phải có kế thừa, phải phù hợp với đặc trưng từng môn học Xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c ®ång chÝ!