Đề cương bài giảng Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (áp dụng cho hệ trung cấp)

MỤC LỤC

Lời nói đầu . 1

Mục lục . 2

CHưƠNG I: MỞ ĐẦU . 8

1.1. Giới thiệu môn học . 8

1.1.1. Sự cần thiết của môn học . 8

1.1.2. Giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. 8

1.2. Khái niệm SDNL TK&HQ . 8

1.2.1. Khái niệm sử dụng năng lượng tiết kiệm . 8

1.2.2. Khái niệm sử dụng năng lượng hiệu quả . 9

1.2.3. Khái niệm sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. 9

1.3. Vai trò của việc SDNL TK&HQ đối với đời sống của con người . 9

1.3.1. Sự cần thiết phải SDNL TK&HQ . 9

1.3.2. Vai trò của việc SDNL TK&HQ đối với đời sống của con người. 9

1.4. Ý nghĩa và tầm quan trọng của việc SDNL TK&HQ . 10

1.4.1. Tầm quan trọng của việc SDNL TK&HQ . 10

1.4.2. Ý nghĩa của việc SDNL TK&HQ . 10

CÂU HỎI ÔN TẬP KẾT THÚC CHưƠNG I. 11

CHưƠNG II: NĂNG LưỢNG. 11

2.1. Khái niệm năng lượng . 11

2.1.1. Năng lượng . 11

2.1.2. Năng lượng sơ cấp. 12

2.1.3. Năng lượng thứ cấp . 12

2.2. Các loại năng lượng được sử dụng trong sản xuất và đời sống . 12

2.2.1. Phân loại theo nguồn gốc vật chất của năng lượng . 12

2.2.2. Phân loại theo mức độ ô nhiễm môi trường . 26

2.3. Vai trò của năng lượng đối với đời sống con người . 27

2.3.1. Vai trò của năng lượng đối với thế giới hiện tại . 27

2.3.2. Vai trò của năng lượng đối với Việt Nam. 28

2.3.3. Vai trò của việc năng lượng đối với đời sống con người . 29

2.4 Tình hình khai thac tài nguyên năng lượng và ảnh hưởng đối với môitrường . 29

2.4.1. Tình hình khai thác năng lượng. 31

2.4.2. Ảnh hưởng đối với môi trường . 33

2.5 Xu hướng sử dụng nguồn tài nguyên năng lượng hiện nay. 34

2.5.1. Xu hướng sử dụng nguồn tài nguyên năng lượng Việt Nam hiện nay34

2.5.2. Xu hướng sử dụng nguồn tài nguyên năng lượng trên thế giới hiệnnay . 35

CÂU HỎI ÔN TẬP KẾT THÚC CHưƠNG II . 37

CHưƠNG III: CHÍNH SÁCH VỀ SDNL TK&HQ . 38

3.1. Những qui định chung . 38

3.1.1. Đối tượng và phạm vi. 38

3.1.2. Các khái niệm chung . 38

3.1.3. Các nguyên tắc SDNL TK&HQ. 40

3.1.4. Chiến lược, qui hoạch, chương trình sử dụng năng lượng. 40

3.1.5. Thống kê về sử dụng năng lượng . 40

3.1.6. Các hành vi bị cấm . 41

3.2. Chính sách của Nhà nước về SDNL TK&HQ . 41

3.2.1. Biện pháp. 42

3.2.2. Chính sách khuyến khích . 42

3.2.3. Chính sách tài chính . 42

3.2.4. Chính sách đầu tư . 42

3.3. Quản lý việc sử dụng năng lượng của cơ sở sử dụng năng lượng trọngđiểm. 42

3.3.1. Cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm . 42

3.3.2. Trách nhiệm của cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm . 42

3.3.3. Kiểm soát năng lượng đối với cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm42

3.3.4. Điều kiện, nhiệm vụ của người quản lý năng lượng tại cơ sở sử

dụng năng lượng trọng điểm . 42

3.3.5. Trách nhiệm quản lý nhà nước đối với cơ sở sử dụng năng lượngtrọng điểm . 45

3.4. Quản lý phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng . 45

3.4.1. Biện pháp quản lý sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đối với

phương tiện, thiết bị . 45

3.4.2. Xây dựng, công bố tiêu chuẩn hiệu suất năng lượng, mức hiệu suấtnăng lượng tối thiểu . 45

3.4.3. Dán nhãn năng lượng . 46

3.4.4. Quản lý phương tiện, thiết bị dưới mức hiệu suất năng lượng tối

thiểu . 46Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Áp dụng cho hệ trung cấp

Trường Cao đẳng Công nghiệp Cao su 5 | 6 4

3.5. Trách nhiệm quản lý nhà nước về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệuquả. 46

3.5.1. Trách nhiệm của nhà nước về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệuquả . 46

3.5.2. Trách nhiệm của Bộ Công Thương về sử dụng năng lượng tiết kiệmvà hiệu quả. 47

3.5.3. Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về sử dụng năng lượng

tiết kiệm và hiệu quả . 47

CÂU HỎI ÔN TẬP KẾT THÚC CHưƠNG III. 47

CHưƠNG IV: PHưƠNG PHÁP SDNL TK&HQ . 48

4.1. Điện năng và quá trình sản xuất - truyền tải - phân phối điện năng. 48

4.1.1. Điện năng. 48

4.1.2. Quá trình sản xuất - truyền tải - phân phối điện năng. 49

4.2. Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong sản xuất công nghiệp 47

4.2.1. Trách nhiệm sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả của cơ sở

sản xuất công nghiệp . 50

4.2.2. Biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong cơ sở sản

xuất, chế biến, gia công sản phẩm hàng hoá . 51

4.2.3. Biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong cơ sở chế

tạo, sửa chữa phương tiện, thiết bị . 51

4.2.4. Biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong cơ sởkhai thác mỏ . 52

4.2.5. Biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong cơ sở sản

xuất, cung cấp năng lượng. 52

4.2.6. Trách nhiệm sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong cơ sở

sản xuất tiểu thủ công nghiệp. 53

4.3. Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong xây dựng, chiếu sángcông cộng . 53

4.3.1. Biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong hoạtđộng xây dựng . 53

4.3.2. Trách nhiệm sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong chiếusáng công cộng . 53

4.4. Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong giao thông vận tải. 54

4.4.1. Biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong hoạt

động giao thông vận tải . 54

4.4.2. Trách nhiệm của tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu thiết bị,

phương tiện vận tải. 54

4.5. Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp 55

4.5.1. Biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong sản xuấtnông nghiệp . 55

4.5.2. Biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong thủy lợi55

4.5.3. Giảm tổn thất điện năng và sử dụng năng lượng tái tạo trong sản

xuất nông nghiệp, nông thôn . 55

4.6. Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong họat dộng dịch vụ và hộgia đình . 55

4.6.1. Biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong hộ giađình. 56

4.6.2. Trách nhiệm sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong hoạtđộng dịch vụ . 56

4.7. Biện pháp thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. 56

4.7.1. Biện pháp của Nhà nước trong việc thúc đẩy SDNL TK&HQ . 56

4.7.2. Biện pháp của các tổ chức trong việc thúc đẩy SDNL TK&HQ . 57

4.7.3. Biện pháp của cá nhân trong việc thúc đẩy SDNL TK&HQ . 58

CÂU HỎI ÔN TẬP KẾT THÚC CHưƠNG VI. 63

Tài liệu tham khảo. 64

pdf65 trang | Chia sẻ: ngochuyen96 | Lượt xem: 1709 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề cương bài giảng Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (áp dụng cho hệ trung cấp), để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút TẢI VỀ ở trên
c vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng phát triển, Quỹ hỗ trợ phát triển 
khoa học và công nghệ, Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia, Quỹ bảo vệ môi trường và 
được hỗ trợ từ Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao, Chương trình quốc gia 
về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; 
 Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Áp dụng cho hệ trung cấp 
Trường Cao đẳng Công nghiệp Cao su 57 | 6 4 
 + Phương tiện, thiết bị, phụ tùng, vật tư phục vụ cho hoạt động nghiên cứu 
phát triển công nghệ tiết kiệm năng lượng; sản phẩm tiết kiệm năng lượng, các loại 
phương tiện giao thông tiết kiệm nhiên liệu, sử dụng khí hoá lỏng, khí thiên nhiên, 
điện, nhiên liệu hỗn hợp, sinh học mà trong nước chưa sản xuất được và thuộc danh 
mục do Chính phủ quy định được miễn, giảm thuế nhập khẩu theo quy định của pháp 
luật về thuế. 
 - Phát triển khoa học và công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu 
quả 
 + Nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân 
nghiên cứu khoa học, ứng dụng và phát triển công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm 
và hiệu quả. 
 + Bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm bố trí 
kinh phí và xây dựng các chương trình nghiên cứu khoa học, công nghệ sử dụng năng 
lượng tiết kiệm và hiệu quả. 
 + Hoạt động nghiên cứu khoa học, ứng dụng và phát triển công nghệ về sử 
dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được ưu tiên bao gồm: 
 * Ứng dụng và phát triển công nghệ nhằm nâng cao hiệu suất năng 
lượng trong các ngành công nghiệp, xây dựng, nông nghiệp, giao thông vận tải; 
 * Ứng dụng giải pháp công nghệ để chế tạo mới phương tiện, thiết bị 
sử dụng năng lượng hiệu suất cao; cải tiến, đổi mới, nâng cấp thiết bị sử dụng năng 
lượng; 
 * Ứng dụng giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vào 
thiết kế, thi công công trình xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng; 
 * Phát triển công nghệ đồng phát nhiệt điện, nâng cao hệ số sử dụng 
của tổ máy tuabin nhiệt; giải pháp công nghệ làm tăng hệ số sử dụng năng lượng nhiệt 
tổng hợp; 
 * Phát triển và sử dụng công nghệ than sạch, khí hóa than, hóa lỏng 
nhiên liệu khí có hiệu suất năng lượng cao, giảm ô nhiễm môi trường; 
 * Nghiên cứu phát triển các dạng năng lượng thay thế nhiên liệu 
truyền thống. 
4.7.2. Biện pháp của các tổ chức trong việc thúc đẩy SDNL TK&HQ 
 - Đưa các qui định thực hiện cụ thể lồng ghép với việc khen thưởng/kỷ luật 
về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả với hình thức phù hợp. Ví dụ như: 
 + Các đơn vị bắt đầu mở máy lạnh vào lúc 9h00 sáng 
 + Tắt các thiết bị điện khi ra khỏi phòng và cắt hẳn nguồn điện nếu không 
sử dụng các thiết bị khi hết giờ làm việc. 
 Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Áp dụng cho hệ trung cấp 
Trường Cao đẳng Công nghiệp Cao su 58 | 6 4 
 - Tổ chức hoạt động tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao nhận thức, thực 
hiện các quy định của pháp luật về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; 
 - Thực hiện các hoạt động sau đây: 
 + Kiểm toán năng lượng; 
 + Chuyển giao công nghệ tiết kiệm năng lượng, công nghệ thân thiện với 
môi trường; 
 + Áp dụng mô hình quản lý năng lượng tiên tiến; 
4.7.3. Biện pháp của cá nhân trong việc thúc đẩy SDNL TK&HQ 
 - Hiểu được tầm quan trọng của năng lượng và của việc sử dụng tiết kiệm, 
hiệu quả nguồn năng lượng; nhận thức về giá trị, thái độ và kĩ năng thực hành để tham 
gia một cách có trách nhiệm và hiệu quả trong phòng ngừa và giải quyết các vấn đề 
năng lượng; 
 - Cá nhân cần thực hiện tốt, có được những hành động dù rất nhỏ nhưng cụ 
thể, thiết thực góp phần sử dụng tiết kiệm năng lượng ở nơi sinh sống, từ ở nhà, tới 
trường và rộng ra làng bản, khu phố [12]. Ví dụ: 
 + Lực họn thiết bị điện: có công suất và kích thước phù hợp với nhu cầu sử 
dụng, dùng các thiết bị điện tiết kiệm năng lượng, 
(a) Các loại đèn LED trên thị trường 
 Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Áp dụng cho hệ trung cấp 
Trường Cao đẳng Công nghiệp Cao su 59 | 6 4 
(b) Thay thế các thiết bị đèn tiêu hao nhiều năng lượng 
Hình 4.2: Chọn lựa thiết bị điện trong gia đình phù hợp. 
(Tổng hợp nhiều hình từ trang mạng  với từ khóa” LED” và 
“Các loại đèn”) 
 + Máy vi tính: chọn mua máy vi tính có kích cỡ phù hợp, nên dùng màn 
hinh LCD (màn hình tinh thể lỏng thế hệ mới), chỉnh chế độ sáng của màn hình ở mức 
vừa phải, nếu không sử dụng trong vòng 30 phút trở lên thì phải tắt máy để tiết kiệm 
điện năng;  
Hình 4.3: Một số loại máy vi tính trên thị trường 
(Tổng hợp nhiều hình từ trang mạng  với từ khóa”Máy vi 
tính”) 
 Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Áp dụng cho hệ trung cấp 
Trường Cao đẳng Công nghiệp Cao su 60 | 6 4 
 + Quạt: chỉ để ở chế độ vừa đủ, thường xuyên lau chùi để tăng công suất 
quạt mà không tốn nhiều điện; 
Hình 4.4: Một số loại máy quạt trên thị trường 
(Tổng hợp nhiều hình từ trang mạng  với từ khóa”Các loại 
quạt”) 
 + Máy điều hoà nhiệt độ: chọn mua máy với công suất phù hợp với diện 
tích phòng, chỉ nên duy trì ở nhiệt độ 25oC trở lên, cần đóng cửa khi ra vào, không mở 
quạt hút khi mở máy điều hòa. Hay có thể dùng các hệ thống, các máy điều hòa có hệ 
thống tự động đếm số người và tự động điều chỉng nhiệt độ cho phù hợp để tiết kiệm 
tối đa năng lượng được làm mát cho phòng [13] 
 + Tủ lạnh: chọn mua tủ phù hợp với mục đích sử dụng, không mua tủ quá 
lớn; đặt tủ lạnh nơi thóang mát, không đặt sát tường để nhiệt độ dàn nóng dể tỏa ra 
ngoài; khi mở tủ phải đóng lại ngay khi đã lấy xong thứ cần thiết; không cho đồ ăn 
nóng vào tủ; 
 + Ti vi: độ sáng và tương phản ở mức độ vừa phải, không để máy ở chế độ 
“stand by” tức là không tắt ti vi bằng điều khiển từ xa mà nên rút phích cắm ra khỏi ổ 
cắm khi không sử dụng máy; 
 Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Áp dụng cho hệ trung cấp 
Trường Cao đẳng Công nghiệp Cao su 61 | 6 4 
Hình 4.5: Một số lọai ti vi trên thị trường 
(Tổng hợp nhiều hình từ trang mạng  với từ khóa”Ti vi”) 
 + Máy bơm nước: vặn chặt các van, tránh rò rỉ nước dẫn đến việc máy bơm 
phải hoạt động nhiều hơn gây tốn điện; 
 + Máy hút bụi: trước khi sử dụng cần kiểm tra và giữ sạch túi bụi, nếu túi 
bụi đầy sẽ làm giảm lực hút dẫn đến tiêu tốn điện năng, không nên hút bụi ở những 
nơi ẩm ướt; 
Hình 4.6: Một số loại máy hút bụi trên thị trường 
(Tổng hợp nhiều hình từ trang mạng  với từ khóa’Máy hút 
bụi”) 
 Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Áp dụng cho hệ trung cấp 
Trường Cao đẳng Công nghiệp Cao su 62 | 6 4 
 + Bàn ủi: nên sử dụng bàn ủi khô; không nên ủi ngay giờ cao điểm; không 
nên ủi trong phòng có máy điều hòa không khí; chọn nhiệt độ thích hợp với từng loại 
vải; tập trung ủi nhiều đồ một lần; 
Hình 4.7: Một số loại bàn ủi trên thị trường 
(Tổng hợp nhiều hình từ trang mạng  với từ khóa”bàn ủi”) 
 + Các thiết bị di động: chọn mua các máy phủ hợp với mục đích sử dụng và 
dùng các công nghệ mới, tiết kiệm năng lượng tiêu hao, cũng như có thể kéo dài tuổi 
thọ của pin từ 1,5 đến 8 lần, [14] 
 + Tận dụng tối đa ánh sáng và thông gió tự nhiên, tắt bớt đèn chiếu sáng khi 
không thực sự cần thiết; 
Hình 4.8: Tận dụng ánh sáng tự nhiên cho sinh hoạt hằng ngày. 
(Tổng hợp nhiều hình từ trang mạng  với từ khóa”Phòng sử 
dụng ánh sáng tự nhiên”) 
 Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Áp dụng cho hệ trung cấp 
Trường Cao đẳng Công nghiệp Cao su 63 | 6 4 
 - Phát triển các hoạt động để có thêm sự hiểu biết về năng lượng cùng với 
các vấn đề của nó, làm tăng mối quan tâm của cá nhân và những người xung quanh 
trong việc cải thiện và sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; 
CÂU HỎI ÔN TẬP CUỐI CHƢƠNG IV: 
 Câu 1: Điện năng là gì? 
 Câu 2: Để điện năng đến được nơi tiêu thụ thì trải qua mấy quá trình? Trình bày 
các quá trình đó? 
 Câu 3: Bộ Công thương có những trách nhiệm gì trong việc SDNL TK&HQ? 
 Câu 4: Trình bày các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong 
sản xuất công nghiệp? 
 Câu 5: Trình bày các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong 
xây dựng, chiếu sáng công cộng? 
 Câu 6: Trình bày các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong 
giao thông vận tải? 
 Câu 7: Trình bày các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong 
sản xuất nông nghiệp? 
 Câu 8: Trình bày các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong 
hoạt động dịch vụ và hộ gia đình? 
 Câu 9: Trình bày các biện pháp của cá nhân trong việc thúc đẩy sử dụng năng lượng 
tiết kiệm và hiệu quả? 
 Câu 10: Trình bày các biện pháp của các tổ chức trong việc thúc đẩy sử dụng năng 
lượng tiết kiệm và hiệu quả? 
 Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Áp dụng cho hệ trung cấp 
Trường Cao đẳng Công nghiệp Cao su 64 | 6 4 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1] Nguyễn Trọng Phượng, “Sử Dụng Năng Lượng Hiệu Quả,” NXB Khoa Học Kỹ 
Thuật Hà Nội, 2008. 
[2] Nguyễn Văn Tuyên, "Sinh Thái và Môi Trường," 1998. 
[3] J. Priest, “ Energy,” 1991. 
[4] Trang tìm kiếm các tài liệu trên mạng thông dụng cho các ngành Wikipedia 
[5] Cổng thông tin điện tử Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam, 
TAL. 
[6] Wanyue Wang, Yunshan Han, “The Analysis on a Potential of Saving Energy and 
Environmental Benefits on Heat Pump in Geothermal Heating,” IEEE, 2010, vol .5, 
315. 
[7] Chính sách sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả ở Việt Nam, http:// 
www.afd.fr/home. 
[8] Trung tâm thông tin, thư viện và nghiên cứu khoa học,  
quochoi.vn. 
[9] Raven, Berg, Johnson, “Environment,” 1998. 
[10] Tiết kiệm năng lượng-khối Châu Âu,  /leiden10. 
[11] Grant D. Jacobsen, Matthew J. Kotchen, "Effective of Saving Energy," Nber 
Working Paper Series, 2010. 
[12] Trang mạng tìm kiếm tài liệu Google,  
[13] Qing Ye, Zengjun Yang, “A Method of Automatic People Couting Used in Air-
Conditioning Energy-Saving,” 2nd International Conference on Computer 
Engineering and Technology, 2010, vol .6, 708. 
[14] Per Ljung, “Opportunities for Energy Savings in Mobile Devices,” IEEE 22nd 
International Symposium on Personal, Indoor and Mobile Radio Communications, 
2011, 2394. 

File đính kèm:

  • pdfĐề cương bài giảng su dung nang luong hieu qua.pdf