Đề tài Gây rụng nhiều trứng và công nghệ cấy truyền phôi bò

GÂY RỤNG NHIỀU TRỨNG VÀ CễNG NGHỆ CẤY TRUYỀN PHễI BềSinh vieõn:Toõ Thũ Thanh Thử1ệÙng duùng coõng ngheọ teỏ baứo trong coõng taực gioỏng	- Thụ tinh trong ống nghiệm	- Cắt phôi	- Xác định giới tính của phôi	- Nhân phôi từ tế bào đơn	- Cấy truyền phôi	- Nhân giống vô tính (Cừu Dolly, 27/2/1997- TS I-an-Uynmut)	- Cấy chuyển gen21.Khỏi niệm cụng nghệ cấy truyền bũ	Công nghệ cấy truyền phôi là một quá trình đưa phôi được tạo ra từ cá thể bò mẹ này (bò cho phôi) vào cá thể bò mẹ khác (bò nhận phôi). Phôi vẫn sống, phát triển bình thường trên cơ sở trạng thái sinh lý sinh dục của bò nhận phôi phù hợp với trạng thái sinh lý, sinh dục của bò nhận phôi hoạc phù hợp với tuổi phôi (sự phù hợp này gọi là sự đồng pha). Phõn tich nột chung3ệÙNG DUẽNG COÂNG NGHEÄ CAÁY TRUYEÀN PHOÂI BOỉ1. Cấy truyền phôi phổ biến và nhân nhanh giống tốt, những đặc tính quý hiếm ra thực tế sản xuất trên cơ sở khai thác triệt để tiềm năng di truyền của những cá thể cái cao sản thông qua việc lấy - bảo quản phôi và cấy truyền những phôi của chúng.2. Nâng cao cường độ chọn lọc, đẩy mạnh công tác giống trên cơ sở tăng nhanh tiến bộ di truyền hàng năm, thông qua:	R= h2.S; g= R/L = (h2.S)/L 	+ R: hiệu qủa chọn lọc	+ h2: Hệ số di truyền của tính trạng	+ L: Khoảng cách các thế hệ	+ S: Ly sai chọn lọc.3. Nâng cao khả năng sinh sản, các sản phẩm thịt, sữa trong chăn nuôi bò.4YÙ NGHểA COÂNG TAÙC CAÁY TRUYEÀN PHOÂI ễÛ BOỉ4. Hạn chế mức tối thiểu số lượng gia súc làm giống, từ đó giảm các chi phí khác đi kèm như: chuồng trại, vật tư, nhân lực.5. Giúp cho con người dễ dàng thuận lợi trong việc xuất khẩu, vận chuyển, trao đổi con giống giữa các nước, các vùng, các địa phương.6. Một phương pháp bảo tồn, giữ gìn con giống dưới dạng trứng, phôi, tinh trùng - phương pháp giữ gìn vật liệu di truyền.7. Hạn chế một số dịch bệnh và nâng cao khả năng chống chịu bệnh, khả năng thích nghi cho con vật ở môt trường mới: (không lây truyền bệnh, tăng sức đề kháng...)8. Làm cở sở thúc đẩy mạnh sự nghiên cứu và phát triển một số ngành khoa học có liên quan: sinh lý, di truyền, Thú y...5LềCH SệÛ COÂNG NGHEÄ CAÁY TRUYEÀN PHOÂI BOỉ1890 thí nghiệm đầu tiên về CTP thành công trên thỏ bởi Walter Heap. Ông là người sáng lập ra công nghệ CTP.1932: CTP thành công trên dê - Warwick và Berry.1933: CTP thành công trên chuột cống - Nicholas.1934: CTP thành công trên cừu - Warwick và Berry.1951: Bê đầu tiên trên thế giới ra đời bằng CTP-Willet và cs.1970: Thành công trong việc bảo quản phôi đông lạnh.1972: CTP phôi đông lạnh thành công trên bò-Bilton và More; Wilmut và Rowson.1978: Em bé đầu tiên ra đời từ TTON và CTP-Steptoe và Edward.61982: Vi phẫu thuật phôi bò đã thành công trong phòng thí nghiệm (theo Vlahov, 1987).1984: Cấy phôi sau khi chia 2 thành công trên bò-William và cs.1987: Có bê sinh ra do cấy ghép gene tăng trưởng nhanh (theo Vlahov, 1987).1992: Bằng kỹ thuật Cloning từ một phôi bò đã cho ra 5 phôi (Viện INRA Pháp, 1992).Một con cừu ra đời và trưởng thành từ nhân tế bào tuyến vú của một cừu cái 6 năm tuổi tại Scotland-Ian Wilmut cà ctv. 78Các trung tâm đầu tiên hoạt động về CTP giai đoạn 1972-1974TTTênĐịa điểm1Trung tâm nhập bò CanadaAlberta - Canada2Trung tâm Di truyền sinh học Bắc MỹNebraska - Mỹ3Trung tâm buôn bán phôiOntario - Canada4Trung tâm ESSEXEssex - Anh5Trung tâm cấy phôi MaplehurstIOWA - Mỹ6Trung tâm nghiên cứu khoa học phôiOklahoma - Mỹ7Trung tâm di truyền Rocky MountainAlberta - Canada8Trung tâm Alberta Livestock TransplantsAlberta - Canada9Trung tâm Cấy truyền phôi bòWashington - Mỹ10Trung tâm Di truyền CarnationCaliphornia-Mỹ11Trung tâm FortcollinsColorado-Mỹ12Trung tâm ColrstairsAlberta - Canada13Trung tâm cấy truyền phôi bòMontana-Mỹ14Trung tâm quốc tế phục vụ sinh học lạnhMinnesota-Mỹ15Trung tâm giảng dạy thực hành thú yAlberta - Canada9Các tổ chức hoạt động về CTP trên thế giớiTTDạng hoạt độngSố lượng tổ chức1Dội rửa, thu hoạch phôi và cấy phôi ngay ở cơ quan1752Dội rửa thu hoạch phôi ở trại3383Cấy phôi ở các trại2414Cấy phôi theo phương pháp phẫu thuật1575Cấy phôi theo phương pháp không phẫu thuật2396Đông lạnh phôi1407Xác định giới tính của phôi118Tổ chức bán trang thiết bị về đông lạnh phôi949Tổ chức bán hoá chất, hormon dùng gây rụng trứng nhiều, gây động dục đồng pha4Số liệu của Hội CTP thế giới 12-1982 - Hội kỹ thuật chăn nuôi Nhật Bản - 199510Địa điểmNămSố bò được CTP (con)Hà Lan1981500199630.000Nhật Bản19751019855.034199657.980Thế giới1996412.57311Số lượng bò đực giống được sinh ra từ công nghệ CTPNướcNămSố lượng đực giốngSố lượng đực giống sinh ra từ CTPTỷ lệNhật1989115 (113)*119 (103)76,8 (92,2)1990175 (134)145 (125)82,9 (93,2)Mỹ **19901004747,0* Số đực được nhập từ bên ngoài vào** Số liệu của 100 đực giống tốt nhất được sử dụng ở Mỹ12LềCH SệÛ COÂNG NGHEÄ CTP BOỉ ễÛ VN1978: TT Khoa học tự nhiên và công nghệ quốc gia đã có một bộ phận bắt đầu nghiên cứu CTP thỏ.1980: nghiên cứu CTP bò1986: con bê đầu tiên ở nước ta ra đời từ CTP.1989: cấy 50 phôi đông lạnh (giúp đỡ của 2 chuyên gia Cuba) 1994: bò sinh đôi trong đó 1 bê do trứng rụng tự nhiên và 1 bê do CTP.1996,1997: 150 phôi đông lạnh cấy trên bò miền Nam và Hà Nội: những bê sinh ra sinh trưởng, phát triển, sinh sản bình thường, cho sữa vượt toàn đàn 20-30%.13Bê sinh ra từ công nghệ cấy truyền phôi 14Bê sinh đôi ra từ một phôi cắt đôi15Bê sinh ra từ thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)16III. Nguyên tắc của công nghệ CTP17Thể vàng hoạt động 10-12 ngày)Động đực(1 ngày)Thể vàng phát triển (4-5 ngày)Thể vàng thoái hoá (4-5 ngày)Chu kỳ động dục bình thường của bò cáiIV. cơ sở của công nghệ CTP4.1 Chu kỳ động dục18CLProgesteroneEstrusEstrus51015Nồng độ HormoneRụng trứngRụng trứngEndometriumPGF2aDeviationDominanceAtresiaRecruitmentPGF2aFSHE2LH4.2 Chu kỳ động dục - sểng nang 194.3 Súng nang và tớnh trội của nang:Trứng rụng từ chu kỳ trướcSúng nang 1Súng nang 2Rụng trứngĐộng dụcĐộng dụcNgày của chu kỳĐường kớnh của nang (mm)20động dụcSự phỏt triển của phụiLàm tổ4.4 Động dục, thụ tinh Rụng trứngPhỏt hiện động dục, thời điểm phối giống thớch hợp21