Giáo án Giáo dục công dân lớp 10 - Bài 6: Khuynh Hướng Phát Triển Của Sự Vật Và Hiện Tượng

Bài 6:Khuynh hướng phát triển của sự vật và hiện tượngI. Mục tiêu bài học: Bài học này giúp học sinh : 1. Kiến thức: - Hiểu được thế nào là phủ định, phủ định siêu hình, phủ dịnh biện chứng và hai đặc điểm cơ bản của phủ định biện chứng. - Biết được khuynh hướng phát triển chung của sự vật, hiện tượng. I. Mục tiêu bài học: 2. Kĩ năng: - Phân biệt rõ ràng sự khác nhau giữa phủ định biện chứng và phủ định siêu hình. - Có khả năng lọc bỏ,kế thừa theo quan điểm phủ định biện chứng đối với bản thân trên các lĩnh vực học tập, lối sống và sinh hoạt tập thể. - Mô tả được hình “xoắn ốc” của sự phát triển từ đó nêu được ví dụ và phân tích một vài hiện tượng kinh tế, văn hoá, xã hội. 3. Thái độ: - ủng hộ cái mới và cái tiến bộ. - Phê phán thái độ phủ định sạch trơn quá khứ hoặc kế thừa thiếu chọn lọc các giá trị văn hoá nhân loại truyền thông dân tộc.II. Kiến thức trọng tâm : - Vận dụng quan điểm phủ định biện chứng khi xem xét sự phát triển của sự vật, hiện tượng trong tự nhiên và xã hội. - Khuynh hướng phát triển của sự vật, hiện tượng là sự vận động đi lên, cái mới ra đời, thay thế và kế thừa cái cũ nhưng ở trình độ cao hơn, hoàn thiện hơn.III. Phương pháp và hình thức dạy học: - Phương pháp thuyết trình, động não. - Phương pháp nêu vấn đề kết hợp với trực quan và thảo luận nhóm. - Hình thức: lên lớp giảng bài. IV. Tài liệu và phương tiện dạy học: - SGK Giáo dục công dân lớp 10. - Sách Giáo viên lớp 10. - Máy chiếu, hình vẽ, sơ đồ, tranh ảnh, có liên quan đến nội dung bài học. - Bài tập tình huống và phiếu trắc nghiệm.V. Tiến trình thực hiện bài giảng:ổn định tổ chức lớp.Kiểm tra bài cũ.Giới thiệu bài mới.Dạy bài mới.Củng cố bài học.Hướng dẫn làm bài tập về nhà và chuẩn bị cho tiết học tiếp theo. Câu hỏi :Hãy điền từ hoặc cụm từ thích hợp vào những cho trống sau đây và nêu ví dụ với những câu đó :Các sự vật, hiện tượng trong thế giới Nguồn gốc của sự vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng là Cách thức của sự vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng là Các sự vật, hiện tượng trong thế giới luôn luôn vận động, phát triển. VD: Tre già măng mọc; Sự tiến hoá của sinh vật từ đơn bào đến đa bào;Nguồn gốc của sự vận động, phát triển là do sự đấu tranh giữa các mặt đối lập trong các sự vật, hiện tượng. VD: Sự đấu tranh giữa di truyền và biến dị trong đkiện môi trường đa dạng và luôn thay đổi làm cho các giống, loài mới của sv xuất hiện.Cách thức của sự vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng là sự tích luỹ về lượng dẫn đến biến đổi về chất. VD: Nước từ lỏng đến hơi thì thể tích đã khác trước, vận tốc của phân tử nước và độ hoà tan cũng khác.Sự tiến hoá của loài ngườiVí dụ: Trong 1 cuộc họp gia đình, Nam nêu ra ý kiến rất hợp lí, độc đáo về trang trí nội thất cho ngôi nhà của gia đình đang được tu sửa nhưng bị bố mẹ và mọi người bỏ qua, không quan tâm đến ý kiến đó vì Nam còn là trẻ con. Thông qua ví dụ trên, em hãy phân tích và đưa ra những nhận xét của mình. Mô hình khủng long Beipiaosaurus- Bảo tàng ls tự nhiên Mỹ- TP NewYorkCảNH Đốt rừng ở tây nguyênPhủ định là xoá bỏ sự tồn tại của một sự vật, hiện tượng nào đó.Khái niệm: Phủ định siêu hình là sự phủ định được diễn ra do sự can thiệp, sự tác động từ bên ngoài, cản trở hoặc xoá bỏ sự tồn tại và phát triển tự nhiên của sự vật.Hoá chất độc hại cá chết Đốt rừng cây chết Khái niệm : Phủ định biện chứng là sự phủ định : Diễn ra do sự phát triển của bản thân sự vật và hiện tượng. Có kế thừa những yếu tố tích cực của sự vật và hiện tượng cũ để phát triển sự vật và hiện tượng mới. VD : Sự phát triển của các hình thái Xã hội đi từ thấp lên cao : CXNT CHNL PK TBCN CSCNVí dụ : Tiến hoá từ loài cá có vây ở kỷ Đêvôn thành ĐV lưỡng cư 4 chânTrửựng Taốm Nhoọng Bửụựm Câu hỏi :Sự tiến hoá của loài người là do lực lượng siêu nhiên nào đó tạo ra hay đó là do sự phát triển tự nhiên của loài?Con người ở giai đoạn sau có kế thừa những đặc điểm của con người ở giai đoạn trước hay không? Kết luận : Phủ định biện chứng có 2 đặc điểm cơ bản : Tính khách quan : phủ định biện chứng mang tính tất yếu, khách quan, nguyên nhân của sự phủ định nằm ngay trong bản thân sự vật, hiện tượng.Phủ định biện chứng tạo điều kiện, làm tiền đề cho sự phát triển. Tính kế thừa : Là tất yếu khách quan, đảm bảo sự vật, hiện tượng giữ lại yếu tố tích cực, gạt bỏ yếu tố tiêu cực, lỗi thời để sự vật, hiện tượng phát triển liên tục, không ngừng.Haùt Maàm non Trửựng Gaứ con Sự phát triển có tính kế thừa của loài chóTrửựng Ruứa Trửựng KL1 : Khuynh hướng phát triển của sự vật và hiện tượng là sự vận động đi lên, cái mới ra đời, kế thừa và thay thế cái cũ nhưng ở trình độ ngày càng cao hơn, hoàn thiện hơn.KL 2 : Cái mới ra đời không phải đơn giản, dễ dàng mà phải trải qua quá trình đấu tranh phức tạp giữa cái mới và cái cũ, cái tiến bộ và cái lạc hậu. Sự vận động và phát triển của thế giới tự nhiên và xã hội có lúc đi lên, có lúc đi xuống,có lúc thụt lùi nhưng xu hướng chung là phát triển đi lên.ẹửụứng xoaựy troõn oỏcKhuynh hửụựng phaựt trieồn dieón ra theo hỡnh troõn oỏc, quanh co, phửực taùp, dửụứng nhử laộp laùi caựi cuừ nhửng ụỷ trỡnh ủoọ cao hụn, hoaứn thieọn hụn.Sửù vaọtủang toàn taùiSửù vaọtmụựi hụnSửù vaọtmụựiPhuỷ ủũnh laàn 1Phuỷ ủũnh laàn 2( Phuỷ ủũnh cuỷa phuỷ ủũnh)RuứaRuứa conTrửựngPhuỷ ủũnh laàn 1Phuỷ ủũnh laàn 2( Phuỷ ủũnh cuỷa phuỷ ủũnh)Bài học rút ra : - Giữ vững niềm tin và sự chiến thắng tất yếu của cái mới. - ủng hộ cái mới, cái tiến bộ. - Tránh phủ định sạch trơn quá khứ, cản trở tiến bộ. - Tránh ảo tưởng về sự ra đời dễ dàng của cái mới.PHIEÁU HOẽC TAÄP 1 Phaõn bieọt Phuỷ ủũnh bieọn chửựng vaứ Phuỷ ủũnh sieõu hỡnh : Phủ định biện chứngPhủ địnhsiêu hìnhNhững điểm khácnhauVí dụĐườngGiải thíchHaừy choùn ủửụứng minh hoaù khuynh hửụựng phaựt trieồn cuỷa sửù vaọt vaứ hieọn tửụùng: (Thaỳng)(Troứn)(Troõn oỏc)PHIEÁU HOẽC TAÄP 2