Giáo án Lịch sử Lớp 7 - Bài 10: Nhà Lý đẩy mạnh công cuộc xây dựng đất nước - Nguyễn Văn Liêm

Trường THCS Thị Trấn GV: Nguyễn Văn Liêm
Tuần 07 Tiết ppct 13 Ngày soạn : 25/ 09/ 10
Lớp: Khối 7 Ngày dạy :........................	
CHƯƠNG II. NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÝ(THẾ KỈ XI – XII)
BÀI 10. NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: 
- Nắm vững các sự kiện về việc thành lập nhà Lý cùng với việc dời đô về Thăng Long
- Việc tổ chức lại bộ máy nhà nước, xây dựng luật pháp và quân đội.
 2. Kỹ năng:
 - Lập bảng thống kê các sự kiện.
 - Rèn luyện kĩ năng đánh giá công lao của các nhân vật lịch sử
 3. Thái độ:
 - Giáo dục lòng tự hào là con em nước Đại Việt.
 - Giáo dục cho hs bước đầu hiểu rằng pháp luật nhà nước là cơ sở cho việc xây dựng và bảo vệ đất nước
 - Ý thức chấp hành Pháp luật và nghĩa vụ bảo vệ Tổ Quốc.
 II. PHƯƠNG TIỆN
 -HS: Sgk; tư liệu về Lý Công Uẩn.
 - GV: + Sử dụng phương pháp: thuyết trình, gợi mở, nêu vấn đề.
 + Phương tiện: bản đồ VN; tranh ảnh;
 III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định lớp: kiểm tra sỉ số(1’)
 2. KTBC(4’)
Kinh tế thời Tiền Lê có những ngành chính nào? Em hãy trình bày nông nghiệp?
Yêu cầu hs hoàn thành sơ đồ phân hoá xã hội?
 3. Bài mới
 * ĐVĐ: Sau 1 thời gian thống trị đất nước đã được ổn định, nhưng tình hình cuối nhà Tiền Lê lại không ổn định
Và chính vấn đề này đã làm cho triều đại nhà Lý thành lập ntn? Tổ chức thời nhà Lý ntn? Chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài hôm nay.(1’)
HOẠT ĐỘNG 1. SỰ THÀNH LẬP NHÀ LÝ(20’)
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Kiến thức cần đạt
- Gọi hs đọc 
- Lê Hoàn làm vua được bao lâu?
- Sau khi Lê Long Đĩnh mất ai là người lên thay?
- Em biết gì về Lý Công Uẩn?
- Tại sao Lý Công Uẩn được tôn làm vua?
- Nhà Lý chọn nơi nào làm kinh đô?
- GV dùng lược đồ VN chỉ chi hs 2 địa điểm Thăng Long và Hoa Lư
- Tại sao nhà Lý lại quyết định đời đô về Đại La đổi tên thành là Thăng Long? 
- Việc dời đô về Thăng Long nói lên nguyện vọng gì của cha Ông?
- Em nhận xét gì về kinh thành Thăng Long trong giai đoạn này?
- Em hãy mô tả về kinh thành Thăng Long trong giai đoạn này?
- Sau khi dời đô về Đại La nước ta có tên gọi là gì?
- Nhà Lý thiết lập bộ máy nhà nước ntn?
- Vua có vai trò ntn?
- Giảng: đứng đầu lộ, phủ, huyện là con cháu nhà Lý, công thần
- Tại sao nhà lý lại giao chức vụ quan trọng cho những người thân cận nắm giữ?
- Giảng: Khi hoàng tử được chọn nối ngôi vua Lý bắt người đó ra khỏi thành để xem và tìm hiểu cuộc sống của dân vua theo chế độ cha truyền con nối.
“ Dân ai có gì oan ức thì đánh chuông xin vua xét xử”
- Nhà Lý làm như vậy thể hiện điều gì?
- GV: Trước kia thời Đinh – Tiền Lê có luật pháp chưa? Vậy đến thời nhà Lý ntn? Ta sang phần 2
- Đọc
- 1005, Lê Hoàn mất
- Các nhà sư ủng hộ Lý Công Uẩn
- Người Châu Cổ Pháp, thuở nhỏ làm con nuôi nhà sư Lý Khánh Văn
- Vì ông là người có uy tín, có đức được triều thần nhà Lê qúy trọng
- Đại La
- Quan sát.
- Vị trí thuận lợi, đất rộng mà bằng phẳng, là nơi tụ hội của 4 phương
- Muốn xây dựng đất nước giàu mạnh và khẳng định ý chí tự cường của dân tộc.
- TK XI Thăng Long vừa là kinh đô vừa là thành thị lớn 
- Thành được đắp bằng đất, phía ngoài đào hào, mở 4 cửa về bốn phía
- 1054, nhà Lý đổi tên là Đại Việt.
- Nắm mọi quyền hành: sắp xếp quan lại, ban hành đạo luật
- Nhà Lý đặt ra luật “ Ai con quan mới đuợc làm quan”
- Lắng nghe.
- Chính quyền nhà Lý xây dựng chính quyền quân chủ nhưng khoảng cách giữa chính quyền với nhân dân, giữa vua và dân chưa xa lắm, luôn coi dân là gốc.
1/ Sự Thành Lập Nhà Lý :
- 1005, Lê Hoàn mất, Lê Long Đĩnh lên ngôi.
- Cuối 1009, Lý Công Uẩn lên ngôi vua nhà Lý thành lập.
- 1010, Lý Công Uẩn ( Thuận Thiên) đời đô về Đại La đổi tên thành là Thăng Long.
- 1054, nhà Lý đổi tên là Đại Việt.
- Bộ máy nhà nước:
+ Trung ương: Vua là người đứng đầu, giúp việc có quan đại thần, quan văn, võ.
+ Địa phương: chia cả nước thành 24 lộ, phủ, dưới là huyện, dưới huyện là hương, xã.
HOẠT ĐỘNG 2. LUẬT PHÁP VÀ QUÂN ĐỘI (16’))
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Kiến thức cần đạt
- Nhà Đinh xử phạt những người có tội ntn?
- Em có nhận xét gì về luật pháp thời Lý so với nhà Đinh – Tiền Lê?
- GV: đây là bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta gồm 3 quyển, cho đến nay thì bộ luật này cũng không còn.
- Gọi hs đọc chữ nhỏ sgk
- Từ nhận xét trên, em hãy nêu sự cần thiết và tác dụng của bộ luật Hình Thư thời nhà Lý?
- Luật pháp nhà Lý chú ý vấn đề gì?
- Quân đội được chia làm mấy bộ phận? 
- Giảng : Quân nhà Lý bao gồm các binh chủng : bộ binh, thủy binh...
- Em có nhận xét gì về tổ chức quân đội nhà lý
- Nhà Lý đã thi hành chính sách gì trong quân đội?
- Em hiểu thế nào là chính sách “ Ngụ binh ư nông”
- Nhà Lý đã thi hành chủ trương gì để bảo vệ khối đoàn kết dân tộc
- Trình bày chính sách đối ngoại của nhà Lý với các nước láng Giềng
- Em có nhận xét gì về chủ trương của nhà Lý
- Ném vào dạt dầu sôi hay vào chuồng hổ
- Tiến bộ hơn
- Lắng nghe.
- Khi chưa có luật mọi người thường bị oan ức, khó có sự công bằng..
- Chú ý bảo vệ quyền lợi của vua;lợi ích của nhân dân; chú ý sản xuất nông nghiệp.
- Có 2 bộ phận: Cấm quân và quân địa phương
- Tổ chức chặt chẽ quy cũ.
- Thi hành chính sách “ ngụ binh ư nông”.
- Cho quân lính luân phiên về quê làm ruộng.
- Gả công chúa, ban quan tước cho các tù trưởng dân tộc, trấn áp những người có ý định tách khỏi Đại Việt.
- Giữ quan hệ với Trung Quốc và champa, kiên quyết bảo vệ chủ quyền dân tộc
- Các chủ trương vừa mềm dẻo vừa kiên quyết nhằm ổn định và phát triển kinh tế đất nước.
2/ Luật Pháp Và Quân Đội :
a. Luật Pháp
- 1042 Nhà Lý ban hành bộ luật Hình Thư.
 Chú ý bảo vệ quyền lợi của vua;lợi ích của nhân dân; chú ý sản xuất nông nghiệp.
b. Quân đội
- Có 2 bộ phận: Cấm quân và quân địa phương.
- Thi hành chính sách “ ngụ binh ư nông”.
c. Đối ngoại: giữ quan hệ bình thường với 1 số quốc gia.
 4. Củng cố(3’)
Yêu cầu hs vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lý?
Quân đội và luật pháp thời này có gì khác trước?
 5.Dặn dò(1’)
Học bài và hoàn thành sơ đồ vào tập.
Xem bài tiếp theo: phần I: Aâm mưu của nhà Tống ntn? Nhà Lý đối phó ra sao?
IV.RKN: