Giáo án Ngữ văn 10 tiết 37: Tóm tắt văn bản tự sự

Ngày soạn:2/11/2012
Tiết : 37
Bài dạy: Làm văn	 TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ
I .MỤC TIÊU
	Sau bài học này, học sinh cần: 
- Kiến thức: Biết tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính.
- Kĩ năng: Tóm tắt được các văn bản tự sự lớp 10 đã học.
- Thái độ: YÙ thöùc ñöôïc vieäc toùm taét, ñeå coù theå nhôù ñöôïc kieán thöùc cuûa vaên baûn goác.
II. CHUẨN BỊ
Thầy: Đọc tài liệu tham khảo, SGK, SGV, bài tập cho học sinh.
Trò: Đọc SGK, học bài cũ, soạn bài mới.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
- Ổn định tổ chức (1 phút): Kiểm tra sĩ số học sinh.
- Kiểm tra bài cũ (4 phút): Kieåm tra söï chuaån bò cuûa hoïc sinh.
TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY
TL
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Muïc tieâu caàn ñaït
10
Hoaït ñoâng 1: Höôùng daãn hoïc sinh tìm hieåu muïc ñích, yeâu caàu toùm taét vaên baûn töï söï döïa theo nhaân vaät chính.
GV: Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc muïc I SGK, sau ñoù hoïc sinh traû lôøi caùc caâu hoûi:
- Ñeå toùm taét moät vaên baûn töï söï, caàn chuù yù nhöõng yeâu caàu naøo?
- Moät vaên baûn töï söï coù raát nhieàu nhaân vaät. Laøm sao xaùc ñònh ñöôïc nhaân vaät chính?
GV:Toùm taét vaên baûn töï söï döïa theo nhaân vaät chính laø gì?
HS: Ñoïc SGK, thaûo luaän vaø neâu nhöõng yeâu caàu cô baûn.
HS: Thaûo luaän traû lôøi: Ñeå xaùc ñònh nhaân vaät chính, caàn chuù yù söï xuaát hieän vaø vai troø cuûa nhaân vaät trong toaøn boä vaên baûn.
HS: Thaûo luaän, traû lôøi.
I. Muïc ñích, yeâu caàu toùm taét vaên baûn töï söï döïa theo nhaân vaät chính. 
1) Yeâu caàu toùm taét vaên baûn töï söï.
- Duøng lôøi vaên cuûa mình ñeå giôùi thieäu moät caùch ngaén goïn caùc söï vieäc xaûy ra vôùi nhaân vaät chính.
- Toùm taét ñeå ngöôøi ñoïc, ngöôøi nghe naém ñöôïc noäi dung chính cuûa vaên baûn, do ñoù vaên baûn toùm taét caàn phaûi phaûn aùnh trung thaønh vôùi noäi dung vaên baûn goác.
- Ñoïc kyõ vaên baûn goác tröôùc khi toùm taét ñeå toùm taét ñuùng, ñuû, ñaûm baûo trình töï caùc söï vieäc xaûy ra vôùi nhaân vaät.
2)Toùm taét vaên baûn töï söï döïa theo nhaân vaät chính.
Laø vieát hoaëc keå laïi moät caùch ngaén goïn nhöõng söï vieäc cô baûn xaûy ra vôùi nhân vật chính trong moái quan heä vôùi caùc nhaân vaät khaùc vaø vôùi toaøn boä dieãn bieán coát truyeän.
20
Hoaït ñoäng 2:Huôùng daãn hoïc sinh tìm hieåu caùch toùm taét.
GV: Goïi hoïc sinh ñoïc vaên baûn Truyeän An Döông Vöông – Mî Chaâu Troïng Thuyû. Sau ñoù traû lôøi caâu hoûi:
- Truyeän coù nhöõng nhaân vaät chính naøo? Taïi sao? 
- Quy trình toùm taét truyeän döïa theo nhaân vaät An Döông Vöông.
- Thöïc haønh toùm taét vaên baûn döïa theo nhaân vaät An Döông Vöông.
GV:Goïi hoïc sinh ñoïc baûn toùm taét cuûa mình.
GV:Nhaän xeùt, ruùt kinh nghieäm
GV: Em haõy cho bieát caùch toùm taét vaên baûn töï söï döïa theo nhaân vaät chính?
HS: Ñoïc laïi vaên baûn truyeän, thaûo luaän vaø phaùt bieåu.
HS:  Thaûo luaän traû lôøi.
HS: Thöïc haønh toùm taét theo nhaân vaät An Döông Vöông.
HS: Döïa vaøo ghi nhôù SGK thaûo luaän, traû lôøi.
II. Caùch toùm taét vaên baûn töï söï döïa theo nhaân vaät chính. 
1)Ví duï: Truyeän An Döông Vöông – Mî Chaâu Troïng Thuyû.
- Nhaân vaät chính laø An Döông Vöông vì :
+ Nhaân vaät naøy xuaát hieän töø ñaàu ñeán cuoái vaên baûn.
+ Coù quan heä haàu heát vôùi caùc nhaân vaät coøn laïi.
+ Coù quan heä vôùi caùc söï vieäc, söï kieän cuûa vaên baûn.
- Quy trình toùm taét:
+ Xaùc ñònh hoï teân, cöông vò nhaân vaät.
+ Xaùc ñònh lôøi noùi, haønh ñoäng cuûa nhaân vaät chính coù lieân quan vôùi caùc nhaân vaät khaùc, cuõng nhö lieân quan ñeán caùc bieán coá cuûa vaên baûn.
+ Toùm taét vaên baûn döïa theo nhaân vaät An Döông Vöông baèng lôøi vaên cuûa mình.
2) Caùch toùm taét:
a) Xaùc ñònh muïc ñích toùm taét:
Thoâng qua tính caùch vaø soá phaän nhaân vaät, coù theå tìm hieåu vaø ñaùnh giaù vaên baûn töï söï cuï theå hôn, thaáu ñaùo hôn.
b) Caùch xaùc ñònh quy trình toùm taét:
- Ñoïc vaên baûn goác.
- Xaùc ñònh nhaân vaät chính.
- Tìm hieåu moái quan heä giöõa nhaân vaät chính vôùi caùc nhaân vaät khaùc cuõng nhö vôùi caùc söï vieäc, söï kieän trong vaên baûn.
- Vieát vaên baûn toùm taét baèng lôøi vaên cuûa mình.
- Kieåm tra vaø söûa chöõa vaên baûn toùm taét.
10
Hoaït ñoäng 3:Höôùng daãn hoïc sinh luyeän taäp.
GV: Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc baøi taäp 1 phaàn luyeän taäp: 
- Xaùc ñònh muïc ñích toùm taét cuûa moãi vaên baûn.
- Phaân bieät söï khaùc nhau giöõa hai caùch toùm taét ñoù.
HS:  Ñoïc baøi taäp phaàn luyeän taäp, laøm theo gôïi yù cuûa giaùo vieân.
III. Luyeän taäp.
Baøi taäp 1. 
a) - Vaên baûn (1 ) toùm taét toaøn boä vaên baûn goác, töùc laø moät hình thöùc ruùt goïn vaên baûn goác.
- Vaên baûn (2) chæ toùm taét moät ñoaïn vaên baûn goác.
 b)- Vaên baûn (1) trung thaønh vôùi coát truyeän, haønh ñoäng soá phaän cuûa nhaân vaät.
- Vaên baûn (2) taäp trung vaøo moät chi tieát nhaàm laãn giöõa “boá giaû” vaø “boá thaät” ñeå baøn veà söï huyeàn aûo coù haäu trong caùc saùng taùc daân gian.
- Cuûng coá, daën doø (1 phuùt): Naém ñöôïc muïc ñích, yeâu caàu vaø caùch toùm taét vaên baûn töï söï.
- Baøi taäp veà nhaø: Toùm taét Truyeän Taám Caùm döïa theo nhaân vaät Taám.
IV. RUÙT KINH NGHIEÄM