Giáo án Ngữ văn 10 tiết 42: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng ( Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng) Lí Bạch

Ngày soạn: 14/11/2012
Tiết : 42	
Bài dạy: Đọc văn TẠI LẦU HOÀNG HẠC TIỄN MẠNH HẠO NHIÊN ĐI QUẢNG LĂNG
 ( Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng)
	 	Lí Bạch
I .MỤC TIÊU
	Sau bài học này, học sinh cần: 
- Kiến thức: Cảm nhận được tình bạn chân thành, trong sáng của Lí Bạch; hiểu được phong cách thơ tứ tuyệt của tác giả.
- Kyõ naêng: Đọc- hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại.
- Thái độ: Coù yù thöùc xaây döïng vaø giöõ gìn moät tình baïn ñeïp.
II. CHUẨN BỊ
Thầy: Đọc tài liệu tham khảo, SGK, SGV, bài tập cho học sinh.
Trò: Đọc SGK, học bài cũ, soạn bài mới.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
- Ổn định tổ chức (1 phút): Kiểm tra sĩ số học sinh.
- Kiểm tra bài cũ (4 phút): Ñoïc thuoäc loøng vaên baûn ba baøi thô: Vaän nöôùc; Caùo beänh, baûo moïi ngöôøi; Höùng trôû veà, phaàn dòch thô. Toùm taét noäi dung chính cuûa ba baøi thô? 
TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY
TL
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Muïc tieâu caàn ñaït
10
Hoaït ñoäng 1: Höôùng daãn hoïc sinh ñoïc – hieåu khaùi quaùt.
GV: Goïi hoïc sinh ñoïc phaàn tieåu daãn SGK, sau ñoù ruùt ra vaøi neùt veà taùc giaû Lyù Baïch?
GV:Goïi hoïc sinh ñoïc dieãn caûm baøi thô, xaùc ñònh ñeà taøi, theå loaïi?
HS: Ñoïc tieåu daãn SGK, ruùt ra vaøi neùt veà taùc giaû.
HS: Ñoïc vaên baûn, xaùc ñònh ñeà taøi, theå loaïi.
I. Ñoïc – hieåu khaùi quaùt:
1) Taùc giaû:
- Lyù Baïch (701 –762) töï Thaùi Baïch – nhaø thô laõng maïn vó ñaïi ñôøi Ñöôøng(Trung Quoác), ñuôïc meänh danh: Thi tieân. 
- Noäi dung thô Lí Baïch : Khaùt voïng giaûi phoùng caù tính, öôùc mô vöôn tôùi lyù töôûng cao caû, vieát veà tình baïn, thieân nhieân, tình yeâu.
- Phong caùch thô laõng maïn, bay boång, hoàn nhieân, giaûn dò.
2) Baøi thô: 
- Ñeà taøi: Toáng bieät – raát phoå bieán trong thô Ñöôøng.
- Theå loaïi: Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät.
25
Hoaït ñoäng 2: Höôùng daãn hoïc sinh ñoïc – hieåu chi tieát.
GV: Ñònh höôùng hoïc sinh caûm nhaän chung baøi thô: Baøi thô raát ngaén nhöng coù nhieàu moái quan heä töø: Coá nhaân..thieân teá löu laø maïch caûm xuùc toaøn baøi thô.
GV: Baûn dòch thô ñaõ theå hieän heát yù nghóa cuûa caâu thô ñaàâu vaø caâu thô cuoái hay chöa? 
GV: Goïi hoïc sinh ñoïc laïi hai caâu ñaàu. Hai caâu thô ñaàu cho ta bieát ñieàu gì veà ngöôøi baïn cuûa Lyù Baïch?
GV: Töø Coá nhaân môû ñaàu baøi thô tieãn baïn gôïi cho em ñieàu gì?
GV: Theo em vieäc löïa choïn ñòa ñieåm tieãn ñöa nhaèm dieãn taû taâm traïng gì cuûa taùc giaû?
GV: Caûm nhaän veà yù nghóa cuûa hình aûnh caùnh buoàm khuaát daàn trong baàu trôøi xanh bieác? 
GV: Hai caâu cuoái söû duïng ngheä thuaät gì? Nhaèm dieãn taû taâm traïng gì?
GV Lieân heä chuyeán ñi cuûa Maïnh Haïo Nhieân ñeå thaáy ñöôïc khaùt voïng, öôùc mô cuûa taùc giaû ra sao?
HS: Ñoái chieáu phaàn phieân aâm, dòch nghóa vôùi dòch thô ñeå nhaän xeùt.
HS: Ñoïc lai hai caâu ñaàu, thaûo luaän traû lôøi.
HS: Thaûo luaän phaùt bieåu: Coá nhaân: Tình baïn vong nieân, gaén boù töø laâu giöõa hai ngöôøi.
HS: Thaûo luaän phaùt bieåu.
HS: Thaûo luaän traû lôøi: Theå hieän söï löu luyeán, coâ ñôn cuûa taùc giaû tieãn baïn.
HS: Thaûo luaän traû lôøi: Ngheä thuaät ñoái laäp. 
II. Ñoïc – hieåu chi tieát:
1) Hai caâu ñaàu.
- Hai caâu ñaàu môû ra tröôùc maét ngöôøi ñoïc khoâng gian vaø thôøi gian cuûa moät chuyeán ñi cuûa Maïnh Haïo Nhieân – nhaø thô, baïn vong nieân cuûa Lyù Baïch. 
+ Khoâng gian:
 Ñieåm xuaát phaùt: Laàu Hoaøng Haïc (Phía taây).
 Ñieåm ñeán: Döông Chaâu, nôi ñoâ hoäi, phoàn hoa baäc nhaát cuûa Trung Quoác, moät khoaûng khoâng gian roäng lôùn.
+ Thôøi gian : Thaùng ba – cuoái muøa xuaân – muøa hoa khoùi.
- Töø Coá nhaân: Töï noù ñaõ gôïi moái quan heä gaén boù thaân thieát töø laâu giöõa nhaø thô vôùi baïn. Caûnh muøa xuaân ñeïp, laàu cao coå kính, doøng soâng daøi meânh mang nhö ñöa baïn vaøo coõi tieân. 
=> Hai hình aûnh, hai ñòa danh nhaèm gôïi leân noãi loøng cuûa taùc giaû: Tình baïn thaâm saâu vaø taâm söï thaâm traàm kín ñaùo.
2) Hai caâu sau:
- Hình aûnh caùnh buoàm khuaát daàn, nhoû daàn vaø cuoái cuøng maát haún trong baàu khoâng gian xanh bieác laø moät hình aûnh thöïc nhöng cuõng laø moät hình aûnh bieåu töôïng theå hieän caùi nhìn löu luyeán cuûa nhaø thô ñang ñöùng treân laàu Hoaøng Haïc troâng theo thuyeàn baïn xa daàn, xa daàn roài maát huùt. 
- Hình aûnh boùng buoàm trong ñoâi maét theå hieän tình baïn trong taám loøng.
- Vôùi ngheä thuaät ñoái laäp giöõa caùnh buoàm leû loi vôùi khoâng gian roäng lôùn, voâ taän ñaõ laøm taêng söï coâ ñôn, nhoû beù cuûa ngöôøi ra ñi cuõng nhö ngöôøi ôû laïi. Qua ñoù taùc giaû göûi gaém taâm söï cuûa chính mình. Ñoù chính laø caùch gôïi maø khoâng caàn taû cuûa thô Ñöôøng.
=> Nhö vaäy chaúng moät lôøi naøo noùi veà tình. Caû baøi thô laø caûnh maø cuõng laø tình – tình baèng höõu cuûa Ñöôøng thi, tình baïn cuûa con ngöôøi. Ñoù chính laø caùi yù taïi ngoân ngoaïi cuûa thô Ñöôøng.
5
Hoaït ñoäng 3: Höôùng daãn hoïc sinh toång keát.
GV:Em haõy nhaän xeùt gì veà noäi dung ngheä thuaät cuûa baøi thô?
HS: Döïa vaøo ghi nhôù SGK, toång keát.
III. Toång keát:
 Vôùi buùt phaùp taû caûnh nguï tình haøm suùc, baøi thô theå hieän tình caûm chaân thaønh saâu naëng cuûa taùc giaû ñoái vôùi baïn ñöôïc boäc loä raát caûm ñoäng. Qua ñoù aån giaáu moät taâm söï kín ñaùo, khaùt khao, hoaøi voïng cuûa nhaø thô. 
- Cuûng coá, daën doø (1 phuùt): Naém ñöôïc tình baïn trong saùng chaân thaønh vaø caùch theå hieän ñoäc ñaùo cuûa taùc giaû.
- Baøi taäp veà nhaø: Ñoïc thuoäc baøi thô, soaïn baøi tieáp theo.
IV. RUÙT KINH NGHIEÄM