Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 23 - Trường THCS Tân Hiệp

Õt líp nói nµy l¹i ®Õn ngay líp nói kh¸c, khã kh¨n chång chÊt liªn miªn
 nçi gian lao cña ®­êng ®êi, ®­êng CM.
(?) Em hiÓu c©u th¬ cßn cã ngô ý g×.
- H×nh t­îng ý th¬ vót lªn bÊt ngê lan chuyÓn m¹ch th¬: Mäi gian lao ®· kÕt thóc, lïi l¹i phÝa sau khi ng­êi ®i lªn tíi ®Ønh cao chãt. Nçi gian lao kh«ng ph¶i lµ bÊt tËn, cµng nhiÒu gian lao th× th¾ng lîi cµng lín.
? Vai trß cña c©u chuyÓn trong th¬ tø tuyÖt vµ ë trong bµi th¬ nµy.
- Tõ ®Ønh cao, ng­êi du kh¸ch ung dung say x­a ng¾m c¶nh ®Ñp. §ã còng lµ niÒm vui s­íng ®Æc biÖt cña ng­êi chiÕn sÜ CM khi ®øng trªn ®Ønh cao th¾ng lîi.
(?) C©u hîp diÔn t¶ t©m tr¹ng ng­êi ®i ®­êng nh­ thÕ nµo.
? NhËn xÐt kh¸i qu¸t vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬.
- Bµi th¬ thiªn vÒ suy nghÜ, triÕt lÝ nh­ng giäng th¬ gièng ng­êi t©m t×nh, kÓ chuyÖn giµu søc thuyÕt phôc. Lêi th¬ c« ®äng, b×nh dÞ chøa ®ùng t­ t­ëng s©u xa.
- Bµi th¬ cã 2 líp nghÜa: nghÜa ®en nãi vÒ viÖc ®i ®­êng nói, nghÜa bãng ngô ý vÒ con ®­êng CM lµ gian khæ nÕu kiªn tr× nhÊt ®Þnh sÏ ®¹t tíi th¾ng lîi.
-NÕu c©u 3 tø th¬ ®ét ngét vót lªn theo chiÒu cao th× h×nh ¶nh ë c©u kÕt l¹i më ra b¸t ng¸t theo chiÒu réng. Nãi vÒ niÒm vui cña con ng­êi tr­íc c¶nh ®Ñp vµ ®Ønh cao th¾ng lîi
I. T×m hiÓu chung :
- Häc sinh ®äc chó thÝch trong SGK 
- SGK; c¶ tËp 133 bµi
- Qu©n T­ëng chØ giam gi÷ ®­îc th©n thÓ cña B¸c.
II. §äc - hiÓu v¨n b¶n 
1. §äc:
- Häc sinh ®äc 2 bµi th¬ chÝnh x¸c vµ diÔn c¶m
- Häc sinh so s¸nh, hiÓu ®óng.
(bµi ''§i ®­êng'' - Nam Tr©n dÞch kh¸ s¸t)
2. Ph©n tÝch 
a. Bµi ''Ng¾m tr¨ng'':
 ThÊt ng«n tø tuyÖt §­êng luËt
* Hai c©u ®Çu (hoµn c¶nh ng¾m tr¨ng cña B¸c)
- Võa dïng ®Ó tù hái m×nh, võa ®Ó béc lé c¶m xóc: xèn xang, bèi rèi cña ng­êi nghÖ sÜ tr­íc c¶nh tr¨ng ®Ñp.
- Ng­êi chiÕn sÜ CM vÜ ®¹i vÉn lµ ng­êi yªu thiªn nhiªn say mª, rung ®éng m·nh liÖt tr­íc c¶nh tr¨ng ®Ñp dï ®­¬ng lµ th©n tï.
*Hai c©u sau:
- B»ng cuéc ng¾m tr¨ng nµy, song s¾t nhµ tï trë nªn bÊt lùc v« nghÜa tr­íc nh÷ng t©m hån tri ©m tri kØ t×m ®Õn víi nhau.
* Ghi nhí: SGK tr38
b) ''§i ®­êng'' (tù häc cã h­íng dÉn)
- §iÖp ng÷ ''tÈu lé'', giäng th¬ mang tÝnh chÊt suy t­, nãi vÒ nh÷ng gian lao cña ng­êi tï tr¶i nghiÖm 
- §iÖp ng÷ ''trïng san'' kÕt hîp ''hùu'' (l¹i): hÕt líp nói nµy l¹i ®Õn ngay líp nói kh¸c, khã kh¨n chång chÊt liªn miªn
 §­êng ®êi, ®­êng CM: gian lao triÒn miªn.
- Tr¶i qua nhiÒu khã kh¨n vÊt v¶ ng­êi ®i ®­êng ®Õn ®Ých th¾ng lîi.
- NiÒm vui s­íng ®Æc biÖt, bÊt ngê cña ng­êi v­ît qua ®­îc khã kh¨n, vÊt v¶.-> niÒm h¹nh phóc cña ng­êi CM khi ®· giµnh ®­îc th¾ng lîi.
* Ghi nhí: SGK
5.1: Tổng kết: (4’)
Câu 1: Nhµ phª b×nh Hoµi Thanh nhËn xÐt ''Th¬ B¸c Hå ®Çy tr¨ng'', h·y nªu nh÷ng bµi th¬ nh÷ng bµi th¬ viÕt vÒ tr¨ng cña B¸c? §Æc ®iÓm kh¸c cña bµi th¬ Väng nguyÖt víi nh÷ng bµi th¬ ®ã lµ g×?
- Trung thu, §ªm thu (Thu d¹) ..(NKTT)
- R»m th¸ng riªng, C¶nh khuya, Tin th¾ng trËn (B¸o tiÖp) ... s¸ng t¸c ë chiÕn khu ViÖt B¾c.
+ §Æc ®iÓm kh¸c cña bµi ''Väng nguyÖt'' diÔn ra trong hoµn c¶nh tï ®Çy cßn th¬ chiÕn khu: vÇng tr¨ng xu©n lång léng, tr¨ng lung linh nh­ bøc s¬n mµi t©m hån nghÖ sÜ cña B¸
Câu 2: KÓ tªn nh÷ng bµi th¬ cã néi dung t­¬ng tù bµi th¬ ''§i ®­êng''?
- Bèn c©u trong bµi ®Ò tõ.
- Mét sè c©u trong bµi ''Bèn th¸ng råi''
- Nghe tiÕng gi· g¹o
- Tù khuyªn m×nh.
5.2: Hướng dẫn học tập: (1’)
* Đối với tiết học này:
- Học thuộc lòng bài thơ.
- So sánh đối chiếu hình thưc nghệ thuật của bài thơ với một bài tứ tuyệt tự chọn
* Đối với tiết học sau:
- Chuẩn bị bài cho tiết sau: Câu cầu khiến.
 - Soạn bài “Vọng nguyệt”, “Tẩu lộ” trả lời phần đọc hiểu văn bản, nhắc lại những bài thơ về trăng của Bác mà em đã được học?
6. PHỤ LỤC: Không có
hïïõ&õïïg
CÂU CẢM THÁN
Tiết 86
Tiếng việt
Ngày dạy:20/1/2014	
1. MỤC TIÊU:Giúp HS
* Hoạt động 1:
1.1. Kiến thức:
- HS biết: Đặc điểm hình thức của câu cảm thán
- HS hiểu: Chức năng của câu cảm thán.
1.2. Kĩ năng: 
* Kĩ năng bài học:
- HS thực hiện được: Phân tích chức năng của câu cảm thán.
- HS thực hiện thành thạo: Nhận biết và hiểu được tác dụng của câu cảm thán trong văn bản cụ thể.
* Kĩ năng sống:
- Nhận ra và sử dụng câu cảm thán đúng mục đích giao tiếp cụ thể.
- Trình bày suy nghĩ , trao đổi về đặc điểm và chức năng của câu cảm thán.
1.3. Thái độ: Giáo dục HS
- Thói quen: Sử dụng câu cảm thán đúng mục đích giao tiếp.
- Tính cách: Tích cực trong học tập.
* Hoạt động 2:
1.1. Kiến thức:
- HS biết: Đặc điểm hình thức của câu cảm thán
- HS hiểu: Chức năng của câu cảm thán.
1.2. Kĩ năng: 
* Kĩ năng bài học:
- HS thực hiện được: Phân tích chức năng của câu cảm thán.
- HS thực hiện thành thạo: Nhận biết và hiểu được tác dụng của câu cảm thán trong văn bản cụ thể.
* Kĩ năng sống:
- Nhận ra và sử dụng câu cảm thán đúng mục đích giao tiếp cụ thể.
- Trình bày suy nghĩ , trao đổi về đặc điểm và chức năng của câu cảm thán.
1.3. Thái độ: Giáo dục HS
- Thói quen: Sử dụng câu cảm thán đúng mục đích giao tiếp.
- Tính cách: Tích cực trong học tập.
2. NỘI DUNG BÀI HỌC: Đặc điểm hình thức và chức năng câu cảm thán.
3. CHUẨN BỊ:
3.1. GV : - Bảng phụ ghi ví dụ.
 - Bảng phụ ghi câu hỏi thảo luận nhóm.
3.2. HS: - Đặc điểm hình thức và chức năng chính của câu cầu khiến.
 - Thực hiện các bài tập ở SGK/Tr 11-13.
4. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:
4.1: Ổn định tổ chức và kiểm diện: (1’) GV kiểm tra sỉ số HS 
 Lớp 8A1: / Lớp 8A3: / 
4.2: Kiểm tra miệng: (5’)
Câu 1: Nêu đặc điểm và chức năng câu cầu khiến? Ví dụ?
Câu 2: Câu chia theo mục đích nói, ngoài câu nghi vấn ta còn có những kiều câu nào khác?
Kiểm tra vở soạn, VBT của HS (2đ)
ĐÁP ÁN- BIỂU ĐIỂM
Câu 1: ( 6 điểm)
Ghi nhớ SGK.
HS cho ví dụ.
Câu 2: ( 2điểm)
- Câu trần thuật.
- Cảm thán.
- Câu cầu khiến.
Kiểm tra vở soạn, VBT của HS (2đ)
4.3. Tiến trình bài học: 
Ho¹t ®éng cña thầy và trò
Nội dung bài học
* Hoạt động 1 : (10’)
- Dùa vµo kiÕn thøc ®· häc ë TiÓu häc
? Trong nh÷ng ®o¹n trÝch trªn, c©u nµo lµ c©u c¶m th¸n.
a) Hìi «i l·o H¹c !
b) Than «i !
- C¸c c©u trªn cã chøa c¸c tõ c¶m th¸n: Hìi ¬i, than «i.
? §Æc ®iÓm h×nh thøc nµo cho biÕt ®ã lµ c©u c¶m th¸n ? Nªu mét sè tõ t­¬ng tù.
* C©u c¶m th¸n cã chøa c¸c tõ c¶m th¸n.
? Khi ®äc c¸c c©u c¶m th¸n giäng ®äc nh­ thÕ nµo.
- Giäng diÔn c¶m, buån (còng cã thÓ lµ vui, ng¹c nhiªn.. tuú tõng v¨n c¶nh)
? KÕt thóc cña c©u khi viÕt th­êng ®­îc sö dông dÊu g×.
* Th­êng kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than
- Gi¸o viªn l­u ý häc sinh: c¸ biÖt cã tr­êng hîp c©u c¶m th¸n kÕt thóc b»ng dÊu chÊm, dÊu löng.
? X¸c ®Þnh c©u sau cã ph¶i lµ c©u c¶m th¸n kh«ng? V× sao.
(Gi¸o viªn cung cÊp thªm ng÷ liÖu) 
? C©u c¶m th¸n dïng ®Ó lµm g×.
- Chøc n¨ng: C©u c¶m th¸n dïng ®Ó béc lé trùc tiÕp c¶m xóc cña ng­êi nãi (ng­êi viÕt)
? Khi viÕt ®¬n, biªn b¶n, hîp ®ång hay tr×nh bµy kÕt qu¶ gi¶i mét bµi to¸n cã thÓ dïng c©u c¶m th¸n kh«ng? V× sao.
-Phạm vi sö dông: c©u c¶m th¸n xuÊt hiÖn trong ng«n ng÷ nãi hµng ngµy, ng«n ng÷ v¨n ch­¬ng.
? Kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm h×nh thøc, chøc n¨ng.
* Hoạt động 2: (25’)
? H·y cho biÕt c¸c c©u trong nh÷ng ®o¹n trÝch sau cã ph¶i ®Òu lµ c©u c¶m th¸n kh«ng? V× sao.
- H­íng dÉn häc sinh th¶o luËn bµi tËp2.
? Ph©n tÝch t×nh c¶m, c¶m xóc ®­îc thÓ hiÖn trong nh÷ng c©u sau. Cã thÓ xÕp nh÷ng c©u nµy vµo kiÓu c©u c¶m th¸n ®­îc kh«ng? V× sao.
? §Æt c©u c¶m th¸n thÓ hiÖn c¶m xóc.
- MÉu: §Ñp thay c¶nh mÆt trêi buæi b×nh minh!
I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng(10')
1. VÝ dô:
2. NhËn xÐt:
Ghi nhí: SGK tr 44
II. LuyÖn tËp: 
1. Bµi tËp 1
- Häc sinh lµm viÖc theo nhãm
- Nh÷ng c©u c¶m th¸n: than «i!; lo thay!; nguy thay!; Hìi c¶nh... ¬i!; ''Chao «i! cã biÕt ®au r»ng ... th«i''.
Kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c c©u trong nh÷ng ®o¹n trÝch ®Òu lµ c©u c¶m th¸n, v× chØ cã nh÷ng c©u trªn míi cã tõ ng÷ c¶m th¸n (g¹ch ch©n)
2. Bµi tËp 2
- TÊt c¶ c¸c c©u ®Òu béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc:
a) Lêi than thë cña ng­êi nh©n d©n d­íi chÕ ®é phong kiÕn.
b) Lêi than thë cña ng­êi chinh phô tr­íc nçi tru©n chuyªn do chiÕn tranh g©y ra.
c) T©m tr¹ng bÕ t¾c cña nhµ th¬ tr­íc cuéc sèng (tr­íc CM t8)
d) Sù hèi hËn cña DÕ mÌn tr­íc c¸i chÕt th¶m th­¬ng, oan øc cña DÕ cho¾t.
3. Bµi tËp 3
Kh«ng c©u nµo lµ c©u c¶m th¸n v× kh«ng cã h×nh thøc ®Æc tr­ng cña kiÓu c©u nµy.
5.TỔNG KẾT VÀ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP:( 5’)
5.1: Tổng kết: (3’)
*Câu hỏi: Nêu đặc điểm và chức năng của câu cảm thán ?
 - Ghi nhớ Sgk/tr 44
 5.2: Hướng dẫn học tập: ( 2’) 
* Đối với tiết học này:
- Học thuộc ghi nhớ SGK/tr 44
- Tìm câu cảm thán trong một vài văn bản đã học. 
* Đối với tiết học sau:
- Chuẩn bị:“ Viết bài viết số 5” 
6. PHỤ LỤC: Không có
hïïõ&õïïg	
VIẾT BÀI VIẾT SỐ 5
Tiết 87-88
Tập làm văn
Ngày dạy: 21/1/2014	
1. MUÏC TIEÂU: Giuùp HS
1.1. Kieán thöùc:
- HS biết: OÂn taäp veà vaên thuyết minh.
- HS hiểu: Caùch laøm baøi vaên thuyết minh.
1.2. Kó naêng: 
- HS thực hiện được: Viết baøi văn thuyết minh hoàn chỉnh.
- HS thực hiện thành thạo: Xây dựng đoạn văn, liên kết đoạn văn trong văn bản .
1.3. Thái độ:Giáo dục HS
- Thói quen: Viết bài vaên thuyết minh.
- Tính cách: Tính trung thực khi làm bài kiểm tra.
2. ÑEÀ:
Ñeà baøi: Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử ở quê hương em.
3. HÖÔÙNG DAÃN CHAÁM:
NOÄI DUNG
THANG ÑIEÅM
1. Yeâu caàu chung.
+ Cung caáp caùc tri thöùc chính xaùc, ñaày ñuû veà ñoái töôïng, coù tính thuyeát phuïc cao.
+ Vaän duïng ñöôïc caùc phöông phaùp thuyeát minh phuø hôïp.
+ Vaên goïn gaøng, trong saùng, dieãn ñaït maïch laïc, troâi chaûy, duøng töø, daáu caâu chính xaùc, döïng ñoaïn hôïp lí.
+ Laøm noåi baät ñöôïc chuû ñeà vaø coù boá cuïc chaët cheõ.
+ Trình baøy caån thaän, roõ raøng, saïch ñeïp.
2. Dàn bài:
* Mở bài: 
Giới thiệu chung về danh lam thắng cảnh của quê hương em.
* Thân bài: Lần lượt giới thiệu về danh lam thắng cảnh, di tích lịc sử.
 - Vị trí địa lí của cảnh nằm ở đâu?
- Những bộ phận của cảnh ?
- Mô tả cụ thể từng phần?
- Ý nghĩa của thắng cảnh trong đời sống, tình cảm của con người.
=> Kết hợp với một số yếu tố biểu cảm .
* Kết bài: Cảm nghĩ của em và mọi người về thắng cảnh.
( 2ñ) 
( 6ñ) 
(2ñ) 
4. KEÁT QUAÛ:
Lôùp
TSHS
Gioûi
Khaù
Trung bình
yeáu
8A1
8A2
8A3
hïïõ&õïïg