Giáo án ngữ văn 9

 của bọn trẻ, lúc này em sẽ làm gì cho chúng?
Đọc những chi tiết biểu hiện của bọn trẻ khi nghe cổ tích gợi cho em cảm nghĩ gì?
Cách kể chuyện của tác giả trong đoạn truyện này có gì đặc biệt?
Từ đó h/ả những đứa trẻ hiện lên ntn?
Tình bạn của chúng ra sao?
Nhân vật Aliôsa hiện lên ntn trong tình bạn của cậu?
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả: Macxin Goriki (1868 - 1936) bút danh của Alếchxây pêscốp
- Là nhà văn lớn của Nga và thế giới thế kỷ XX
- Cuộc đời cay đắng, đau khổ.
- Có nhiểu tác phẩm nổi tiếng.
2. Tác phẩm: "Những đứa trẻ" trích chương 9 tác phẩm "Thời thơ ấu" (năm 1913-1914)
II. Đọc - Hiểu văn bản
1. Đọc 
- Chú ý đọc các mẩu đối thoại, phát âm chính xác các từ phiên âm.
- Tóm tắt: Sau gần 1 tuần không thấy sau đó 3 anh em con nhà đại tá lại ra chơi với Aliôsa chúng trò chuyện về bắt chim, về dì ghẻ. Alsôsa kể cho lũ trẻ nghe những truyện cổ tích mà bà ngoại đã kể. Viên đại tá cấm các con chơi với Aliôsa đuổi em ra khỏi sân. Nhưng Aliôsa vẫn tiếp tục chơi với mấy đứa trẻ và cả bọn cảm thấy vui thích
2. Chú thích (SGK)
3. Bố cục: 3 phần
P1: Từ đầu… em nó cúi xuống
-> Những đứa trẻ gặp nhau
P2: Tiếp theo… không được đến nhà tao
-> Những đứa trẻ bị cấm đoán
P3: Còn lại
-> Những đứa trẻ vẫn tìm cách gặp nhau.
4. Phân tích
a. Những đứa trẻ gặp nhau
Vì: + Chúng vừa thiếu tình thương của mẹ
 + Là hàng xóm
 + Từng cứu thoát nạn
ị Là tình bạn gắn bó theo nhu cầu chia sẻ tình cảm
- 1 tuần không gặp, đứa trên cây, đứa dưới sảnh chui vào chiếc xe trượt tuyết cũ.
- Mặc dù bị người lớn cấm đoán nhưng bọn trẻ vẫn hướng về nhau, luôn đoàn kết vì hiểu nhau, luôn quan tâm đến nhau.
- Vì bọn trẻ để em ngã
- Bản thân Aliôsa hay bị đòn
- Vì những đứa trẻ mồ côi mẹ, hiên lành yếu ớt
- Aliôsa muốn bênh vực nhưng bất lực
- Aliôsa biết sống cho bạn, hết lòng yêu quí bạn.
- Những đứa trẻ mồ côi thật cô độc yếu ớt đáng thương. Chúng rất cần được người lớn che chở đùm bọc
- Cậu muốn an ủi những người bạn mồ côi muốn nhen lên hi vọng
(H/s bộc lộ)
- Những truyện cổ tích thật kì diệu vì nó khơi dậy trong trẻ con lòng tin về những điều tốt đẹp ở đời.
- Những đứa trẻ thật đáng yêu và đáng thương
- Kể chuyện chủ yếu bằng ngôn ngữ đối thoại của nhân vật
- Kết hợp nhuần nhuyễn chuyện đời thường với cổ tích.
* Những đứa trẻ hiện lên sinh động và chân thực. Tình bạn của chúng gắn bó sâu sắc từ những mất mát và hi vọng. Aliôsa biết yêu quí, đồng cảm, chia sẻ buồn vui cùng bạn
H/s đọc phần 2.
H/ả 1 ông già với bộ ria trắng mình vận chiếc áo dài lùng thùng màu nâu nhạt như của thầy tu đầu đội chiếc mũ lông xù bỗng xuất hiện trong khung cảnh những đám mây treo lơ lửng trên các mái nhà gợi đến nhân vật đặc biệt nào trong cổ tích ?
Nhưng khi ông ta quát: Đứa nào đay? Đứa nào gọi nó sang, cấm không được đến nhà tao đ cho em hiểu gì về con người này?
H/động đẩy nhanh, đứa trẻ hàng xóm đã từng cứu con mình cho thấy ông ta là người ntn?
Nhân vật này có sự tương phản với nhân vật trong truyện cổ tích. ý nghĩa của sự tương phản này?
Khi người cha đó xuất hiện, thái độ bọn trẻ ntn?
Em hiểu gì về bọn trẻ từ những chi tiết này?
Ông già làm Aliôsa sợ đến phát khóc theo em vì sao Aliôsa lại như vậy?
Sự việc này gợi cho em cảm xúc gì?
Nếu em cũng là bạn của bọn trẻ trong lúc này, em sẽ làm gì cho bạn?
H/s đọc phần 3
Cái cách bọn trẻ tiếp tục chơi diễn ra ntn?
Nhận xét của em về việc này?
Bọn trẻ kể cho Aliôsa về cuộc sống buồn tẻ của chúng, về những con chim nhưng không kể về bố và dì ghẻ. Em nghĩ gì về c/s của bọn trẻ từ những chi tiết này?
Khi tiếp tục kể chuyện cổ tích cho những người bạn cũng mồ côi mẹ như mình Aliôsa đã thể hiện 1 tình bạn ntn?
Aliôsa luôn cảm thấy tin yêu và muốn làm cho chúng vui. Em hiểu tình bạn của Aliôsa ntn?
Em nhận xét về nt tự sự trong đoạn trích này?
Từ đó em hiểu ntn về c/s của bọn trẻ về tình bạn của chúng? về người bạn có tên Aliôsa?
Qua VB em cảm nhận được vẻ đẹp và sức mạnh nào của tình bạn?
Nhu cầu của trẻ em thiếu tình yêu thương?
Tình bạn của Aliôsa giúp em hiểu gì về tấm lòng của M.Goriki với những người đau khổ, bất hạnh.
Cách viết của nhà văn giúp em điều gì khi em tự kể chuyện về mình?
Em muốn có những người bạn như Aliôsa không? Vì sao?
GV chốt
b. Những đứa trẻ bị cấm đoán
- Giống nhân vật thần tiên đến cứu giúp người nghèo khổ bất hạnh.
- Một người hách dịch và thô lỗ.
- Một người lạnh lùng và tàn nhẫn
- Sự tương phản làm nổi bật tính cách thô lỗ, lạnh lùng, tàn nhẫn của nhân vật người cha.
- Lặng lẽ rời chiếc xe đi vào nhà như những con ngỗng
- Bọn trẻ ngoan ngoãn, cam chịu và thật đáng thương.
(H/s bộc lộ)
- Ghét kẻ thô bạo, thương người yếu đuối đơn độc.
(H/s bộc lộ)
c. Những đứa trẻ gặp lại nhau
- Nấp sau bụi cây, khoét lỗ hổng ngồi xổm quì nói chuyện, đứng canh
- Một cuộc chơi đoàn kết, có tổ chức
- Đó là cuộc chơi không bình thường, không đúng bí mật mà phải bí mật không đáng trốn mà phải trốn.
- Cuộc sống âm thầm cô đơn
- Thiếu vắng niềm vui
- Thiếu vắng tình thương của người ruột thịt
- Đồng cảm, chia sẻ, nâng đỡ.
- Thanh bạch xuất phát từ nhu cầu được tin yêu và chia sẻ
- Tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm
- Bọn trẻ có c/s đơn độc, sợ hãi thiếu tình thương của cha mẹ. Đó là 1 c/s bất hạnh. Chúng có 1 tình bạn sâu sắc và cao cả
5. Tổng kết:
- Tình bạn gắn bó thuỷ chung chân thành bù đắp yêu thương bớt bất hạnh
- Nhu cầu có bạn, được vui chơi được sống trong tình yêu thương
- Tấm lòng nhân ái đồng cảm, nâng đỡ chia sẻ bất hạnh của con người, nhất là trẻ em
- Sống gắn bó với mọi người để có nhiều chuyện kể.
- Đồng cảm với nỗi khổ của người khác.
- Kể đan xen yếu tố đời thường tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm, tăng ngôn ngữ đối thoại của nhân vật
(H/s bộc lộ)
* Ghi nhớ. (SGK)
H/s đọc chậm ghi nhớ
III. Luyện tập
1. Kết quả những điểm chính về ND và NT của VB
* Về ND chủ đề:
- Tình bạn thân thiết giữa chú bé Aliôsa với ba đứa trẻ hàng xóm sống thiếu tình thương, bất chấp những cản trở của người lớn.
- Aliôsa đứa trẻ tốt bụng và cứng cỏi
* NT kể chuyện:
- Tự thuật, nhớ lại và hình dung, tưởng tượng lại những ấn tượng thời thơ ấu. So sánh chính xác. Đối thoại ngắn gọn, sinh động, phù hợp với tâm lí nhân vật. Chuyện đời thường và truyện cổ tích lồng nhau
2. Đọc thêm đoạn trước và sau đoạn trích (toàn bộ chương 9)
3. Vì sao tác giả 2 lần so sánh những đứa trẻ với hình ảnh những chú ngỗng con
IV. Hướng dẫn về nhà
1. Đọc kĩ VB, tóm tắt ngắn gọn
2. Học thuộc ghi nhớ
3. Tiết sau: trả bài TV.
 __________________________
Tiết 86
Ngày soạn:
Ngày dạy:
trả bài tiếng việt 
A. Mục tiêu bài dạy
- Giúp h/s 1 lần nữa ôn lại những kiến thức cơ bản phần TV học ở lớp 9 kì I.
- Củng cố kĩ năng làm bài kiểm tra trắc nghiệm và tự luận
- Thấy rõ những ưu điểm và hạn chế trong bài làm của h/s, có phương hướng bổ khuyết trong học kì 2
- Rèn kĩ năng tự nhận xét và sửa chữa bài làm của h/s
B. Tiến trình bài dạy
* ổn định
*Bài mới
- Gv nhận xét chung về bài làm của h/s
a.Ưu điểm:
- 100% h/s làm đúng yêu cầu
- Hình thức bài làm sạch, đẹp
- Phần trắc nghiệm làm tương đối chính xác
- Phần tự luận làm theo khả năng của h/s
b. Nhược điểm:
- Phần trắc nghiệm còn chọn 2 đáp án
- Chữ xấu, viết tắt
- Phần luận sơ sài, lủng củng
4. Gv đưa ra đáp án cùng h/s chữa bài
Tiết 87
(Ngày) 
trả bài kiểm tra văn (tiết 75)
A. Mục tiêu bài dạy: Giúp h/s
- Một lần nữa ôn lại những kiến thức cơ bản phần thơ và văn xuôi hiện đại học ở kì I lớp 9
- Củng cố kĩ năng làm bài kiểm tra trắc nghiệm và tự luận
- Thấy rõ ưu điểm và hạn chế trong bài làm của bản thân, có phương hướng bổ khuyết ở kì II
- Rèn kĩ năng tự nhận xét và sửa chữa bài làm của bản thân
B. Chuẩn bị: Bài kiểm tra, ghi chép nhận xét chung, ưu, khuyết, hướng sửa
c. Tiến trình bài dạy
1. ổn định
2. Gv phát bài cho h/s tự sửa
3. Gv nhận xét chung bài làm của h/s
a. Ưu điểm
- Đại đa số h/s hiểu bài
- Hình thức trình bày: sạch, đẹp
- Phần trắc nghiệm làm tương đối chính xác
- Phần luận trình bày sơ sài
4. Gv và h/s cùng chữa bài
Yêu cầu về nội dung và đáp án đúng
HDVN: - Tiếp tục tự chữa bài
	 - Tiết sau: Tập làm thơ 8 chữ (tiếp tiết 54)
Tiết 88 + 89
(Ngày) 
tập làm thơ tám chữ (tiếp tiết 54)
A. Mục tiêu bài dạy:
- Tiếp tục tìm hiểu những bài thơ tám chữ hay của các nhà thơ
- Tập làm thơ tám chữ theo đề tài tự chọn hoặc viết tiếp những câu thơ vào một bài thơ cho trước.
B. Chuẩn bị: 
- 1 số bài thơ, đoạn thơ 8 chữ hay
- Bảng phụ.
C. Tiến trình bài dạy
1. ổn định
2. Kiểm tra:
Thế nào là thể thơ 8 chữ?
Cách nhận diện thể thơ 8 chữ?
3. Bài mới.
I. Tìm hiểu 1 số đoạn thơ tám chữ
1. Tác giả Thế Lữ:
… Nét mong manh thấp thoáng cánh hoa bay
Cảnh cơ hàn nơi nước đọng bùn lầy
Thú sán lạn mơ hồ trong ảo mộng
Chí hăng hái ganh đua đời náo động
Tôi đều yêu, đều kiếm, đều say mê
 (cây đàn muôn điệu)
2. Tác giả Xuân Diệu:
… Cây bên đường, trụi lá đứng tần ngần
Khắp xương nhánh chuyển một luồng tê tái
Và giữa vườn im, hoa run sợ hãi
Bao nỗi phôi pha, khô héo rụng rời
 (tiếng gió)
3. Tác giả Vũ Hoàng Chương
… Nhổ neo rồi, thuyền ơi! Xin mặc sóng
Xô về đông hay dạt ở phương đoài
Xa mặt đất giữa vô cùng cao rộng
Lòng cô đơn, cay đắng hoạ dần vơi
 (phương xa)
4. Tác giả Hàn Mạc Tử.
… Ta muốn hồn trào ra đầu ngọn bút
Bao lời thơ đều dính não cân ta
Bao dòng chữ quay cuồng như máu vọt
Cho mê man tê điếng cả làn da
 (Trăng)
- Nhận xét:
+ Những bài thơ, đoạn thơ tám chữ trên sử dụng vần chân 1 cách rất linh hoạt có vần trực tiếp tạo thành cặp ở hai câu thơ đi liền nhau. Có vần giãn cách
+ Thơ tám chữ rất gần với văn xuôi do đó cách ngắt nhịp cũng rất linh hoạt
II. Viết thêm 1 câu thơ để hoàn thiện khổ thơ
1. Yêu cầu:
- Câu mới viết phải đủ tám chữ.
- Phải đảm bảo sự lôgic về ý nghĩa với những câu đã cho
- Phải có vần chân gián tiếp hoặc trực tiếp với những câu đã cho
a. Cành mùa thu đã mùa xuân nảy lộc
Hoa gạo nở rồi, nở đỏ bến sông
Tôi cũng khác tôi sau lần gặp trước
b. Biết làm thơ chưa hẳn là thi sĩ
Như người yêu khác hẳn với tình nhân
Biển dù nhỏ không phải là ao rộng
c. Nhưng sớm nay tôi chợt đứng sững sờ