Giáo án Tin học 10 tiết 23: Tệp và quản lý tệp

Ngày soạn : 24/11/2007	
Ngày giảng: 26/11/2007	
Đ11: tệp và quản lý tệp
Tiết thứ : 23 Theo PPCT
1. Mục đích, yêu cầu
1.1 Kiến thức
- Nắm được khái niệm và thư mục, biết nguyên lý tổ chức lưu trữ tệp, biết các chức năng của hệ quản lý tệp.
1.2 Kĩ năng
Biết cách đặt tên tệp, thư mục và tìm đường dẫn đến tên tệp hay thư mục cần thiết.
1.3. Thái độ
2. Phương pháp, phương tiện giảng bài
Phương pháp: thuyết trình, vấn đáp.
Phương tiện: SGK, SGV, bảng phụ (đèn chiếu).
3. Tiến trình bài giảng
3.1 ổn định lớp:
10A1	10A2	10A3	10A4
10A5	10A6	10A7 
3.2 Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: 	1. Em hãy phân biệt chức năng chính của hệ điều hành?
	2. Hãy phân biệt các loại hệ điều hành?
3.3. Nội dung bài : 
Nội dung
Phương pháp
1.Tệp và thư mục
Tệp và tên tệp
- Tệp, còn được gọi là tập tin, là một tập hợp các thông tin ghi trên bộ nhớ ngoài, tạo thành một đơn vị lưu trữ do HĐH quản lý. Mỗi tệp có một tên để truy cập.
Tên tệp gồm 2 phần: phần tên và phần mở rộng, hai phần này được phân cách nhau bởi dấu chấm.
Vd: baitap.pas, vanban.doc
- Quy tắc đặt tên tệp trong HĐH Window:
+ Phần tên ( Name): không quá 255 kí tự;
+ Phần mở rộng ( Extension): không nhất thiết phải có và được HĐH sử dụng để phân loại tệp;
+ Tên tệp không được chứa một trong các kí tự sau: \ / : *? " |.
VD: Bai tap thuc hanh so 1
Bai tap 2.doc
- Quy tắc đặt tên tệp trong HĐH MS - DOS
+ Phần tên ( Name): không quá 8 kí tự;
+ Phần mở rộng ( Extension): có thể có hoặc không, nếu có thì không quá 3 kí tự;
+ Tên tệp không chứa dấu cách.
VD: Baitap.txt ; Vanban1
b) Thư mục
- Để quản lý các tệp được dễ dàng, HĐH tổ chức lưu trữ tệp trong các thư mục. Mỗi đĩa có một thư mục được tạo tự động gọi là thư mục gốc.
- Trong mỗi thư mục có thể tạo các thư mục khác chúng được gọi là thư mục con.
- Mỗi thư mục có thể chứa các tệp và thư mục con.
- Thư mục chứa thư mục con gọi là thư mục mẹ.
- Trong một thư mục không chứa các tệp cùng tên hoặc và các thư mục con cùng tên.
- Tên thư mục được đặt theo quy cách đặt phần tên của tệp.
HĐ1: Cung cấp cho hs cái nhìn tổng quan về cách tổ chức thông tin trên đĩa.
PV: Cách quản lý sách trong thư viện nhà trường như thế nào?( Trong nhà trường, sách được quản lý bằng cách chia thành các loại như: sách KHTN, sách KHXH, SGK, sách tham khảo
GV bổ sung: 
- Mỗi quyển sách được coi như một tập hơp thông tin liên quan, được đặt tên và lưu trữ trong thư viện.
- Mỗi loại sách có thể chứa nhiều quyển sách hoặc lại được phân loại tiếp thành các loại sách khác và có thể coi như là một thư mục sách.
- Máy tính quản lý thông tin trên đĩa cũng theo mô hình tương tự như trên, trong đó mỗi tập hợp thông tin có liên quan lưu trên đĩa gọi là tệp và được đặt tên, các tệp được nhóm trong các thư mục.
HĐ2: Nêu khái niệm, cách đặt tên tệp và thư mục
- GV: Mỗi hệ điều hành tên tệp được đặt theo quy định riêng. Tuỳ theo đặc trưng của mỗi loại chúng ta sẽ nghiên cứu chi tiết quy tắc đặt tên trong hệ điều hành Window và MS DOS
- GVyêu cầu hs so sánh đặc điểm giống vàkhác nhau về quy định đặt tên tệp của từng HĐH
- GV: đưa một số ví dụ hs xác định tên tệp đúng hoặc sai
BT1/5.PAS, THO.DOC, THI.DBF, QL.XLS, 
TINHOC.TXT,BAITAP.DOC.COM, PHANDINHPHUNG.XLS
Tên sai: BT1/5.PAS, BAITAP.DOC.COM còn lại là tên đúng
PV: Hãy kể những tên hợp lệ trong HĐH WINDOW mà không hợp lệ trong HĐH MS - DOS ( Đáp án: TIN HOC. TXT, PHANDINHPHUNG.XLS
- GV: cho HS quan sát hình 30 trong SGK hoặc vẽ lên bảng để giảng giải về phần này
PV: Thư mục con là thư mục ntn?
PV: Thư mục mẹ là thư mục ntn?
PV: Tên thư mục được đặt theo qưy cách như thế nào ?
- GV: Lưu ý học sinh thư mục cũng là một loại tệp nhưng có cấu trúc riêng và chứa các thông tin phục vụ cho hệ điều hành biết cách tìm được têp trên đĩa.
Vai trò của thư mục đối với bộ nhớ ngoài giống như vai trò của mụclục một cuốn sách.
- GV giới thiệu cho hs biết: Tổ chức cây không phải là cách duy nhất để quản lí tệp, trong một số HĐH khác (Linux, unix) tệp được tổ chức quản lý theo nguyên tắc phân cấp: một tệp có thể có nhiều phần tử quản lý và các phần tử này nằm ở nhiều thư mụckhác nhau. Như vậy để truy cập tới một tệp người ta có thể có nhiều con đường khác nhau đi qua các thư muc khác nhau
IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà
Câu hỏi 1: Cho các tệp sau: A, ABC, BT1.DOC, BT2.PASCAL, BAITAP. Tên tệp nào đúng?
Câu hỏi 2: Cho sơ đồ cây thư mục như hình 30 bên trái. Nếu tạo thêm một thư mục BT1.PAS là con thư mục PASCAL có được không?
Bài tập về nhà: 2.14 -> 2.20 SBT tr 35
V. Rút khinh nghiệm giảng dạy