Giáo án Vật lý 10 nâng cao
Bài 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ
A.MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Hiểu được các khái niệm cơ bản: tính tương đối của chuyển động, chất điểm, hệ quy chiếu, xác định vị trí của một chất điểm bằng tọa độ, xác định thời gian bằng động hồ, phân biệt khoảng thời gian và thời điểm.
- Hiểu rõ là muốn nghiên cứu chuyển động của chất điểm, cần thiết chọn một hệ quy chiếu để xác định vị trí của chất điểm và thời điểm tương ứng.
- Nắm vững được cách xác định tọa độ và thời điểm tương ứng của một chất điểm trên hệ trục tọa độ
2. Kỹ năng
- Chọn hệ quy chiếu, mô tả chuyển động.
- Chọn mốc thời gian, xác định thời gian.
- Phân biệt chuyển động cơ với các chuyển động khác.
B. CHUẨN BỊ
1.Giáo viên
- Hình vẽ chiếc đu quay trên giấy to.
- Chuẩn bị tình huống sau cho học sinh thảo luận: Bạn của em ở quê chưa từng đến thị xã, em sẽ phải dùng những vật mốc và hệ tọa độ nào để chỉ cho bạn đến được trường thăm em?
2.Học sinh
Xem lại những vấn đề đã được học ở lớp 8: Thế nào là chuyển động? Thế nào là độ dài đại số của một đoạn thẳng ?
3. Gợi ý ứng dụng CNTT
GV có thể chuẩn bị những đoạn video về các loại chuyển động cơ học, soạn các câu hỏi trắc nghiệm, hình vẽ mô phỏng quỹ đạo của chất điểm
trước, giới thiệu sơ lược về hoạt động vaàcách sử dụng dụng cụ đó. - Nêu các yêu cầu của bài thực hành. - Nêu câu hỏi: Bằng một số dụng cụ đã cho và các kiến thức đã học hãy đưa ra phương án tiến hành thí nghiệm đáp ứng yêu cầu của bài thực hành? - Gợi ý, dẫn dắt HS dung các phương án khả thi. - Nêu kết luận về các phương án khả thi. Hoạt động 2 (...phút): Tiến hành làm bài thực hành. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Hoạt động nhóm. - Nhận nhiệm vụ. - Làm thí nghiệm theo nhóm: + Lắp ráp. + Bố trí thí nghiệm. + Tiến hành đo. +Ghi kết quả thí nghiệm. - Xử lý kết quả tạm thời. - Làm thí nghiệm xong, thu dọn dụng cụ thí nghiệm. - Tổ chức hoạt động nhóm. - Giao nhiệm vụ cụ thể cho tứng nhóm. - Quan sát HS tiến hành làm thí nghiệm. - Giải đáp các thắc mắc khi cần thiết. - Nhắc nhở khi cần thiết. - Bao quát toàn bộ lớp học. - Kiểm tra toàn bộ dụng cụ thí nghiệm. Hoạt động 3 (...phút): Vận dụng, củng cố. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Suy nghĩ và hãy trình bày câu trả lời. - Trả lời câu hỏi a, b phần 5 SGK. - Nhận xét câu trả lời của bạn. - Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi a, b phần 5 SGK. - Nhận xét câu trả lời của HS. - Đánh giá, nhận xét kết quả giờ làm thực hành. Hoạt động 4 (...phút): Hướng dẫn về nhà Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Ghi kết quả thí nghiệm, ghi nhớ yêu cầu của GV. - Những chuẩn bị cho bài sau. - Yêu cầu HS về nhà viết báo cáo thí nghiệm, thong báo thời gian nộp báo cáo. - Yêu cầu HS chuẩn bị bài sau. 4. RÚT KINH NGHIỆM Thiết kế ngày ..../.../2006 Tiết: ..... Bài : 58 NGUYÊN LÍ NHIỆT ĐỘNG LỰC HỌC. 1. MỤC TIÊU 1.1. Kiến thức: - Hiểu được khái niệm nội năng, nghĩa là biết được: +Hệ đứng yên vẫn có khả năng sinh công do có nội năng. +Nội năng bao gồm các dạng năng lượng nào bên trong hệ? +Nội năng phụ thuộc vàocác thông số trạng thái nào của hệ? - Hiểu được nguyên lí I động lực học, biết cách phát biểu nguyên lí,biết cách sử dụng phương trình của nguyên lí. 1.2. Kĩ năng: - Giải thích được khi nào nội năng biến đổi, biết cách biến đổi nội năng. - Sử dụng nguyên lí I để giải bài tập. 1.3. Thái độ (nếu có): 2. CHUẨN BỊ 2.1. Giáo viên: - Làm một số thí nghiệm biến đổi nội năng. - Một số bài tập sau bài học và sách bài tập. 2.2. Học sinh: - Ôn lại các khái niệm công, nhiệt lượng, năng lượng. 3. TIẾN TRÌNH DẠY, HỌC Hoạt động 1 (.5..phút): kiểm tra bài cũ Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Cơ năng là gì? Phát biểu định luật bảo tòan cơ năng? - Nêu câu hỏi. - Nhận xét câu trả lời của học sinh. Hoạt động 2 (...phút): Nội năng và cách biến đổi nội năng. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Quan sát và rút ra nhận xét. - Nêu được nội năng phụ thuộc vào t và V. - Tìm được cách biến đổi nội năng và nêu ví dụ. - Nêu được 1J = 0,24 cal ; 1cal = 4,19 J - Yêu cầu học sinh quan sát thí nghiệm. - Yêu cầu học sinh tìm cách làm biến đổi nội năng và cho ví dụ. - Tìm quan hệ giữa nhiệt lượng và công. Hoạt động 3 (...phút): Nguyên lí I nhiệt lượng động lực học. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Đọc sgk phần 3, tìm hiểu nguyên lí I nhiệt lượng học. Ghi nhận công thức rU = Q + A - Phát biểu nguyên lí I. - Cho học sinh đọc sgk phần 3, tìm hiểu nguyên lí I. - Hướng dẫn học sinh tìm ra biểu thức nguyên lí và phát biểu nguyên lý. Hoạt động 4 (...phút): Vận dụng củng cố. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Trả lời các câu hỏi sau bài học. - Làm bài tập 1 trang 291. - Ghi nhận kiến thức: nguyên lí I. - Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi. - Hướng dẫn hoc sinh làm bài tập 1. Hoạt động 5 (...phút): Hướng dẫn về nhà. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. - Chuẩn bị cho bài học sau. - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà. - Yêu vầu học sinh chuẩn bị cho bài học sau. 4. RÚT KINH NGHIỆM Thiết kế ngày ..../.../2006 Tiết: ..... Bài : 59 ÁP DỤNG NGUYÊN LÍ I NHIỆT ĐỘNG LỰC HỌC CHO KHÍ LÍ TƯỞNG. 1. MỤC TIÊU 1.1. Kiến thức: - Hiểu được nội năng của khí lí tưởng chỉ bao gồm tổng động năng chuyển động nhiệt của các phân tử có trong khí đó. Như vậy của khí lí tưởng chỉ còn phụ thuộc vào nhiệt độ của khí. - Biết được công thức tính công của khí lí tưởng. 1.2. Kĩ năng: - Đóan biết công mà khí thực hiện trong một quá trình qua diện tích trên đồ thị p – V ứng với quá trình đó. - Biết tính công mà khí thực hiện, tính nhiệt lượng trao đổi và tính độ biến thiên nội năng trong một số quá trình của khí lí tưởng. 1.3. Thái độ (nếu có): 2. CHUẨN BỊ 2.1. Giáo viên: - Bảng tổng hợp các hệ thức tính công, nhiệt lượng và biến thiên nội năng trong một số quá trình của khí lí tưởng.(chú ý: nhiệt dung riêng có giá trị khác nhau tùy theo quá trình đẳng tích hay đẳng áp). - Một số bài tập sau bài và trong sách bài tập. 2.2. Học sinh: - Ôn lại cáccông thức tính công và nhiệt lượng. 3. TIẾN TRÌNH DẠY, HỌC Hoạt động 1 (...phút): Kiểm tra bài cũ. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Nội năng là gì?Phát biểu nguyên lý I NĐLH. - Nhận xét câu trả lời của bạn. - Nêu câu hỏi về nội năng, nguyên lí I HĐLH. - Yêu cầu học sinh trả lời. - Nhận xét câu trả lời. Hoạt động 2 (...phút): Nội năng của khí lí tưởng. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Nêu khái niệm khí lí tưởng. - Nội năng phụ thuộc yếu tố nào? -Đọc và tìm ra công thức tính công. - Đọc sgk. - Tìm được công thức tính công và trên đồ thị. - Yêu cầu học sinh nêu lại khái niệm khí lí tưởng. - Yêu cầu học sinh tìm nội năng khí lí tưởng bao gồm. - Yêu cầu học sinh đọc phần 1b) tìm công khí lí tưởng. - Yêu cầu học sinh đọc phần 1b) tìm công và biểu thị công trên đồ th ị p-V Hoạt động 3 (...phút): Áp dụng nguyên lí INĐLH cho các quá trình. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Đọc và rút ra nhận xét A = 0; Q = rU - Đọc và rút ra nhận xét A = prV; Q= rU+A - Đọc và rút ra nhận xét Q = -A; rU = 0 - Đọc và rút ra nhận xét Q = -A; rU = 0 A có - Yêu cầu học sinh đọc phần 2a) và rút ra kết luận về quá trình đẳng tích. - Yêu cầu học sinh đọc phần 2b) và rút ra kết luận về quá trình đẳng áp. - Yêu cầu học sinh đọc phần 2c) và rút ra kết luận về quá trình đẳng nhi ệt. - Yêu cầu học sinh đọc phần 2d) và rút ra kết luận về chu trình. Hoạt động 4 (...phút): Vận dụng, củng cố. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Trả lời câu hỏi trắc nghiệm theo nội dung câu 1- 3 sgk. - Làm bài tập phần 3 sgk. - Trình bày đáp án. - Yêu cầu học sinh làm bài tập vận dụng phần 3, trả lời câu hỏi trắc nghiệm. - Nhận xét bài làm của học sinh. - Đánh giá, nhận xét kết quả giờ dạy. Hoạt động 5 (...phút): Hướng dẫn về nhà. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. - Chuẩn bị cho bài sau. - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà. - Yêu cầu học sinh chuẩn bị bài sau. 4. RÚT KINH NGHIỆM Thiết kế ngày ..../.../2006 Tiết: ..... Bài : 60 NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG CỦA ĐỘNG CƠ NHIỆT VÀ MÁY LẠNH. NGUYÊN LÍ II NHIỆT ĐỘNG LỰC HỌC. 1. MỤC TIÊU 1.1. Kiến thức: - Biết được nguyên tắc hoạt động của động cơ nhiệt và máy lạnh; biết được nguồn nóng, nguồn lạnh, tác nhân cùng bộ phận phát động, sinh công ra hay nhận vào ở một số máy bay gặp trong thự tế. - Có khái niệm về nguyên lí II NĐLH, nó liên quan đến nhiều diễn biến các quá trình trong tự nhiên, nó bổ sung cho nguyên lí I NĐLH. Học sinh cần ph át biểu được nguyên lí II NĐLH. 1.2. Kĩ năng: - Nhận biết và phân biệt được nguồn nóng, nguồn lạnh, tác nhân cùng bộ phận phát động,sinh công ra hay nhận vào ở một số máy bay gặp trong thực tế. 1.3. Thái độ (nếu có): 2. CHUẨN BỊ 2.1. Giáo viên: - Một số hình vẽ trong sgk. - Một số máy nhiệt trong thực tế. 2.2. Học sinh: - Ôn lại kiến thức về động cơ nhiệt ở lớp 8. 3. TIẾN TRÌNH DẠY, HỌC Hoạt động 1 (...phút): Kiểm tra bài cũ. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Áp dụng nguyên lí I NĐLH cho các đẳng quá trình ? - Nêu câu hỏi về áp dụng nguyên lí I cho khí lí tưởng. - Yêu cầu học sinh trả lời. - Nhận xét câu trả lời. Hoạt động 2 (...phút): Động cơ nhiệt. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Đọc phần 1a). - Trả lời về nguyên tắc. - Đọc phần 1b). - Trả lời về hiệu suất. - Nhận xét câu trả lời của bạn. - Yêu cầu học sinh làm phần 1a) tìm hi ểu nguyên tắc hoạt động của động cơ nhiệt. - Học sinh nêu nguyên tắc chung. - Nhận xét và rút ra nguyên tắc. - Yêu cầu học sinh làm phần 1b)tìm hiểu hiệu suất động cơ nhiệt. - Học sinh nêu công thức tính hiệu suất. - Nhận xét và rút ra công thức. Hoạt động 3 (...phút): Máy lạnh. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Đọc phần 2a). - Trả lời về nguyên tắc. - Nhận xét câu trả lời của bạn. - Đọc phần 2b). - Trả lời về hiệu năng. - Nhận xét câu trả lời của bạn. - Yêu cầu học sinh làm phần 2a) tìm hi ểu nguyên tắc hoạt động của máy lạnh. - Học sinh nêu nguyên tắc chung. - Nhận xét và rút ra nguyên tắc. - Yêu cầu học sinh làm phần 2b)tìm hiểu hiệu suất động cơ nhiệt. - Học sinh nêu công thức tính hiệu suất. - Nhận xét và rút ra công thức. Hoạt động 4 (...phút): Nguyên lí II NĐLH, hiệu suất cực đại của máy nhiệt. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Đọc phần 3. - Phát biểu nguyên lí II. - Đọc phần 4. - Trình bày câu trả lời. - Nhận xét câu trả lời của bạn. - Yêu cầu học sinh đọc phần 3, tìm hiểu nguyên lí II NĐLH. - Yêu cầu học sinh phát biểu nguyên lí II. - Yêu cầu học sinh đọc phần 4. Tìm hiệu suất cực đại và hiệu năng. - Nhận xét câu trả lời của học sinh. Hoạt động 5 (...phút): Vận dụng và củng cố. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Trả lời câu hỏi. - Nhận xét câu trả lời của bạn. - Ghi nhận kiến thức: nguyên lí II NĐLH. - Yêu cầu học sinh làm câu hỏi sau bài học. - Nhận xét bài làm của học sinh. - Đánh giá, nhận xét kết quả giờ dạy. Hoạt động 6 (...phút): Hướng dẫn về nhà. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. - Chuẩn bị cho bài sau. - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà. - Yêu cầu học sinh chuẩn bị bài sau. 4. RÚT KINH NGHIỆM
File đính kèm:
- VL10NC (chinhthuc).doc