Giáo trình Trồng cao su - Mô đun 2: Chuẩn bị đất trồng cao su

g chuẩn: 
 + Dùng 3 cọc phóng tạo thành 1 đường thẳng theo hướng hàng đã định; 
Cách lấy góc vuông ở ngoài thực địa theo quy tắc pitago với các cạnh 3, 4, 5 mét 
 + Các cạnh góc vuông: 3 mét và 4 mét, cạnh huyền: 5 mét; 
+ Có một cạnh góc vuông trùng với hàng chuẩn; 
Hướng hàng trồng 
(hàng 3 theo hướng Bắc Nam) 
Hàng 3: hàng cây cách cây 3 mét 
Khoảng cách trồng 
(hàng cách hàng 6m; cây cách cây 3m) 
(hàng cách hàng 6.5m; cây cách cây 3m) 
Bắc 
Nam 
35 
3. Thiết kế hàng cao su trên đất dốc (thiết kế đường đồng mức) 
- Xác định được độ dốc (độ), hướng dốc 
- Khoảng cách trồng: 
 + Hàng cách hàng: 6 – 8 mét tùy thuộc vào độ dốc, đất có độ dốc càng lớn thì 
khoảng cách hàng cách hàng càng lớn và ngược lại; 
 + Cây cách cây: 2.5 – 3.5 mét tùy thuộc vào độ dốc, đất có độ dốc càng lớn thì 
khoảng cách cây cách cây càng hẹp và ngược lại; 
- Hướng hàng trồng cao su: 
 + Vuông góc với hướng dốc; 
 + Theo đường đồng mức hoặc ruộng bậc thang; 
Tạo góc vuông ngoài thực địa 
(theo quy tắc Pitago, tam giác vuông có các cạnh góc vuông 
và cạnh huyền lần lượt là 3m, 4m và 5m) 
Góc vuông 
Hướng hàng trồng Bắc Nam 
Cọc phóng ngắm 
hàng thẳng 
36 
- Xác định hàng chuẩn: 
 + Dùng thước chữ A có dây dọi để xác định các điểm có cùng độ cao, sau đó nối 
các điểm đã xác định này sẽ tạo được đường chuẩn; 
 + Từ hàng chuẩn, lấy tịnh tiến theo một chiều nhất định, với khoảng cách hàng đã 
định chúng ta sẽ có các hàng cao su tiếp theo; 
- Tạo ruộng bậc thang: 
+ Từ hàng chuẩn, chúng ta xả tả ly dương có độ rộng 1.2 – 1.8 mét, sau đó lấy đất 
đắp tạo tả ly âm có độ rộng 1.2 – 1.8 mét. Khi kết thúc công việc chúng ta tạo ra ruộng 
bậc thang có độ rộng từ 2.4 – 3.6 mét (như hình vẽ). 
Nguyên tắc tạo ruộng bậc thang nửa 
đào – nửa đắp 
Xả tả ly dương và tạo bờ chắn nước 
Tạo hàng trồng theo đường đồng mức 
Tạo hàng trồng theo đường đồng mức 
37 
B. Câu hỏi và bài tập thực hành 
- Bài tập: Mỗi nhóm học viên thiết kế, phóng lô, căng dây, cắm nọc, xả tả ly diện 
tích 1000 m2 vườn (lô); 
 - Bối cảnh: Hội trường UBND Xã, cơ sở Dạy nghề, sân bãi  
 - Nguồn lực thực hiện: 
 + Dao: 02 cái/nhóm 05 học viên 
 + Cọc phóng hàng chuẩn: 03 cái/nhóm 05 học viên 
 + Tiêu tre: 50 cái/nhóm 05 học viên 
 + Dây kẽm lớn: 30 mét & dây kẽm nhỏ: 40 mét /nhóm 05 học viên 
+ Thước chữ A: 01 cái/nhóm 05 học viên 
+ Cuốc: 02 cái/nhóm 05 học viên 
+ Thước dây 30 mét: 01 cuộn & la bàn: 01 cái/nhóm 05 học viên 
C. Ghi nhớ 
Đất có độ dốc dưới 8% (tương đối bằng phẳng) thiết kế hàng trồng theo hướng 
Bắc – Nam hoặc thiết kế hàng trồng dọc theo chiều dài của lô đất. 
Đất có độ dốc trên 8% (đất dốc) thiết kế hàng trồng cắt ngang hướng dốc chính. 
Mật độ trồng 512 - 555 cây/ha, khoảng cách hàng cách hàng 6 mét, cây cách cây 
3 mét hoặc đối với đất đồi dốc hàng cách hàng 8 mét, cây cách cây 2,5 mét. 
38 
Bài 5: ĐÀO HỐ, BÓN LÓT 
Mã bài: MB2-06 
Mục tiêu: 
- Đào hố đúng kích thước dài 70cm, rộng 50 cm, sâu 60 cm hoặc khoan hố đường 
kính 60 cm, sâu 60 cm. 
- Bón lót đủ lượng và đúng loại phân. 
A. Nội dung: 
1. Đào hố 
Mục tiêu của việc đào hố là tạo một lớp đất tơi xốp có trộn phân xung quanh lớp rễ con 
để kích thích rễ phát triển nhanh, giúp hấp thu tốt các chất dinh dưỡng để cho cây cao 
su phát triển nhanh. 
Đào hố trồng cao su hiện nay có 2 phương pháp: đào thủ công và khoan hố, hiện nay 
thường dùng biện pháp khoan hố. 
Khi trồng stump hay bầu phải đào hố có kích thước hố: dài 70 cm, rộng 50 cm và sâu 
60 cm. 
Nguyên tắc đào hố trồng cao su bằng 
cuốc: 
- Chiều sâu 60 cm, chia 2 tầng, tầng đất 
mặt 20 cm, tầng đất đáy 40 cm. 
- Khi đào, tầng đất mặt để về một bên, 
tầng đất đáy để một bên thành hố. 
Đào hố trồng cao su bằng cuốc (biện 
pháp thủ công) 
39 
Kiểm tra kích thước hố (dài 70 cm x rộng 
50 cm x 60 cm) bằng thức chữ T. 
Phơi ải khoảng 2-3 tuần, tiêu diệt mầm 
bệnh trong đất. 
Khoan hố trồng cao su bằng máy cày (biện 
pháp cơ giới) 
40 
Hố trồng cao su được khoan bằng máy, có 
kích thước hố: đường kính 60 cm, sâu 60 
cm. 
Phơi ải khoảng 2-3 tuần, tiêu diệt mầm 
bệnh trong đất. 
2. Bón phân lót 
Mỗi hố bón 5 - 10 kg phân hữu cơ hoai mục và 300 g phân lân nung chảy, hố trồng 
được bón lót và lấp kỹ trước trồng tối thiể 1- 2 tuần. 
Rải lượng phân bón lót đã định vào 
trong hố trồng 
41 
Đảo phân lót trong hố bằng cách xả lớp 
đất mặt xung quang thành hố, trộn với 
phân bón lót 
Lấp đất kín phân bón lót 
B. Câu hỏi và bài tập thực hành 
- Bài tập: Mỗi học viên đào 04 hố; 
 - Bối cảnh: Hội trường UBND Xã, cơ sở Dạy nghề, sân bãi  
 - Nguồn lực thực hiện: Cuốc: 02 cái/nhóm 05 học viên, thước chữ T: 01 cái/nhóm 
05 học viên, phân bón lót: 10 bao phân bò/nhóm 05 học viên 
C. Ghi nhớ 
Kích thước hố đào thủ công dài 70 cm, rộng 50 cm, sâu 60 cm; khoan hố dường 
kính 60 cm, sâu 60 cm. 
Lượng phân bón lót 5-10 kg phân hữu cơ + 300 kg phân lân nung chảy + 300 kg 
vôi bột + 30 gram thuốc kiến, mối cho mỗi hố. 
42 
HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY MÔ ĐUN CHUẨN BỊ ĐẤT TRỒNG CAO SU 
1. Vị trí, tính chât của mô đun 
 Là mô đun cơ sở đề cập tới việc nhận diện hạng đất trồng cao su, thiết kế hàng 
cây và chuẩn bị hố trồng cao su. 
2. Mục tiêu 
 - Thiết kế được hàng trồng đúng khoảng cách, mật độ đã định. 
 - Chuẩn bị được hố trồng đúng yều cầu kỹ thuật, đúng tiến độ. 
 - Xác định được một số loại đất trồng cao su cơ bản và đặc điểm cũng như biện 
pháp kỹ thuật phù hợp cho từng loại đất. 
 - Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường sinh thái. 
3. Nội dung chính của mô đun 
Mã bài Tên các bài trong Mô 
đun 
Loại 
bài 
dạy 
Địa 
điểm 
THỜI GIAN (giờ) 
TS LT TH KT 
MB2-01 Bài mở đầu Lý 
thuyết 
Phòng 
học 
1 1 
MB2-02 Bài 1: Các loại đất 
trồng cao su 
Lý 
thuyết 
Vườn 
thực địa 
6 1 5 
MB2-03 Bài 2: Đào phẫu diện 
đất 
Tích 
hợp 
Vườn 
thực địa 
16 1 15 
MB2-04 Bài 3: Khai hoang Tích 
hợp 
Vườn 
thực địa 
8 1 7 
MB2-05 Bài 4: Thiết kế hàng 
trồng 
Tích 
hợp 
Vườn 
thực địa 
28 4 24 
MB2-06 Bài 5: Chuẩn bị hố 
trồng 
Tích 
hợp 
Vườn 
thực địa 
16 2 14 
 Kiểm tra hết mô đun Tích 
hợp 
Vườn 
thực địa 
6 6 
 Tổng cộng 81 10 65 6 
43 
4. Hướng dẫn thực hiện bài tập, bài thực hành 
Nguồn lực cần thiết: các dụng cụ (thước, dây, dao, cuốc, ...), vườn thực địa, vật liệu 
(phân bón, thuốc kiến, ...) 
Cách tổ chức thực hiện: lớp chia thành các nhóm từ 5 – 7 học viên, sau khi quan sát 
giảng viên hướng dẫn ban đầu, giảng viên giao việc cụ thể cho từng nhóm, với số lượng 
và thời lượng cụ thể sau mỗi bài học. 
Đánh giá kết quả học tập dựa vào sản phẩm của nhóm học viên. 
5. Yêu cầu đánh giá kết quả học tập 
Bài 1: Các loại đất trồng cao su 
Tiêu chí đánh giá Cách đánh giá 
Đất thích hợp trồng cây 
cao su 
Độ sâu tầng đất dày tối thiểu 80cm, không có đá bàn, 
không có lẫn sỏi đá, đất tương đối bằng phẳng 
Đất không thích hợp 
trồng cây cao su 
Độ sâu tầng đất mỏng, dưới 50cm, có đá bàn, có lẫn sỏi 
đá 90-100%, đất dốc trên 45 độ 
Bài 2: Đào phẫu diện đất 
Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá 
Mô tả về thảm thực bì nơi đào phẫu diện 
Chọn được vị trí đào phẫu diện 
Xác định hướng của phẫu diện 
Mô tả phẫu diện đất 
Đầy đủ nội dung của bản tả (theo mẫu) 
Tránh nơi lối đi, nền nhà, bờ ruộng 
Mặt phẫu diện đối diện với mặt trời (đông, 
đông bắc, đông nam 
Đầy đủ nội dung của bản tả (theo mẫu) 
Bài 3: Khai hoang 
Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá 
- Đọc tên và nhận diện đúng tên các dụng 
cụ vật tư 
- Sử dụng được các dụng cụ vật tư thành 
thạo 
- Quan sát, kiểm tra thực tế 
- Quan sát, kiểm tra thực tế 
44 
Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá 
- Thao tác thực hiện các bước công việc 
chuẩn xác 
- Thời gian thực hiện theo định mức 
- An toàn lao động và vệ sinh môi trường 
- Quan sát thực tế 
- Theo dõi thời gian và đối chiếu với 
định mức 
- Kiểm tra, giám sát và đối chiếu với 
quy định về ATLĐ và VSMT 
Bài 4: Thiết kế hàng trồng 
Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá 
- Đọc tên và nhận diện đúng tên các dụng 
cụ vật tư 
- Sử dụng được các dụng cụ vật tư thành 
thạo 
- Thao tác thực hiện các bước công việc 
chuẩn xác 
- Thời gian thực hiện theo định mức 
- An toàn lao động và vệ sinh môi trường 
- Quan sát, kiểm tra thực tế 
- Quan sát, kiểm tra thực tế 
- Quan sát thực tế 
- Theo dõi thời gian và đối chiếu với 
định mức 
- Kiểm tra, giám sát và đối chiếu với 
quy định về ATLĐ và VSMT 
Bài 5: Chuẩn bị hố trồng 
Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá 
- Đọc tên và nhận diện đúng tên các dụng 
cụ vật tư 
- Sử dụng được các dụng cụ vật tư thành 
thạo 
- Thao tác thực hiện các bước công việc 
chuẩn xác 
- Thời gian thực hiện theo định mức 
- An toàn lao động và vệ sinh môi trường 
- Quan sát, kiểm tra thực tế 
- Quan sát, kiểm tra thực tế 
- Quan sát thực tế 
- Theo dõi thời gian và đối chiếu với 
định mức 
- Kiểm tra, giám sát và đối chiếu với 
quy định về ATLĐ và VSMT 
45 
6. Tài liệu tham khảo 
1. Nguyễn Như Hà, 2005. Giáo trình Nông hóa, thổ nhưỡng. NXB Hà Nội 
2. Nguyễn Thị Huệ, 2004. Cây cao su. NXB tổng hợp TP. Hồ Chí Minh 
3. Võ Minh Kha, 1996. Hướng dẫn thực hành sử dụng phân bón. NXB Nông nghiệp 
4. Vũ Hữu Yêm, 1995. Giáo trình phân bón và cách bón phân. NXB Nông nghiệp 
46 
DANH SÁCH BAN CHỦ NHIỆM XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH, BIÊN SOẠN 
GIÁO TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP 
(Theo Quyết định số /QĐ-BNN-TCCB ngày tháng năm 2011 của Bộ trưởng Bộ 
Nông nghiệp & Phát triển nông thôn) 
1. Ông Trần Đăng Bổng Chủ nhiệm 
2. Ông Phạm Văn Nha Phó chủ nhiệm 
3. Ông Bùi Đình Ninh Ủy viên 
4. Bà Lưu Thị Thanh Thất Ủy viên 
5. Ông Nguyễn Thành Công Ủy viên 
6. Bà Trần Thị Lan Ủy viên 
7. Ông Nguyễn Văn Ân Ủy viên 
DANH SÁCH HỘI ĐỒNG NGHIỆM THU 
CHƯƠNG TRÌNH, GIÁO TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP 
(Theo Quyết định số /QĐ-BNN-TCCB ngày tháng năm 2011 của Bộ trưởng Bộ 
Nông nghiệp & Phát triển nông thôn) 
1. Ông Lên Văn Kích Chủ tịch 
2. Ông Hà Ngọc Thụy Thư ký 
3. Bà Lâm Thị Xô Ủy viên 
4. Ông Đỗ Quang Vịnh Ủy viên 
5. Ông Nguyễn Văn Cường Ủy viên