Lớp tập huấn tổ trưởng chuyên môn trường Trung học - Chuyên đề 2: Xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn - Phạm Quang Huân

h :Ví dụ 1: Mục tiêu, chỉ tiêu về công tác phổ cập giáo dục:Mục tiêu: Tạo thêm cơ hội học tập cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn Chỉ tiêu 1: Giảm khoảng cách trong tỷ lệ nhập học đúng tuổi giữa thành thị và nông thôn còn 2% vào năm 201Chỉ tiêu 2: Tăng tỷ lệ đi học của trẻ em nam và nữ thuộc các xã đặc biệt khó khăn lên 85% vào năm 201.Chỉ tiêu 3: Tăng tỷ lệ trường tiểu học có đường nội bộ cho học sinh khuyết tật vào lớp lên 50% vào năm 201(Nguồn: Tài liệu “Hướng dẫn lập kế hoạch phát triển giáo dục và đào tạo” – Bộ GD-ĐT – Dự án tăng cường năng lực xây dựng kế hoạch phát triển giáo dục trung hạn cấp tỉnh, thành phố. Hà Nội-2009)47Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.3 Kỹ thuật biểu đạt mục tiêu và chỉ tiêu trong văn bản kế hoạch :Ví dụ 2: Mục tiêu, chỉ tiêu về tiếp cận cơ hội học tập:Mục tiêu: Tăng tỷ lệ trẻ nhập học đúng tuổi; nâng cao chất lượng học tập của trẻ em người dân tộc thiểu số và trẻ em gái, tăng tỷ lệ HS học hoà nhập. Các chỉ tiêu: Đến năm 2014:Chỉ tiêu 1: 95% trẻ em xuất thân từ các gia đình chính sách được đến trường, đặc biệt là các em gáiChỉ tiêu 2: Giảm tỷ lệ bỏ học xuống còn 3 %Chỉ tiêu 3: Đảm bảo 100 % HS có đủ SGK tất cả các môn học(Nguồn: Tài liệu tập huấn hiệu trưởng THCS tham gia dự án giáo dục THCS vùng khó nhăn nhất. Bộ giáo dục và đào tạo-Dự án giáo dục THCS vùng KKN, 2010)48Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.4 Kỹ thuật 5W+2H để tư duy toàn diện khi lập kế hoạchCÂU HỎIÝ NGHĨAỨNG DỤNGWhat?Chọn vấn đề gì? Làm gì? Tổ chức 1 tiết dạy thực hiện chuyên đề đổi mới PPDH “Cải tiến tổ chức hoạt động nhóm trong dạy học môn Toán lớp 10”When? Khi nào bắt đầu làm? khi nào kết thúc?Tiết 3 + 4, sáng thứ 5, tuần 8 (ngày tháng 10 năm 2011)Where?Công việc diễn ra ở đâu? Bố trì không gian đó ra sao?- Dạy tại Lớp 10 A5 – Họp tổ RKN tại Phòng họp Hội đồngWho? Ai làm ? Sắp xếp, phân công họ như thế nào?Dạy: Cô Lê Hằng Nga (nhóm T.10)Dự: cả tổ toánWhy? Tại sao lại chọn các yếu tố: công việc/nơi ấy/thời điểm ấy/người làm ấy/cách thức ấy/nguồn lực ấy?...Chọn các yếu tố: công việc/địa điểm, thời gian, người dạy, người dự, cách tiến hành, phương tiện như thế bởi vìHow (know)? Làm thế nào?- TTCM phổ biến kế hoạch đầu tháng 10/2011;- Cô Nga cùng nhóm Toán 10 xây dựng kế hoạch bài dạy. - Cô Nga thực hiện chuyên đề qua bài dạy trên lớp- Cả tổ toán phân tích, rút KN ngay trong tiết 4 How much?Bao nhiêu nguồn lực (CSVC, kinh phí)?- Máy chiếu Projecter- Loa, mic không giây cho GV- In 2x40 phiếu học tập49Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.5 Kỹ thuật sơ đồ tư duy (Mind Map) 4.5.1 Thế nào là sơ đồ tư suy?Bản đồ tư duy là một công cụ tổ chức tư duy. Là phương pháp dễ nhất để chuyển tải thông tin vào bộ não của bạn rồi đưa thông tin ra ngoài bộ não. Là một phương tiện ghi chép đầy sáng tạo và rất hiệu quả theo đúng nghĩa của nó, “sắp xếp” ý nghĩ của bạn theo một trật tự nhất định.Tác giả đề xuất và phổ biến rộng rãi sơ đồ tư duy là Tony Buzan.50Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.5 Kỹ thuật sơ đồ tư duy (Mind Map) 4.5.2 Ý nghĩa của việc sử dụng sơ đồ tư duy trong học tập, công tác:Sơ đồ tư duy giúp chúng ta sử dụng tối đa khả năng của bộ não.51Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.5 Kỹ thuật sơ đồ tư duy (Mind Map) 4.5.3. Cách tạo sơ đồ tư duy:Bắt đầu từ trung tâm với hình ảnh của chủ đề. Luôn sử dụng màu sắc. Bởi vì màu sắc cũng có tác dụng kích thích não như hình ảnh.Nối các nhánh chính (cấp một) đến hình ảnh trung tâm, nối các nhánh nhánh cấp hai đến các nhánh cấp một, nối các nhánh cấp ba đến nhánh cấp hai,. bằng các đường nối.Mỗi từ/ảnh/ý nên đứng độc lập và được nằm trên một đường kẻ.Tạo ra một kiểu bản đồ riêng cho mình (Kiểu đường kẻ, màu sắc,).Nên dùng các đường kẻ cong thay vì các đường thẳng vì các đường cong được tổ chức rõ ràng sẽ thu hút được sự chú ý của mắt hơn rất nhiều.Bố trí thông tin đều quanh hình ảnh trung tâm.52Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.5 Kỹ thuật sơ đồ tư duy (Mind Map) 4.5.3. Cách tạo sơ đồ tư duy:Ví dụ:53Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.5 Kỹ thuật sơ đồ tư duy (Mind Map) 4.5.3. Cách tạo sơ đồ tư duy:Giới thiệu sản phẩm vận dụng sơ đồ tư duy để giới thiệu tác phẩm “Nhật ký trong tù” của một giáo viên trung học Tp Hồ Chí Minh)54Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.6 Kỹ thuật trình bày kế hoạch có tính trực quan4.6.1. Trình bày bản kế hoạch năm học của TCM theo biểu đồ Gantt :i) Biểu đồ Gantt là gì?Biểu đồ Gantt là công cụ để đo lường tiến độ thực hiện các công việc so với kế hoạch đề ra.ii) Ý nghĩa của biểu đồ Gantt :Biểu đồ Gantt là một cách đơn giản và dễ hiểu để giám sát tiến độ của các hoạt động khi thực hiện một kế hoạch/một dự án. Chúng cung cấp cho ta hình ảnh trực quan về các hoạt động và thời gian thực hiện ; đồng thời, chúng cho phép ta truyền đạt thông tin một cách dễ dàng với các đồng nghiệp khác trong nhóm về trạng thái của kế hoạch/dự án.55Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.6 Kỹ thuật trình bày kế hoạch có tính trực quan4.6.1. Trình bày bản kế hoạch năm học của TCM theo biểu đồ Gantt :iii) Cách vẽ một biểu đồ Gantt:Vẽ đường thời gian của kế hoạch từ đầu đến cuối năm học (theo tháng hoặc theo tuần) trên trục toạ độ (trục tung- nằm ngang); Trên trục hoành (ngược lại với trục tung) thể hiện các hoạt động cần được hoàn thành trong suốt kế hoạch; Vẽ một vạch nằm ngang (đậm) ở mỗi mức độ của hoạt động để chỉ khoảng thời gian thực hiện mỗi công việc.56Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.6 Kỹ thuật trình bày kế hoạch có tính trực quanCác hoạt động và công việcThời gian thực hiện (tháng)Phân công91011120102345678- Việc 1:              - Việc 2:              - Việc 3:              - Việc 4:              - Việc 5:              - Việc 6:              - Việc 7:              - Việc 8:              - Việc 9:              Ví dụ về biểu đồ Gantt 4.6.1. Trình bày bản kế hoạch năm học của TCM theo biểu đồ Gantt:57Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.6 Kỹ thuật trình bày kế hoạch có tính trực quan4.6.2. Trình bày bản kế hoạch theo đầu công việc:TTNội dung công việc Chỉ tiêu/Sản phẩm Biện phápThời hạn hoàn thành Người phụ tráchGhi chú1Công việc A     2Công việc B     3Công việc C     4.     58Phạm Quang Huân - Trần Hải Yến4.6 Kỹ thuật trình bày kế hoạch có tính trực quan4.6.3. Trình bày bản kế hoạch theo tiến trình thời gian:Thời gianNội dung công việcChỉ tiêu/sản phẩmBiện phápNgười phụ tráchGhi chúTừ.đến.Công việc A    Từ.đến.Công việc B    Từ.đến.Công việc C    Từ.đến.Công việc D    Từ.đến.Công việc ...    59Phạm Quang Huân - Trần Hải YếnXÂY DỰNG KẾ HOẠCH CỦA TỔ CHUYÊN MÔNThực hành vận dụng – Làm việc cá nhânVận dụng các kỹ thuật trên để lập và trình bày kế hoạch 01 hoạt động ở tổ chuyên môn (ví dụ: hoạt động thực tập chuyên đề dạy học, hoạt động bồi giỏi-phụ kém, hoạt động làm đồ dùng dạy học)	(Học viên trình bày trên giấy A4)Hoạt động 10:60Phạm Quang Huân - Trần Hải YếnXÂY DỰNG KẾ HOẠCH CỦA TỔ CHUYÊN MÔNPHẦN 4THỰC HÀNH TỔNG HỢP:XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NĂM HỌC CỦA TỔ CHUYÊN MÔN61Phạm Quang Huân - Trần Hải YếnVận dụng những nội dung đã thu hoạch qua các chuyên đề của khóa bồi dưỡng tổ trưởng chuyên môn này, cũng như sự trải nghiệm thực tiễn của bản thân, thày/cô thiết kế bản kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn năm học 2011 – 2012. (hoặc một loại kế hoạch khác của tổ chuyên môn trong năm học do cá nhân tùy chọn)XÂY DỰNG KẾ HOẠCH CỦA TỔ CHUYÊN MÔNBÀI TẬP THỰC HÀNH TỔNG HỢP62Phạm Quang Huân - Trần Hải YếnHƯỚNG DẪN TRIỂN KHAI TẬP HUẤNTẠI ĐỊA PHƯƠNG1.Trên cơ sở cách triển khai bồi dưỡng của các Báo cáo viên trong các lớp tập huấn cốt cán để triển khai hoạt động bồi dưỡng ở địa phương, đảm bảo thời lượng và các nội dung của chương trình.2. Để việc triển khai bồi dưỡng hiệu quả, nên kiểm tra trước khóa học về các nội dung có liên quan, xác định mức độ kiến thức và kĩ năng hiện có của học viên để lựa chọn nội dung và phương pháp triển khai phù hợp. Xác định rõ các nội dung nào để học viên tự đọc, nội dung nào cần triển khai kĩ ở trên lớp để giúp TTCM có được các kiến thức, kĩ năng cơ bản trong điều hành hoạt động của TCM đúng qui định và hiệu quả.3. Tài liệu được biên soạn theo hoạt động, trong mỗi chuyên đề có xác định một số hoạt động dành cho học viên, thông qua các hoạt động để tìm hiểu hoặc hướng tới các thông tin cơ bản cần lĩnh hội trong chuyên đề. Các hoạt động khá đa dang: có thể là hoạt động cá nhân, cặp đôi hay nhóm nhỏ, thực hành. Khi tổ chức tập huấn tại địa phương, các báo cáo viên có thể thay đổi dạng thức hoạt động phù hợp để hướng tới các thông tin cần cung cấp.4. Trong quá trình bồi dưỡng cho TTCM ở địa phương cần tạo điều kiện để học viên liên hệ với công tác quản lý tổ chuyên môn gắn với điều kiện của các trường học trên địa bàn; đặc biệt chú ý đến khắc phục những hạn chế trong công tác quản lý tổ chuyên môn của TTCM hiện nay.63Phạm Quang Huân - Trần Hải YếnHƯỚNG DẪN TRIỂN KHAI TẬP HUẤNTẠI ĐỊA PHƯƠNG5. Các báo cáo viên địa phương có thể xây dựng một số câu hỏi kiểm tra việc tiếp thu kiến thức của học viên hoặc các phiếu đánh giá để học viên tự đánh giá khả năng của mình qua tham gia học tập.6. Các tài liệu tham khảo trong tài liệu này là cơ bản; tuy nhiên với mỗi địa phương, các báo cáo viên có thể bổ sung thêm các tài liệu tham khảo cần thiết như các qui định cụ thể của địa phươmg về quản lý dạy thêm, học thêm; qui định về chế độ hỗ trợ đối với giáo viên tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng; qui định về hồ sơ chuyên môn7. Yêu cầu học viên chuẩn bị thêm một số tài liệu phục vụ cho việc học tập hiệu quả như: một số kế hoạch công tác của tổ chuyên môn mà họ đã xây dựng để cùng phân tích, chỉ ra điểm được, chưa được để điều chỉnh; Các biên bản họp rút kinh nghiệm giờ dự, biên bản sinh hoạt chuyên đề của tổ để tìm hiểu cách tiến hành, điều chỉnh những mặt hạn chế và rút ra các bài học kinh nghiệm cần thiết  Tổ chức thực hiện chương trình đòi hỏi các báo cáo viên phải nắm vững chương trình, nội dung mỗi chuyên đề, linh hoạt sáng tạo trong tổ chức các hoạt động học tập phù hợp; chuẩn bị các điều kiện vật chất cần thiết cho lớp học; Học viên tham gia tích cực, chia sẻ kiến thức để không chỉ học trong chương trình mà còn có thể học lẫn nhau để nâng cao năng lực thực hiện nhiệm vụ.64Phạm Quang Huân - Trần Hải YếnTrân trọng cảm ơn quý thầy cô!