Một Số Giải Pháp Giúp Sáng kiến kinh nghiệm - Học Sinh Lớp 3 Rèn Luyện Kĩ Năng Đội Hình Đội Ngũ: Tập Hợp Hàng Dọc, Hàng Ngang Dóng Hàng
Như chúng ta đã biết mục tiêu giáo dục tiểu học là nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Mỗi môn học ở tiểu học đều góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách của học sinh và cung cấp cho trẻ những tri thức cần thiết. Môn Thể dục ở Tiểu học có vai trò rất quan trọng là cung cấp cho học sinh những kiến thức về sức khoẻ và ý thức, thói quen rèn luyện thể lực để sau này trở thành một công dân có ích cho đất nước. Song các em học sinh chưa ý thức được tầm quan trọng của môn học nên các em còn thiếu ý thức và thói quen luyện tập thể dục thể thao, kết quả học tập môn Thể dục còn hạn chế. Bên cạnh đó một số giáo viên chưa thực sự coi trong việc đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng và hiệu quả dạy học môn Thể dục.
Năm học 2012-2013 tôi được nhà trường phân công dạy môn chuyên thể dục lớp 1-2-3 qua thực tiễn việc giảng dạy với việc áp dụng một số giải pháp khá hiệu quả trong việc rèn luyện kỹ năng đội hình, đội ngũ với mong muốn góp một phần nhỏ bé trong việc thực hiện mục tiêu chung của Tiểu học đồng thời qua đó giúp bản thân tôi nâng cao hơn nữa về tay nghề. Do đó tôi chọn đề tài “Giúp học sinh lớp 3 rèn luyện kĩ năng đội hình đội ngũ : tập hợp hàng dọc, hàng ngang dóng hàng.”
2 lớp tôi giảng dạy thì cả 2 đều rơi vào tình trạng này. b) Tập hợp hàng ngang, dóng hàng: - Đối với đội hình hàng ngang các em còn lúng túng hơn, một số em vẫn còn mắc phải những lỗi như đã nêu ở phần dóng hàng dọc. - Lớp trường điều khiển giờ thể dục thì hầu như không biết phải bắt đầu như thế nào mà chỉ làm theo hướng dẫn của giáo viên nhưng vẫn thiếu tự tin, lúng túng; các em sử dụng khẩu lệnh thì chưa đúng, thiếu rõ ràng, dứt khoát và còn nhỏ. Các tổ trưởng thì càng lúng túng hơn. Các em chỉ biết có mỗi khẩu lệnh “Một hàng dọc (ngang)tập hợp”. - Cả lớp trưởng và các tổ trưởng sử dụng tay để ra hiệu tập hợp hàng ngang sai, các em thực hiện như đối với tập hợp hàng dọc, tư thế của các em chưa chuẫn 2. Đối với giáo viên: - Giáo viên thực hiện nghiêm túc nội dung chương trình, dạy đúng phương pháp, đúng đặc trưng môn học. - Tuy nhiên có lúc trong chỉ huy, điều hành giờ học giáo viên sử dụng không đúng khẩu lệnh, động tác mẫu không những chưa đẹp mà còn thiếu chính xác. Giáo viên sau khi hướng dẫn mẫu thì tổ chức cho HS luyện tập theo tổ, nhóm mà chưa chú trọng việc theo dõi, sửa sai uốn nắn một cách kịp thời; hình thức tổ chức tập luyện còn thiếu sinh động, hấp dẫn nhằm gây hứng thú tập luyện, việc đánh giá nhận xét chưa thường xuyên và thiếu thuyết phục nên không kích thích, động viên HS tích cực luyện tập để đạt kết quả cao trong học tập được. 3. Nguyên nhân của những tồn tại: - Một phần do áp lực chất lượng nên giáo viên chúng ta dồn hết tâm sức vào hai môn Toán và Tiếng việt mà thiếu đầu tư phối hợp với giáo viên bộ môn cho các môn học đánh giá bằng nhận xét mà đặc biệt là môn Thể dục. - HS còn thiếu tích cực luyện tập, nhất là sự xem nhẹ môn Thể dục của các em. - Việc đánh giá nhận xét của giáo viên đôi lúc chưa khách quan và chính xác cũng ảnh hưởng không nhỏ đến thái độ tập luyện và ý thức phấn đấu của HS. C. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN: 1. Giáo viên phải xác định rõ mục tiêu của môn học và nhiệm vụ dạy học ĐHĐN: - Muốn giảng dạy tốt bộ môn điều quan trọng nhất là giáo viên phải nghiên cứu kĩ mục tiêu môn học, giờ học, nghiên cứ kĩ từng nội dung, từng đối tượng học sinh cụ thể để xác định được phải dạy cái gì? Dạy như thế nào? HS cần đạt được kiến thức, kĩ năng gì qua nội dung đó. Nếu làm được vấn đề này chắc chắn việc dạy học của giáo viên sẽ đi vào trọng tâm, chất lượng giờ học sẽ nâng lên, các kĩ năng dóng hàng của học sinh sẽ được hình thành và qua rèn luyện sẽ vững chắc tạo tiền đề cho việc học tốt bộ môn ở lớp trên. 2. Những việc cần chuẩn bị: - Giáo viên cần nắm vững nội dung yêu cầu của từng bài, qui trình giờ lên lớp. - Luyện tập trước các động tác một cách nhuần nhuyễn đảm bảo tính chính xác, đẹp; khẩu lệnh chính xác, rõ ràng, dứt khoát. - Chuẫn bị tốt về sân bãi, phương tiện giảng dạy. - Lựa chọn phương pháp, hình thức tổ chức dạy học một cách hợp lí nhất. 3. Phương pháp và hình thức tổ chức cho HS rèn luyện các kĩ năng: tập hợp hàng dọc, dóng hàng; tập hợp hàng ngang, dóng hàng. a) Tập hợp hàng dọc, dóng hàng: - Để khắc phục tình trạng chen lấn, xô đẩy khi tập hợp hàng dọc, giáo viên cho HS điểm số từ 1 đến hết theo tổ và yêu cầu HS nhớ số của mình để đứng đúng vị trí, thứ tự. + Cho HS chơi trò chơi “ Con số biết nói” (GV tự sáng tác): GV nêu số bất kì, HS có số thứ tự đó thì nhanh chóng đưa tay lên cao và nói to “có”; GV nêu số bất kì, HS có số thứ tự liền sau số đó thì nhanh chóng đưa tay lên cao và nói to “có”; GV nêu số bất kì, HS có số thứ tự liền sau và liền trước số đó thì nhanh chóng đưa tay lên cao và nói to “có”. Với trò chơi này vào đầu giờ học sẽ giúp học sinh tập trung vào giờ học từ đó giúp các em thực hiện nhanh và thành thạo việc dóng hàng tập hợp báo cáo cho giáo viên khi nhận lớp. + Cho HS ước lượng khoảng cách từ vị trí của mình đến tổ trưởng. Gv yêu cầu chú ý khoảng cách đó để nhanh chọn vị trí của mình cho phù hợp. - Để khắc phục tình trạng dóng hàng không thẳng (hàng cong hoặc hàng xiên): + Việc HS dóng hàng không thẳng không chỉ vì các em chưa nắm vững kĩ thuật động tác mà một phần là do người điều khiển ra hiệu lệnh tay chưa chính xác, tay phải không vuông góc với hai vai, đa số các em tổ 1 cũng thế tay trái của các em không vuông góc với hai vai khi các em đưa tay chạm vào vai bạn đứng trước để giữ cự li đúng. Do đó giáo viên cần hết sức chú ý đến điều này để rèn cho HS thực hiện đúng và chính xác: sau mỗi lần tập hợp hàng dọc, dóng hàng Gv nhất thiết phải nhận xét và uốn nắn ngay cho HS. * Hướng dẫn, tổ chức luyện tập: - Giáo viên điều khiển HS cả lớp luyện tập có phương tiện hổ trợ định hướng cho các em dễ dàng hơn trong việc nhận diện thẳng hàng vuông góc với hàng ngang và cũng cố cách dóng hàng. Sau vài lần tập luyện thì không sử dụng phương tiện hổ trợ. Phương tiện hỗ trợ ở đây là cờ thể dục. X x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Đội hình dọc nhìn nghiêng - Trước khi chia tổ luyện tập Gv hướng dẫn các tổ trưởng nhớ và sử dụng chính xác khẩu lệnh mà các em đã được học ở lớp dưới, yêu cầu các tổ tích cực luyện tập để thi đua với các tổ khác. Gviên đến từng tổ theo dõi, sửa sai, động viên khích lệ HS. - Gviên điều khiển HS luyện tập dưới hình thức thi xếp hàng nhanh. Sau mỗi lần có nhận xét tính điểm ( nhất 3đ, nhì 2đ, ba 1đ, tư ođ), ba lần chơi thì kết thúc. - Đề nghị với nhà trường yêu cầu GVCN thực hiện nghiêm túc xếp hàng ra vào lớp, GVCN cần có biện pháp để HS thực hiện có ý thức. b) Tập hợp hàng ngang, dóng hàng. - Do tiết học đầu tiên của nội dung ôn tập hợp hàng ngang, dóng hàng đa số các em đều tỏ ra lúng túng, ngơ ngác nên Gviên cần cho HS tập hợp hàng dọc, dóng hàng sau đó cho HS chuyển từ đội hình hàng dọc sang đội hình hàng ngang bằng cách quay trái hoặc quay phải. Gviên cho HS nêu tên đội hình hiện tại. - Gviên chỉ định một số HS nhanh nhẹn, hoạt bát và cơ bản đã nắm được kĩ thuật động tác lên thực hiện mẫu. - Gviên điều khiển số HS tập hợp hàng ngang, dóng hàng, phân tích giảng giải kĩ thuật động tác theo quy định tại sách hướng dẫn dạy thể dục lớp 3. * Biện pháp khắc phục những lỗi mà HS mắc phải khi tập hợp hàng ngang, dóng hàng; hướng dẫn, tổ chức cho HS luyện tập Gviên tiến hành như đối với tập hợp hàng ngang. * Để củng cố kĩ năng tập hợp hàng ngang, dóng hàng Gviên phải thường xuyên kiểm tra nhận xét đội hình trước khi nhận lớp, phổ biến nội dung, yêu cầu của giờ học trong suốt cả năm học. + Tổ chức cho HS luyện tập theo tổ do tổ trưởng điều khiển, theo dõi, báo cáo tình hình, kết quả luyện tập với giáo viên. Giáo viên đến từng tổ theo dõi, uốn nắn, động viên, khích lệ kịp thời cho học sinh luyện tập có hiệu quả. + Gviên điều khiển cả lớp luyện tập, từng tổ trình diễn trước lớp, học sinh theo dõi, nhận xét, giáo viên và các tổ trưởng làm giám khảo chấm điểm bằng nhận xét (A+, A hoặc B). + Giáo viên nhận xét chung, biểu dương những cá nhân, tổ điển hình, nhắc nhở động viên những học sinh thực hiện chưa tốt cần cố gắng hơn với thái độ nhẹ nhàng, khích lệ, động viên tránh làm cho học sinh xấu hổ với bạn bè. + Gviên chép sẵn các khẩu lệnh cho các cán sự về nhà học thuộc để tự tin hơn khi điều khiển tổ, lớp. D. KẾT QUẢ : Qua quá trình thực hiện các giải pháp trên, tôi thấy kết quả rèn luyện tập của HS được nâng lên rõ rệt. Không những các em đã hoàn thiện và nâng cao được kĩ năng các động tác mà còn tiến bộ cả về thái độ, ý thức kỷ luật, tinh thần đoàn kết Hiện nay trong giờ dạy của tôi đối với 2 lớp 3 việc thực hiện các động tác dóng hàng khá thành thạo, kĩ năng điều hành chỉ huy thực hiện các động tác dóng hàng của đội ngũ cán bộ lớp bao gồm lớp trưởng và tổ trưởng khá tốt từ tư thế, khẩu lệnh, cách lựa chọn địa điểm vị trí tập hợp lớp. tập hợp tổ. E. Bài học kinh nghiệm - Nâng chất lượng giáo dục thể chất cho HS thông qua môn Thể dục là một nhiệm vụ bắt buộc và hết sức cần thiết để góp phần thực hiện thành công mục tiêu giáo dục Tiểu học. Không những thế nó có tác động rất lớn đến thái độ học tập, tinh thần hợp tác, đoàn kết, cách làm việc có tổ chức của các em khi tham học tập các môn học khác. - Mỗi một giáo viên cần phải có thái độ hết sức nghiêm túc trong việc nâng cao chất lượng dạy học môn Thể dục nói riêng. Phải chú rèn luyện cho học sinh tạo thành thói quen khi dóng hàng. - Để thực hiện tốt thì người giáo viên cần phải nắm vững mục tiêu giáo dục Tiểu học, mục tiêu của môn học, giờ học, nghiên cứu kĩ yêu cầu của từng nội dung, từng bài học, có sự luyện tập kĩ nhuần nhuyễn các động tác để việc làm mẫu có tính thuyết phục cao, lựa chọn phương pháp, hình thức tổ chức dạy học thích hợp với từng nội dung, từng bài học cụ thể, có ý thức tìm tòi, sáng tạo để việc dạy học đạt kết quả cao G. Kết luận và kiến nghị Việc dạy học thể dục ở bậc tiểu học với mục tiêu là giúp các em rèn luyện thức luyện tập thể dục thể thao. Bên cạnh đó rèn cho các em các kĩ năng trong hoạt động hàng ngày. Nếu giáo viên làm được việc này sẽ góp phấn nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Song trong quá trình thực hiện bản thân giáo viên vẫn còn gặp một số khó khăn, với trách nhiệm là giáo viên đứng lớp giảng dạy môn thể dục tôi có kiến nghị sau: - Các cấp quản lí chuyên môn chú trọng hơn đến các môn học đánh giá bằng nhận xét thông qua các chuyên đề, tăng cường hơn nửa việc kiểm tra đánh giá, nhận xét, góp ý giúp đỡ giáo viên nắm vững đặc trưng của môn học, nâng cao chất lượng tay nghề. Trên đây là những suy nghĩ, tìm tòi của tôi trong quá trình giảng dạy Thể dục nói chung và dạy học ĐHĐN Thể dục 3 nói riêng với mục đích góp một phần nhỏ bé của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện đồng thời nâng cao tay nghề cho bản thân. Song với trình độ hạn chế, chưa có kinh nghiệm trong việc nghiên cứu, trình độ lí luận còn non kém nên chắc chắn không sao tránh khỏi những sai sót, bất hợp lí theo chủ quan của cá nhân. Vì vậy tôi mong rằng mình sẽ được sự góp ý chân thành thẳng thắn của ban giám hiệu nhà trường, của đồng nghiệp để tôi hoàn chỉnh các biện pháp nêu trên và rút ra được kinh nghiệm trong quá trình dạy để dạy ngày một tốt hơn. Người viết Lê Văn Hùng
File đính kèm:
- SKKN MON TD-12-13.doc