Nâng cao chất lựợng dạy học sinh lớp 5 cách tính diện tích hình tam giác

I . Lý do chọn đề tài 
I . 1Cơ sở lý luận.
Trong nhà trường Tiểu học, môn Toán cùng với các môn học khác góp phần giáo dục các em thành những con người phát triển toàn diện. Ở mỗi lớp, môn toán có một yêu cầu, vị trí và nhiệm vụ khác nhau. Đặc biệt giai đoạn cuối của bậc tiểu học có nhiện vụ tạo cho học sinh có cơ sở để tiếp tục học ở bậc Trung học cơ sở vừa chuẩn bị kiến thức kỹ năng cần thiết để các em bước vào cuộc sống lao động. Do đó giai đoạn này việc day và học môn Toán vừa phải quan tâm đến việc hệ thống hoá, khái quát hoá nội dung học tập vừa phải chú ý đến đáp ứng những nhu cầu của cuộc sống để học sinh rễ dàng thích nghi hơn khi vào đời. 
- Kiến thức Toán 5 bao trùm tương đối rộng và mang tính tổng hợp nó liên quan đến kiến thức ở lớp dưới đồng thời làm tiền đề cho học toán ở các lớp trên. Có những bài toán giải nhiều phép tính liên quan đến một số hình đã học và mang tính thực tiến cao. Vì vậy đối vơí mỗi công thức Toán, giáo viên phải giúp các em ghi nhớ một cách dễ dàng, hiểu rộng nhớ lâu.
I . 2. Cơ sở thực tiến.
Trong chương trình toán 5 thì chương III là chương hình học. Ở chương nay các em được học về các yếu tố của một hình, các tính chu vi và diện tích của hình đó. Thực tế giảng dạy cho thấy học sinh thường ghi nhớ cách tính diện tích một cách thụ động.Thuộc đấy nhưng rồi các em lại nhanh chóng quên ngay hoặc là ghi nhớ không chính xác. Khi tính diện tích của một hình nào đó thì các em dập khuôn máy móc, nhiều học sinh không giải được vì các em không ghi nhớ quy tắc hoặc công thức tính mà các em đã học hoặc là các em đã nhớ nhầm từ công thức nay sang công thức khác vì vây các em không làm được bài hoặc làm sai. Một trong những vấn đề trọng tâm ở chương nay là cách tính diện tích hình tam giác. Kết quả thực tế của học sinh trong những năm gần đây giải loại toán này chưa được tốt. Vậy làm thế nào để các em năm bài tốt, nhớ lâu, sử dụng quy tắc tính thành thạo trong luyện tập giải toán và có kiến thức, kỹ năng để tiếp tục học toán ở lớp trên? Theo tôi nghĩ phải để chính các em tự mình xây dựng và rút ra cách tính và giáo viên không nên quá sa đà vào giảng lý thuyết.
Từ những nhận thức về tầm quan trọng của việc dạy học tính diện tích một số hình ở lớp 5 và kết quả thực tế về kỹ năng giải toán có nội dung hình học ở lớp 5 hiện nay nên tôi đã chọn đề tài: “ Nâng cao chất lựợng dạy học sinh lớp 5 cách tính diện tích hình tam giác”
 II. Đối tượng nghiên cứu.
 Dạy học sinh lớp 5 cách tính diện tích hình tam giác và giải toán có nội dung hình học .
III . Các giải pháp thực hiện.
Để học sinh lớp 5 xây dựng được cách tính diện tích hình tam giác, biết vận dụng trong thực hành giải toán, người giáo viên cần làm tốt những việc làm sau đây:
Biện pháp 1. Củng cố kiến thức về hình chữ nhật.
Khi học sinh xây dựng cách tính diện tích hình tam giác có liên quan đến các yếu tố của hình chữ nhật, cách tính diện tích hình chữ nhật vì vậy giáo viên phải cho học sinh năm chắc các nội dung:
Nhận, chỉ ra được chiều dài, chiều rộng của hình chữ nhật`
Tính diện tích hình chữ nhật.
Ở nội dung này giáo viên chỉ cần tập trung vào những học sinh trung bình yếu còn học sinh khá giở các em đã năm chắc.
 Biện pháp 2: Củng cố kỹ năng về chiều cao của tam giác.
Trước khi học sinh được học bài: Diện tích hình tam giác các em đã được học bài hình tam giác. Song qua thực tế giảng dạy rất nhiều học sinh chưa năm được cách vẽ đường cao của hình tam giác nên khi giải bài tập các em không nhận ra được đường cao mà mặc dù bài toán đã cho.
Muốn vậy phải yêu cầu học sinh chỉ ra cạnh đáy.
 Biện pháp 3 : Chuẩn bị đồ dùng.
- Trong tiết học Toán, đồ dùng của giáo viên và học sinh là rất quan trọng. Nhận thức của học sinh Tiểu học bao giờ cũng từ trực quan rồi mới đến trìu tượng do vậy đồ dùng phải đẹp, đầy đủ và chính xác. Có như vậy phần xây dựng cách tính diện tích hình tam giác mới thành công.
- Giáo viên hưỡng dẫn học sinh cách làm đồ dùng: Lấy một tờ giấy màu đỏ.
+ Vẽ một hình tam giác ABC có đáy BC = 14cm. Chiều cao AH = 8 cm.
+ Dùng kéo cách hình tam giác đó.
+ Lấy tiếp một tờ giấy vàng ( túi giấy thủ công)
+ Đặt hình tam giác vừa cách tờ giấy vàng rồi cách tiếp một hình tam giác vàng bằng hình tam giác đỏ
Học sinh đựơc hai hình tam giác đỏ, vàng bằng nhau.
 Biện pháp 4: Xây dựng các tính diện tích hình tam giác.
* Cách hình tam giác.
Giáo viên hưỡng dẫn học sinh..
+ Lấy 1 hình tam giác vàng đỏ. 1 2
+ Vẽ 1 đường cao lên hình tam giác đỏ. 	
+ Dùng kéo cắt theo đường cao, thành 2
mảnh 1 và 2.
* Ghép thành hình chữ nhật. A E B
- Yêu cầu học sinh ghép mảnh 1 và 2 
vào hình tam giác còn lại vẽ đường cao tam giác 1 2
Hỏi : Hình tam giác ghép được là hình gì ?
Kết luận. Hình chữ nhật được tạo bởi 2 hình 
tam giác bằng nhau D H C
* So sánh, đối chiếu các yếu tố hình học trong hình vừa ghép.
- Hỏi : Nhận xét về chiều dài của hình chữ nhật với đáy hình tam giác ( bằng nhau)
- Hỏi: Nhận xét chiều rộng hình chữ nhật với chiều cao của tam giác ( bằng nhau)
- So sánh diện tích hình chữ nhật với diện tích hình tam giác ( diện tích hình chữ nhật gấp đôi diện tích hình tam giác)
* Hình thành quy tắc, công thức tính diện tích hình tam giác.
Yêu cầu học sinh quan sát bảng và đặt tên gọi của hình.
- Hỏi: Nêu cách tính diện tích hình chữ nhật ABCD
Lấy AD x DC = DC x EH.
- Hỏi : Nếu cách tính diện tích hình tam giác EDC ? ( DC x EH )
 2
 	 => Học sinh nêu quy tắc.
 Nếu gọi s là diện tích, a là độ dài đáy, h là chiều cao.
 Học sinh tự xây dựng công thức : 
S =
a x h 
2
 * Vận dụng quy tắc.
Vận dụng quy tắc tính diện tích của hình tam giác với các số đo.
Độ dài đáy là 8 cm và chiều cao 6cm
Độ dài đáy là 2,3dm và chiều cao là 1,2dm
 Biện Pháp 5: Giải bài toàn đến tính diện tích hình tam giác.
Với nội dung này tôi hưỡng dẫn học sinh luyện giải toán vào buổi hai ( buổi chiều) có phân chia theo đối tượng nhăm củng cố cho học sinh trung bình, yếu và bồi dưỡng năng lực tư duy, sáng tạo cho học sinh khá, giỏi ( giáo viên tự soạn nội dung bài tập thực hành)
* Bài dành cho học sinh trung bình, yếu A 
Cho hình vẽ sau: 
 a. Tính diện tích của hình tam giác ABC 4cm
 b. Tính diện tích tam giác MBC.
 - Giáo viên hưỡng dẫn gợi ý để học sinh tự làm bài 4cm
 - Chữa bài B D
 - Chốt kiến thức 5cm 5cm
* Bài dành cho học sinh khá , giỏi.
Bài 1: Tính tổng diện tích của tam giác ABM và AMC theo 2 cách (hình trên)
Bài 2 : Cho tam giác ABC có đáy BC. Đoạn BM = 1/4 BC. Diện tích tam giác ABM = 25cm ; đoạn BM = 5 cm
Tính diện tích tam giác AMC theo các cách khác nhau.
* Giáo viên giao bài cho từng nhóm học sinh và hưỡng dẫn các nhóm làm bài.
Bài 1: - Yêu cầu học sinh đọc kĩ bài ?.
 	- Bài cho biết gì? 
 	- Học nối nhau nêu hướng giải.
- Giáo viên chốt lai từng cách giải.
* Cách 1: + Tìm chiều cao của 2 tam giác ABM và AMC ứng với đáy AM (đáy chung)
( Chiều cao là BH và CH và cùng bằng 5cm)
 + Tính diện tích của hai tam giác rồi tính tổng diện tích của 2 tam giác đó
* Cách 2: + Tính diện tích tam giác ABC.
 + Tính diện tích tam giác MBC.
 Lấy diện tích tam giác ABC trừ đi diện tích tam giác MBC
Bài 2: Giáo viên hưỡng dẫn học học sinh đọc kĩ bài.
Học sinh vẽ hình theo các yêu cầu đã cho.
Gợi ý: - So sánh đáy BM với đáy MC ( bằng 1/ 3 đáy MC.)
Nhận xét về chiều cao của các tam giác trong hình vẽ.
 ( Chung chiều cao)
Suy nghĩ để tìm ra cách giải khác nhau.
Chữa bài
Giáo viên kết luận: 3 cách giải bài.
 Trên đây là một só giải pháp mà cá nhân tôi đã áp dụng trong quá trình dạy học sinh lớp 5 tính diện tích hình tam giác.
Tiên yên, ngày ....tháng ..... năm 2009
 Người viết
Vũ Thị Dung