Nghệ thuật Ấn tượng

nh»m gi÷ l¹i không khí ,sự lung linh, huyền ảo của ánh sángMa-nê với bức tranh “Bữa ăn trên thảm cỏ”(1862), “Nàng Ôlympia”: bị Triển lãm từ chối Triển lãm (từ15/4 đến 25/5/1874): Triển lãm dành cho những bức tranh bị từ chối Báo chí tư sản phê phán, chế giễu	Nhà phê bình Lơ-roa (Louis Leroy) dành những lời phê bình nhạo báng cho một bức tranh của Mô-nê (Monet) nhan đề “Ấn tượng, mặt trời mọc: một tờ giấy dán tường dù nguệch ngoạc , sơ sài cũng khá hơn” Dầu thuật ngữ “Ấn tượng” được dùng để chế nhạo, nhóm họa sĩ này cũng lấy làm tên luôn và tên gọi trở thành thông dụng từ lúc ấy.1860- 1870Nh÷ng c¶nh sinh ho¹t cña thµnh thÞ: Tr­êng ®ua, c«ng viªn, hoµ nh¹c, qu¸n r­îu, cµ phª. Nh©n vËt lµ nh÷ng c« g¸i b¸n Bar, ca sÜ, båi bµn, nh¹c sÜ vµ phô n÷.VÏ ngoµi trêi, thùc hiÖn ph¸c th¶o nhanh ngoµi trêi, hoµn chØnh trong x­ëng.Kh¸m ph¸ ra nh÷ng ¶nh h­ëng khi ta nh×n nh÷ng mµu s¾c ®Æt c¹nh nhau.Ho¹ sÜ bá h¼n lèi vÏ bãng tèi b»ng mµu trong suèt, nh÷ng mÇu ®Êt vµ c¶ lèi vên bãng ý. Thay vµo ®ã lµ b¶ng mµu rùc rì, nÒn tranh s¸ng mµu ®ôc vµ ®¾p s¬n ®Çy kÝn mÆt tranh nh­ nh÷ng dÊu Ên chñ quan cña mçi t¸c gi¶.1867, c¸c ho¹ sÜ tiÕp xóc tranh kh¾c gç NhËt B¶n, ®©y lµ nguån c¶m høng tiÒm n¨ng, hä ®· vÏ, sao chÐp dùa vµo nh÷ng tranh kh¾c nµy.Nh÷ng bøc tranh göi tham dù triÓn l·m cña Häc viÖn Hoµng gia Ph¸p bÞ tr¶ l¹i, nhãm ho¹ sÜ Ên t­îng ph¶n øng lªn Hoµng ®Õ vµ ®­îc tæ chøc một cuéc triÓn làm bao gåm c¸c tac phÈm “bÞ kh­íc tõ”. 1865, tai tiÕng víi bøc tranh B÷a ¨n trªn th¶m cá vµ Olympia cña Manet. Nhãm ho¹ sÜ cã tranh bÞ “kh­íc tõ” tù thµnh lËp mét hiÖp héi míi. Trong triÓn l·m ®Çu tiªn cña héi cã bøc “Ên t­îng mÆt trêi mäc”, chÝnh v× ®ã mµ nhãm lÊy lu«n tªn gäi “Ên t­îng”Nh÷ng chÆng ®­êng1860- 18701870-18801880-19051870-1880 Rót tØa tinh hoa tõ tranh phong c¶nh cña c¸c tiÒn bèi Ph¸p, thªm bµi häc tõ tranh kh¾c gç NhËt. Hä s¸ng t¹o ph­¬ng ph¸p míi b»ng ®­êng bót t¸o b¹o ®éc ®¸o nh÷ng mµu t­¬i s¸ng. Nh÷ng nguån s¸ng thiªn nhiªn ®­îc ho¹ sÜ Ên t­îng vËn dông nh»m t¹o hiÖu qu¶ mÇu rực rỡ. V× theo hä, h×nh ¶nh ®Ëp vµo m¾t ta b»ng nh÷ng m¶ng mµu cña ¸nh s¸ng, t¹o ra c¶m quan thÞ gi¸c.1880-1905 XuÊt hiÖn lµn sãng míi xem xÐt l¹i ®­êng lèi s¸ng t¸c cña nhãm, néi bé b¾t ®Çu cã m©u thuÉn. HËu Ên t­îng lµ tªn ng­êi ta th­êng gäi nhãm nµy. C¶nh thiªn nhiªn th× nh­ Ên t­îng nh­ng bót ph¸p th× l¹i lµ Cæ ®iÓn. Tuy nhiªn mµu s¾c th× vÉn vui t­¬i. 1880 n¶y sinh héi ho¹ T­îng tr­ng, ®Ò cao thuyÕt Nh©n b¶n, h­íng vµo sinh ho¹t néi t©m cña lßng ng­êi vµ tõng ng­êi s¸ng t¹o. Lµ ®èi thñ siªu h×nh víi Ên t­îng. Tuy nhiªn nhãm T­îng tr­ng vÉn häc hái Ên t­îng vÒ ph­¬ng thøc t¹o h×nh. 1905 vÞ thÕ cña ph¸i Ên t­îng b¾t ®Çu suy gi¶m.Lîi Ých tõ Ên t­îngSù ra ®êi cu¶ Nhãm Ên t­îng gi¶i phãng cho nÒn héi ho¹ ®­¬ng thêi kh«ng theo truyÒn thèng lÊy ¸nh s¸ng vµ bãng tèi trong tranh lµm chuÈn mùc mµ ®Æt nã nÆng vÒ mµu s¾c, mµu thuÇn s¸ng trong quang phæ.§­a ra kh«ng gian vµ t¹o h×nh míi mÎ. Gi¶i phãng bót ph¸p chØ loanh quanh trong vai trß m« t¶ sù vËt, khai th«ng m¹nh mÏ sang ng¶ trõu t­îng.Ph¸ vì lèi vÏ mµu vµ nÐt, khai th¸c hÕt kh¶ n¨ng cña chÊt liÖu hiÖn ®¹i.Tõ Ên t­îng, hµng lo¹t nh÷ng tr­êng ph¸i míi sÏ ra ®êi tiÕp sau: T­îng tr­ng, BiÓu hiÖn, D· thó, Trõu t­îng, LËp thÓIII. Đặc điểm của tranh Ấn tượngĐề tài: không quan trọng đề tài, coi đề tài là yếu tố phụ, chỉ là cái cớ để biểu hiện cảm xúc của tác giảMàu sắc: tươi sáng rực rỡ, dùng màu nguyên chất, dùng các màu tương phản đặt cạnh nhau.Tranh Ấn tượng bớt đi phần lý tưởng hóa, giàu chất cảm xúc, đưa lại cho người xem ấn tượng mạnh mẽ Lấy ánh sáng làm trung tâm để diễn tả sự thay đổi của vạn vật trong thiên nhiên theo từng thời khắc trong ngày. MANETManet lµ ng­êi më ®Çu cã cïng quan niÖm vµ kü thuËt vÏ víi c¸c ho¹ sÜ sau nµy thuéc tr­êng ph¸i Ên t­îng. Bữa ăn trên thảm cỏ, sơn dầu, 1862 Nàng Olympia, sơn dầu, 1864 Manet dùng tương phản mạnh, ít dùng những độ chuyển tiếp ánh sáng. Tứ tranh không mới nhưng lại có một tinh thần mới đã gây nên một sự chấn động, phản đối III. Họa sĩ tiêu biểuClaude Monet ( 1840 – 1926).Monet ®­îc coi lµ ho¹ sÜ tiªu biÓu cña tr­êng ph¸i Ên t­îng, lµ ng­êi chñ x­íng t¸o b¹o vµ trung kiªn nhÊt.Monet đã phác họa bến cảng một cách ngẫu nhiên, chíp ®­îc kho¶nh kh¾c, vÏ nhanh, nÐt bót kho¸ng ®¹t. Khëi ®Çu cho nh÷ng nÐt tót t¸t, vµ đã tạo ra tên gọi cho chủ nghĩa Ấn tượng từ bức tranh này.Ấn t­îng mÆt trêi mäc, 1872Monet ®· vÏ hµng lo¹t tranh vÒ mét chñ ®Ò, mét gãc c¶nh nh­ng nhiÒu kho¶nh kh¾c kh¸c nhau: r¹ng s¸ng, buæi tr­a, buæi chiÒu, «ng tr­ng bµy tranh vÏ cïng mét chñ ®Ò vµ ®Ó t¸c phÈm nãi lªn tÝnh biÕn ®éng cña mµu s¾c, ¸nh s¸ng, c¸c vÖt mµu thay ®æi cho ta c¶m nhËn vÎ ®Ñp hoµn thiÖn cña c¶nh s¾c thiªn nhiªn.Phong c¸ch cña Monet ngµy cµng æn ®Þnh, thiªn nhiªn c©y c¶nh hoa l¸ trong tranh «ng lu«n hÊp dÉn ®èi víi ng­êi xem. Tranh cña Monet víi nh÷ng m¶ng mµu bæ tóc, hoµ s¾c rùc rì t­¬i t¾n d­íi ¸nh n¾ng mÆt trêi gièng nh­ thiªn nhiªn tån t¹i vÜnh h»ng lu«n thu hót mäi ng­êi.Ao Hoa, 1899, MonetHoa sóng Pierre Auguste Renoir (1841- 1919) Renoir cho r»ng ¸nh s¸ng vµ phô n÷ lµ hai ®èi t­îng hÊp dÉn «ng.Trong tranh Renoir nh÷ng khu«n mÆt th­êng theo mét motip gièng nhau, nh÷ng c« g¸i ®Ñp, nh÷ng em bÐ mòm mÜm ®Çy søc sèng, xinh x¾n.¤ng ®· thÓ hiÖn tµi n¨ng cña m×nh trong viÖc sö dông t­¬ng ph¶n gi÷a s¸ng vµ tèi, biÓu hiÖn b»ng mµu xanh ®en ®Ëm vµ tr¾ngD­íi t¸c ®éng cña ¸nh s¸ng, mµu tr¾ng trë nªn tinh kh«i, trong trÎo t­¬ng ph¶n víi mµu ®en, bãng cña xa tanh. Còng víi hiÖu qu¶ cña ¸nh n¾ng lµm ng­êi xem c¶m nhËn ®­îc vÎ máng manh cña líp voan tr¾ng n¬i tay ¸o, Êm ¸p lªn bëi s¾c vµng ¸nh lªn cña chÊt da thÞt. Khu«n mÆt ®­îc dï che, ch×m vµo m¶ng tèi. Tuy vËy sù tinh tÕ cña s¾c ®é ¸nh s¸ng ®ñ ®Ó ng­êi xem thÊy ®­îc ch©n dung vµ vÎ ®Ñp ®Çy ®Æn, xinh x¾n cña Lise. Lise che dù, RenoirBức tranh vẽ một đám đông với nhiều nhân vật tại buổi khiêu vũ ngoài trờiVò héi ë Moulin de la Galetle, 1876, RenoirRenoir đã tạo ra một không gian rộng với tầm nhìn bao quát với sự thay đổi về tỉ lệ giữa nhóm người cận cảnh và các nhân vật phía sau, cùng với những tia màu như đỏ, xanh, vàng bơPissarro (1830 – 1903) Bức tranh này được vẽ trên một chiếc quạt, Pissarro đã bác bỏ những mẫu trang trí cổ điển mà vẽ những phụ nữ đang trồng cây làm giàn đậu trên cánh đồng. Sử dụng phấn màu, một cách táo bạo với những vệt hồng ở mặt, trên cánh tay, trên đường nét thân hình người phụ nữ khi họ đang cố sức cắm những cây cọc xuống đất.Ông ưa thích vẽ người lao động và những cánh đồng.Phụ nữ nông thôn làm giàn đậu, PissarroĐề tài về những cánh đồng của PissarroNghệ thuật của Pissarro tập trung vào mối quan hệ với thiên nhiên, về đời sống của người dân gắn với đất đaiThe Tunis Ponsen Estate The field Edgar Degas (1834-1917)Phong c¸ch vÉn theo nghÖ thuËt truyÒn thèng kinh ®iÓn, mÆc dï víi mét tinh thÇn míi.Degas ®­îc coi lµ “ho¹ sÜ cña nh÷ng vò n÷”.Degas t×m nh÷ng t­ thÕ, kho¶nh kh¾c chíp nho¸ng cña nh÷ng hµnh ®éng ®Ó thÓ hiÖn nh÷ng vò n÷ hay nh÷ng phô n÷ lao ®éng.Lµ ng­êi cã ¶nh h­ëng ®Õn ho¹ sÜ Ph¸p: Louterec.Nh÷ng tranh vò n÷ nh­: Trung t©m tËp vò, Líp häc vò, Vò n÷ trªn s©n khÊu ®­îc Degas ghi l¹i mét c¸ch tinh vi t­ thÕ khæ së nhäc nh»n ®Ó mua vui cho kh¸n gi¶.Degas næi tiÕng vÒ tranh vÏ ngùa vµ tranh vò n÷. Nh­ng trong khi kþ sÜ cña Gericault ®Çy dòng khÝ nh­ khi ë chiÕn tr­êng, th× nh÷ng chµng kþ sÜ cña Degas l¹i cã d¸ng ®iÖu buån c­êi vµ ®¸ng th­¬ng h¹i.Chñ nghÜa Ên t­îng ®¸nh dÊu mét b­íc ngoÆt quan träng cña héi ho¹ thÕ kû XIX : nã h­íng dÉn con ng­êi cã c¸i nh×n thiªn nhiªn tinh tÕ h¬n vÒ sù chuyÓn ®éng cña mµu s¾c, ¸nh s¸ng vµ kh«ng khÝ. Nã chØ cho ta thÊy nhiÒu mµu trong thiªn nhiªn mµ tr­íc kia ta kh«ng ngê cã.Thùc tÕ, chñ nghÜa Ên t­îng vÉn lÊy thiªn nhiªn lµm mÉu mùc, nã chØ tiÕn mét b­íc vÒ mµu s¾c, ¸nh s¸ng vµ kh«ng khÝ. ¸nh s¸ng lµ chñ ®Ò chÝnh trong mçi bøc tranh nªn hä nghÜ ra c¸ch thÓ hiÖn thÕ nµo ®Ó thÊy ®­îc c¸i long lanh cña mµu s¾c, kh«ng khÝ bao trïm vËt thÓ. Bëi vËy, thay v× vÏ nh÷ng nÐt bót, hä nghÜ ra c¸ch chÊm ®iÓm hay nh÷ng “dÊu phÈy” mµu kh«ng pha trén ®Ó cËn nhau nh­ nh÷ng h¹t mµu cÇu vång phãng ®¹i vµ nh÷ng ®iÓm mµu nhá pha nhau trong m¾t ng­êi xem. Nh­ thÕ mµu s¾c xem rung ®éng xinh t­¬i h¬n lµ vÏ b»ng m¶ng réng. Nh­ng v× quan t©m ®Õn nh÷ng yÕu tè ¸nh s¸ng, kh«ng khÝ vµ mµu s¾c mµ ho¹ sÜ Ên t­îng kh«ng quan t©m khèi h×nh cña vËt thÓ.Seurat vµ Signac lµ hai ng­êi dÉn ®Çu ho¹ ph¸i míi, mµ ng­êi ta gäi lµ “T©n Ên t­îng”.Sö dông mét vµi ph­¬ng ph¸p cña chñ nghÜa Ên t­îng nh­ ph­¬ng ph¸p “chia nhá” ®Ó ®i ®Õn tËn cïng cña sù s¬ l­îc vµ trõu t­îng.Theo hä, do ¸nh s¸ng kh«ng ngõng biÕn ®æi, nªn lóc ¸nh s¸ng ch­a t¾t th× m¾t ta l¹i tiÕp nhËn ¸nh s¸ng vµ h×nh ¶nh kh¸c. V× vËy cÇn lµm cho m¾t ng­êi xem nh×n mµu s¾c thùc h¬n, khoa häc h¬n theo quy luËt quang häc: cÇn lµm næi bËt mèi t­¬ng ph¶n s¸ng tèi; ®ång thêi thay vµo nh÷ng nh¸t bót ng¾n dµi cña Ên t­îng lµ c¸c vÕt, c¸c chÊm nhá l¨n t¨n, bu«ng nhÑC¸c ho¹ sÜ T©n Ên t­îng vÏ tranh theo sù chØ dÉn cña lý trÝ, theo thùc nghiÖm, chø kh«ng theo c¶m gi¸c tuú høng.Seurat (1859-1892)Signac (1863-1935)Cïng víi Seurat, hai ng­êi cã c¸ch thÓ hiÖn tranh m×nh b»ng nh÷ng ®iÓm nhá ®Òu nhau, mµu nguyªn chÊt nh­ nh÷ng bøc kh¶m ®¸ mµu Byzantin. §­îc gäi víi tªn gäi “®iÓm miªu”.Cã ý kiÕn cho r»ng trong “Chñ nghÜa Ên t­îng” cßn ph¶i kÓ ®Õn Cezane, Vangogh, Gogauin. Tuy nhiªn, ®ã lµ ba ®¹i diÖn cho nh÷ng tr­êng ph¸i ra ®êi ngay sau “Ên t­¬ng” mµ th«i.Cezan cã ¶nh h­ëng lín víi héi ho¹ thÕ kû 20, nghÖ thuËt cña «ng ®­îc dïng lµm c¬ së cho hµng lo¹t khuynh h­íng, trong ®ã cã ‘Chñ nghÜa LËp thÓ”.Vangogh s¸ng t¸c rÊt ®a d¹ng víi c¸c ®Ò tµi: ch©n dung, sinh ho¹t x· héi, phong c¶nh, tÜnh vËt.. TÊt c¶ in ®Ëm c¸ tÝnh bi luþ, c¨ng th¼ng b»ng nh÷ng h×nh thÓ bãp mÐo, nÐt bót cuén sãng. Ho¹ sÜ thÕ kû 20 tiÕp b­íc Vangogh b»ng sù ra ®êi cña “Chñ nghÜa BiÓu hiÖn”.Gogauin h­íng tho¸t khái thùc tiÔn ®­¬ng ®¹i, tho¸t khái m©u thuÉn x· héi. Con ng­êi vµ thiªn nhiªn trong tranh tr«ng tÜnh lÆng, ®¬n gi¶n ho¸, víi phong c¸ch mµu ®Þnh s½n, trong ®ã ®­êng bao quanh ®­îc nhÊn m¹nh, mÆt ph¼ng lín cña mµu c« ®óc. ¤ng cã ¶nh h­ëng m¹nh víi c¸c ho¹ sÜ Ph¸p thÕ kû 20, nhÊt lµ nhãm “D· thó”.