Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm - Quyển 2

/10000 sự gian khổ ác liệt vậy 
mà mẹ đã lo lắng như vậy, nếu như mẹ biết được con và các em đã trải qua 
những ngày ác liệt như thế này thì mẹ sẽ nói sao? Mẹ yêu ơi, nếu như con 
của mẹ có phải ngã xuống vì ngày mai thắng lợi thị me hãy khóc ít thôi mà 
hãy tự hào vì các con đã sống xứng đáng. Đời người ai cũng chết có một lần. 
Dĩ nhiên lòng con bao giờ cũng ao ước được trở về với mẹ với ba với miền 
Bắc “ngàn vạn yêu thương”. 
12-06-1970 
Có cái gì mong đợi tha thiết trong lòng, mong gì? Mong những người về bổ 
sung cho BX để có thế đảm đương nhiệm vụ nặng nề trong những ngày tới, 
mong cuối tháng em về, mong ước lớn lao nhất là hoà bình độc lập để mình 
lại trở về sống trọn trong lòng mẹ. Sao mấy bữa nay trong tâm tư mình nặng 
chĩu nhớ thương. Đêm đem mình mơ thấy miền Bắc, ngày ngày mình ước ao 
mong đợi Ôi Th. ơi đường đi còn lắm gian lao, Th. còn phải bước tiếp 
chặng đường gian khổ đó. Hãy kiên trì nhẫn nại hôm nữa nghe Th. 
Typed by DHKH, hosted @  24
14-06-1970 
Chủ nhật, trơi sau một cơn muă quang đãng và dịu mát cây lá xanh rờn. 
Trong nhà lọ hoa trên bàn vừa thay buổi sáng những bông hoa mặt trời xinh 
đẹp ngả bóng xuống màu gỗ bóng loáng trên chiếc radio đặt giữa nhà, chiếc 
đĩa hát đang quay một bản nhạc quen thuộc: Dòng Daruk xanh  có tiếng 
cười nói bạn bè đã đến chơi Ôi đó chỉ là một giấc mơ, một giấc mơ không 
phải là trong giấc ngủ! 
Sáng nay cũng là chủ nhật, trời cũng sau một cơn mưa. Không gian êm ả, 
nếu không có tiếng máy bay thô bạo xé nát bấu trời thì có gì khác đâu ngaòi 
tiếng suối rì rào chảy. Nơi mình ở lạ vừa qua một trân bom, chiều hôm kia 
chiếc moral 2 thân quần mãi rồi phóng rocket xuống, nghe rocket nổ mọi 
ngwoif vội lật đật xuống hầm, nghe bom rít trên đâu mình tưởng chúng thả ở 
quả đồi trước mặt nhưng sau bốn loạt bom chúng đi, mọi người mới hốt 
hoảng nhận ra rằng bom nổ cách mình chỉ không đầy 20 mét, cả một vùng 
cây trơ trọi, nilon che trên nhà rách tan nát và bay tơi tả từng mảnh. Từng 
cây cột bị mảnh bom tiện xơ xác. Đất đá rơi đầy hầm! May mắn là khỏi ai bị 
thương, sau trân bom mọi người nhận định điểm nàh đã lộ vội lập tức đi trốn, 
tìm điểm khác làm nhà để chuyển đi. 
Số lực lượng mạnh khoe đã đi hết, để lại năm thương binh nặng, cố định và 
4 chị em nữ. Chiều hôm qua trời mưa như trút nước, bọn mình đêm nilon trải 
kín trên mặt nền nhà vậy mà nước vẫn đổ xuống ràn rụa. Trong nhà lênh 
láng nước, đứa nào đứa nấy ướt sũng, luôn tay hứng nước dột và đổ nước 
ra ngoài, mấy thương binh ngồi co ro ướt lướt thướt. 
Nhìn mọi người trong cảnh đó mình cười mà những giọt nước mắt chực trào 
ra trên mi. Tiếng chị Lãnh hỏi mình: “Có ai biết cảnh này cho mình không?” 
Ai biết? Chắc nhiều người biết nhưng cũng không ai biết hết, còn biết bao 
nhiêu cảnh dư hơn nữa trong cuộc kháng chiến quyết liệt này. Sách vở 
không thể nào ghi hết mà có lẽ cũng không nên nói hết để làm gì. Những lá 
thư mình viết chính mình cũng không bao giờ kể hết với những người thân 
yêu về tất cả nỗi khổ mình đã trải qua. Kể lể để làm gì cho người thân yêu 
của mình them lo lắng. Thuận, em mình đã trải qua bao nhieu lần cái chết kề 
bên bao nhiêu chuyện đau buồn đã hằn lên khuôn mặt của em những nếp 
nhăn làm em giả trước tuổi nhưng bao giờ viết thư cho mình, lá thư nào cũng 
tràn ngập nỗi lo âu cho mình và nhắ nhở mình cảnh giãd tố, “cone em vẫn 
khoẻ thôi!” mình đã học tập em tinh thần đó. 
Có cái gì đè nặng trên con tim, cái gì? Nỗi lo âu cho tình hình bệnh xá, sự 
căng thẳng vì tình hình địch nếu địch đổ xuống đây, thương binh mà chay 
sao? Nếu địch dội bom có chách nào hơn là ngồi trong hầm chờ sự may rủi? 
Sự nhó thương mong ước đước an ủi trong tình thương của những người 
thân yêu Tất cả, tất cả đè nặng trong trái tim mình vầ tân tư đầy ắp như 
mặt song những ngày nước lũ. 
Hôm qua trong cảnh boang tàn sau trận bom mọi người gồng gánh ra đi, anh 
Đạt đăm đăm nhìn mình nửa đùa nửa thật hỏi: Có ai biết cảnh này không nhỉ, 
nếu hoà bình lập lại ắt hẳn phải chiếu cố nhiều những người đã qua cảnh 
này. Mình cảm thấy đau nhói trong long, mình làm không phải để được chiếu 
cố nhưng có ai hiểu nổi ước ao cháy bỏng của mình không, mình trả lời anh 
Typed by DHKH, hosted @  25
Đạt: Ồ em chả cần sự chiếu cố ấy đâu, ước mong của em chỉ là hoà bình trở 
lại để được về với má em, có thế thôi! 
Quả thực mình đã không nghĩ gì đến hạnh phúc của tuổi trẻ, không hề mong 
ước được sống trong một tình yêu sôi nổi mà lúc này chỉ có tình gia đình chỉ 
có ước mong xum họp với gia đình. Có thế thôi chớ không mong gì hơn 
ngoài việc phục vụ cho Đảng cho giai cấp nữa. 
16-06-1970 
Đọc những dòng nhật ký của Bối, một cậu học sinh trẻ quên ở Phú Xuyên Hà 
Tây, mình cảm thấy xao xuyến trong long. Tâm sự Bối cũn là tâm sự của 
mình, chúng mình đang sống những ngày căng thẳng tộ bậc. Bệnh xá đã bị 
đánh phá, địch tiếp tục uy hiếp dữ dội bằng đủ lại máy bay, nghe tiếng máy 
bay quần trên đầu mình thấy thần kinh căng như một sợi dây đàn lên hết cỡ. 
Không có cách nào giải quyết khác hơn mình vẫn phải ở lại cùng an hem 
thương binh. Buồn cười thay đồng chí chính trj viên của bệnh xá từ chối 
không dám ở lại cùng mình trong tình huống này. Vậy đó lửa thử vàng gian 
nan thử sức, mình cũng đành chịu đựng trong hoàn cảnh này chớ biết nói 
sao hơn? 
Những ngày này nhớ miền Bắc tha thiết, nhìn trời dâm mát mình nhớ những 
buổi chiều mình cùng bạn ung dung trên chiếc xe dạo qua vườn ươm cây, 
những luốn hoa pancier rực rỡ như những đàn bướm đậu trên mặt đất 
những đoá hòng ngào ngạt hương thơm mình nhớ cả khóm liễu tường 
trong vườn thực vật. Bông hoa Phương thường hái về cắm trong nhà. Ôi 
miền Bắc xa xôi, bao giờ ta trở lại? 
17-06-1970 
Ngày này moran không quần, không khí im lặng thỉnh thoảng từng đợt những 
chiếc HU1A quần sát trên đồi, chắc chắn là có đich ở quanh khu vực này. Chỉ 
có ba chị em gái ở nhà cùng với năm thương binh cố định. Nếu địch sục vào 
đay chứu không có cách nào hưon là bỏ chạy? Vậy được sao? Mọi người 
đều đã xác định là không có cách nào hơn trong tình huống đó nhưng nỡ 
nào? Niêm, một câu bé thương binh đã nói với bọn mình giọng rất đỗi chân 
thành: Các chị cứ bình tĩnh, đich đến cứ chạy đi, bọn em ở đây một mất một 
còn với chúng. 
Niêm năm nay 19 tuổi, em công tác ở đội an ninh thị trấn, đó là cậu bé rất 
xinh trai, khuôn mặt đầy đặn, sống mũi cao và đôi mắt to dưới hang mi rậm. 
Những lúc đau đớn Niem nhìn mình đôi mắt long lanh nước mắt. Niêm bị 
thương trong lúc đi công tác, vết thương làm chảy máu thứ phát ở động 
mạch chày trước mình mới mổ buọoc động mạch được 3, 4 bữa thì bom dội 
xuống bệnh xá, Niêm bị cây gỗ trong hầm đè gãy chân đúng ngay chỗ vết 
mổ. 12 ngày qua mình lo lắng chân em sẽ chảy máu lại, nếu vậy sẽ khó bảo 
tồn nổi chân em. Hôm nay sự nguy hiêm ấy qua rồi nhưng nếu địch ập đến 
em ơi chết ư Niêm? Lòng mình đau như dao cắt, không biết nói cách nào và 
làm cách nào để có thể bảo vệ những người thương binh mà bọn mình đã 
tận tình phục vụ với bao nhiêu gian khổ trong bao nhiêu ngày qua. 
Typed by DHKH, hosted @  26
18-06-1970 
Chiều đã xuống, ánh nắng đã mờ tắt sau dãy núi xa những chiếc phản lực 
Moran đã thôi gào thét. Rừng chiều im lặng một cách dễ sợ, không một tiếng 
chim kêu không một tiếng người nói, chỉ có tiếng suối róc rách chảy và chiếc 
Transtor đang phát thanh một bài nhạc. Mình không nghe nhan đề chỉ biết 
khúc nhạc êm dịu, mượt mà như cách đồng lúa xanh êm ả trong sương 
chiểu, bất giác mình quên đi tất cả, quên cái không khí nặng nề đang đè nặng 
trên mình suốt mấy ngày nay. 
Từ sang đến giờ ngoài lúc ăn cơm, ba chị em mỗi đứa ngồi mỗi góc mắt đăm 
đăm theo dõi phát hiện địch. Mình không rời vị trí quan sát một phút nào 
nhưng trong đầu óc mình lại là những cảnh của ngày đoàn tụ xum họp mình 
sẽ trở về chắt chiu vun sới cho tổ ấm gia đình, mình sẽ biết quí từng phút 
giây hoà bình ấy bởi vì có sống ở đây mới hiểu hết giá trị của cuộc sống. Ôi! 
cuộc sống đổi bằng máu xương, bằng tuổi trẻ của bao nhiều người, biết bao 
nhiêu cuộc đời đà chấm dựt để cho cuộc đời khác đuợc tươi xanh. Miền Bắc 
ơi, có thấu hết long miền Nam không nhỉ? 
20-06-1970 
Đến hôm nay vẫn không thấy ai qua. Đã gần 10 ngày kể từ hôm bị bom lần 
thứ hai, mọi người ra đi hẹn sẽ trở về gấp để đón bọn mình ra khỏi khu vực 
nguy hiểm mà mọi người nghi là điệp đã chỉ điểm này. Từ lúc ấy, những 
người ở lại đếm từng giay từng phút, 6 giờ sang mong chờ đến trưa, trưa 
mong cho đến chiều Một ngày, hai ngày.. rồi chin ngày đã trôi đi mịo người 
vẫn không trở lại! Những câu hỏi cứ xoáy trong đầu óc mình và những người 
ở lại. Vì sao? Lý do vì sao mà không ai trở lại. Có khó khăn gì? Không lẽ nào 
mọi người lại đành đoạn bỏ bọn mình trong cảch này sao? 
Không ai trả lời bọn mình cả, mấy chị em hỏi nhau, bực bội, giận hờn rồi lại 
bất cười, nụ cười qua hai hàng nước mắt long lanh chực tràn ra trên mi mắt. 
Hôm nay gạo chỉ còn ăn một bữa chiều nay nữa là hết. Không thể ngồi nhìn 
thương binh đói được. Mà nếu đi, một người đi thì không đảm bảo, đường đi 
trăm nghìn nguy hiểm còn nếu đi hai người thì bỏ lại một người nếu có tình 
huống gì xẩy ra thì sao? Và không nói gì xa xôi, trước mắt trời sẽ ập nước 
xuống, một mình loay hoay làm sao cho kịp, chăng nilon trước thì sợ máy 
bay! Cuối cùng phải hai người đi chị Lãnh và Xăng ra đi, mình đứng nhìn hai 
người chị quần xắn tròn trên vế, lăn lội qua dòng suối nước chảy rầm rầm, tự 
nhiên nước mát mình rưng rưng 
Bất giác mình đọc khẽ: 
“ Bây giờ trời biển mênh mông 
Bác ơi có thấu tấm lòng trẻ thơ 
Không, mình không còn thơ dại nữa mình đã lớn đã dày dạn trong gian khổ 
những lúc này đây sao mình cảm thấy thèm khát đến vô cùng bàn tay chăm 
sóc của một người mẹ mà thật ra bàn tay của một người thân hay tệ hơn chỉ 
là một người quen cũng được, hãy đến với mình, nắm chặt bàn tay mình 
trong lúc cô đơn, truyền cho mình tình thương, sức mạn để vượt qua những 
chặng đường gian khổ trước mắt. 
Typed by DHKH, hosted @  27