Ôn tập Nghị luận xã hội

n nghị luận. 
+ Tai nạn giao thông đây là vấn đề bức xúc đặt ra đối với mọi ph−ơng tiện, mọi ng−ời tham ra giao 
thông nhất là giao thông trên đ−ờng bộ. 
+ Vấn đề ấy đặt ra đối với tuổi trẻ học đ−ờng. Chúng ta phải suy nghĩ và hành động nh− thế nào để 
làm giảm tới mức tối thiểu tai nạn giao thông. 
 Vậy vấn đề cần bàn luận là: Vai trò trách nhiệm từ suy nghĩ đến hành động của tuổi trẻ học đ−ờng 
góp phần làm giảm thiểu tai nạn giao thông. 
2/ Giải thớch, chứng minh vấn ủề: Cú thể triển khai cỏc ý: 
+ Tai nạn giao thông nhất là giao thông đ−ờng bộ đang diễn ra thành vấn đề lo ngại của x2 hội. 
+ Cả XH đang hết sức quan tâm. Giảm thiểu TNGT đây là cuộc vận đọng lớn của toàn x2 hội. 
+ Tuổi trẻ học đ−ờng là một lực l−ợng đáng kể trực tiếp tham gia giao thông. Vi thế tuổi trẻ học 
đ−ờng cần suy nghĩ và hành động phù hợp để góp phần làm giảm thiểu tai nạn giao thông. 
3/ Suy nghĩ và hành động nh− thế nào trước vấn ủề? 
 + An toàn giao thông góp phần giữ gìn an ninh trật tự x2 hội và đảm bảo hạnh phúc gia đình. 
Bất cứ tr−ờng hợp nào, ở đâu phải nhớ “an toàn là bạn tai nạn là thù”. 
 + An toàn giao thông không chỉ có ý nghĩa x2 hội mà còn có ý nghĩa quan hệ quốc tế nhất là 
trong thời buổi hội nhập này. 
 + Bản thân chấp hành tốt luật lệ giao thông ( không đi dàn hàng ngang ra đ−ờng, không đi xe 
máy tới tr−ờng, không phóng xe đạp nhanh hoặc v−ợt ẩu, chấp hành các tín hiệu chỉ dẫn trên đ−ờng 
giao thông. Ph−ơng tiện bảo đảm an toàn 
 + Vận động mọi ng−ời chấp hành luật lệ giao thông. Tham ra nhiệt tình vào các phong trào 
tuyên truyền cổ động hoặc viết báo nêu điển hình ng−ời tốt , việc tốt trong việc giữ gìn an toàn giao 
thông. 
ðỀ Số 2: 
 Anh ( chị ) có suy nghĩ gì và hành động nh− thế nào tr−ớc hiểm hoạ của căn bệnh 
HIV/AIDS. 
 - Giới thiệu vấn đề: ở thế kỉ 21 chúng ta chứng kiến nhiều vấn đề hệ trọng. Trong đó hiểm họa 
căn bệnh HIV/AIDS là đáng chú ý. 
- Những con số biết nói. 
+ Mỗi phút đồng hồ của một ngày trôi đi có khoảng 10 ng−ời bị nhiễm HIV. 
+ ở những nơi bị ảnh h−ởng nặng nề, tuổi thọ của ng−ời dân bị giảm sút nghiêm trọng. 
+ HIV dang lây lan báo động ở phụ nữ, chiếm một nử số ng−ời bị nhiễm trên toàn thế giới. 
+ Khu vực Đông Âu và toàn bộ Châu á. 
- Làm thế nào để ngăn chặn hiểm họa này? 
 Tải miễn phớ ðề thi, eBook, Tài liệu học tập 
 10 
+ Đ−a vấn đề AIDS lên vị trí hàng đầu trong ch−ơng trình nghị sự của mỗi quốc gia. 
+ Mỗi ng−ời phải tự ý thức để tránh xa căn bệnh này. 
+ Không kì thị phân biệt đối xử với những ng−ời mắc bệnh AIDS. 
+ Mở rộng mạng l−ới tuyên truyền. 
ðề tham khảo 
 Anh(chị) cú suy nghĩ gỡ về tệ nạn nghiện ma tuý hiện nay? 
GỢI í 
* ðặt vấn ủề : 
 - Cựng với sự phỏt triển của ủất nước, cú rất nhiều tệ nạn xó hội ủó và ủang gõy tỏc hại khụng nhỏ cho cuộc 
sống của chỳng ta. 
 - Tệ nạn xó hội : nghiện ma tuý ủang gay khủng hoảng ở nước ta và trờn thế giới. 
* Giải quyết vấn ủề : 
- Giải thớch : 
 + Tệ nạn xó hội là hiện tượng xó hội bao gồm những hành vi sai lệch chuẩn mực xó hội, gõy hậu quả xấu 
về mọi mặt ủời sống xó hội. 
 + Ma tuý là tờn gọi chung cỏc chất kớch thớch, gõy trạng thỏi ngõy ngất, ủờ dẫn, dựng quen thành nghiện 
như thuốc phiện, heroin... 
→ Ma tuý là một tệ nạn xó hội cần ủược loại bỏ càng nhanh càng tốt. 
- Lý giải tại sao - bởi những tỏc hại ghờ gớm : 
 + Với người nghiện : sức khoẻ giảm, học tập và làm việc sa sỳt, mất ủạo ủức, nhõn cỏch, chết do dựng 
quỏ liều... 
 + Với gia ủỡnh người nghiện : mất yờn ổn, hạnh phỳc, tỏn gia bại sản... 
 + Với xó hội : ảnh hưởng ủến trật tự an ninh- tội phạm gia tăng, kộo sự phỏt triển của xó hội xuống. 
 + Với ủất nước : ảnh hưởng ủến sự phỏt triển, làm suy yếu thế hệ trẻ- thế hệ tương lai sẽ làm chủ ủất 
nước. 
- Cần bài trừ tệ nạn này : 
 + Thấy nguyờn nhõn ủể trỏnh : 
 * Thất nghiệp 
 * Thiếu sự quan tõm của gia ủỡnh 
 * Ham vui, ủua ủũi, bạn bố rủ 
 + Biện phỏp : 
 * Giỏo dục, tuyờn truyền - một số phim ảnh cú tớnh giỏo dục. 
 * Xử phạt nghiờm khắc những kẻ buụn bỏn. 
 * Kết hợp gia ủỡnh- nhà trường-xó hội. 
3. Kết thỳc vấn ủề : 
 - Hóy núi khụng với ma tuý. 
 - Sống cần cú ý chớ, nghị lực và lý tưởng ủể vững bước vào tương lai. 
ðỀ SỐ 3: Môi tr−ờng sống đang hủy hoạị 
Gợi ý : 
 Sau khi vào đề bài viét cần đạt đ−ợc các ý. 
 - Môi tr−ờng sống bao gồm những vấn đề gì (nguồn n−ớc, nguồn thức ăn, bầu không khí, cây xanh 
trên mặt đất). 
- Môi tr−ờng sống đang bị đe dọa nh− thế nào? 
+ Nguồn n−ớc. 
 Tải miễn phớ ðề thi, eBook, Tài liệu học tập 
 11 
+ Nguồn thức ăn. 
+ Bầu không khí. 
+ Rừng đầu nguồn. 
- Trách nhiệm của mỗi chúng ta. 
 ðỀ SỐ 4: 
“Trong thế giới AIDS khốc liệt này khụng cú khỏi niệm chỳng ta và họ. Trong thế giới ủú, im lặng 
ủồng nghĩa với cỏi chết” 
 (Thụng ủiệp nhõn Ngày Thế giới phũng chống AIDS, 1-12-2003 – Cụ-phi An-nan. Theo Ngữ 
văn 12, tập một, trang 82,NXB Giỏo dục, 2008) 
 Anh/ chị suy nghĩ như thế nào về ý kiến trờn? 
Gợi ý 
Yờu cầu về kiến thức: 
- Nhận thức rừ nguy cơ của ủại dịch AIDS ủang hoành hành trờn thế giới. 
 + Mỗi phút đồng hồ của một ngày trôi đi có khoảng 10 ng−ời bị nhiễm HIV. 
 + ở những nơi bị ảnh h−ởng nặng nề, tuổi thọ của ng−ời dân bị giảm sút nghiêm trọng. 
 + HIV dang lây lan báo động ở phụ nữ, chiếm một nử số ng−ời bị nhiễm trên toàn thế giới. 
 + Khu vực Đông Âu và toàn bộ Châu á. 
- Làm thế nào để ngăn chặn hiểm họa này? 
+ Thỏi ủộ ủối với những những người bị HIV/AIDS: khụng nờn cú sự ngăn cỏch, sự kỳ thị phõn biệt 
ủối xử (khụng cú khỏi niệm chỳng ta và họ). Lấy dẫn chứng cụ thể. 
+ Phải cú hành ủộng tớch cực bởi im lặng là ủồng nghĩa với cỏi chết.( tự nờu phương hướng hành 
ủộng: ủưa vấn đề AIDS lên vị trí hàng đầu trong ch−ơng trình nghị sự của mỗi quốc gia; Mỗi ng−ời 
phải tự ý thức để tránh xa căn bệnh này; không kì thị phân biệt đối xử với những ng−ời mắc bệnh 
AIDS; mở rộng mạng l−ới tuyên truyền) 
ðỀ THAM KHẢO 
 Trong Thông điệp nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS, 1-2-2003, Cô-phi An-nan viết: " 
Trong thế giới khốc liệt của AIDS, không có khái niệm chúng ta và họ. Trong thế giới đó, im lặng 
đồng nghĩa với cái chết" (Ngữ văn 12, tập, NXB Giáo dục, 2008, tr. 82) 
 Anh/ chị suy nghĩ nh− thế nào về ý nghĩ trên? 
GỢI í 
1. Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách làm bài nghị luận x2 hội. kết cấu bài viết chặt chẽ, diễn đạt l−u loát, 
không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. 
2. Yêu cầu về kiến thức: 
a. Mở bài: 
- Giới thiệu về vấn đề cần nghị luận 
- Trích dẫn ý kiến của Cô-phi An-nan. 
b. Thân bài: 
Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nh−ng đảm bảo tính chặt chẽ và hợp lí theo hệ 
thống ý sau 
- Nêu rõ hiện t−ợng: 
 + Thực trạng của đại dịch HIV/AIDS trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng: tốc độ lây 
nhiễm, con đ−ờng lây nhiễm, mức độ lây nhiễm... 
 Tải miễn phớ ðề thi, eBook, Tài liệu học tập 
 12 
 + Thái độ của mọi ng−ời với những bệnh nhân nhiễm HIV còn có sự kì thị, ngăn cách, phân biệt đối 
xử. 
- Giải pháp: 
+ Phê phán những hành động kì thị, ngăn cách, phân biệt đối xử với những bệnh nhân HIV. Từ đó 
mọi ng−ời phải từ bỏ thái độ kì thị, ngăn cách, phân biệt đối xử với những bệnh nhân HIV (không có 
khái niệm chúng ta và họ). 
 + Phải có hành động tích cực, cụ thể bởi im lặng đồng nghĩa với cái chết. 
 + Trách nhiệm của học sinh để góp phần phá vỡ sự ngăn cách giữa mọi ng−ời và bênh nhân nhiễm 
HIV: tuyên truyền, vận động, hành động cụ thể.... 
c. Kết bài: Bày tỏ suy nghĩ của ng−ời viết. 
ðỀ SỐ 5: 
 Một người ủi du lịch bốn phương, khi trở về quờ nhà, bạn bố, người thõn hỏi anh: nơi nào trờn 
ủất nước mỡnh ủẹp nhất, anh ủó trả lời: 
 “ Khụng nơi nào ủẹp bằng quờ hương” 
í kiến của anh, chị. 
Gợi ý 
1/ Giải thớch vấn ủề: ðõy là cảm nhận của một người ủó từng ủi khắp ủú ủõy, thưởng thức 
cảnh ủẹp 4 phương nhưng anh vẫn khẳng ủịnh quờ hương mỡnh ủẹp nhất. 
2/ Phõn tớch, chứng minh, bàn luận vấn ủề: Vỡ sao quờ hương mỡnh lại ủẹp nhất, vỡ: 
-Quờ hương là nơi sinh ra lớn lờn trưởng thành,in dấu bao kỉ niệm buồn vui... 
-Quờ hương cú người thõn với những tỡnh cản yờu thương gắn bú... 
-Quờ hương cũn là những cảnh sắc thiờn nhiờn ủẹp ủẽ,bỡnh dị mà nờn thơ,là sản vật ủặc trưng với 
hương vị quờ nhà ủậm ủà khú quờn... 
3/ Khẳng ủinh, mở rộng vấn ủề: Một cõu núi cú ý nghĩa: 
-Thể hiện lũng tự hào kiờu hónh về quờ hương 
-Thể hiện tỡnh yờu quờ hương ủất nước ủằm thắm thuỷ chung... 
-Nhắn nhủ con người cú ý thức xõy dựng bảo vệ quờ hương. 
Đề Số 6 : 
 Hóy viết một bài văn ngắn ( khụng quỏ 400 từ) phỏt biểu ý kiến về vấn ủề sau: 
 Hiện tượng sống thờ ơ, vụ cảm, thiếu trỏch nhiệm với người thõn, gia ủỡnh và cộng ủồng trong 
 thế hệ trẻ hiện nay 
Gợi ý 
 * Yờu cầu về kĩ năng: 
 Biết cỏch làm bài văn nghị luận xó hội; kết cấu chặt chẽ, diễn ủạt lưu loỏt; khụng mắc lỗi chớnh 
tả, dựng từ và ngữ phỏp. 
 *Yờu cầu về kiến thức: 
 Học sinh cú thể ủưa ra những ý kiến riờng và trỡnh bày theo nhiều cỏch khỏc nhau nhưng cần 
chõn thành, thiết thực, hợp lớ, chặt chẽ và thuyết phục. Cần nờu bật ủược cỏc ý chớnh sau: 
A. Mở bài 
B. Thõn bài 
 Tải miễn phớ ðề thi, eBook, Tài liệu học tập 
 13 
1. Thực trạng của lối sống thờ ơ vụ cảm: 
Hiện ủang là một xu hướng của rất nhiều học sinh, thanh niờn: sống ớch kỉ, ham chơi, chỉ biết ủũi 
hỏi, hưởng thụ khụng cú trỏch nhiệm với gia ủỡnh, xó hội. Thậm chớ cú học sinh tỡm ủến cỏi chết chỉ 
vỡ cha mẹ khụng ủỏp ứng cỏc yờu cầu của m ỡnh... 
2. Nguyờn nhõn 
- Xó hội phỏt triển, nhiều cỏc loại hỡnh vui chơi giải trớ. Nền kinh tế thị trường khiến con 
người coi trọng vật chất, sống thực dụng hơn 
- Do phụ huynh nuụng chiều con cỏi... 
- Nhà trường, xó hội chưa cú cỏc biện phỏp quản lớ, giỏo dục thớch hợp 
 ............. 
 3. Hậu quả 
- Hiện tượng sống thờ ơ, vụ cảm, thiếu trỏch nhiệm với người thõn, gia ủỡnh và cộng ủồng 
trong thế hệ trẻ hiện nay.dẫn ủến việc ........... 
5. Biện phỏp giải quyết vấn ủề trờn. 
C. Kết bài : 
Bài học rỳt ra cho bản thõn về nhiệm vụ học tập và tu dưỡng ủạo ủức, sống cú trỏch nhiệm 
với bản thõn, gia ủỡnh và xó hội.