Phương pháp tổ chức hoạt động giáo dục hướng nghiệp

Ph­¬ng ph¸p tæ chøc ho¹t ®éng GDHN§Þnh h­íng ®æi míi PP ho¹t ®éng GDHN Coi trọng tính GD của công tác HNQuán triệt quan điểm hoạt động nhằm phát huy tính chủ động,sáng tạo của HSTự học, tự tu dưỡng để tạo sự phù hợp nghềGắn GDHN với thực tiễn cuộc sốngĐæi míi PP tæ chøc ho¹t ®éng GDHN nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch cùc x· héi cña häc sinh.Các phong cách học HOẠT ĐỘNGTrải nghiệmQUAN SÁTSuy ngẫm về các hoạt động đã thực hiệnÁP DỤNGHoạt động có hỗ trợPHÂN TÍCHSuy nghĩCác phong cách dạy Kích thích tính chủ động Kích thích khả năng và nhạy cảm quan sátKích thích khả năng áp dụngKích thích khả năng phân tích và suy ngẫmMột số phương pháp đặc thùTính đặc thù thể hiện ở chỗ học sinh đóng vai trò là chủ thể của hoạt động.Các PP tổ chức HĐ GDHN đem lại cho HS kinh nghiệm tìm hiểu thông tin nghề, định hướng giá trị nghề nghiệp, hình thành động cơ đúng đắn trong tìm hiểu và lựa chọn nghềTrong HĐ GDHN, giáo viên đóng vai trò cố vấn, xác định mục tiêu, nội dung, cách thức hoạt động. Học sinh giữ vai trò chủ thể HĐ, tổ chức, điều khiển HĐ và tự đánh giá.1. ThuyÕt tr×nh nªu vÊn ®ÒThuyÕt tr×nh lµ ph­¬ng ph¸p gi¸o viªn truyÒn ®¹t th«ng tin vµ tri thøc ®Õn häc sinh b»ng lêi nãi. Ph­¬ng ph¸p nµy cã nhiÒu ­u thÕ ®èi víi viÖc gi¶ng d¹y nh÷ng bµi dµi víi néi dung khã song cÇn phèi hîp víi nh÷ng PP kh¸c ®Ó häc sinh tham gia tÝch cùc vµo bµi gi¶ng.  2. DẠY HỌC THEO TÌNH HUỐNGDạy học theo t×nh huèng dùa trªn quan ®iÓm gi¸o dôc: “Gi¸o dôc lµ sù chuÈn bÞ cho ng­êi häc vµo viÖc giải quyết c¸c t×nh huèng cña cuéc sèng“.(Robinsohn). Dạy học theo t×nh huèng được tổ chức theo những chủ đề phức hợp gần với c¸c t×nh huèng thực của cuộc sống và nghề nghiệp. Häc sinh cã ®iÒu kiÖn trao ®æi víi nhau, trao ®æi víi gi¸o viªn , ®­îc nhËn xÐt, tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ, hiÓu biÕt cña m×nh vÒ cuéc sèng, vÒ nghÒ nghiÖp 2.1. PHƯƠNG PHÁP NC TRƯỜNG HỢPcase study methodPP NC trường hợp là một PP DH, trong đã học sinh tự NC một t×nh huống thực tiễn và giải quyết c¸c vấn đề của t×nh huống đặt ra. PP trường hợp là PP điển h×nh của DH theo t×nh huống. Tr­êng hîp lµ nh÷ng t×nh huèng ®iÓn h×nh trong thùc tiÔn. HS nghiªn cøu tr­êng hîp ®Ó vËn dông vµo cuéc sèng. C¸c tr­êng hîp trë thµnh ®èi t­îng chÝnh cña qóa tr×nh d¹y häc. Lµm viÖc nhãm lµ h×nh thøc lµm viÖc chñ yÕuGV lµ ng­êi ®iÒu phèi 2.2 CÁC LOẠI TÌNH HUỐNG (TRƯỜNG HỢP)1. Trường hợp quyết định	Trọng tâm là trên cơ sở thông tin đã có, HS đưa ra các quyết định và lập luận cho các quyết định đó2. Trường hợp tìm thông tin:	Thông tin chưa được đưa ra đầy đủ. Trọng tâm là HS thu thập thông tin cho việc giải quyết vấn đề3. Trường hợp phát hiện vấn đề: 	Các vấn đề nêu chưa được rõ trong mô tả trường hợp. Trọng tâm là HS phát hiện vấn đề.4. Trường hợp tìm phương án giải quyết: Trọng tâm là HS tìm phương án giải quyết vấn đề5. Trường hợp đánh giá: Trọng tâm là HS đánh giá các phương án giải quyết đã cho 2.3 NHỮNG YÊU CẦU ĐỐI VỚI TÌNH HUỐNG1. CÇn liªn hÖ víi kinh nghiÖm hiÖn t¹i còng nh­ cuéc sèng, nghÒ nghiÖp trong t­¬ng lai cña ng­êi häc.2. §­îc diÔn gi¶i theo c¸ch nh×n cña HS vµ ®Ó më nhiÒu h­íng gi¶i quyÕt.3. CÇn chøa ®ùng m©u thuÉn vµ vÊn ®Ò cã liªn quan nhiÒu yÕu tè.4. Võa søc vµ cã thÓ gi¶i quyÕt ®­îc 	2.4 Các b­íc tiÕn hµnh B­íc 1: Häc sinh nhËn biÕt t×nh huèng vµ nh÷ng 	vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt thuéc tr­êng hîp nµo 	vµ liªn hÖ víi kinh nghiÖm cña b¶n th©nB­íc 2: Häc sinh thu thËp th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó 	gi¶i quyÕt vÊn ®ÒB­íc 3: Th¶o luËn, trao ®æi ®Ó t×m c¸c ph­¬ng ¸n 	gi¶i quyÕtB­íc 4: So s¸nh c¸c ph­¬ng ¸n, lùa chän mét 	ph­¬ng ¸n gi¶i quyÕtB­íc 5: Tr×nh bµy, b¶o vÖ ph­¬ng ¸n ®· lùa chänB­íc 6: So s¸nh, vËn dông hoÆc lÊy vÝ dô trong 	thùc tiễn 3. DẠY HỌC THEO DỰ ÁN  Dạy học theo dự án là một hình thức dạy học, trong đó học sinh thực hiện một nhiệm vụ học tập phức hợp, gắn với thực tiễn, kết hợp lý thuyết với thực hành, tự lực lập kế hoạch, thực hiện và đánh giá kết quả. Hình thức làm việc chủ yếu là theo nhóm, kết quả dự án là những sản phẩm có thể giới thiệu được. Trong ho¹t ®éng GDHN, dù ¸n th­êng ®­îc thùc hiÖn lµ lo¹i dù ¸n t×m hiÓu th«ng tin nghÒ vµ c¬ së ®µo t¹o cÇn thiÕt cho c¸c em häc sinh 	Dạy học DA ®­îc thùc hiÖn theo nh÷ng b­íc sau:Chän ®Ò tµi vµ x¸c ®Þnh môc ®Ých cña dù ¸n.X©y dùng ®Ò c­¬ng vµ kÕ ho¹ch thùc hiÖnThùc hiÖn dù ¸nThu thËp kÕt qu¶ vµ c«ng bè s¶n phÈm§¸nh gi¸ kÕt qu¶VD: Dù ¸n t×m hiÓu th«ng tin nghÒ nghiÖp vµ c¬ së ®µo t¹o	 C¸c b­íc tiÕn hµnh:B­íc 1: Chän ®Ò tµi vµ x¸c ®Þnh môc ®Ých DAChän ®Ò tµi: ®iÒu tra nghÒ g×? hoÆc tr­êng nµo? X¸c ®Þnh môc ®Ých ®iÒu tra: + §iÒu tra c¸i g×? + T×m nh÷ng th«ng tin g×? B­íc 2: X©y dùng ®Ò c­¬ng vµ kÕ ho¹ch thùc hiÖnX©y dùng ®Ò c­¬ng:	- Néi dung ®iÒu tra : Th«ng tin g×? 	- Nguån th«ng tin: T×m th«ng tin ë ®©u? Hái ai?KÕ ho¹ch thùc hiÖn :	- Tæ chøc ®iÒu tra	- Khi nµo hoµn thµnh?B­íc 3: Thùc hiÖn dù ¸nB­íc 4: C«ng bè s¶n phÈm cña nhãm	Häc sinh c«ng bè, giíi thiÖu nh÷ng th«ng tin mµ nhãm ®· thu thËp ®­îc B­íc 5: §¸nh gi¸ (gi¸o viªn gióp häc sinh) Ph©n tÝch, chän läc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt.Rót ra kÕt luËn tõ th«ng tin ®· thu thËp ®­îc.Gi¸o viªn hoµn thiÖn th«ng tin, kÕt luËn.Rót kinh nghiÖm4. Ph­¬ng ph¸p th¶o luËn GV muèn biÕt ý kiÕn, kinh nghiÖm hs; hay nh÷ng ý kiÕn, kinh nghiÖm nµy gióp Ých cho hs kh¸c. H×nh thµnh cho HS c¸c kh¸i niÖm, gi¸ trÞ, th¸i ®é vµ c¶m xóc.Gióp cho HS ®¸nh gi¸ mét vÊn ®Ò, ý kiÕn nµo ®ã.Chúng ta nhớ được chừng nào ?Những điều ta nghe Những gì ta đọcNhững gì ta áp dụngTừ các buổi trình bày, trình diễnTừ các hoạt động thảo luậnTừ hành động và giải thích cho người khác5 %10 %20 %30 %50 %854.1. ChuÈn bÞ cho buæi th¶o luËn1. X¸c ®Þnh môc tiªu buæi th¶o luËn.2. LËp kÕ ho¹ch cho buæi th¶o luËn. Néi dung th¶o luËn Bè côc néi dung th¶o luËn:+ T×nh huèng + HÖ thèng c¸c c©u hái v.v.Bè côc cần chi tiÕt, râ rµng, cÈn thËn.3. ChuÈn bÞ vÒ tæ chøc. GV : HS :4.2. §iÒu khiÓn buæi th¶o luËn1. Bè trÝ chç ngåi.2. Khëi ®éng3. §Æt c©u hái hoÆc t¹o t×nh huèng C©u hái mëC©u hái vßng trßnT×nh huèng hÊp dÉn vµ dÔ l«i cuèn HS tham gia.4. §i ®Õn 1 kÕt luËn chung, tr¸nh ph¶n b¸c nhau.5. Th¶o luËn vµ tranh luËnTh¶o luËnTranh luận- Mang tÝnh kh¸m ph¸.- Cïng ®i ®Õn 1 kÕt luËn chung.- Tù suy ®o¸n vµ tù thay ®æi quan ®iÓm - Phong c¸ch mang tÝnh c¹nh tranh.- Cã th¾ng, thua. 5. Dạy học theo nhóm nhỏHäc theo nhãm nhá lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p häc tËp cã hiÖu qu¶ trong viÖc tæ chøc ho¹t ®éng GDHN.Lµ c¬ héi cho mäi häc sinh tham gia ho¹t ®éng häc tËp, t¹o sù hÊp dÉn vµ cuèn hót mäi thµnh viªn lµm viÖc. Cã thÓ huy ®éng ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm, kh¶ n¨ng vµ kiÕn thøc cña c¸c thµnh viªn trong líp,häc sinh häc hái lÉn nhau, hç trî nhau vÒ nh÷ng kinh nghiÖm, c¸ch t×m kiÕm nh÷ng gi¶i ph¸p Mét sè kÜ thuËt cña PP d¹y häc theo nhãm nhá XÕp nhãmTuú thuéc vµo lo¹i ho¹t ®éng mµ chóng ta tiÕn hµnh chia nhãm Ýt hä¨c ®«ng häc sinh. Kinh nghiÖm thùc tiÔn cho thÊy nhãm 4 -5 häc sinh ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ nhÊt.Gi¸o viªn cã thÓ xÕp nhãm theo chñ ý nh­ yÕu tè kinh nghiÖm, häc lùc, giíi tÝnh.C¸ch xÕp nhãm nµy rÊt cã hiÖu qu¶ trong viÖc tæ chøc ho¹t ®éng, häc sinh cã ®iÒu kiÖn häc hái lÉn nhau, hç trî nhau trong häc tËp. §iÒu khiÓn ho¹t ®éng nhãm	 §Ó ®iÒu hµnh ®¹t kÕt qu¶, gi¸o viªn cÇn thùc hiÖn nh÷ng viÖc sau:Nªu môc tiªu th¶o luËn râ rµng.Cö tr­ëng nhãm vµ th­ kÝ. Nhãm tr­ëng ®iÒu hµnh ho¹t ®éng nhãm, th­ kÝ ghi nh÷ng ý kiÕn cña thµnh viªn trong nhãm.Giao nhiÖm vô chi tiÕt cho tõng nhãm, gi¶i thÝch yªu cÇu râ rµng, cã thÓ ghi lªn b¶ng hoÆc dïng phiÕu häc tËp. Quy ®Þnh thêi gian cho tõng nhiÖm vô. Th­êng xuyªn kiÓm tra ho¹t ®éng cña tõng nhãm vµ kÞp thêi ®iÒu chØnh, h­íng dÉn c«ng viÖc.§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ tr­íc líp theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau nh­ tr×nh bµy b»ng b¶ng, giÊy trong hoÆc viÕt lªn giÊy khæ línGi¸o viªn tãm t¾t ý chÝnh, bæ sung vµ hoµn thiÖn kÕt qu¶.6. TRÒ CHƠI 1. Thi tàiMỗi HS đều có thể là thí sinh hoặc giám khảo.Bài thi nhằm tạo cơ hội cho HS thể hiện tài lẻ của mình. Có phần thưởng.Mọi hoạt động đều có thể biến thành trò chơi.Có thể dùng những test đặc biệt2. Đi tìm kho báu : tìm kiếm thông tin.3. Dò đoán nghề Đoán nghề qua tả tranhViết 1 câu chuyện: cho biết câu đầu và câu cuối. MỘT SỐ LOẠI CHỦ ĐỀ CƠ BẢNChñ ®Ò t×m hiÓu th«ng tinChñ ®Ò tổ chức giao l­uChñ ®Ò cung cÊp th«ng tin Chñ ®Ò th¶o luËnChñ ®Ò t×m hiểu th«ng tin I- Môc tiªu1. Nªu tÇm quan träng, vÞ trÝ x· héi cña nghÒ (th¸i ®é ®èi víi nghÒ ).2. T×m ®­îc th«ng tin nghÒ vµ th«ng tin ®µo t¹o cña nghÒ 3. Liªn hÖ b¶n th©n ®Ó chän nghÒ II- Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc1. Nªu môc tiªu 2. Khëi ®éng3. TÇm quan träng, vÞ trÝ nghÒ trong XH4. §Æc ®iÓm nghÒ, yªu cÇu ®èi víi ng­êi L§5. N¬i ®µo t¹o6. Liªn hÖ b¶n th©n Các giai đoạn điều tra 1. ChuÈn bÞ ®iÒu traX¸c ®Þnh vÊn ®Ò: §iÒu tra c¸i g×?Néi dung ®iÒu tra: b¶ng c©u háiTæ chøc ®iÒu tra: nhãm, nguån, thêi gian, kÕt qu¶.2. TiÕn hµnh ®iÒu traNguån th«ng tin: hái ai? t×m ë ®©u?T×m th«ng tin g×?C¸ch ghi chÐp.3. Xö lÝ th«ng tin C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, hoÆc th¶o luËn t¹i líp.4. GV bæ sung, kÕt luËn.Chñ ®Ò dïng h×nh thøc giao l­uI- Môc ®Ých1. HS giao l­u, häc tËp kinh nghiÖm nh÷ng g­¬ng ®iÓn h×nh.2. HS chñ ®éng, tù tin vµo quyÕt ®Þnh chän nghÒ cña b¶n th©nII- Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng 1. ChuÈn bÞ- Quy m«: khèi líp; Sè l­îng kh¸ch mêi: ?- Chän ®èi t­îng giao l­u: + Ng­êi gÇn gòi víi HS, giao tiÕp cã kh¶ n¨ng thuyÕt phôc + Ng­êi thµnh ®¹t trong nghÒ, v­ît khã kh¨n b»ng nç lùc b¶n th©n.- Néi dung giao l­u: ®­îc chuÈn bÞ, thèng nhÊt tr­íc víi kh¸ch mêi.2. Tæ chøc: Häc tËp ch­¬ng tr×nh VTVXen lÉn c¸c ho¹t ®éng v¨n nghÖ Xin tr©n träng c¸m ¬n