Sáng kiến kinh nghiệm - Tạo hứng thú cho học sinh trong giờ vẽ tranh đề tài

kêu gợi thông tin, kích thích tính tò mò của học sinh.
Mỗi giáo viên có một cách khai thác bài khác nhau, có thể cho các em khai thác trên tranh ảnh, hoặc đặt câu hỏi trả lời.
Ở mỹ thuật, phương pháp vấn đáp được sử dụng nhiều. Phương pháp vấn đáp kích thích được học sinh suy nghĩ, giúp học sinh hiểu, áp dụng vào bài vẽ của mình.
VD: Bài “Vẽ tranh đề tài phong cảnh’’
Hỏi: Em hãy nêu thế nào là tranh phong cảnh?
(Tranh phong cảnh là tranh vẽ về cảnh vật xung quanh em. Tranh phong cảnh vẽ cảnh là chính có thể điểm thêm người cho bức tranh thêm sinh động.)
Vì sao lại phải đặt câu hỏi như thế? Phải làm thế nào để có những câu hỏi vừa sát nội dung của bài lại vừa dễ hiểu với học sinh?  Để làm được điều này tôi đã suy nghĩ và chắt lọc ra những câu hỏi không phải chỉ xoay quanh nội dung bài học mà còn liên quan và thật gần gũi, quen thuộc với đời sống hàng ngày của các em. Điều này sẽ thôi thúc học sinh phải tư duy, nghĩ lại những hoạt động đã và đang xảy ra xung quanh mình.
VD: Khi dạy bài “Vệ sinh môi trương’’ tôi cho các em quan sát 1 bức tranh và đặt câu hỏi
Hỏi: Bức tranh này vẽ các bạn đang làm gì?
 (Tranh vẽ các bạn học sinh đang quét sân trường)
Hỏi: Hình dáng, điệu bộ của các bạn như thế nào?
(Hình dáng của các bạn sinh động, mỗi bạn một việc, bạn quét sân, bạn hót rác, bạn sách xô )
Hỏi: Em có nhận xét gì về màu sắc của bức tranh này?
 (Hs nêu nhận xét về màu sắc bức tranh, bức tranh vẽ màu hình ảnh chính nổi bật hơn hình ảnh phụ, kết hợp hài hòa 2 gam màu nóng, lạnh và đã biết cách sử dụng độ đậm, nhạt trong bài.)
Khi câu hỏi đưa ra giáo viên cũng muốn nhiều cánh tay giơ lên xung phong trả lời và mong được nhiều em nói đúng, nói hay. Nhưng giáo viên chỉ chú ý đến việc nêu câu hỏi mà không chú ý nghe câu hỏi hoặc việc làm khác thì học sinh không còn hứng thú trả lời, các em sẽ thấy câu hỏi của mình không có giá trị và không  muốn phát biểu nữa và giáo viên phải chú ý đến từng nhận thức của các em để khai thác nội dung bài.
Để tình trạng này không bao giờ xảy ra, người thầy phải tôn trọng câu trả lời của học sinh, chăm chú thực sự khi nghe học sinh trả lời và có thái độ với tất cả các câu trả lời dù đúng hay chưa đúng. Không được chê bai hay phản đối câu trả lời của học sinh dù là câu trả lời sai. Bởi khi học sinh trả lời các em đều nghĩ cả thầy cô và các bạn đang chờ đợi ý kiến của mình mà khi trả lời xong cô lại chê thì em đó sẽ xấu hổ với lớp như vậy các em sẽ sợ phát biểu và gây ra kết quả không mong muốn trong giờ học.
VD: Khi vẽ tranh về cảnh biển
- Giáo viên giới thiệu tranh, học sinh quan  sát
 	Hỏi: Em hãy cho biết bức tranh vẽ phong cảnh gì?
(Phong cảnh biển)
Hỏi: Trong bức tranh có những hình ảnh gì?
(Tranh có thuyền, núi, mây trời )
Hỏi: Hình ảnh chính trong bức tranh là gì?
(Hình ảnh chính là thuyền, núi, nước)
 Sau khi học sinh trả lời giáo viên phải chỉ vào những nơi, những hình ảnh mà học sinh nói tới trong bức tranh. Có như vậy các em mới thấy rõ câu trả lời của mình đúng hay chưa đúng. Sau mỗi câu trả lời của học sinh giáo viên cần chốt và bổ xung cho học sinh nghe.
* Tạo hứng thú cho học sinh trong thời gian thực hành.
   Trong khi làm bài giáo viên phải nắm vững tâm lý của học sinh để từ đó xây dựng kế hoạch và phương pháp tác động vào các em tạo ra được không khí cạnh tranh trong học tập (khen bạn vẽ đẹp), kích thích sự sáng tạo, xóa bỏ tư tưởng chán học không muốn trong học tập. Từ một nhóm học sinh khá giáo viên có thể dùng làm hạt nhân kích thích gây ra một làn sóng lan truyền trong học tập.
* Tạo hứng thú cho học sinh khi đánh giá kết quả học tập của các em.
Khi đánh giá tranh vẽ của các em cần phải dựa trên đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi, từ các khối lớp khác nhau giữa học sinh lớp 1 và lớp học sinh lớp 5.
Không nên áp đạt lấy tiêu chuẩn đánh giá tranh vẽ của người lớn để đánh giá các em. Dựa trên những yếu tố  có thể phân loại và đánh giá đúng với khả năng để khích lệ học sinh học tập là chủ yếu.
Khi đánh giá cần căn cứ vào yêu cầu của bài học, động viên khuyến khích các em có tính sáng tạo. Những em học sinh yếu không nên chê bai quá nhiều với những em chưa đạt mà chỉ nên nhắc nhở, động viên các em bài sau cố gắng vẽ tốt hơn. Như vậy mới tạo ra cho các em sự tìm tòi, hứng thú say mê và thể hiện cái mới sáng tạo trong bài vẽ của mình.
* Tạo hứng thú cho học sinh qua việc nhận xét bài của bạn.
Khi kết thúc giờ học, giáo viên treo tranh của học sinh để học sinh tự nhận xét những bài vẽ tốt, qua đó kích thích các em cố gắng trong bài học của mình còn những bài chưa đẹp các em có thể rút ra kinh nghiệm cho bài học sau.
    5 .Tổ chức lồng ghép các trò chơi, hội thi phù hợp.
Phương pháp dạy học phát huy tính tích cực của học sinh được thực hiện ở tất cả các môn học. Đối với việc giảng dạy môn mỹ thuật càng yêu cầu vận dụng phương pháp này một cách hợp lý để phát huy tính sáng tạo của các em.
Môn mỹ thuật là một môn học nghệ thuật. Vì vậy giáo viên phải tổ chức sao cho giờ học nhẹ nhàng thoải mái mang tính nghệ thuật và có thể tổ chức bằng nhiều hình thức như lồng ghép trò chơi. Lồng ghép trò chơi không chỉ kích thích các em hoạt động mà còn giúp các em phát triển trí nhớ, trí tưởng tượng sáng tạo thông qua việc tái tạo nội dung, hình tượng, tiếng kêu, tiếng động để xây dựng hình ảnh của bài vẽ.
Nhưng khi sử dụng trò chơi giáo viên có thể áp dụng vào từng bài học khác nhau, có bài thì giáo viên cần lồng ghép trò chơi có bài thì không cần.
Giáo viên phải biết lồng ghép đúng tùy từng nội dung của các bài học có thể ở phần mở bài, thực hành hay ở cuối bài học.
VD: Bài vẽ con vật lớp 2
Giáo viên có thể cho chơi trò chơi ngay ở phần đầu. Cho cả lớp hát bài hát có tên con vật sau đó hỏi trong bài hát có tên những con vật gì. Sau đó giáo viên giới thiệu bài mới. Hoặc có những bài giáo viên có thể cho phần trò chơi dưới cuối bài để củng cố bài.
VD: Bài vẽ tranh đề tài mẹ hoặc cô giáo
Sau khi nhận xét xong bài của học sinh, cô giáo có thể cho các em chơi trò chơi.Thi tìm hiểu những bài hát nói về mẹ hoặc cô giáo, các bạn nêu tên bài hát và hát một vài câu.Qua trò chơi giúp các em nhận biết và cảm thụ thêm và đây cũng là cách học thoải mái nhẹ nhàng. Các em vừa được học lại vừa chơi trò chơi. Sau khi học xong các em có cảm giác thoải mái, hứng thú, hưng phấn cho môn học sau.
    6 .Giới thiệu sản phẩm, tranh vẽ, mở triển lãm tranh theo từng chủ đề.
       Sau khi học sinh hoàn thành bài vẽ của mình, học sinh mang sản phẩm lên trưng bầy, tuỳ từng nội bung bài học mà giáo viên có hình thức tổ chức khác nhau. Sau đó giáo viên gọi học sinh nhận xét bài của bạn, đánh giá theo 3 mức độ sau: Hoàn thành tốt: A+, Hoàn thành: A, Chưa hoàn thành: B. Và tìm ra bài mình yêu thích. Qua đó giúp học sinh học tập những kinh nghiệm để vẽ tốt bài vẽ của mình. Những em hoàn thành tốt bài vẽ, giáo viên khen, kuyến khích, tuyên dương các em để vẽ tốt bài sau. Còn những em chưa hoàn thành giáo viên động viên, kích lệ các em cố gắng hoàn thành bài vẽ sau.
       Tóm lại: Muốn học sinh yêu môn học và gây được hứng thú cho các em. Giáo viên phải tiếp tục cải tiến về phương pháp giảng dạy và một số biện pháp khác nữa để tổ chức điều khiển hoạt động học tập của học sinh một cách có hiệu quả.
C / Kết thúc vấn đề
Qua quá trình thực hiện giải pháp tôi thấy trong giờ học học sinh tìm ra được chủ đề rất lạ, hay. Bố cục và hình vẽ không bị lệ thuộc vào các đồ dùng xung quanh như sách vở, đồ dùng hay cách vẽ của thầy cô giáo mà các em có tư duy sáng tạo ra tìm cách vẽ cho riêng mình. Tôi nhận thấy các em có cảm hứng với môn vẽ tranh hơn trước và đặc biệt có rất nhiều em tiến bộ trong cách vẽ, cách nghĩ không chép trong sách ra nữa. Vì sao lại vậy?
Bởi các em đã được tiếp cận với phương pháp mới này mà tôi đã thực hiện trong các giờ lên lớp.
Và kết quả thật đáng khả quan khi các em đã vận dụng kiến thức và sự hiểu biết trong giờ thực hành.
Tôi thiết nghĩ trong quá trình giảng dạy người giáo viên cần tạo được hứng thú cho học sinh trong giờ dạy bằng nhiều cách.
Người  thầy phải thật sự yêu nghề  và truyền tình yêu cho học sinh.
Taọ hứng thú cho học sinh trong tiết học bằng cách tạo tâm thế cho học sinh ngay ở hoạt động vào bài bằng cách sử dụng những hình ảnh, những đoạn nhạc có hình ảnh liên quan đến bài học.
Giáo viên chú ý tạo hứng thú bằng cách đặt những câu hỏi khêu gợi thông tin, kích thích trí tò mò và tư duy sáng tạo của học sinh.
Ngoài ra giáo viên chú ý cách phát huy tính tích cực của học sinh bằng cách lồng ghép trò chơi trong giờ học thực hành để tập cho học sinh “học mà vui, vui mà học” để từ đó giúp các em phát triển trí nhớ, trí tưởng tượng sáng tạo thông qua việc tái tạo nội dung, hình ảnh trong bài vẽ của mình.
Thực hiện tốt những điều này sẽ giúp các em bộc lộ  mình  một cách thoải mái, giờ học không gò bó, nặng nề như trước.
1. Kết quả đạt được:
Sau khi thực hiện giải pháp tôi thấy chất lượng học tập cuối năm của các em đã được nâng cao rõ rệt hơn so với những năm trước.
- 100% các em biết cách vẽ tranh đề tài.
-  Một số học sinh giỏi phát huy được năng khiếu của mình, có sự sáng tạo trong các bài vẽ tranh đề tài. Các bài vẽ tranh đề tài phong phú và sinh động. Và kết quả học sinh giỏi tôi đã đạt được trong năm học 2012- 2013. 
2. Kiến nghị
 - Để học sinh học tốt, vẽ đẹp  thì nhà nước và nghành giáo dục cần tạo mọi điều kiện tốt hơn như: Trang bị cơ sở vật chất để tiện cho việc dạy và học. Thực hiện tốt mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cùng nhau tham gia giáo dục.
- Cần tăng cường tuyên truyền, khuyến khích cho học sinh và phụ huynh phải học tốt môn học, tránh học lệch.
- Phát động nhiều những cuộc thi vẽ tranh cho học sinh.
- Tổ chức những buổi tọa đạm, tuyên truyềnđể nâng cao tay nghề và rút ra những kinh nghiệm để giúp giảng dạy đạt kết quả cao.
 Đó là một vài ý kiến của riêng cá nhân tôi về một số khía cạnh nhỏ của hứng  thú đối với môn học mỹ thuật ở tiểu học. Tôi rất mong được sự đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp qua bài viết này.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Gành Hào, ngày 12 tháng 10 năm 2103.
Người viết
 	 Lê Ngọc Tân