Tài liệu pisa 4

i: AA x AAAA x AaAA x aaVí dụ 4: Di truyềnỞ cà chua tính trạng chiều cao của cây do 1 gen có 2 alen (A,a) quy định. Alen A quy định thân cao trội hoàn toàn so với alen a quy định thân thấp. Những cây bố mẹ có kiểu gen như thế nào thì ở F1 thu được toàn thân caoLĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Hướng dẫn xây dựng câu hỏi lĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Các câu hỏi PISA dạng Multiple choice ( nhiều lựa chọn)Nội dung:Gần gũi với học sinh ở các nướcThu hút được mối quan tâm của học sinhCó thể đánh giá được các khái niệm và phương pháp khoa họcVí dụ:Mưa a-xítTập thể dụcTiêm chủngKem chống nắngHướng dẫn xây dựng câu hỏi lĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Tài liệu mang tính xác thựcBỆNH SÂU RĂNGVi khuẩn sống trong miệng chúng ta gây ra bệnh sâu răng (bệnh sâu răng). Bệnh sâu răng đã trở thành một vấn đề kể từ những năm 1700 khi mà đường luôn có sẵn nhờ vào việc mở rộng nền công nghiệp mía đườngNgày nay, chúng ta biết rất nhiều về bệnh sâu răng. Ví dụ:Vi khuẩn gây ra sâu răng chính là đường.Đường chuyển thành a-xít.A-xít phá huỷ bề mặt răng.Hướng dẫn xây dựng câu hỏi lĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*123teethVi khuẩn1 – Đường2 – Acid3 – Khoáng chất từ lớp men bao phủ của răngVai trò của vi khuẩn trong bệnh sâu răng Vi khuẩn sản sinh ra men răng. Vi khuẩn sản sinh ra đường. Vi khuẩn sản sinh ra các khoáng chất. Vi khuẩn sản sinh ra a-xít.Vi khuẩn sản sinh ra: Men răng. Đường. Các khoáng chất. A-xít.Lĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Biểu đồ sau chỉ ra lượng đường tiêu thụ và số răng sâu ở các nước khác nhau. Mỗi nước được đại diện bằng một dấu chẩm trên biểu đồ.Lĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*1234567891020406080100120140Lượng đường tiêu thụ trung bình (gram/người/ngày)Từ dữ liệu ở biểu đồ trên, hãy cho biết phát biểu nào sau đây là đúng ? Ở một số nước, người ta đánh răng thường xuyên hơn so với nhiều nước khác.B. Càng ăn nhiều đường thì càng có khả năng sâu răng.C. Những năm gần đây tỉ lệ sâu răng ở nhiều nước đang tăng dần.D. Những năm gần đây, lượng đường tiêu thụ ở mỗi nước đang tăng dầnLĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Cái gì tạo nên một câu hỏi trắc nghiệm tốtLĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Đặc điểm của một MC tốtphân tích phương án nhiễuLĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Lĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Đọc đoạn trích từ một tờ báo ở Úc sau.Các nhà khoa học dùng một đường đua dài 2 mét để nghiên cứu chuyển động tương thích của loài cóc mía trên khắp nước ÚcTrong một cuộc điều tra, các nhà nghiên cứu dựng lên một đường đua trong phòng thí nghiệm để tính toán tốc độ các loài động vật máu lạnh có thể nhảy trong những mức nhiệt khác nhau. Ở 30oC nhận thấy loài cóc mía có thể nhảy với tốc độ lên đến 2km/h nhưng ở 15oC thì chỉ có thể nhảy 0,3km/hCâu hỏi này bao quát như thế nào?Lĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Theo bài báo thì cóc mía được xem là một loài động vật máu lạnh. 	Điều đó có nghĩa là nhiệt độ cơ thể của một con cóc mía phụ thuộc vào lượng máu nó có. luôn lạnh hơn môi trường xung quanh phụ thuộc vào môi trường bên ngoài. tăng khi nhiệt độ giảm. Lĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Theo bài báo thì cóc mía được xem là một loài động vật máu lạnh.	Điều đó có nghĩa là nhiệt độ cơ thể của một con cóc mía phụ thuộc vào tốc độ nhảy của con cóc. thấp hơn không khí xung quanh nó. phụ thuộc vào môi trường bên ngoài. luôn ở mức từ 0º C đến 10º C.Những gợi ý này hợp lý vì nó sát với vấn đề trong tài liệuTừ ngữ ít phức tạp, câu văn xuôi hơnMức nhiệt này là lạnh so với tài liệuTóm lại:Bối cảnh, câu hỏi, câu trả lời phải nằm trong khả năng của học sinh.Bối cảnh, câu hỏi được lựa chọn phải mới, hay và có sức hấp dẫn với học sinh.Không nên sử dụng quá nhiều từ phủ định trong việc đặt câu hỏi.Tránh để cho câu trả lời đúng là dài và phức tạp còn các phương án nhiễu thì ngắn và đơn giản hơn.Rà soát và chỉnh sửa để bảo đảm các đáp án gợi ý là hợp lý.Các phương án nhiễu phải là những mệnh đề hợp lí nhưng không chính xác.Các phương án nhiễu phải liên quan đến khoa học được đưa ra trong bối cảnh và không được vượt khỏi phạm vi kiến thức mà học sinh đã được học.PHẦN III: SOẠN CÂU HỎI TNKQ PHỨC HỢPRon MartinAustralian Council for Educational ResearchAugust 2012Cho phép đánh giá kiến thức về một khái niệm, quy trình trong một câu hỏi.Tất cả các phần trong câu hỏi phải liên quan đến cùng một khái niệm hoặc quy trình.Tất cả các phần trong câu hỏi phải liên quan đến bối cảnh.Nói chung là đối với những câu hỏi dạng này thì học sinh khó giành được điểm hơn.Hướng dẫn xây dựng câu hỏi lĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Khoa họcTrắc nghiệm khách quan phức hợpVÍ dụ 1Việc siêu âm có thể giúp các bà mẹ mang thai trả lời những câu hỏi sau không? Khoanh tròn “Có” hoặc “Không” với mỗi câu hỏi. Kiểm tra siêu âm có thể trả lời những câu hỏi này không?Có hoặc Không?Có nhiều hơn một em bé hay không?Có / KhôngGiới tính của em bé là gì?Có / KhôngMắt em bé màu gì?Có / KhôngEm bé có đúng kích thước không?Có / KhôngKhả năng:Giải thích hiện tượng một cách khoa họcLoại kiến thức:Kiến thức về khoa học (các hệ thống khoa học)Phạm vi áp dụng:Sức khoẻBối cảnh:Cá nhânVí dụ 2Diesel sinh học từ tảoMột số loại tảo có thể được dùng để sản xuất ra nhiên liệu được gọi là diesel sinh học. Diesel sinh học có thể được dùng để thay thế cho nhiên liệu thông thường.Tảo lớn lên trong nước thải ở các nhà máy xử lý nước thải.Ví dụ 2Loại câyLượng dầu thu được trên mỗi hecta đất hoặc ao (L)Hạt đậu nành500Hạt canola1200Tảo ao80,000Dựa vào thông tin trên trả lời câu hỏi sau.	Cái nào sau đây là thuận lợi cho việc sử dụng tảo để sản xuất dầu so với đậu nành và hạt Canola?Đây có phải là thuận lợi trong việc sản xuất dầu hay không?Thuận lợi của việc sử dụng tảo để sản xuất ra dầu so với đậu nành và hạt canola.CóKhôngKhông đủ thông tin để quyết định.Nhiều đất dành cho việc sản xuất thức ăn hơn.⃝⃝⃝Cần ít đất hơn để sản xuất ra một lượng dầu tương tự.⃝⃝⃝Ít khí nhà kính thoát ra để sản xuất dầu hơn.⃝⃝⃝Tảo sinh trưởng nhanh hơn các loại khác.⃝⃝⃝Khả năng:Sử dụng bằng chứng khoa họcLoại kiến thức:Kiến thức về khoa học (hệ thống thực vật)Phạm vi áp dụng:Môi trườngBối cảnh:Toàn cầu (cuộc sống trên thế giới)PHẦN IV: VIẾT CÂU HỎI CHO CÂU TRẢ LỜI MỞLĩnh vực Khoa học theo chuẩn PISA*Hướng dẫn viết các câu hỏi câu trả lời mở tốtCâu hỏi và câu trả lờiPhải viết thế nào cho rõ ràng, không mơ hồ.Phải viết thế nào để các câu trả lời có thể rơi vào các câu trả lời tiêu chuẩn (đáp án).Viết thế nào để tránh những câu trả lời hời hợt, không rơi vào các câu trả lời chuẩn.Đối với Đọc hiểu thì câu hỏi phải là một câu “hưởng ứng” văn bản.Cấu trúc một câu hỏi có câu trả lời mởCâu hỏi: Áp phích người hùng	Theo như tấm áp phích, nếu bạn muốn có thêm thông tin về việc hiến máu, bạn nên làm gì? Liệt kê ra 2 điều.1. 	---------------------------------------------------------	2. 	---------------------------------------------------------StemHướng dẫn viết các câu hỏi câu trả lời mở tốtHướng dẫn mã hoáPhải khớp với Mục đích câu hỏi (thêm vào những mô tả chung mà câu hỏi có ý định đánh giá)Phải có một mô tả chính xác– Mô tả – của mỗi loại mã hoáPhải nhằm mục đích bao quát TẤT CẢ các loại câu trả lờiPhải bao gồm ví dụ về câu trả lời của học sinh – Câu trả lời ví dụ – cho tất cả các loạiHướng dẫn mã hoá đầy đủ cho câu hỏi câu trả lời mởKhông đầy đủMã 0: Chỉ nhắc đến duy nhất MỘT bệnh viện HOẶC PNRC / Blood Service Facility. 1. Liên hệ bệnh viện gần nhất2. [không trả lời].1. bệnh viện2. Cấp cứu [ không đúng ]1. bất kỳ Blood Service Facility nào.PNRC [phần hai là lặp lại của phần một] KHÔNG nói đến bệnh viện CŨNG KHÔNG nói đến PNRC / Blood Service Facility. 1. Liên hệ ai đó2. [không trả lời].1. Là một người hùng2. Đi cấp cứu1. Hỏi mẹ.Hỏi bác sỹ. Hiểu không đúng tài liệu hoặc đưa ra câu trả lời không liên quan .1. Hiến máu2. Cứu người1. Philippine Blood Coordinating Council2. [không trả lời]1. Em không biết.2. [không trả lời].Hướng dẫn mã hoáCÁC YÊU CẦUCác câu hỏi dài yêu cầu trả lời mở để đánh giá mang tính so sánh (các câu hỏi chuyên về câu trả lời mở) yêu cầu:Cán bộ xây dựng đề thi:Có kỹ năng xây dựng câu trả lời để:Đưa ra tiêu chuẩn mã hoá rõ ràng, không mập mờPhạm vi cho các câu trả lời chính xác là nhỏ – Câu hỏi không quá dàiCó kỹ năng trong hướng dẫn mã hoáCán bộ mã hoá là người:Hiểu biết về khung năng lực khoa học – để đánh giáTuân theo hướng dẫn mã hoá bất chấp quan điểm cá nhânVí dụ 1: Cuộc phẫu thuật lớnPhẫu thuật lớn được thực hiện trong các phòng mổ được trang bị đặc biệt là rất cần thiết để điều trị nhiều loại bệnh..Soạn câu hỏiKhái niệm khoa học, tổng hợp các khái niệm, phân tích hoặc quy trình nào mà nội dung yêu cầu?Có nằm trong khung năng lực khoa học hay không?Có thể xây dựng câu hỏi rõ ràng, không mập mờ không?Câu trả lời nào được mong đợi ở học sinh từ câu hỏi này?Câu trả lời có thể được mã hoá có đáng tin cậy không?Câu hỏiGiải thích tại sao các dụng cụ phẫu thuật trong phòng mổ phải được khử trùng?Hướng dẫn mã hoáHai tiêu chuẩn:Vi khuẩn/mầm bệnh được loại bỏ khỏi các dụng cụ.Việc loại bỏ vi khuẩn ngăn chặn quá trình lây bệnh.Mức đầy đủ: Học sinh đề cập đến sự cẩn thiết để bảo đảm rằng không có vi khuẩn/mầm bệnh trên công cụ và điều đó ngăn chặn quá trình lây bệnh.Mức không đầy đủ: Học sinh chỉ đề cập đến một trong 2 tiêu chuẩn.123teethVi khuẩn1 – Đường2 – Acid3 – Khoáng chất từ lớp men bao phủ của răngBỆNH SÂU RĂNGVi khuẩn sống trong miệng chúng ta gây ra bệnh sâu răng. Bệnh sâu răng đã trở thành một vấn đề kể từ những năm 1700 khi mà đường luôn có sẵn nhờ vào việc mở rộng nền công nghiệp mía đườngNgày nay, chúng ta biết rất nhiều về bệnh sâu răng. Ví dụ:Vi khuẩn gây ra sâu răng chính là đường.Đường chuyển thành a-xít.A-xít phá huỷ bề mặt răng.Tại sao lại đánh răng sau khi ăn chứ không phải trước khi ăn?Tiêu chuẩn:Câu trả lời trông đợi:Hướng dẫn mã hoáMức đầy đủMã 1: Câu trả lời phải chỉ ra rằng thức ăn có vi khuẩn có thể dẫn đến sâu răng.Đánh răng để loại bỏ các vi trùng nguy hiểmThức ăn chứa vi khuẩn mắc lại trong răng sau khi ănĐể loại bỏ vi khuẩn trong thức ăn.Không đầy đủMã 0: câu trả lời không đúng với tiêu chuẩn trong Mã 1.Để đánh bay thức ăn mắc trên răng.Đánh răng giúp răng bạn sạch sẽ .