Tài liệu tuyên truyền về biến đổi khí hậu
Trong mấy thập kỷ qua, nhân loại đã và đang phải trải qua các
biến động bất thường của khí hậu toàn cầu. Trên bề mặt trái đất,
khí quyền và thuỷ quyển không ngừng nóng lên làm xáo động môi
trường sinh thái và gây ra nhiều hệ luỵ đến đời sống con người.
Biến đổi khí hậu đã trở thành vấn đề mang tính toàn cầu.
Việt Nam là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nghiêm
trọng bởi các vấn đề của biến đổi khí hậu như: Mưa acid, bão lũ,
hạn hán, động đất, cháy rừng, nước biển dâng,. Vì vậy, ứng phó
với biến đổi khí hậu vừa là vấn đề cấp bách, vừa là vấn đề có tính
chiến lược lâu dài, đòi hỏi sự tham gia của các cấp, các ngành, của
cả hệ thống chính trị, toàn xã hội và mỗi người dân.
đắp cao nền đường kết hợp làm các cầu cạn vượt lũ để cứu hộ nhân dân khi có lũ và đưa ra các biện pháp kỹ thuật chống xói lở cho công trình. - Ưu tiên sử dụng các loại vật liệu có khả năng chống chịu tốt với những tác động của BĐKH trong sản xuất công nghiệp, xây dựng cơ sở hạ tầng, giao thông như mặt đường bê tông xi măng chịu tác động tốt của nắng nóng và lũ lụt. - Tăng cường công tác quy hoạch dân cư, khu đô thị, khu công nghiệp, cụm công nghiệp có tính đến ảnh hưởng của thiên tai tại các vùng nhạy cảm như vùng đồi núi có độ dốc lớn, vùng ven sông thấp. - Nâng cấp và xây mới hệ thống thoát nước ở các cụm, khu dân cư, khu công nghiệp, cụm công nghiệp đặc biệt ở các đô thị dễ bị ngập lụt. 2.4- Y tế, sức khỏe cộng đồng a. Định hướng - Đánh giá tác động của BĐKH tới mô hình bệnh tật, tới sức khỏe người dân, tập trung vào các bệnh do nhiệt độ cao, sóng nhiệt, bệnh truyền qua nước, truyền qua vật chủ trung gian, dinh dưỡng cộng đồng. - Đánh giá khả năng ứng phó với BĐKH của ngành y tế. - Xây dựng và quản lý cơ sở dữ liệu, lập bản đồ các khu vực bị ảnh hưởng bởi BĐKH đến sức khỏe trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc. b. Giải pháp - Xây dựng hệ thống cảnh báo tình hình dịch bệnh trong bối cảnh BĐKH. Xây dựng và triển khai các hoạt động cấp cứu ứng phó với các thảm hoạ, thiên tai (tai nạn, chấn thương, 126 127 TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU dịch bệnh). - Xây dựng và lựa chọn các mô hình cung cấp dịch vụ y tế đáp ứng với thiên tai, thảm họa do BĐKH gây nên. - Xây dựng và triển khai các mô hình chăm sóc sức khoẻ cộng đồng: Nước sạch và vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, chăm sóc sức khoẻ ban đầu, thích ứng với biến đổi khí hậu tại các vùng bị ảnh hưởng. Tổ chức các cuộc diễn tập của ngành Y tế ứng phó với các tác động của BĐKH. - Xây dựng khu dân cư xanh và sạch ở nơi tập trung dân cư; nâng cao nhận thức công chúng, bồi dưỡng kiến thức về vệ sinh và văn hóa gia đình thông qua chương trình nước sạch vệ sinh môi trường cấp nhà nước và cấp địa phương. - Xây dựng và thực hiện chương trình và kế hoạch hành động kiểm soát y tế trong các khu vực có nguy cơ dịch bệnh nhằm đưa ra kịp thời các giải pháp ứng phó và ngăn chặn kịp thời dịch bệnh lây lan. - Quy hoạch đô thị cần phải tránh hiệu ứng “đảo nhiệt” trong các thành phố bằng cách phân tán các công trình xây dựng, thay các đô thị tập trung bằng tăng các đô thị vệ tinh. - Tăng cường năng lực cho các cơ sở y tế xã, phường thuộc các địa phương thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai. - Phát triển và tăng cường năng lực dự báo và cảnh báo về khả năng bùng phát và lan truyền nhiều loại dịch bệnh, ô nhiễm không khí. - Đẩy mạnh công tác nghiên cứu và phổ biến thông tin về BĐKH và dịch bệnh trên địa bàn tỉnh. - Thiết lập hệ thống theo dõi và kiểm kê thường xuyên diễn biến dịch bệnh trong tỉnh. Trên cơ sở đó, tạo cơ sở dữ liệu nhằm đánh giá và phát hiện kịp thời những biến động của sức khoẻ cộng đồng. - Truyền thông giáo dục nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi cho cán bộ công chức trong ngành Y tế. - Đào tào, bồi dưỡng nâng cao khả năng ứng phó với những hậu quả do BĐKH gây ra, tăng cường khả năng đáp ứng nhanh. - Đầu tư củng cố và phát triển cơ sở hạ tầng thông tin và truyền thông nâng cao nhận thức người dân về chăm sóc khỏe cộng đồng. Bổ sung trang thiết bị hiện đại, phù hợp, đảm bảo mạng lưới thông tin liên lạc thông suốt phục vụ kịp thời thông tin tuyên truyền về tình hình dịch bệnh đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, đối nội, đối ngoại. Ngành y tế phải có phương án dự phòng nhằm phản ứng nhanh khi xảy ra các thiên tai, thảm họa. 2.5- Theo đơn vị hành chính a. Định hướng Mỗi huyện, thị xã, thành phố có những đặc thù, khó khăn riêng trong việc ứng phó với BĐKH, do vậy, phải có đầu tư, tập trung giải quyết các vấn đề khác nhau với sự hỗ trợ về mọi mặt của các ngành dọc, sự phối hợp của các tổ chức đoàn thể cùng với sự tham gia của mỗi người dân. b. Giải pháp - Rà soát và điều chỉnh lại quy hoạch cây trồng và lịch thời vụ sao cho thích hợp với hoàn cảnh BĐKH ở cấp huyện. - Chú trọng cải tiến kỹ thuật canh tác, bảo đảm năng suất 128 129 TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU cây trồng ổn định trong hoàn cảnh thời tiết khắc nghiệt hơn, nhiều thiên tai hơn. - Tiếp nhận kỹ thuật nuôi trồng thủy sản chú trọng cải tiến kỹ thuật nuôi trồng thuỷ sản phù hợp với những thay đổi dưới tác động của BĐKH. - Có kế hoạch dài hạn bảo đảm an ninh lương thực trước sự gia tăng bão lụt và các thiên tai khác. - Chăm sóc, bảo vệ và phát triển rừng phòng hộ. - Phát triển trồng cây phân tán trong các hộ gia đình và trên diện tích đất chưa sử dụng. - Xây dựng các dự án, sử dụng năng lượng mặt trời giảm tiêu thụ nhiên liệu sinh khối trong sinh hoạt dân dụng, tưới tiêu, góp phần giảm thiểu năng lượng điện. - Điều chỉnh hoặc thay đổi một số quy hoạch, kế hoạch của địa phương và lồng ghép phù hợp với bối cảnh BĐKH. - Quy hoạch và tổ chức các khu dân cư, đặc biệt ở các vùng trũng, thấp, dễ bị ngập lụt, sạt lở để phòng tránh, giảm thiểu tối đa các tác động tiêu cực trong bối cảnh BĐKH. của BĐKH (vùng hay ngập lũ xây dựng cao tầng; xây dựng kiên cố, thiết bị dạy học trang bị loại có chất liệu chịu nước ...); đẩy mạnh công tác xã hội hóa trong việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường học. - Quan tâm đào tạo nguồn nhân lực, để đào tạo cán bộ kỹ thuật có khả năng phân tích dự báo, đề ra các giải pháp đối phó với sự BĐKH phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương. - Phát triển sinh kế, cải thiện đời sống, ổn định nơi sinh sống cho người dân địa bàn lâm nghiệp nhạy cảm với tác động của BĐKH nhằm quản lý rừng bền vững. - Xây dựng chiến lược, hành động ở cấp độ hộ gia đình trong mọi lĩnh vực nhằm ứng phó với BĐKH. - Xây dựng các dự án, chương trình nhằm giảm thiểu tác động tới nhóm dễ bị tổn thương, chú trọng vào trẻ em, phụ nữ và người già. - Huy động sự tham gia của cộng đồng, đặc biệt là phụ nữ trong việc giảm thiểu và thích ứng với BĐKH./. - Nâng cao nhận thức của cả cộng đồng về BĐKH, ứng phó với BĐKH. - Tổ chức phòng tránh dịch bệnh có hiệu quả, nhất là các bệnh nhiệt đới ngày càng gia tăng. - Giảm tỷ lệ nghèo đói, nâng cao năng lực ứng phó, thích nghi của người dân vùng xa, vùng khó khăn, hay gặp thiên tai, lũ lụt. - Thực hiện xây dựng kiên cố hóa trường, lớp học và nhà công vụ cho giáo viên phù hợp với sự thay đổi dưới tác động 130 131 TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BĐKH : Biến đổi khí hậu BVTV : Bảo vệ thực vật CCN : Cụm công nghiệp ĐDSH : Đa dạng sinh học HST : Hệ sinh thái KT-XH : Kinh tế – xã hội KTTV : Khí tượng Thủy văn NTTS : Nuôi trồng thủy sản SXKD :Sản xuất kinh doanh TCCN : Trung cấp chuyên nghiệp TCCP : Tiêu chuẩn cho phép TCVN : Tiêu chuẩn Việt Nam TNMT : Tài nguyên môi trường UNFCCC : Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Biến đổi khí hậu, ảnh hưởng của Biến đổi khí hậu - Báo cáo chuyên đề Trường đại học Nông lâm Thành phố Hồ Chí Minh - Năm 2009. 2. Sổ tay cán bộ tuyên giáo về Bảo vệ Môi trường - Ban Tuyên giáo TW- Năm 2009. 3. Kịch bản Biến đổi khí hậu, nước biển dâng cho Việt Nam - Bộ Tài nguyên và Môi trường - Năm 2009. 4. Quyết định số 2139/QĐ-TTg, ngày 5/12/2011 của Thủ tướng Chính phủ về ban hành Chiến lược Quốc gia về Biến đổi khí hậu. 5. GS.TSKH Nguyễn Đức Ngữ - Biến đổi khí hậu ở Việt Nam. 6. Báo cáo Kế hoạch hành động ứng phó với Biến đổi khí hậu của tỉnh Vĩnh Phúc- UBND tỉnh Vĩnh Phúc- Năm 2011. ATVSTP : An toàn vệ sinh thực phẩm YTDP : Y tế dự phòng GTSX : Giá trị sản xuất GTVT : Giao thông vận tải NDD : Nước dưới đất VQG : Vườn quốc gia PCCC : Phòng cháy và chữa cháy IPCC : Ban Liên Chính phủ về biến đổi khí hậu 132 133 TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU MỤC LỤC - Các nhiệm vụ chiến lược - Tổ chức thực hiện 54 70 Trang PHẦN III: BĐKH VÀ TÁC ĐỘNG Ở VĨNH PHÚC 75 LỜI NÓI ĐẦU PHẦN I: BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU. I. BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU 1. Định nghĩa 2. Nguyên nhân 3. Một số hiện tượng của Biến đổi khí hậu II. ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU 1. Tác động lên môi trường 2. Ảnh hưởng đến sức khoẻ con người III. PHƯƠNG HƯỚNG GIẢI QUYẾT 1. Phương hướng chiến lược 2. Biện pháp 3 4 4 4 4 5 18 18 22 29 29 30 I. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN 75 1. Tổng quan về điều kiện tự nhiên 75 2. Các nguồn tài nguyên. 82 II. BIỂU HIỆN CỦA BĐKH VÀ CÁC KỊCH BẢN BĐKH CHO VĨNH PHÚC 86 1. Biểu hiện của BĐKH của tỉnh Vĩnh Phúc 86 2. Các kịch bản BĐKH của tỉnh Vĩnh Phúc 88 III- KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG ỨNG PHÓ VỚI BĐKH Ở 92 VĨNH PHÚC 1. Đánh giá tác động của BĐKH đến tỉnh Vĩnh Phúc 92 2. Định hướng kế hoạch hành động cho các ngành, lĩnh vực 115 đến 2020 PHẦN II: BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ TÁC ĐỘNG ĐẾN VIỆT NAM 31 I. THỰC TRẠNG BĐKH Ở VIỆT NAM II. XU THẾ BĐKH Ở VIỆT NAM III. TÁC ĐỘNG TIỀM TÀNG CỦA BĐKH Ở VIỆT NAM 1- Những tác động nghiêm trọng 2- Dự báo những tác động tiềm tàng của BĐKH đối với các lĩnh vực và khu vực IV. CÁC KỊCH BẢN BĐKH CHO VIỆT NAM V. CHIẾN LƯỢC QUỐC GIA VỀ BĐKH - Quan điểm chiến lược - Mục tiêu chiến lược 31 32 33 33 35 43 49 52 53 134 135 TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU CHỊU TRÁCH NHIỆM XUẤT BẢN Phan Văn Phóng UVBTV, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ CHỈ ĐẠO NỘI DUNG Nguyễn Tuấn Khanh Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ BIÊN TẬP Đỗ Văn Lợi Trương Thị Nhu Nguyễn Thị Duyên TRÌNH BÀY, SỬA BẢN IN Trương Thị Nhu Nguyễn Thị Duyên In 2.500 cuốn, khổ 14,5 x 20,5cm. In tại Công ty TNHH Phương Mai. Giấy phép xuất bản số: 72/GP-STTTT do sở Thông tin và Truyền thông Vĩnh Phúc cấp ngày 09 tháng 11 năm 2012. In xong và nộp lưu chiểu tháng 11 năm 2012. 136
File đính kèm:
- bien-doi-khi-hau1.doc