Tập Huấn Giáo Dục Sức Khỏe Sinh Sản Vị Thành Niên

 đó?26GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : MANG THAI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN VÀ BIỆN PHÁP TRÁNH THAIHoạt động 1: Mang thai ở tuổi vị thành niên Bước 3: Tranh luận tại lớp. Trong quá trình thảo luận, cần nhấn mạnh những khía cạnh sau:- Các em trai và gái vẫn có thể là bạn tốt mà không cần phải có hoạt động tình dục.- Các em phải tự quyết (chứ không phải đầu hàng áp lực từ người yêu và bạn bè) xem có nên bắt đầu quan hệ tình dục hay không.- Các em gái phải tự quyết định xem có sẵn sàng và vui lòng chấp nhận những hậu quả do chính hành vi này mang lại.- Mỗi em trai và em gái đều phải chịu trách nhiệm về hành vi của bản thân và những hậu quả do chính hành vi này mang lại.- Các em gái phải biết cách nói “không” với bạn trai.27GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : MANG THAI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN VÀ BIỆN PHÁP TRÁNH THAIHoạt động 1: Mang thai ở tuổi vị thành niên Bước 3: Tranh luận tại lớp Trong quá trình thảo luận, cần nhấn mạnh những khía cạnh sau:- Các em trai phải tôn trọng mong muốn bạn gái, nếu bạn gái nói “không” (nghĩa là không chấp nhận quan hệ tình dục). Dành thời gian để thảo luận những khía cạnh nêu trên với học sinh và cố gắng khéo léo thuyết phục các em về tầm quan trọng của việc phải giải quyết các vấn đề này.28GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : MANG THAI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN VÀ BIỆN PHÁP TRÁNH THAIHoạt động 1: Mang thai ở tuổi vị thành niên Bước 4: Đóng vai Chia lớp thành 2 lớp đối nghịch: Một nhóm đóng vai những người “ủng hộ” vị thành niên sớm có quan hệ tình dục, và nhóm khác đóng vai những người “phản đối” vị thành niên sớm có quan hệ tình dục (giải thích cho học sinh biết rằng “hoạt động tình dục” không chỉ có nghĩa là sự giao hợp, mà bao gồm một loạt những hoạt động sinh lý giữa 2 người: từ ôm, hôn, vuốt ve, động chạm, cho đến giao hợp). Mỗi nhóm bầu chọn một “phát ngôn viên” chính, nhưng mọi thành viên trong nhóm đều phải tham gia vào cuộc tranh luận này. Phát ngôn viên của nhóm “ủng hộ” nói trước, đưa những lý lẽ giải thích tại sao các hoạt động tình dục ở tuổi vị thành niên là điều “bình thường”, “được mong chờ” hoặc “được phép”. Nhóm “ủng hộ” hỗ trợ tích cực cho phát ngôn viên của mình.29GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : MANG THAI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN VÀ BIỆN PHÁP TRÁNH THAIHoạt động 1: Mang thai ở tuổi vị thành niên Bước 4: Đóng vai Phát ngôn viên của nhóm “phản đối” có thể phản bác lại từng lý lẽ của đối phương, với sự đóng góp tích cực của các thành viên trong nhóm. Chia bảng thành hai phần. Phần bên trái bảng viết các ý kiến “ủng hộ” và phần bên phải viết các ý kiến “phản đối”. Liệt kê ngắn gọn lý lẽ của từng nhóm đưa ra trong buổi thảo luận. Không nhất thiết phải có lời kết luận của giáo viên mà nên để học sinh tự do bày tỏ quan điểm về cuộc tranh luận và những lý lẽ đã đưa ra. Giáo viên nên cố gắng đóng vai trò “khách quan” vì mục đích của bài tập là khuyến khích học sinh thổ lộ và thảo luận những quan điểm khác nhau để cuối cùng tự quyết định việc ngăn ngừa quan hệ tình dục sớm và không an toàn.30GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : MANG THAI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN VÀ BIỆN PHÁP TRÁNH THAIHoạt động 1: Mang thai ở tuổi vị thành niên Bước 5: Trò chơi đúng/sai Đọc to từng điểm sau và yêu cầu học sinh chỉ ra câu nào “đúng”, câu nào “sai”.31GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBước 5: Trò chơi đúng/saiĐọc to từng điểm sau và yêu cầu học sinh chỉ ra câu nào “đúng”, câu nào “sai”.Đúng Sai 1. Tuổi tác của người mẹ không quan trọng đối với con cái 2. Trong năm đầu tiên sau khi sinh, con của người mẹ trưởng thành chết nhiều hơn con của người mẹ “trẻ con” 3. Con của các bà mẹ “trẻ con” cân nặng hơn con của những người mẹ trưởng thành. 4. Làm mẹ ở tuổi vị thành niên có nhiều nguy cơ biến chứng thai sản trầm trọng, thậm chí có thể tử vong hơn là đối với các bà mẹ trưởng thành. 5. Có con khi ít tuổi thường gây những khó khăn về kinh tế, xã hội và tình cảm cho người mẹ 32GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : MANG THAI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN VÀ BIỆN PHÁP TRÁNH THAIHoạt động 1: Mang thai ở tuổi vị thành niên Bước 5: Trò chơi đúng/sai Đối chiếu trả lời của học sinh với đáp án. Giáo viên cần phải nhớ sửa cho đúng những câu trả lời sai của học sinh và giải thích tại sao. Đáp án:1. Sai! Con của các bà mẹ trưởng thành nói chung khỏe mạnh hơn con của các bà mẹ vị thành niên cả về thể chất và tinh thần.2. Sai! Điều ngược lại mới là đúng.3. Sai! Điều ngược lại mới là đúng.4. Đúng! Thai nghén là điều quá nặng nề cho cơ thể chưa trưởng thành của vị thành niên.5. Đúng! Như trong bài đọc 1 đã liệt kê rất đầy đủ33GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : MANG THAI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN VÀ BIỆN PHÁP TRÁNH THAIHoạt động 2: Sinh con do mong muốn, không phải vì may rủiBước 1: Giảng phần đầu của Bài đọc 2 cho học sinh. Phải làm cho tất cả học sinh hiểu rằng hoạt động giao hợp có thể dẫn đến có thai, mắc bệnh lây truyền qua quan hệ tình dục và HIV/AIDS.34GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : MANG THAI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN VÀ BIỆN PHÁP TRÁNH THAIHoạt động 2: Sinh con do mong muốn, không phải vì may rủiBước 2: Thảo luận các lý do khiến người ta muốn tránh thai* Chia lớp thành từng nhóm nhỏ và yêu cầu các em thảo luận về các chủ đề sau:- Những lý do có thể có khi một cặp vợ chồng muốn tránh thai.- Những lý do có thể có khi vị thành niên muốn tránh thai.- Hai nhóm lý do trên có gì giống và có gì khác nhau không? Khác ở chỗ nào? Tại sao khác ?35GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : MANG THAI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN VÀ BIỆN PHÁP TRÁNH THAIHoạt động 2: Sinh con do mong muốn, không phải vì may rủiBước 2:* Yêu cầu đại diện từng nhóm trình bày kết quả thảo luận trước lớp.Giáo viên chỉ rõ phần trả lời của từng nhóm là giống nhau hay khác nhau Giáo viên kết thúc phần thảo luận bằng cách giúp học sinh nhận thức rằng mọi người có thể có nhiều lý do khác nhau để tránh mang thai hay chậm có thai. Những lý do này có thể rất riêng tư, tùy vào hoàn cảnh gia đình, điều kiện kinh tế, sức khỏe của phụ nữ, tuổi tác của nam/nữ, tình hình việc làm, nhà ở, kế hoạch tương lai v.v.. Mọi người điều có quyền tự quyết định có con hay không và khi nào thì nên có. Giáo viên cố gắng tránh khen chê, nhưng khéo léo gợi ý hướng dẫn để học sinh tự nhận thấy các điểm đúng sai.36GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : MANG THAI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN VÀ BIỆN PHÁP TRÁNH THAIHoạt động 2: Sinh con do mong muốn, không phải vì may rủiBước 3: Thảo luận các biện pháp tránh thai:- Hỏi học sinh xem các em biết gì về các biện pháp tránh thai?- Các em đã bao giờ nghe nói đến các biện pháp tránh thai chưa?- Các em đã nghe hoặc biết những biện pháp nào ? Liệt kê lên bảng các biện pháp tránh thai mà học sinh nêu ra.- Giáo viên cố gắng chỉnh các điểm sai, bổ sung các điểm đúng để học sinh có thể có các khái niệm cụ thể và đúng.37GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : MANG THAI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN VÀ BIỆN PHÁP TRÁNH THAIHoạt động 2: Sinh con do mong muốn, không phải vì may rủiBước 4: - Giới thiệu tổng quan cho học sinh “Các cách tránh thai ngoài ý muốn”. Giáo viên chú trọng 3 biện pháp tránh thai “được ưu chuộng” nhất ở Việt Nam, đó là viên thuốc uống tránh thai, dụng cụ tử cung tránh và bao cao su.- Cho học sinh xem cụ thể các loại dụng cụ này (giáo viên phải chuẩn bị sẵn vòng tránh thai, thuốc viên tránh thai và bao cao su để giới thiệu với học sinh).38GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : SỨC KHỎE VỊ THÀNH NIÊNBước 1: Sức khỏe vị thành niên. Trình bày những điểm chính của Bài đọc 1 – Sức khỏe vị thành niên. Chia lớp thành các nhóm nhỏ và yêu cầu các em thảo luận các câu hỏi sau:- Hãy xem xét tình trạng bản thân và suy nghĩ xem những yếu tố nào có thể đe dọa sức khỏe của mình?- Những vấn đề gì về sức khỏe cần được đặc biệt quan tâm ở trường học.- Học sinh có thể làm gì để khuyến khích hành vi lành mạnh.- Yêu cầu đại diện của mỗi nhóm báo cáo kết quả thảo luận của nhóm và sau đó nêu kết luận bằng cách tóm tắt các ý kiến chung.39GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : SỨC KHỎE VỊ THÀNH NIÊNBước 2: Các bệnh lây truyền qua quan hệ tình dục. Giáo viên trình bày những điểm chính của Bài đọc 2 - Các bệnh lây truyền qua quan hệ tình dục và HIV/AIDS theo các bước sau:1.Giải thích các bệnh lây truyền qua quan hệ tình dục là gì?2.Cách lây truyền của bệnh.3.Nêu một số hậu quả của bệnh lây truyền qua quan hệ tình dục.4.Giới thiệu một số triệu chứng của hai loại bệnh lây trưyền qua quan hệ tình dục hay gặp nhất là lậu và giang mai.5. Hỏi xem học sinh có thắc mắc gì không?40GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : SỨC KHỎE VỊ THÀNH NIÊNBước 3: HIV/AIDS. Sau khi giảng các bệnh lây truyền qua qua quan hệ tình dục, giáo viên tiếp tục giới thiệu những vấn đề chính của căn bệnh HIV/AIDS (sử dụng những thông tin chi tiết nêu trong Bài đọc 2 – Các bệnh lây truyền qua quan hệ tình dục và HIV/AIDS).1. HIV/AIDS là gì?1. HIV/AIDS là gì?Lưu ý: Đầu tiên, giáo viên có thể hỏi xem học sinh có nghe nói gì về HIV/AIDS không ? và có biết gì về bệnh này không?2. Ba cách nhiễm bệnhLưu ý: Giáo viên có thể hỏi xem học sinh có biết gì về khả năng lây truyền của bệnh không ?41GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBài : SỨC KHỎE VỊ THÀNH NIÊN3. Làm thế nào để ngăn chặn sự lây lan của bệnh?Lưu ý: Giáo viên có thể hỏi xem học sinh có biết cách ngăn ngừa bệnh không? Nhấn mạnh rằng sử dụng bao cao su đúng cách là một trong những biện pháp tốt nhất để ngăn ngừa sự lây lan của HIV/AIDS và các bệnh lây truyền qua quan hệ tình dục.4. Trong những trường hợp nào thì không bị lây bệnh? 42Bài : SỨC KHỎE VỊ THÀNH NIÊNGiáo viên đọc từng trường hợp và yêu cầu học sinh trả lời:Chúng ta có thể nhiễm HIV từCó hay khôngÔm nhau ? KhôngCầm tay ? KhôngVuốt ve ? KhôngHôn nhau ? KhôngNước mắt ? KhôngNhà vệ sinh ? KhôngHo ? KhôngCôn trùng ? KhôngĐộng vật ? KhôngĂn cùng mâm ? KhôngSửa móng tay? Không43GỢI Ý THỰC HIỆN Ở TỪNG BÀIBước 4: Điền thông tin trên bảng. Kẻ bảng mẩu lên bảngBệnh Lây nhiễm bằng cách nào ? Triệu chứng của bệnh Lậu Giang mai HIV/AIDS - Yêu cầu học sinh thảo luận theo nhóm nhỏ nội dung trong bảng. Yêu cầu đại diện của từng nhóm báo cáo kết quả thảo luận, các em khác nhận xét, rồi điền thông tin vào bảng (nếu sai, phải sửa lại). Rút ra kết luận:- Những cách lây lan chính của bệnh lây truyền qua quan hệ tình dục.- Các biện pháp phòng tránh.44