Tập huấn sử dụng thiết bị dạy học - Nguyễn Quỳnh Sâm

TẬP HUẤN SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC (CHO GV TỪ LỚP 1 – 4)PHOØNG GD & ÑT ÑAÏ TEÛH TRÖÔØNG TH QUOÁC OAI Quoác Oai, ngaøy 14 thaùng 2 naêm 2009 Người thực hiện: Nguyễn Quỳnh Sâm - Không nói nhiều, không làm việc nhiều.- Không im lặng, lớp học sôi nổi.- Không dạy đồng loạt, không để học sinh nào đứng ngoài cuộc chơi, đứng ngoài hoạt động học tập.YÊU CẦU CỦA PHƯƠNG PHÁP MỚI+ Cơ bản là hình thành các số từ 1 đến 9 và số 0.MÔN TOÁN LỚP 1 + Dạy số có 2 chữ số: đếm 10 que và thay bằng 1 bó chục thì phải có thao tác để hình thành cho học sinh nguyên tắc: “bó” töùc laø 1 chục để học sinh hình thành khái niệm 1 thẻ là 1 chục. Và như thế, khi yêu cầu cứ đến 10 là học sinh lấy 1 thẻ chứ không phải là 10 que tính rời.- Thiết bị đó gọi là “bó chục”.+ Ví dụ: Khi hướng dẫn học sinh viết số 14: - Từ đồ dùng trực quan: Chục	 Đơn vị14Ta được số 14Chục	 Đơn vị- Chứ không phải là: 104 HS dễ nhaàm laãn vaø vieát 104Hình thaønh caùc soá troøn chucï: 1 boù chucï laø 10, 2 boù chuïc laø 20, ñeán 90. 100 coù theû traêm.- Yeâu caàu hoïc sinh laáy thieát bò, que tính, vaø thao taùc. Khoâng ñeå hoïc sinh ngoài nhìn giaùo vieân thao taùc. + Pheùp coäng:+ Ví duï: Pheùp coäng trong phaïm vi 6Yeâu caàu HS laáy 5 que tính (tay traùi) roài laáy theâm 1 que tính. Hoûi caû 2 tay coù taát caû bao nhieâu que tính?- HS seõ laøm thao taùc “goäp” ñeå traû lôøi. + Pheùp tröø: töông töï vôùi thao taùc “bôùt ñi”- Ví duï: baøi “Ñôn vò, chuïc, traêm, nghìn”(SGK/137).MÔN TOÁN LỚP 2+ Yeâu caàu HS chuaån bò thieát bò – laáy thieát bò tröôùc maët roài laáy oâ chuyeån thaønh soá. Ví duï:12341010 ñôn vò baèng 1 chuïc1 chuïc2 chuïc3 chuïc10 chuïc10 chuïc baèng 1 traêm* Löu yù: Neân öu tieân cho HS yeáu thöïc haønh tröôùc lôùp ñeå kích thích höùng thuù hoïc taäp cho caùc em.102030100=> Daïy pheùp coäng, tröø coù nhôù.- Coäng vaø tröø coù nhôù: (lôùp 2/36) 36 + 15 Laáy 36 que tính: 3 theû chuïc vaø 6 que tính. Coäng 15 que tính:1 theû chuïc vaø 5 que tính 6 que tính coäng 5 que tính ñöôïc 11 que tính 11 que tính => boù 10 que tính => chuyeån boù chuïc sang beân traùi => nhö vaäy cho HS bieát chính laø nhôù 10 => töùc 1 chuïc sang haøng chuïc. VD veà pheùp tröø: Soá troøn chuïc tröø 1 soá: 40 - 8- Laáy 40 töùc laø 4 theû chuïc, tröø 8 thì laáy 1 theû chuïc ñoåi ra 10 que tính sau ñoù bôùt 8 baèng 32 que tính+ Töông töï aùp duïng: 40 – 18- Luùc ñaàu töông töï 40 – 8 Laáy 4 theû chuïc öùng vôùi 40 que tính ñeå tröø ñöôïc 18 ta thao taùc nhö sau: Bôùt 18 (goàm 1 theû vaø 8 que tính rôøi) coøn laïi 22 que tính. Höôùng daãn HS thöïc hieän nhö SGK – Baét buoäc phaûi nhö SGK + Daïy Pheùp nhaân: * Löu yù: - Ñoà duøng cuûa HS ñeå treân baøn phaûi goïn gaøng khoâng loän xoän ñeå khoâng phaûi laáy sai laáy nhaàm- Trong quaù trình thöïc hieän, chuù yù kieåm tra xem HS coù laáy ñuùng khoâng hay coù laáy nhaàm khoâng?+ Daïy Pheùp nhaân: + Ví duï: baûng nhaân 4 Taám bìa coù maáy chaám troøn?( 4) - Yeâu caàu hoïc sinh laáy 1 taám bìa ñeå tröôùc maët.- Laáy maáy taám bìa?- 1 taám bìa coù maáy chaám troøn? ( 4)=> Taát caû coù maáy chaám troøn?( 4)=> 4 ñöôïc laáy 1 laàn ñöôïc 4 chaám troøn: 4 x 1 = 4(Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc chính xaùc 4 nhaân 1+ Laáy 2 laàn 4 chaám troøn => töông töï 4 x 2 = 8 - Sau 3 laàn laøm treân ñoà duøng tröïc quan: 3 laàn roài laáy theâm 1 laàn nöõa laø bao nhieâu ?- Ngoaøi ra coøn coù caùch naøo : 4 + 4 + 4 + 4 = 16- Coù theå laáy keát quaû cuûa pheùp nhaân tröôùc coäng 4 ra keát quaû cuûa pheùp nhaân lieàn sau.+ Daïy veà Pheùp chia (SGK/107): - Coù theå söû duïng ÑD cuûa pheùp nhaân hoaëc chaám troøn ñôn: Gaén 6 chaám ñôn leân.- Hoaëc yeâu caàu hoïc sinh laáy 6 que tính: Chia 2 phaàn baèng nhau. Hoûi moãi phaàn coù bao nhieâu que? (GV noùi 6 : 2 = 3) Töông töï: 6 que tính chia laøm 3 phaàn baèng nhau Hoûi moãi phaàn coù bao nhieâu que? (6 : 3 = 2) - Bìa 2 chaám ñoû: Laáy 8 chaám ñoû => coù 4 taám bìa => 8 chaám muoán chia 2 phaàn baèng nhau: Moãi phaàn maáy chaám ñoû?=> Hoaøn thaønh baûng chia. + Ví duï: Baûng chia 2: - Hình thaønh baûng chia döïa vaøo baûng nhaân. Vôùi nhöõng hoïc sinh yeáu, caùc em coù theå thao taùc treân thieát bò ñeå tìm ra keát quaû. Coøn nhöõng HS khaù gioûi thì khoâng caàn. Khoâng yeâu caàu caû lôùp cuøng moät thao taùc, moät caùch laøm (khoâng daïy ñoàng loaït). Löu yù HS phaùt hieän moái quan heä giöõa caùc pheùp tính ñeå sau naøy thöïc hieän pheùp tính veà giaûi pheùp tính.=> Coá gaéng giuùp hoïc sinh phaùt hieän moái quan heä.Moân Toaùn lôùp 3+ Khi daïy ñeán caùc soá coù 4 chöõ soá (SHK/91)YÙ nghóa cuûa hình oâ van ( ) : lôùp ñôn vò	 - chöõ nhaät ( ) : Lôùp nghìn ÔÛ lôùp 3 khoâng noùi nhöng leân lôùp 4 noùi ñeå hoïc sinh phaân bieät, ñeå hoïc sinh nhôù laïi. Ví duï: Hình thaønh caùc soá coù nhieàu chöõ soá:1423Laàn 1 : laáy 10 taám 100 -> 1 theû nghìn:Laàn 2: Laáy 4 taám 100 -> 4 theû traêm:Laàn 3 : laáy 2 taám 10 -> 2 theû chuïcLaàn 4: Laáy 3 ñôn vò -> 3 theû ñôn vò 10010001011000 Khi ñeán caùc soá lôùn thì thieát bò khoâng coøn söû duïng nöõa. Luùc naøy seõ thay theá caùc theû soá treân hình oâ van hoaëc hình chöõ nhaät. Ví duï: Caùc soá coù 4 chöõ soá SGK /96 Laáy caùc taám theû roài chuyeån daàn xuoáng baûng: laáy 1000 thì laáy theû chöù khoâng caàn laáy 10 theû Tuy nhieân, sang thì tröøu töông hôn. 10001001000Moân Toaùn lôùp 4 Phaân soá: ÔÛ lôùp döôùi HS ñaõ bieát laø nhöng chöa bieát phaân soá Söû duïng hình troøn ñaäm : Thoáng nhaát nhö SGK: Phaàn toâ maøu laø phaàn laáy ñi Maët sau (traéng) laø moät ñôn vò ban ñaàu (baùnh, cam): Xem ñöôïc chia thaønh maáy phaàn baèng nhau. Ñaõ aên heát maáy phaàn ? ( 5/6 ) => goïi 5 phaàn 6 (5/6) laø phaân soá.+ Löu yù: GV thao taùc laø HS phaûi thao taùc. Neáu chæ coù GV laøm thì ñoù laø phöông phaùp cuõ.- Thoâng qua caùc thao taùc ñeå hoïc sinh ghi nhôù 1 caùch toát nhaát.- Neáu thieát bò chæ coù ôû GV thì goïi HS leân laøm döôùi söï chæ huy cuûa GV.- Hoaëc caû lôùp laøm vaø goïi 1 HS leân thao taùc.* Phaân soá vaø pheùp chia soá töï nhieân:- 3 caùi baùnh chia ñeàu thaønh 4 phaàn ñeàu nhau=> Laáy 3 phaàn -> Moãi baïn ñöôïc ?- Coù 2 quaû cam (maët traéng) : AÊn heát 1 quaû (maøu ñoû) vaø ¼ quaû -> aên heát..? => löu yù thao taùc- Coù 5 quaû -> chia ñeàu 4 ngöôøi : caét caû 5 quaû. Moãi quaû 4 phaàn laáy 1 phaàn cho 1 ngöôì. 1 ngöôøi ñöôïc 5/4 -> YÙ ñoà ra hoãn soáHÌNH HOÏC+ Daïy dm treân nguyeân taéc ño laïi cmVD: Moãi em laáy buùt chì vaø thöôùc coù vaïch chia (ñöa leân coâ kieåm tra)-Moãi em coù 1 quyeån vôû nhaùp (GV ñi moät voøng kieåm tra).* Chuù yù döøng laïi ôû HS caù bieät traùnh tình traïng HS khoâng coù thieát bò maø GV khoâng bieát .- Ño ñoaïn 1cm. Töø ñieåm thöù 2 vöøa ño ño tieáp 1 cm  cöù nhö theá ño ñöôïc10 cm. Goïi teân HS : vöøa ño  laàn ? (10) -> ñöôïc  cm ? (10 cm)GV gôïi yù ñeå HS keát luaän : 10 cm = 1dm ; 1dm = 10cm. Kieåm tra töø soá 0 xem ñuùng 10cm khoâng. + Öôùc löôïng 1dm khoaûng baèng bao nhieâu (trong thöïc teá).+ Daïy chuyeån sang meùt: - Chuaån bò: moãi em 1 ñoaïn daây khoaûng töø tay naøy keùo sang tay kia (1 saûi tay).- Yeâu caàu HS leân ño vaø veõ 1dm.- Coâ ñaët ñieåm A -> B: 1dm - HS 1 B -> C: 1dm - HS 2 C -> D: 1dm - HS 3 .. Y -> Z: 1dm - HS 10+ Song song vôùi treân baûng thì HS döôùi lôùp laøm nhö theá. Yeâu caàu ñeám xem ñuû chöa roài laáy keùo caét.- Sau khi HS laøm xong, GV ruùt daây meùt (trong boä TB) ño ñoaïn treân baûng, noùi: daây treân tay coâ laø meùt vaø keát luaän ñoaïn HS ño laø 1 meùt.- Goïi moät soá HS leân öôùm vaøo thöôùc meùt cuûa GV ñeå HS hình dung ñöôïc 1m laø daøi khoaûng bao nhieâu.- Töø ñoù, cho HS öôùc löôïng 1m. - VD: Töø “ñaây” ñeán “kia” khoaûng bao nhieâu meùt? Töø ñoù, gaén vaøo cuoäc soáng xung quanh treû.+ Daïy dam, km:- Daïy dam: coù theå thöïc hieän treân saân tröôøng.- Daïy km: Treân ñöôøng coù coät km (töø coät naøy ñeán coät kia laø 1km – thöôøng goïi laø caây soá). Coù theå keát hôïp khi thöïc hieän hoaït ñoäng ngoaïi khoaù.+ Daïy ñôn vò ño dieän tích:* Daïy cm2:- Kieåm tra TB, giaáy nhaùp, buùt, thöôùc,.- Veõ 1 hình vuoâng moãi caïnh 1cm.- Laáy buùt maøu toâ vaøo hình vuoâng aáy -> phaàn toâ maøu aáy laø “Dieän tích” vaø coù dieän tích 1cm2.* Daïy dm2:- Baûng dm2: yeâu caàu HS ño ñeå KT. Töông töï vôùi m2.+ Löu yù thuaät ngöõ söû duïng trong hình veõ khi daïy veà dieän tích:- Chieàu cao khaùc ñöôøng cao:+ Chieàu cao: ñi keøm vôùi soá ño.+ Ñöôøng cao: hình veõ vaø khoâng yeâu caàu keøm theo soá ño.+ Daïy ñôn vò ño khoái löôïng:* Lít: chai 1 lít, ca 1 lít.- Giôùi thieäu chai 1 lít, ca 1 lít. HDHS thao taùc öôùc löôïng 1 lít. Chuyeån nöôùc töø chai 1 lít sang ca 1 lít vaø keát luaän söùc chöùa nhö nhau.- HS ñong 1 lít, 2 lít, 3lít,=> Daïy töông ñoái aùp ñaët.* Ki – loâ – gam: Daïy töông ñoái aùp ñaët.- GT caân, quaû caân, caân thöû,