Thổ nhưỡng Phân bón

ium Polyphosphate – daïng dung dòchAPP hay Poly-N10-34-0(7) Urea boïc Sulfur -SCU(daïng raén)36-0-0 (thay ñoåi)Taát caû daïng NH4-NNguoàn phaân N taùc duïng-phaân giaûi chaämVi sinh vaät phaân giaûi lôùp phuû S, Urea bò thuûy phaânÑoä daøy lôùp phuû SLôùp phuû khoâng ñeàu treân beà maët ureaKích thöôùc haït – caøng nhoû = phaân giaûi caøng nhanhAåm ñoä-khueách taùnNhieät ñoäThöôøng söû duïng chuû yeáu cho coû saân golf Giaù khaù caoPhaân N hoùa hoïc (voâ cô, toång hôïp)(8) Urea boïc polymer (daïng raén)Töông töï nhö SCU nhöng urea ñöôïc boïc baèng polymer thay cho sulfur41% ñeán 44% NTaát caû daïng NH4-NNguoàn phaân N chaäm phaân giaûiMonomer boïc hình thaønh polyurethane phuû treân beà maët ureaToác ñoä phaân giaûi phuû thuoäc vaøo möùc ñoä thaám cuûa nöôùc qua loã roång lôùp phuû, nhieät ñoä, ñoä daøy lôùp phuûKhoâng phuï thuoäc nhieàu vaøo möùc ñoä hoøa tan trong nöôùcBoùn vôùi chu kyø 12 - 15 coù theå toát hôn laø boùn phaân haøng thaùng vôùi phaân N hoaø tan trong nöôùcChuû yeáu söû duïng cho coû saân golfGiaù khaù caoPhaân N hoùa hoïc (voâ cô, toång hôïp)Nhöõng saûn phaåm cuûa Urea Formaldehyde (daïng raén)Hoån hôïp cuûa caùc chuoåi methylene urea coù ñoä daøi khaùc nhauMöùc ñoä phaân giaûi phuï thuoäc vaøo vi sinh vaät ñaátpH, nhieät ñoä,oå©m ñoä ñaátHoøa tan phuï thuoäc vaøo ñoä daøi caùc chuoåiChuoåi caøng daøi-hoøa tan caøng thaápEtc.CONH2NHCONH2NHCH2CONH2NHCH2Phaân N hoùa hoïc (voâ cô, toång hôïp)Nhöõng saûn phaåm cuûa Urea Formaldehyde (daïng raén))Hoån hôïp cuûa caùc chuoåi daøi, thôøi gian phaân giaûi N caøng keùo daøi. Thöôøng > 10 tuaàn leãPhaân boùn coû saân golfUreaMono-methylene ureamethylene diureapolymethylene ureaThôøi gianN giaûi phoùngPhaân N hoùa hoïc (voâ cô, toång hôïp)Isobutylidene diurea IBDU (daïng raén)31-0-0phaân N khoâng tan trong nöôùcLuoân ñöôïc troän vôùi caùc loaïi phaân N tan trong nöôùc ñeå cho caây phaûn öùng nhanh. N giaûi phoùng chaäm do thuûy phaân vaø hoøa tan chaämGiaûi phoùng keùo daøi> 9 tuaànPhaân caøng mòn-hoøa tan caøng nhanh Phaân boùn cho coû saân golf ngay sau caétLưu ý khi sử dụng phân đạmPhân cần được bảo quản trong các túi nilông. để nơi thoáng mát, khô ráo, mái kho không bị dột. Không để chung phân đạm cùng với các loại phân khác. Cần bón đúng đặc tính và nhu cầu của cây trồng. Đối với các loại cây trồng cạn bón đạm nitrat là thích hợp, nhưng đối với lúa nước nên bón đạm clorua hoặc SA.           Lưu ý khi sử dụng phân đạmCần bón đạm đúng với đặc điểm của đất: Phân có tính kiềm nên bón cho đất chua. Phân chua sinh lý nên bón cho đất kiềm. Đất lầy thụt, nhiều bùn không cần bón phân đạm. Cần bón đạm đúng lúc. Tốt nhất là bón vào thời kỳ sinh trưởng mạnh nhất của cây. Cần bón đạm đúng liều lượng và cân đối với lân và kali. Không bón lúc mưa to, lúc ruộng vườn đầy nước. Không bón đạm tập trung vào một lúc, một chỗ, mà cần chia thành nhiều lần để bón và bón vãi đều trên mặt đất ở những nơi cần bón. Không bón đạm quá thừa. Bón phân đạm cần kết hợp với làm cỏ, xới đấtb. Dieãn bieán cuûa phaân N khi boùn vaøo ñaát=ñi theo caùc con ñöôøng trong chu kyø NN-höõu cô → NH4 →NO2 →NO3 →N2Phaân höõu cô; Phaân; phaân N-nitrate	N-ammonium; 	UreaBay hôi N Phaûn öùng cuûa urea trong ñaát	 UreaseCO(NH2)2 + 2 H2O → 2 NH4+ + CO32- Urea	 Ammonium -N	 CarbonateCO32- + H2O → HCO3- + OH-NH4+ + OH- → NH3 + H2OAmmonium	 Cao	 Ammonia	N	 pH	 khíBay hôi NN-Urea – nguoàn cuûa NH4-N vaø pH caoBao goàm:Phaân UreaPhaân daïng dung dòch Urea-Ammonium Nitrate (UAN)Phaân chuoàngVuøi saâu phaân UreaNeáu khoâng vuøi saâu vaøo ñaát, khí NH3 bay hôi vaøo khí quyeån.Neáu vuøi saâu, khí NH3 hình thaønh seõ ñöôïc giöõ laïi hay caây haáp thu.Khoaûng 30% N trong phaân urea seõ bò maát neáu boùn khoâng vuøi saâuVuøi ngay sau khi boùn seõ giaûm thieåu toái ña vieäc maát N.Bay hôi NCaùc ñieàu kieän khaùc aûnh höôûng ñeán söï bay hôi cuûa UreaNhieät ñoä caøng cao, löôïng N maát do bay hôi caøng caoToác ñoä gioù taêng cuõng laøm taêng löôïng N maát do bay hôiÑoä aåm cao, taêng khaû naêng hoøa tan cuûa Urea, taêng löôïng N maát do bay hôiCEC caøng thaáp, löôïng NH4+ haáp phuï caøng thaáp, neân taêng bay hôiBay hôi NQuaûn lyù-bay hôi cuûa UreaVuøi saâu sau khi boùnVuøi ngay sau khi boùnBoùn urea ngay sau möa/töôùi (khoaûng 10mm)Töôùi nhoû gioït (UAN)Giaûm thieåu söï phôi baøy urea treân maët ñaátHieäu quaû raát caokhoâng duøng phaân urea treân neàn caùc loaïi phaânAmmonium nitrateAmmonium sulfateBay hôi NTöôùi nhoû gioït N0	45	89	134	178kg N/ ha Naêng suaát baép (taán/ha)80100120140Nhoû gioïtPhun Bay hôi NCaùc chaát öùc cheá Urease seõ laøm giaûm söï thuûy phaân cuûa UreaUrea NH4+ + CO32-NH4+ 	NH3 ↑ enzyme Urease nhanh choùng thuûy phaân urea vaø ammonia seõ bò bay hôi neáu hieän dieän treân maët ñaátUrea chaäm thuûy phaân neân coù thôøi gian thaám saâu vaøo ñaát. Urease pH caoCaùc chaát öùc cheá UreaseChæ coù hieäu quaû ñoái vôùi caùc loaïi phaân boùn coù chöùa UreaUreaUANKhoâng aûnh höôûng neáu urea ñöôïc vuøi saâuCaùc chaát öùc cheá UreaseAmmonium Thiosulfate (ATS)Cho thaáy öùc cheá urease trong phoøng thí nghieämKeát quaû khoâng oån ñònh treân ñoàng ruoängKhoâng hieäu quaû khí boùn vaûi treân maët ñaátCaùc chaát öùc cheá UreaseN-(n-butyl)thiophosphoric triamide (NBPT)Agrotain®Öùc cheá urease hieäu quaûCoù theå söû duïng vôùi Urea vaø UANGiaù cao Caùc chaát öùc cheá nitrite hoùa caùc chaát öùc cheá nitrite hoùa	 Nitrosomonas2NH4+ +3O2 	 2NO2- +4H+ +2H2O Nitrite	 Nitrobacter2NO2- + O2 	2NO3- NitrateCaùc chaát öùc cheá nitrite hoùaNitripyrin (N Serve)Dicyandiamide DCD (Guardian)NitrosomonasNitrobacterQuaûn lyù chaát N trong noâng nghieäpQuaûn lyù vieäc röûa troâi nitrateLieàu löôïngBoùn ñuû N caàn thieát cho caây troàngN khoâng ñöôïc caây haáp thu raát deã bò maát do röûa troâi Maát do röûa troâi raát lôùn ngay caû khi boùn 1 löôïng N khoâng caoQuaûn lyù vieäc röûa troâi nitrateThôøi gian boùnBoùn N gaàn vôùi thôøi gian caây troàng caàn nhaát.Traùnh boùn vaøo nhöõng luùc coù nguy cô maát N caoQuaûn lyù chaát NLieàu löôïng:Döïa treân nhu caàu N cuûa töøng loaïi caây troàngThöïc nghieämRaát phuï thuoäc vaøo yeáu toá thôøi tieát vaø caùc yeáu toá moâi tröôøng khaùcCaùc vaán ñeà vôùi nguoàn N höõu cô Chaát höõu cô trong ñaátPhaân chuoàng vaø caùc phaân höõu cô khaùcCaây hoï ñaäuQuaûn lyù chaát NCaùc thí nghieäm phaûn öùng cuûa phaân NNaêng suaát/phaåm chaát Lieàu löôïng phaân N boùn Quaûn lyù chaát NCaùc thí nghieäm phaûn öùng cuûa phaân N– trung bìnhLöôïng N boùn (kg/ha)Khoaûng coù hieäu quaû kinh teáNaêng suaát (taán/ha)Quaûn lyù chaát NNhöõng khuyeán caùo ví duïBaép laáy haït = 1 lb/bu expected yieldCoû khoâ	= 50 lb/ton expected yieldCoû saân golf = 4 lb/1000 ft2Baép caûi = 100 lb/ACaây caûnh = 0.1 lb/100 ft2Quaûn lyù chaát NCô sôû xaùc ñònh löôïng NN haáp thu bôûi caây troàngN cung caáp töø chaát höõu cô trong ñaát, vaø caùc nguoàn khaùcHieäu quaû söû duïng phaân N voâ cô, N höõu cô (phaân chuoàng, phaân xanh...)Quaûn lyù phaân NPhöông phaùp boùn:Vuøi vaøo trong ñaátCaùc loaïi phaân N coù chöùa urea, vuøi ngay sau boùn, caøng sôùm caøng toátCaøy vuøiTieâm saâu vaøo ñaátTheo haøngMöa/töôùi (>10mm)Quaûn lyù phaân NPhöông phaùp boùn:Thôøi gian boùnTính chaát cuûa N raát deã bieán ñoåiRaát deã maát NBoùn saùt thôøi gian caây troàng caàn nhaátTraùnh nhöõng giai ñoaïn coù nguy cô maát N caoKhoâng maát trong bao/duïng cuï bao bìCaùc khuyeán caùo boùn NBoùn loùt NMoät ít ammonium-N khi caàn thieát. Khoâng boùn loùt quaù 20 kg N/ha.Boùn vaõiN coù theå boùn vaõi treân maët ruoäng.Neáu ñeû nhaùnh thaáp-caàn boùn N.Boùn giai ñoaïn laøm ñoøng/vöôn loùng).N trong phaân chuoàngCaån thaån trong vieäc boùn phaân chuoàng-neáu boùn lieàu löôïng cao coù theå gaây loáp ñoå.Dö thöøa cuûa phaân chuoàng trong caùc vuï tröôùc cuõng caàn chuù yù.Quaûn lyù NPhun phaân N - UANTröôùc khi gieo troàng – keát hôïp vôùi thuoác dieät coûPhun ñeàu treân laù – coù theå chaùy laùTöôùi nhoû gioït – UAN Giaûm maát N do bay hôiBoùn thuùcBoùn giöõa 2 haøngBoùn theo baêng giöõa caùc haøngBoùn vaõi ñeàu - UreaCaùc khuyeán caùo boùn N Caây hoï ñaäuNeáu coù chuõng vi sinh vaät thích hôïp-khoâng caàn boùn N.Boùn N cho caây hoï ñaäu coù theå laøm taêng söï caïnh traïnh cuûa coû daïi. Ñoàng coû hoån hôïpQuaûn lyù nhö caây hoï ñaäu Boùn N seõ taêng tæ leä coû hoï hoøa baûnCaùc löïa choïn quaûn lyù lyù N ñoái vôùi chaát löôïng nöôùcN raát di chuyeån neân raát deã bò maát do:Chaûy traønXoùi moønRöûa troâiLöôïng N boùn caàn giôùi haïn trong phaïm vi nhu caàu cuûa caây troàng vaø khaû naêng söû duïng toái ña N cuûa caây.Thay ñoåi heä thoáng canh taùc ñeå caây troàng söû duïng N toái ña.Kieåm soaùt xoùi moøn vaø chaûy traøn ñeå haïn cheá maát N- NH4+.Quaûn lyù phaân NN trong phaân chuoàngDeã phaân giaûi – raát bieán ñoåiKhaû naêng höõu duïng phuï thuoäc vaøo caùch boùnHaøm löôïng N trong phaân chuoàngBoø söûa	5 kg/ton	28 lb/1000 galBoø thòt	5.5 kg/tonGestating Sow	25 lb/1000 galSow + Litter	40 lb/1000 galNöôùc röûa chuoàng heo	52 lb/1000 galPhaân gaø thòt	37 lb/tonPhaân gaø ñeû	40 kg/tonQuaûn lyù phaân NChaát thaûi höõu cô deã phaân giaûiPhaân chuoàng, buøn coáng, phaân uû, vv.Aåm ñoäN toång soáAmmonium -N N höõu cô (N toång soá - Ammonium N)Toång P2O5Toång K2OLuoân söû duïng noàng ñoä nguyeân chaát Ñoâi khi döïa treân troïng löôïng khoâQuaûn lyù phaân NMöùc ñoä deã tieâu cuûa N trong phaân chuoàngN voâ cô hoøa tanTToång NN voâ côRaát deã tieâu, töông töï phaân urea. Deã bay hôiN höõu côPhaûi ñöôïc khoaùng hoùa bôûi vi sinh vaät tröôøc khi caây troàng haáp thu. N höõu côTính toaùn löôïng phaân chuoàngCaùch tính N deã tieâu:N toång soáTieâu bieåu, phaân chuoàng khoâng xöû lyù (khoâng uû)Phaân tích caùc daïng NPhaân chuoàng ñaõ xöû lyùCaùc phöông phaùp xöû lyùTaùch rieâng nöôùc thaûi, phaânNöôùc thaûiPhaân uûBiogasTính toaùn löôïng phaân chuoàngPhaân tích N trong phaân:N = 5kg/taánNH4-N = 2 kg/taán Boùn loùt, vuøi ngay sau boùnNhu caàu cuûa caây troàng:N = 90kg/haPhaân uûTaêng cöôøng söï phaân giaûi chaát höõu cô bôûi vi sinh vaätChaát höõu côC, N, H2O, caùc chaát dinh döôõng khaùcC:N ≈ 40:1nöôùc, CO2, NhieätChaát höõu cô8 laàn/ 10 naêm)