Tiết 55: Axit axetic

Chµo mõng c¸c quý thÇy c« gi¸o M«n :Ho¸ häc LíP 93Em h·y viÕt c«ng thøc cÊu t¹o vµ nªutÝnh chÊt ho¸ häc cña r­îu etylic? vieát phöông trình minh hoaï.Axit axetic lµ chÊt láng, kh«ng mµu, vÞ chua, tan v« h¹n trong n­íc.C«ng thøc ph©n tö: C2H4O2C«ng thøc cÊu t¹o:D¹ng rçngD¹ng ®ÆcViÕt gän: CH3- COOHChÝnh nhãm –COOH nµy lµm cho ph©n tö cã tÝnh axit Iii- tÝnh chÊt ho¸ häc 1. Axit axetic cã tÝnh chÊt cña axit kh«ng?tiÕt 55: axit axetic i- tÝnh chÊt vËt lÝ ii- cÊu t¹o ph©n töTiến hành thí nghiệm: Nhỏ một giọt CH3COOH vào mẩu giấy quỳ tím ( giaáy ño pH)Nhỏ một giọt phenolphtaleinvào ống nghiệmđựng dung dịchNaOH. Sau đó nhỏ từ từ dd CH3COOH vào ống nghiệm.Nhỏ 2ml ddCH3COOH vào ống nghiệmcó sẵn bột CuOsau ®ã ®un nãng nhÑ.Nhỏ 2ml dd CH3COOH vào ống nghiệmcó sẵn một viªn Zn.Nhỏ 2ml dd CH3COOH vào ống nghiệmcó sẵn CaCO3.Giấy quỳ (giaáy ño pH) ngả màu đỏ.Màu ñoûnhạt dần -->dung dịch khôngmàu.Bột CuO tan dần thành dung dịchmàu xanh.Có bọt khíbay lên.Có sủi bọtTN1:Đổi màu chỉ thịHiện tượng:TN2:Tác dụng với bazơTN3:Tác dụng với oxit bazơTN4:Tác dụng với kim loạiTN5:Tác dụng với muốiCách viết phương trình phản ứng CH3COO – là gốc axetat có hóa trị I Chú ý : Gốc CH3COO - được viết phía trước CTHH. Ví dụ : CH3COONa , (CH3COO)2MgNa Cách viết phương trình phản ứng CH3COOOHH+CH3COONa + H2OCH3COOH + NaOH Phương trình phản ứngNatri axetat Thí nghiệm 2Phương trình phản ứng:CH3COONa + H2OCH3COOH + NaOH Natri axetatThí nghiệm 2(CH3COO)2Cu + H2OĐồng (II) axetat2CH3COOH + CuOThí nghiệm 3(CH3COO)2Zn + H2Kẽm axetat2CH3COOH + Zn Thí nghiệm 4(CH3COO)2Ca + H2O + CO2Canxi axetat2CH3COOH + CaCO3 Thí nghiệm 5CH3COOH + CuOCH3COOH + Zn CH3COOH + CaCO3 2.Axit axetic cã t¸c dông víi r­îu etylic kh«ng?ThÝ nghiÖm:Cho vµo èng nghiÖm kh« A 2ml r­îu khan, 2ml axit axetic råi võa l¾c võa nhá thªm 1ml H2SO4 ®Æc lµm xóc t¸c vµ cho vµo ®ã mét viªn ®¸ bät, ®Ëy nót kÌm èng dÉn khÝ H 5.5 ®un cho chÊt láng bay h¬i tõ tõ ®Õn khi cßn chõng 1/3 thì ngõng ®un. LÊy èng B ra thªm 2ml dd muèi ăn b·o hoµ l¾c råi ®Ó yªn. NhËn xÐt mïi cña chÊt láng næi lªn?KÕt qu¶ thÝ nghiÖmTrong èng nghiÖm B cã mét chÊt láng kh«ng mµu, mïi th¬m, nhÑ h¬n n­íc vµ kh«ng tan trong n­íc cã tªn gäi lµ etyl axetat vµ lµ mét esteCH3-C-OHHOO-CH2-CH3HOH++etyl axetatCH3-COOH + HO-C2H5CH3-COO-C2H5 + H2OH2SO4 đặc, t0Viết gọn:CH3-C-OH + HO-CH2-CH3CH3-C-O-CH2-CH3 + H2OH2SO4 đặc, t0OO(l)(l)(l)(l)etyl axetatAxit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetat (phản ứng este hóa)Iv- øng dôngTơ nhân tạoCH3COOHChất dẻoDược phẩmPhẩm nhuộmPha giấm ănThuốc diệt côn trùngGiÊm ăn lµ dung dÞch axit axetic cã nång ®é 2- 5%. V- ®iÒu chÕ: 1. ®iÒu chÕ trong c«ng nghiÖp:	 2C4H10 + 5O2 4CH3COOH + 2H2O(CH3COO)2Mn1800C, 5atmButan 2. ®iÒu chÕ trong phßng thÝ nghiÖm:2CH3COONa + H2SO42CH3COOH + Na2SO4Nhiệt độNatri axetat 3. S¶n xuÊt giÊm ăn b»ng ph­¬ng ph¸p lªn men r­îu 100 cã mÆt oxi kh«ng khÝ vµ men giÊm:CH3-CH2-OH + O2 CH3-COOH + H2OMen giấmRượu etylicGhi nhớCTPT: C2H4O2 PTK: 6 0Tính chất Vật lí:- Chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước.Tính chất Hóa học:- Axit axetic có các tính chất hóa học của 1 axit.Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetat (p.ư. este hóa).Ứng dụng: Axit axetic là:- Nguyên liệu trong công nghiệp. - Pha chế giấm ăn.Điều chế:1. Trong CN: oxi hóa butan.2. Sản xuất giấm bằng cách oxi hóa rượu etylic.Axit axeticViết gọn: CH3-COOHBµi tËp 1Chän c©u ®óng trong c¸c c©u sau:C.Những chÊt cã nhãm -OH t¸c dông ®­îc víi NaOH.A.Những chÊt cã nhãm –OH hoÆc –COOH t¸c dông ®­îc víi NaOH.D. Những chÊt cã nhãm -COOH t¸c dông ®­îc víi NaOH nh­ng kh«ng t¸c dông víi Na.B. Những chÊt cã nhãm –OH t¸c dông ®­îc víi Na, cßn những chÊt cã nhãm –COOH võa t¸c dông ®­îc víi Na võa t¸c dông ®­îc víi NaOH.Sai Sai®óngSaiBµi tËp 2 H·y lùa chän c©u tr¶ lêi ®óng ?D. CH3-COOH lµ mét axitB. Axit axetic cã tÝnh axit vì cã nhãm –OH vµ nhãm =C=OC. ChÊt t¸c dông víi NaOH lµ CH3-CH2-CH2-OHĐSSA. Axit axetic cã thÓ t¸c dông ®­îc víi CuSBµi tËp 3:Cho bét Mg d­ t¸c dông víi 200ml dung dÞch CH3COOH 1M.ViÕt ph­¬ng trình ph¶n øng.b)TÝnh thÓ tÝch khÝ thu ®­îc ë ®ktc ?Ñaùp soá:VH2= 2,24 (lít)ôû ñktcDÆn dß-VÒ nhµ tìm hiÓu c¸ch lµm vµ tù lµm giÊm ăn töø röôïu nheï.-Lµm bµi tËp SGK, bµi 45.3 SBT.- ThiÕt lËp s¬ ®å liªn hÖ giữa etilen, r­îu etylic vµ axit axetic.Chúc các em học tốt !Xin trân trọng cảm ơn các thầy cô đã dự tiết học!Chúc các thầy cô mạnh khoẻ, hạnh phúc!