Tìm hiểu về Suy gan
Các chức năng chính của gan:
Điều hòa đường huyết, dự trữ năng lượng.
Điều hòa chức năng đông máu.
Sản xuất và bài tiết mật.
Trung hòa và phá hủy các độc chất và thuốc.
SUY GANLyn Crellin Paediatric Liver Transplant CoordinatorVictorian Liver Transplant UnitRoyal Children’s HospitalSINH LÝ HỌC VỀ GANCác chức năng chính của gan:Điều hòa đường huyết, dự trữ năng lượng.Điều hòa chức năng đông máu.Sản xuất và bài tiết mật.Trung hòa và phá hủy các độc chất và thuốc.kinhhoa.violet.vnSINH LÝ HỌC VỀ GANGiải độc/loại trừ các hormones, nội độc tốChống nhiễm trùng.Phục hồi những mô gan bị phá hủy.Là nơi dự trữ đường, chất sắt, các vitamin, muối khoáng, tạo máu.kinhhoa.violet.vnBỆNH LÝ CỦA GANDo:Rối loạn di truyền.Rối loạn gen.Thuốc.Độc chất.Nhiễm trùng ↓Quá trình viêm Xơ gan.kinhhoa.violet.vnXƠ GANCấu trúc gan bị biến đổi:Hoại tử: do phản ứng viêm và sự phóng thích các CytokineXơ hóa: hình thành màng đáy và các ống dẫn.Thoái hóa: tạo nốt.kinhhoa.violet.vnTổn thương-Hình thành mô sợi và màng đáyThiếu máu-Hoại tử tế bàoXơ ganThoái hóa-Hình thành nốt(Chèn ép và thiếu máu)kinhhoa.violet.vnXơ gan Tăng áp lực TM Cửakinhhoa.violet.vnTăng áp lực TM Cửa Lưu lượng máu qua gan giảmBáng bụngLách toTuần hoàn bàng hệDãn TM và xuất huyếtkinhhoa.violet.vnNHỮNG ĐẶC ĐiỂM LÂM SÀNG CỦA BỆNH GANKém hấp thu/tiêu chảyChậm tăng trưởngKém phát triển.Báng bụng.Ói mửa.Trào ngược dạ dày-thực quản kinhhoa.violet.vnNHỮNG ĐẶC ĐiỂM LÂM SÀNG CỦA BỆNH GANRối loạn đông máu.Giảm tạo xương.Rối loạn nước-điện giảiRối loạn nội tiết. Vàng da.Ngứakinhhoa.violet.vnNHỮNG NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH GAN Ở TRẺ EMMãn tính:Teo đường mật.Hội chứng Alagille.Thiếu men A-1-antitrypsin.Bệnh Wilson.Viêm gan tự miễn.Kháckinhhoa.violet.vnNHỮNG NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH GAN Ở TRẺ EMCấp tính:Thuốc.Một số thuốc chữa vi lượng đồng căn.Chất độc.Độc tố.Không rõ nguyên nhân – Virus?kinhhoa.violet.vnXEM XÉT TỔNG QUÁT CÁC HỆ CƠ QUAN TRONG BỆNH GANkinhhoa.violet.vnHệ tiêu hóa: tắc nghẽn đường mật Hấp thu chất béoTiêu phân mỡSụt cân Phát triểnHấp thuvitamin ADEKkinhhoa.violet.vnHệ tiêu hóa: tắc nghẽn đường mậtXử trí: Công thức với chất béo đã được xử lý Cung cấp năng lượng tối đa Cung cấp Vitamin tan trong dầu.kinhhoa.violet.vnHệ tiêu hóa: dị hóa/đồng hóathủy phân đườngtạo Glucosetân tạo đườngKetogemesisNăng lượng Sụt cân Phát triểnHạ đường huyếtkinhhoa.violet.vnHệ tiêu hóa: dị hóa/đồng hóaXử trí:Theo dõi tăng trưởng.Công thức có năng lượng cao & ăn kiêngDùng lượng ít & nhiều lần.Nuôi ăn qua sonde dạ dày liên tụcKiểm soát báng bụng.Năng lượng bảo tồn – cần bảo vệ tốtTTM Dextrose & đường huyết khi đóikinhhoa.violet.vnHệ tiêu hóa: tăng áp lực TM CửaBệnh lý dạ dày.↑ tiết dạ dày.Dãn Tĩnh mạch (+/- xuất huyết) Dãn Tĩnh mạch - Nội soi dạ dàykinhhoa.violet.vnHệ tiêu hóa: tăng áp lực TM CửaXử trí:Theo dõi ói máu, đi cầu phân đen tái phátThay sonde dạ dày thận trọng : dùng chất bôi trơn ++, không có đầu nhọnOmeprazoleDùng thuốc băng dạ dày &/hoặc điều trị làm xơ hóa.PropanololThông nối Tm Cửa – Chủkinhhoa.violet.vnHệ huyết họcLách to.Giảm 3 dòng tế bào máu.↓các yếu tố đông máu.↓ các yếu tố kháng đông .↓Haemoglobin↓WCCkinhhoa.violet.vnHệ huyết họcXử trí:Theo dõi sự xanh xao, vết bầm, xuất huyết.Thận trọng khi lấy các đường truyền TM hay tiêm chích.Không choi các môn thể thao nếu lách toVitamin KCung cấp SắtSiêu âm Doppler mạch máu hệ Cửa tìm huyết khối mạch máu gan.kinhhoa.violet.vnHệ tim mạch và huyết động học Giảm tưới máu thận Dãn mạch ngoại biên Tuần hoàn bàng hệ Bài tiết ADHGiảm albumin máu, Hoạt hóa hệ Renin- (rỉ vào phúc mạc) angiotension aldosterone kinhhoa.violet.vnHệ tim mạch và huyết động họcXử trí:Cân bằng dịch, t/d cân nặng, vòng bụng, đánh giá báng bụng. Chế độ ăn↓muối.Lợi tiểu.Truyền Albumin.kinhhoa.violet.vnHệ thận↓ tưới máu thận tiết ADHGiữ nước & hạ natri máu Hội chứng Gan-Thậnkinhhoa.violet.vnHệ thậnXử trí:Cân bằng dịch, t/d cân nặng, vòng bụng.Giới hạn dịch.Lợi tiểu.Truyền Albumin.Lọc máu (Hội chứng Gan-Thận)kinhhoa.violet.vnHệ miễn dịchCường lách BCTạo Shunt → Hoạt hóa tế bào Kuffer↑nguy cơ nhiễm trùng (Viêm phúc mạc tiên phát do vi trùng)kinhhoa.violet.vnHệ miễn dịchXử trí: Theo dõi nhiệt độ. Xử trí sốt nhanh chóngChủng ngừa Kháng sinh dự phòng.kinhhoa.violet.vnHệ nội tiết↓ Hoạt động nội tiết: nội tiết tố tuyến cận giáp, mineral/gluco-corticosteroids, nội tiết tố tăng trưởng và sinh dục ↓ tăng trưởng và dậy thì.↓Vitamin D và khoáng hóa xươngkinhhoa.violet.vnHệ nội tiếtXử trí: Theo dõi sự tăng trưởng và phát triển. Cung cấp Vitamin D. Cầm nắm, đi đứng cẩn thận để tránh gãy xương.Chế độ dinh dưỡng tối ưu. Cung cấp nội tiết tố sau ghép?kinhhoa.violet.vnHệ hô hấpBáng bụng → chức năng hô hấpKhối lượng cơ lớn → chức năng hô hấNgón tay dùi trốngShunts Động-Tĩnh mạch Hội chứng Gan-Phổi (hết sau ghép) kinhhoa.violet.vnHệ hô hấpXử trí:Theo dõi nhịp thở, sự gắng sức và độ bão hòa oxy. Làm các xét nghiệm chức năng phổi.Kiểm soát báng bụng.Chế độ dinh dưỡng tối ưu. Oxy liệu pháp (Hội chứng Gan-Phổi)kinhhoa.violet.vnHệ cơ xương↓Sức cơ.Bệnh lý thần kinh ngoại biên.Run cơ.Giảm tạo xươngkinhhoa.violet.vnHệ cơ xươngXử trí: Khảo sát sự yếu và run cơ. Khảo sát sự gãy xương. Tăng cường dinh dưỡng.Cung cấp Vitamin, điện giải và muối khoáng.kinhhoa.violet.vnHệ thần kinhBệnh lý não do:?↓Khử amin các aminoacids? ↓urea & nồng độ ammonia kinhhoa.violet.vnHệ thần kinhXử trí:Theo dõi tri giácChế độ ăn ↓ đạm.LactuloseNeomycinShuntkinhhoa.violet.vnYếu tố tâm lý xã hội: cha mẹBuồn rầuMặc cảmTức giậnKhông được giúp đỡLo âu & không định hướng được tương lai.Lo lắng về điều trị bệnh. Thiếu thông tinMất kiểm soátLối sống bình thường bị phá vỡCách ly với xã hộiCảm giác mặc cảm với xã hộiMang gắng nặng tài chính↑nguy cơ đổ vỡ hôn nhânLo âu về sự mâu thuẫn giữa các anh emkinhhoa.violet.vnYếu tố tâm lý xã hội: cha mẹ - Xử tríLập hội các cha mẹ bệnh nhân có cùng hoàn cảnhPhương tiện truyền thông– cởi mởGiáo dục – lời noí & ấn phẩmThông tinSẵn sàng cơ hội thành lập nhómTham vấn Nhân viên xã hội – cung cấp nguồn tài chính và các nguồn khácGiới thiệu cho những phụ huynh khácLập nhóm hỗ trợ các phụ huynh cùng hoàn cảnhkinhhoa.violet.vnYếu tố tâm lý xã hội: nhi đồng & trẻ emBuồnThất vọngTức giận.Mất kiểm soát.Bị cách ly (bệnh viện)Sợ đau đớnLo lắng về hình ảnh của cơ thểCảm giác mặc cảm với xã hộiLối sống bình thường bị phá vỡCách ly với xã hộiChậm phát triển tâm thần vận động↓Sự tinh thôngMất tự tin↓tự trọng↑lệ thuộc ↑nguy cơ có những vấn đề về cảm xúc và hành vikinhhoa.violet.vnYếu tố tâm lý xã hội: nhi đồng & trẻ em- xử tríTăng cường tối đa sự chăm sóc của cha mẹTạo thuận lợi về phương tiện truyền thôngTạo thuận lợi về các chọn lựaTạo thuận lợi về những thói quen hàng ngày.Giải trí trị liệu – đóng kịch y khoa & các kỹ thuật giải tríNhóm trị liệu đauTham vấn Âm nhạc trị liệuGiữ mối liên hệ với nhà trường kinhhoa.violet.vnTóm tắt:Những nguyên tắc chăm sóc điều dưỡngTheo dõi những dấu hiệu sinh tồn, tình trạng tri giác, sự tăng trưởng, sự mất dịch đường tiêu hóa. Theo dõi da, tứ chi & tình trạng trướng bụng. Lập biểu đồ cân bằng dịch chính xác, theo dõi cân nặng và vòng bụng. Tối ưu hóa và bảo tồn năng lượng.Truyền TM Glucose và theo dõi đường huyết khi đói.kinhhoa.violet.vnTóm tắt:Những nguyên tắc chăm sóc điều dưỡngĐặt sond dạ dày thận trọng.Cầm nắm nhẹ nhàng & thận trọng khi thay đổi tư thếQuản lý thuốc/dịch truyềnHỗ trợ tâm lý xã hội.kinhhoa.violet.vnBỆNH GANLà bệnh phức tạp và khốn khổ. Đòi hỏi sự chăm sóc y khoa và điều dưỡng tỉ mỉ. Có tác động qua lại giữa các hệ cơ quan. Thường dẫn đến phải ghép gan.kinhhoa.violet.vnCÁM ƠN SỰ QUAN TÂM THEO DÕIkinhhoa.violet.vn
File đính kèm:
- suy_gan.ppt