Tư liệu địa giới Việt Nam - Phần 1.2
D À N Ý
MỞ ĐẦU
I-BIÊN GIỚI VN-CPC
II-HIỆP ƯỚC HOẠCH ĐỊNH BG (HƯHĐ BG) 1985
III-HIỆP ƯỚC BỔ SUNG (HƯBS)
IV-KẾT QUẢ PGCM BG ĐẾN 201O
V-PGCM BG Ở AN GIANG
VIỆT NAM- CAMPUCHIA PHÂN GIỚI CẮM MỐC BIÊN GIỚI D À N Ý MỞ ĐẦU I-BIÊN GIỚI VN-CPC II-HIỆP ƯỚC HOẠCH ĐỊNH BG (HƯHĐ BG) 1985 III-HIỆP ƯỚC BỔ SUNG (HƯBS) IV-KẾT QUẢ PGCM BG ĐẾN 201O V-PGCM BG Ở AN GIANG MỞ ĐẦU VN có đường BG trên đất liền rất dài ( hơn 4.600km), tiếp giáp với 3 nước TQ, Lào , CPC ( chưa kể bờ biển dài 3.260 km) ĐƯỜNG BIÊN GIỚI VN-TQ có chiều dài 1.449,57 km, qua 7 tỉnh VN 1-Điện Biên 2-Lai Châu 3-Lào Cai 4-Hà Giang 5-Cao Bằng 6-Lạng Sơn 7-Quảng Ninh Đường BG trên bộ VN-TQ được hình thành&tồn tại tương đối ổn định kể từ khi VN thoát ách Bắc thuộc . Tạp chí Geographer số 38 của Bộ NG Mỹ (29/10/1964) viết : “ Sau hơn 10 TK bị đô hộ , năm 939 Bắc Kỳ fá vỡ ách đô hộ của TQ & thành lập VQ Đại Cồ Việt Nhà nước mới này đã bảo vệ được nền độc lập của mình 1 đường BG gần giống như ngày nay dường như đã tồn tại giữa 2 QG cách đây 10 TK”. Chiều dài 2067km, qua 10tỉnh của VN 1- Điện Biên 2- Sơn La 3- Thanh Hóa 4- Nghệ An 5- Hà Tỉnh 6- QuảngBình 7- Quảng Trị 8- TT- Huế 9- Quảng Nam 10- Kon Tum ĐƯỜNG BIÊN GIỚI VIỆT–LÀO ĐƯỜNG BIÊN GIỚI VN - CPC Chiều dài 1.137 km, đi qua 10tỉnh của VN (30 huy ệ n , th ị ; 101 xã , phư ờ ng , th ị tr ấ n ) 1-Kon Tum 6-Tây Ninh 2-Gia Lai 7-Long An 3-Đắc Lắc 8-ĐồngTháp 4-Đắc Nông 9-An Giang 5-BìnhPhước 10-KiênGiang 1.Ratanakiri 2.Mondulkiri 3.Konpong cham 4.Kracheh 5.SvayRieng 6.PreyVêng 7.Kandal 8.Takeo 9.KamPot I-BIÊN GIỚIVN - CPC § Çu thÕ kû 11 §« ng D¬ng cã 4 níc : - §¹i ViÖt ( mÇu ® á ), - Ai Lao ( xanh ), - Chiªm Thµnh (l¬). - Ch©n L¹p ( vµng ), Bé L¹c L·o Qua vÉn thuéc V©n Nam, Trung Quèc . C¸c bé l¹c cha bÞ lÖ thuéc : - Bé L¹c Hua Mêng(Xa Hå ), 7mêng ë SÇm Na hiÖn nay. - Bé L¹c Bån Man ë Xiªng Kho¶ng vµ Kh¨m Muén . Bé L¹c Lôc Hoµn ë 2 bê Mekong tõ Borikhan ® Õn Mukdahan ( Ph¸p , Xiªm x©m chiÕm míi chia theo Mekong). 1-Tãm t¾t qu ¸ tr×nh chuyÓn dÞch l·nh thæ ë ®D 1069, nh µ Lý lÊy ® Êt Chiªm Thµnh gåm 3 ch©u : Bè ChÝnh ; § Þa ChÝnh vµ Ma Linh tõ s. Gianh ® Õn s. Cam Lé ( Qu¶ng B×nh vµ b¾c Qu¶ng TrÞ ). Nh µ TrÇn , 1306 Vua Chiªm Thµnh lµ ChÕ M©n cíi c«ng chóa HuyÒn Tr©n d©ng ® Êt Ch©u ¤, Ch©u Lý ( nöa Qu¶ng TrÞ , SavanakhÐt , Thõa Thiªn vµ nöa Qu¶ng Nam) l·nh thæ ® Õn s. Thu Bån Níc Ai Lao tõ Nong Khai ® Õn Bassac , thÕ kØ 10 cßn bÞ Ch©n L¹p cai trÞ . N¨m 1335, Ph¹ Ngõm , d©n téc Th¸i ë Mª Nam næi lªn ®¸ nh Ch©n L¹p lÊy l¹i ® Êt Ai Lao&th«n tÝnh bé l¹c L·o Qua lËp níc L¹n X¹ng (V¹n Tîng ). Nh µ Hå - 1402 lÊy 2 xø Chiªm ® éng,Cæ Luü cña Chiªm Thµnh ( fÝa Nam Q.Nam tíi SaHuúnh-Q.Ng·i . -VÒ níc Lµo : bé L¹c L·o Qua t¸ch khái L¹n X¹ng thÇn phôc nh µ Minh-TQ(1405). Nh µ Lª, vÒ phÝa T©y : - N¨m 1469, lÊy ® Êt Hua Mêng ® Æt lµ SÇm Ch©u thuéc Thä Xu©n , Thanh Ho¸ ( SÇm Na). - N¨m 1469, lÊy ® Êt Bån Man ® Æt thµnh 3 fñ : TrÊn Ninh , Ngäc Ma, L©m An thuéc NghÖ An ( Xiªng Kho¶ng , Kh¨m Muén ). - Cïng n¨m lÊy ® Êt Lôc Hoµn ® Æt thuéc NghÖ An. Vua Lª Th¸nh T«ng -1471, chiÕm ® Êt Chiªm Thµnh ® Æt chÕ ®é thuéc quèc . LÊy ® Êt § å Bµn lËp fñ Hoµi Nh¬n thuéc Q.Nam(nay lµ B×nh § Þnh ) më réng l·nh thæ ® Õn ® Ìo Cï M«ng . - LÊy Ch©u BÞ, ch©u Thi cho tíng B«- tr×-tr × lµm quèc v¬ng . LÊy Thîng Nguyªn phong cho con ch¸u vua Chiªm lËp 2 xø Hoa Anh vµ Nam Bµn . Lôc Hoµn Bån Man Hua Mêng ®¹i viÖt Níc §¹i ViÖt ®êi Lý, TrÇn, Hå, Lª (1069 - 1471) L·o Qua Ch©u Thîng Nguyªn Chiªm thµnh A i LAO L¹n x¹ng ®¹i viÖt BiÓn §«ng Ch©n l ¹ p Xiªm la Chóa NguyÔn(1558-1771) -1611,LÊy ® Êt tõ ® Ìo Cï M«ng ® Õn nói Th¹ch Bi ® Æt ra phñ Phó Yªn . 1653,lÊy ® Êt tõ Th¹ch Bi ® Õn s. PhanRang lËp 2fñ Th¸iKh¬ng , Diªn Ninh(nay lµ Kh¸nh Hoµ). 1693, Ng H÷u C¶nh b¾t chóa Chiªm lµ Bµ Tranh , thu håi fÇn ® Êt cuèi cïng , ® Æt trÊn ThuËn Thµnh . - 1751, 2 bé l¹c Ho¶ x¸&Thuû X¸ thuéc xø Hoa Anh thÇn fôc ( Kon Tum , Pl©y Ku, §¾c L¾c). -1755, bé l¹c C«n Man xø Nam Bµn còng thÇn fôc(L©m ® ång ). Tõ ®©y, toµn bé l·nh thæ Chiªm Thµnh trong b¶n ® å §¹i ViÖt . Chóa NguyÔn víi Ch©n L¹p: -1698, lÊy ® Êt Sµi Gßn ® Æt phñ Gia § Þnh cã 2huyÖn Phíc Long&T©n B×nh ( tøc : Bµ RÞa , Biªn Hoµ, Thñ DÇu Mét , T©y Ninh , Gia § Þnh , Chî Lín , T©n An, Mü Tho , Gß C«ng - ® Õn s«ng TiÒn hiÖn nay) - 1708, LÊy ® Êt Phó Quèc , Lòng Cµy,R¹ch Gi ¸, Cµ Mau ® Æt ra trÊn Hµ Tiªn (Hµ Tiªn ) - 1755, lÊy ® Êt TÇm B«n , L«i L ạ p nhËp vµo ch©u § Þnh ViÔn thuéc phñ Gia ® Þnh(VÜnh Long, BÕn Tre ). -1756, lÊy ® Êt Tr µ Vinh , Ba Xuyªn lËp trÊn VÜnh(Tr µ Vinh,Sãc Tr¨ng ). 1757, lÊy ® Êt TÇm Phong Long ( CÇn Th ¬, Ch©u ® èc , Sa § Ðc , Long Xuyªn)&5xø: Ch©n Sum, Sµi M¹c, CÇn Bét , Linh Quúnh , Vòng Th¬m ( ven biÓn&2®¶o C« C«ng , C« Cèt ). Chiªm thµnh L¹n x¹ng V¹n tîng L·oQua ®¹i viÖt Níc §¹i ViÖt ( Chóa TrÞnh, Chóa NguyÔn ) (1558 - 1771) BiÓn §«ng Xiªm la Ch©n l ¹ p Minh M¹ng (1820-1840) - N¨m 1829 lÊy l¹i SÇm Ch©u lËp 2 phñ TrÊn Man, TrÊn § Þnh . - 1832, bá 2tæng trÊn B¾c Thµnh , Gia § Þnh , ® æi trÊn thµnh tØnh ; chia ® Êt níc ra 3 kú : B¾c kú (13 tØnh ); Trung Kú (12 tØnh);Nam Kú (6 tØnh ). -1832, lÊy 5 xø ven biÓn Kampot lËp 2 phñ Qu¶ng Biªn&Khai Biªn thuéc trÊn Hµ Tiªn . - N¨m 1834, Minh M¹ng ®a qu©n sang gióp chèng Xiªm ; 1835, vua N¹c Ch©n chÕt kh«ng cã con trai nªn ® æi Ch©n L¹p thµnh TrÊn T©y Thµnh lµm thuéc quèc cña VN. Lµo : 1827 l¹i bÞ Xiªm chiÕm lÇn 2, giÕt vua A Nç chiÕm nèt 8 mêng s¸t nhËp vµo Xiªm . Xiªm la V¹n tîng Xiªm la Níc ViÖt Nam (1 820 - 1840 ) V¹n tîng Nam chëng viÖt nam TrÊn T©y Thµnh BiÓn §«ng § êi ThiÖu TrÞ , Tù § øc (1841-1862) - ThiÖu TrÞ lªn ng«i 1840, bÞ d©n Khmer næi dËy quyÕt liÖt ; 1841 ph¶i bá TrÊn T©y Thµnh vµ 2 phñ , rót qu©n vÒ . - 1847, phong Sa«ng®«n lµm quèc v¬ng vµ ® æi tªn Ch©n L¹p thµnh Cao Miªn ch ị u cèng n¹p ViÖt Nam. Biªn giíi thêi ThiÖu TrÞ chØ bÞ mÊt 2 phñ Qu¶ng Biªn , Khai Biªn vµ æn ® Þnh ® Õn khi Ph¸p x©m lîc . Nam chëng Xiªm la viÖt nam Níc ViÖt Nam (1 841 - 1862 ) TrÊn T©y Thµnh BiÓn §«ng Cao miª N
File đính kèm:
- tu_lieu_dia_gioi_viet_nam_phan_1_phan_gioi_cam_moc_bien_gioi.ppt