Xây dựng chuẩn hiệu trưởng trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học

**XÂY DỰNG CHUẨN HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNGTRUNG HỌC CƠ SỞ,TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG VÀ TRƯỜNG PHỔ THÔNG CÓ NHIỀU CẤP HỌC**NỘI DUNG CHÍNHI. Căn cứ, mục đích, nguyên tắc xây dựng chuẩn hiệu trưởng trường phổ thông (gọi tắt là chuẩn)II. Một số hướng nghiên cứu khi xây dựng Chuẩn hiệu trưởng trên thế giớiIII. Quá trình xây dựng Chuẩn hiệu trưởng trường phổ thông ở Việt Nam**I. Căn cứ, mục đích, nguyên tắc xây dựng chuẩn**1. Căn cứ pháp lý và thực tiễnKế hoạch số 9169/KH-BGDĐT về việc xây dựng chuẩn, công cụ và quy trình đánh giá hiệu trưởng trường THCS &THPT . Thực trạng của đội ngũ cán bộ quản lý (CBQL) nhà trường ở Việt Nam và các thách thức trong xu thế hội nhập quốc tế Yêu cầu chuẩn hoá những phẩm chất và năng lực của đội ngũ CBQL làm cơ sở cho công tác phát triển đội ngũ CBQLGD**2. Mục đích- Để hiệu trưởng tự đánh giá từ đó xây dựng kế hoạch học tập ,rèn luyện,tự hoàn thiện và nâng cao năng lực lãnh đạo ,quản lý nhà trường- Làm căn cứ để cơ quan quản lý giáo dục đánh giá , xếp loại hiệu trưởng phục vụ công tác sử dụng, bổ nhiệm , miễn nhiệm, đào tạo , bồi dưỡng và đề xuất , thực hiện chế độ ,chính sách đối với hiệu trưởng**- Làm căn cứ các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng NG&CBQLGD xây dựng , đổi mới chương trình đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo và quản lý của người hiệu trưởng. **Để đảm bảo đánh giá Hiệu trưởng theo các nguyên tắc của Chuẩn:Tính pháp lý Tính tiên tiếnTính thực tiễn và khả thiTính phát triển3. Nguyên tắc** II. Một số hướng tiếp cận khi xây dựng chuẩn trên thế giớiChuẩn như là các yêu cầu một Hiệu trưởng phải đạt được để: - Nâng cao kết quả học tập của học sinh. - Nâng cao chất lượng của lãnh đạo , quản lý giáo dục. - Cung cấp một khung để phát triển nghề nghiệp. - Cung cấp một khung để xác định các chứng chỉ hành nghề. - Cung cấp một khung để tự phản ánh và đánh giá. - Cung cấp một cơ sở để xác định tư cách của vị trí lãnh đạo trường học.**Yêu cầu với Hiệu trưởng qua một số Chuẩn Hiệu trưởng quốc tế:Bốn yếu tố tập trung hướng vào kết quả đầu ra là chất lượng giáo dục:- Đạo đức và sự tận tâm- Kiến thức và kĩ năng- Giao tiếp và sự hợp tác- Sáng kiến và sự thích ứng**** Chuẩn hiệu trưởng được xác định theo những nhiệm vụ của hiệu trưởng ** - Chuẩn hiệu trưởng bang New Jersey- Chuẩn trình độ quản lý trường học của Trung Quốc- Chuẩn hiệu trưởng bang Colorado- Chuẩn hiệu trưởng của Newzeland- Chuẩn quốc gia Hiệu trưởng trường học ở Anh - Chuẩn hiệu trưởng do Bộ giáo dục Bắc Carolina- Hoa kì phê duyệt năm 1998**Lược đồ xác định các năng lựcQL ** 4 nhóm tiêu chuẩn  - Nhóm 1 Nền tảng cơ bản của Hiệu trưởng  Nhóm 1 là các điều kiện cần đối với Hiệu trưởng,- Nhóm 2 Lên kế hoạch và phân tích. Nhóm 2 là chiến lược- Nhóm 3 Thiết kế và phát triển. Nhóm 3 là cầu nối từ chiến lược sang tác nghiệp - Nhóm 4 Kỹ năng quản lý Nhóm 4 là kĩ năng tác nghiệp,**Nhóm 1 Nền tảng cơ bản của Hiệu trưởng :	1. Giao tiếp hiệu quả thông qua tất cả các hình thức nói ,viết và nhìn.	2.Tôn trong và tuân theo những chuẩn mực đạo đức và pháp luật. 3. Duy trì mạng lưới các quan hệ để giúp đỡ cho chức năng đào tạo. 4.Cập nhật và cải thiện những kiến thức chuyên môn và nghề nghiệp,cũng như kỹ năng và thái độ.**Nhóm 2 Lên kế hoạch và phân tích.5. Phát triển và theo dõi một kế hoạch chiến lược.6. Sử dụng các khả năng phân tích để cải thiện tính tổ chức.7. Kế hoạch và khuyến khích những sự thay đổi trong tổ chức. **N hóm3 Thiết kế và phát triển. 8. Áp dụng những nguyên tắc thiết kế trong giáo dục9. Sử dụng công nghệ để nâng cao giáo dục10. Đánh giá những phương pháp trong giáo dục **Nhóm4 Kỹ năng quản lý11. Áp dụng những kỹ năng lãnh đạo vào nhiệm vụ giáo dục đào tạo.12. Áp dụng những kỹ năng quản lý vào nhiệm vụ giáo dục đào tạo.13. Áp dụng những kỹ năng kinh doanh vào nhiệm vụ giáo dục đào tạo.14.Xây dựng các giải pháp cho quản lý. **III. Quá trình xây dựng Chuẩn hiệu trưởng trường phổ thông ở Việt Nam**3.1. Yêu cầu đối với hiệu trưởng trường phổ thông Việt Nam3.1.1. Nhiệm vụ của hiệu trưởng 3.1.2. Đặc điểm nghề nghiệp của hiệu trưởng**3.1.1. Nhiệm vụ của hiệu trưởng :1) Xây dựng, tổ chức bộ máy nhà trường;2) Thực hiện các Nghị quyết, Quyết nghị của Hội đồng trường được quy định tại khoản 2 Điều 20 của Điều lệ này;3) Xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện nhiệm vụ năm học; 4) Quản lý giáo viên, nhân viên; quản lý chuyên môn; phân công công tác, kiểm tra, đánh giá xếp loại giáo viên, nhân viên; thực hiện công tác khen thưởng, kỉ luật đối với giáo viên, nhân viên theo quy định của Nhà nước; quản lý hồ sơ tuyển dụng giáo viên, nhân viên;**3.1.1. Nhiệm vụ của hiệu trưởng :5) Quản lý học sinh và các hoạt động của học sinh do nhà trường tổ chức; xét duyệt kết quả đánh giá, xếp loại học sinh, ký xác nhận học bạ, ký xác nhận hoàn thành chương trình tiểu học vào học bạ học sinh tiểu học (nếu có) của trường phổ thông có nhiều cấp học và quyết định khen thưởng, kỷ luật học sinh theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo;6) Quản lý tài chính, tài sản của nhà trường;**3.1.1. Nhiệm vụ của hiệu trưởng :7) Thực hiện các chế độ chính sách của Nhà nước đối với giáo viên, nhân viên, học sinh; tổ chức thực hiện Quy chế dân chủ trong hoạt động của nhà trường; thực hiện công tác xã hội hoá giáo dục của nhà trường.8) Được đào tạo nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và hưởng các chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật;9) Chịu trách nhiệm trước cấp trên về toàn bộ các nhiệm vụ được quy định trong khoản 1 Điều lệ trường Trung học (Theo QĐ 07/2007/QĐ-BGDĐT ngày 02/4/2007 )**3.1.2. Đặc điểm nghề nghiệp của hiệu trưởng:1) Đòi hỏi trình độ học vấn và tầm văn hóa.2) Đòi hỏi năng lực và kinh nghiệm SP.3) Đòi hỏi năng lực lãnh đạo và quản lý 4)Đòi hỏi khả năng giao tiếp tuyên truyền và thuyết phục.5) Đòi hỏi phẩm chất, đạo đức và sự tận tâm.** 3.2. Ý tưởng tiếp cận	Yêu cầu năng lực cơ bản đối với hiệu trưởng đặt trong cơ chế và môi trường quản lý vận hành phát triển KT- XH hiện nay với đặc trưng là chuyển phương thức chỉ đạo quản lý tập trung sang việc giao quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm của đơn vị cơ sở. **3.2. Ý tưởng tiếp cận- Đơn vị quản lý cơ bản : Nhà trường- Nội dung quản lý cơ bản : Chất lượng và công bằng- Cơ chế quản lý cơ bản là : Tự chủ và trách nhiệm XH- Nguyên tắc quản lý cơ bản là : Dân chủ và minh bạch.- Vai trò quản lý cơ bản là: Hiệu trưởng.- Quan hệ quản lý cơ bản là : Phối hợp.**3.2. Ý tưởng tiếp cận Hiệu trưởng là - Nhà giáo: như là điều kiện cần, bảo đảm năng lực quản lý nghề nghiệp trong giáo dục.- Nhà lãnh đạo: Làm cho nhà trường đổi mới và phát triển.- Nhà Quản lý : Giữ trật tự kỷ cương trong thực thi nhiệm vụ giáo dục theo mục tiêu đã được xác định **3.3. Phác thảo nội dung:Cấu trúc của bộ chuẩn bao gồm : Mục đích, nguyên tắc, nội dungBộ công cụ đánh giáQuy trình sử dụng.**Phác thảo nội dung:Năng lực nhà quản lý bao gồm : Phẩm chất chất đạo đức chính trị Năng lực chuyên môn - nghiệp vụNăng lực lãnh đạo phát triển nhà trường Năng lực quản lý thực hiện mục tiêu giáo dục theo đúng quy định pháp luật.**Các tiêu chuẩn1. Phẩm chất chính trị và đạo đức nhà giáo 2. Năng lực chuyên môn - nghiệp vụ.3. Năng lực lãnh đạo phát triển nhà trường 4 . Năng lực quản lý 5. Năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội.** Triển khai xây dựng ChuẩnQuá trình :Chuẩn HT được triển khai nghiên cứu và biên soạn từ tháng 9/2007 đến tháng 4/2008Những người tham gia xây dựng Chuẩn: Ban soạn thảo (Do Bộ GD & ĐT thành lập)Các nhà khoa học, các chuyên gia giáo dục, các nhà quản lý thực tiễn, các Hiệu trưởng trường THCS,THPT.** Ban soạn thảo Chuẩn HTChủ trì: Học viện QLGDThành viên:Cục NG & CBQLCS GDVụ TCCB, Vụ Pháp chế, Vụ GDTrung họcDA GD THCS IIDA GV THPT & TCCNCác chuyên gia từ nhiều trường ĐHSP, Viện NCHiệu trưởng THCS, THPT, CBQLGD Phòng/Sở GD & ĐT**Nghiệm thu: được thực hiện qua 2 vòngNgày 9/4/2008 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tiến hành nghiệm thu lần 1. Theo góp ý của Hội đồng nghiệm thu, Ban soạn thảo đã chỉnh sửa và hoàn tất bộ chuẩn gồm 5 tiêu chuẩn 30 tiêu chí. **Thí điểm và hoàn thiệnTháng 5/2008, dưới sự chỉ đạo của Bộ GD & ĐT(Cục NG&CBQLCSGD)Học viện QLGD - DA GV THPT& TCCN - DA GD THCS II đã triển khai đánh giá thí điểm và xin ý kiến đóng góp rộng rãi tại Hải Phòng và Bắc Giang**Nghiệm thu vòng 2: Tháng 8/2008Trình ban hành:Sau khi biên soạn, tổ chức thí điểm và nghiệm thu lần 2, Ban soạn thảo đã gửi Cục NG&CBQLCSGD để chuyển kết quả nghiên cứu thành văn bản pháp quy, xin ý kiến rộng rãi trên internet và các cơ quan liên quan của Bộ để hoàn thiện Hồ sơ trình Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. **Ban hành:Thông tư số 29/2009/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 10 năm 2009 Ban hành Quy định Chuẩn hiệu trưởng trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học ** C¶m ¬n sù theo dâi cña c¸c b¹n! Chóc c¸c b¹n thµnh c«ng!