Bài giảng Ca dao - Dân ca - Trường THPT Nam Hà

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG THPT NAM HÀCA DAO - DÂN CAI. Khái niệm :	1. Ca dao : 	Là những câu thơ, bài thơ dân gian, còn gọi là một thể thơ dân gian (hay thể ca dao).	Ví dụ : “Yêu nhau cởi áo cho nhau Về nhà dối mẹ qua cầu gió bay”.	2. Dân ca :	Là những câu hát, bài hát dân gian, hoặc một hình thức sinh họat ca hát dân gian có sự kết hợp giữa lời thơ và nhạc.	Ví dụ : Yêu nhau cởi áo (ối - à) cho nhau, về nhà (dối rằng cha) dối mẹ (a-á- a). (Rằng a- ối - a- ) qua cầu, (Tình tình tình) gió bay 	CA DAO - DÂN CATóm lại :	Ca dao dân ca là những sáng tác trữ tình dân gian phản ánh đời sống tình cảm của người bình dân xưa.	CA DAO - DÂN CAI. Khái niệm :	1. Ca dao :	2. Dân ca : I.Khái niệm II. Nội dung : (Ca dao – dân ca và đời sống tư tưởng tình cảm của người bình dân ). 	Ca hát là hình thức thổ lộ tâm tình quen thuộc của người bình dân xưa, gắn liền với sinh họat lao động, sinh họat gia đình, sinh họat cộng đồng 	Ví dụ : hát phường cấy, hát phường vải, hát ru , hò kéo lưới, đồng dao CA DAO - DÂN CACA DAO - DÂN CAI. Khái niệm :	1. Ca dao :	2. Dân ca : II. Nội dung : (Ca dao – dân ca và đời sống tư tưởng tình cảm của người bình dân ). 1. Những câu hát than thân, phản kháng:	a. Than thân: Than về nỗi vất vả, cơ cực trong lao động.Ví dụ : 	“Cày đồng đang buổi ban trưa 	 Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày”. Sự buồn tủi, đắng cay vì cuộc sống nghèo khó, làm không đủ ăn.Ví dụ: 	 “Cây khô thì lá cũng khô Phận nghèo đi đến nơi mô cũng nghèo”. 	I. Khái niệm :CA DAO - DÂN CAII. Nội dung : (Ca dao – dân ca và đời sống tư tưởng tình cảm của người bình dân ).Những câu hát than thân, phản kháng:	a. Than thân: Than về nỗi vất vả, cơ cực trong cuộc sống. Sự buồn tủi, đắng cay vì cuộc sống nghèo khó. Số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến :+ Bị phụ thuộcVí dụ : “Thân em như tấm lụa đào Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai”.+Tâm trạng nhẫn nhục, chịu đựng, oán trách cho số phận.Ví dụ : “Đường đi những lách cùng lau Cha mẹ tham giàu ép uổng duyên con”.	Tóm lại : Đời sống vật chất thấp kém, sự cơ cực vất vả trong lao động cùng những bất công trong xã hội là đề tài cho những câu hát than thân.I.Khái niệm :II. Nội dung : 1. Những câu hát than thân, phản kháng. a. Than thân.CA DAO - DÂN CAb. Phản kháng:Thái độ bất bình, chống lại những áp bức bất công trong xã hội phong kiến xưa.	Ví dụï : “Con ơi nhớ lấy câu này	Cướp đêm là giặc, cướp ngày là quan”.Thái độ phản kháng lễ giáo phong kiến của người phụ nữ .	 Ví dụ : “Đất xấu nặn chả nên nồi	 Anh đi lấy vợ cho tôi lấy chồng”.	Tóm lại: Những câu hát than thân, phản kháng thể hiện sự bất bình và nói lên những đòi hỏi có tính chất dân chủ và nhân đạo của người bình dân xưa.I.Khái niệm :II. Nội dung : 1. Những câu hát than thân, phản kháng.	a. Than thân.CA DAO - DÂN CA	Tình cảm	 Hát : lời (ca dao) + nhạc = dân ca 	 Vất vả, cơ cực	 	 	Đắng cay, tủi nhục 	 	 Thân phận 	 	người phụ nữ	 	 	 	Chống áp bức 	bất công	 	 	Chống lễ giáo PK 	 của người phụ nữ Tình nghĩaDân chủNhân đạoCa daoDân caKhái niệmNội dungPhản khángThan thânThan thânPhản khángCA DAO - DÂN CAXIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN !Kính chúc Ban Giám Khảovà các em học sinhmột năm mớiđầy thắng lợi.CHÀO TẠM BIỆT!Chuồn chuồn bay thấp thì mưaBay cao thì nắng bay vừa thì râm.