Bài giảng Các hệ đếm quen thuộc

Hệ số đếm cổ truyền9-18-36..1089999 
Có gì lạ ? 
Các hệ đếm quen thuộc 
Chúng ta quá quen với các hệ số đếm cơ số 10; cơ số 5; cơ số 2: 
Cơ số 10 dùng phổ biến trong tính toán 
Cơ số 2 áp dụng trong tin học, máy tính 
Cơ số 5 trong chữ số La mã I,V,X 
Truyền thống Á đông còn có đơn vị đo lường cơ số 8, 16 
Cơ số 9.18, 36 ý nghĩa gì trong thực tế ? 
Những con số 18 
Thế giới ngày nay thường dùng con số 18 để định mức tuổi trưởng thành của con người. Bất cứ dân tộc nào cũng có thể áp dụng con số 18 này: 
 - 18 x 1 = Tuổi thiếu niên, vị thành niên 
 - 18 x 2 = Tuổi thanh niên 
 - 18 x 3 = Tuổi Trung niên 
 - 18 x 4 = Tuổi Lão niên 
Đối với văn hoá Á đông, nhất là đối với người Hoa Nam và Hongkong, số 18 là một con số hên. 
Số 18 có thể hàm ý một ẩn số. Một ẩn số khá hoa mỹ trong ngôn ngữ và văn minh Á đông, thay vì ‘x’ như trong toán học ngày nay. 
Ý nghĩa số 18 ? 
Số 18 được dùng để chỉ một tập hợp, liên tục, hay chu kỳ. 
Những phần tử trong ‘tập hợp’ đó mang cùng một số đặc tính chung. 
 Số 18 trong văn minh Hoa Hạ có vẻ mang chung một ý nghĩa như ‘ẩn số X’ trong toán học. X= 0,1, 2, 3,.. Cũng có ý nghĩa của một “số bán xác định” tương đương với N trong toán học. 
 Với ngụ ý: không cần tìm hiểu rõ chi tiết về đặc tính của những phần tử mang số từ 1 đến 18 làm gì. Chỉ cần hiểu đó là một tập hợp, một liên tục, chu kỳ, hay chu trình kín. 
Người VN hát “Trên rừng 36 thứ chim; 36 thứ tre” Tuy không ai kể đầy đủ tổng công 36 thứ/loài trong đó, nhưng mọi người vẫn hình dung rất rõ đặc tính/đặc thù của đối tượng 
Bội số  của 18 và 9 
Số18 = 9 x 2 = Khoảng cách từ mặt đất đến trời xanh, theo truyền thuyết người Hoa thời cổ đại: Chiều cao của Bàn Cổ 9 triệu lý (= 4600000 km). Bàn Cổ thai nghén 18 nghìn năm, đội trời đạp đất cũng 18.000 năm. 
Rất nhiều số đếm của người Trung Quốc và Việt Nam dùng số 9 hoặc 18, và bội số của chúng để lượng hóa đối tượng. 
Người TQ khi cùng đường thì: “ tam thập lục kế tẩu vi thượng sách”; VN thì ”36 chước-chước chuồn là hơn”. 36=18 nhân 2 
Bàn cổ 18 000 năm đội trời 
Số 72 trongTây Du Ký 
Hai nhân vật có bùa phép thần thông là Tôn Ngộ Không và Nhị Lang đều có đến 72 thứ phép; gọi: thất thập nhị huyền công= 72 bùa phép 
Nhưng tác giả không liệt kê đầy đủ 72 thứ phép thần thông đó gồm những gì. 
Ta chỉ biết 72 là một bội số của 18, và tất nhiên của 9: 
 72= 18 x 4; 72= 9 x 8. 
Người Hoa và VN dùng những con số như 9, 18, 36, 72, 108 (108 anh hùng Lương Sơn Bạc trong ‘Thủy Hử’), Tất cả đều là bội số của 18, đặc biệt cũng là bội số của 9.   
108 anh tài Lương Sơn Bạt trong Thủy Hử 
Số 9  trong Kiến trúc  Trung Quốc cổ 
Tử Cấm Thành ở Bắc Kinh gồm 9900 gian nhà. Các tháp canh ở bốn góc cung điện đều có 9 xà và 18 cột. Còn trên các bức từơng bình phong có trạm khắc 9 con rồng 
Bội số 9 trong Kiến trúc cổ 
Số 9 huyền thoại còn thấy ở Thiên Đàn Bắc Kinh. Bệ thờ xây thành 3 cấp:Mặt trên của bệ thờ ghép bằng 9 vòng đá đồng tâm. 
Vòng đá trong cùng gồm 9 phiến đá hình quạt, vòng thứ hai gồm 18 phiến (9x2), vòng thứ ba 27 phiến (9x3),  cho đến vòng ngoài cùng, 
 vòng thứ 9 gồm 81 phiến (9x9) ghép lại.’ 
 con số 9 ở Việt Nam 
Khá nhiều lĩnh vực ở VN chịu ảnh hưởng của con số 9, 18, 36.. 
Từ lịch sử 18 đời Vua Hùng, cõi chín suối... Đến Chín đời con cháu, Chín bậc tình yêu.... 
Thực dụng là Số Xe, số nhà, số điện thoại ai cũng thích chọn số 9, 99. 999Vàng được tuổi 9999,99 là quí hơn cả 
Chín bậc cầu thang 
Thay lời kết 
Phát hiện bí ẩn về hệ đếm cơ số 9, người soạn sưu tầm từ 1 Web của Người Hàn Quốc; chủ yếu về khía cạnh Văn hóa, chưa thấy tài liệu nào phân tích sâu về mặt toán học. 
Rất mong có dịp được trao đổi với ai quan tâm về vấn đề này 
 NST Minh họa&hiệu đính 
 Phạm Huy Hoạt