Bài giảng Cấu trúc và chức năng của gene

CẤU TRÚC VÀ CHỨC NĂNG CỦA GENE1Mục tiêu Trình bày được thành phần hoá học và cấu trúc của DNA. Trình bày được cấu trúc của gene.	Trình bày được các quá trình nhân đôi DNA, phiên mã, dịch mã. 23Hai nhà khoa học tìm ra cấu trúc DNA J. Watson F.Crick (1928-nay) (1916-2004)Công bố mô hình cấu trúc DNA (tạp chí NATURE)Thành phần cấu tạo của DNACấu trúc xoắn képCẤU TRÚC CỦA GENECÁC LOẠI DNADNA ĐỘC BẢN: 45%Gene mã hoá protein(< 5%)Intron, đoạn DNA giữa các geneDNA LẶP: 55%DNA vệ tinh: 10%	DNA vệ tinh alpha	DNA tiểu vệ tinh	DNA vi vệ tinhDNA lặp rải rác: 45%Yếu tố rải rác ngắnYếu tố rải rác dàiNHÂN ĐÔI DNA (replication)Có tính bán bảo thủCơ chất: deoxyribonucleotide dATP, dGTP, dCTP, dTTPTổng hợp theo nguyên tắc bổ sungPhải có mồi để DNA polymerase kéo dài.Tổng hợp theo chiều 5’3’Sự tổng hợp ở 2 mạch đơn của DNA khác nhau: mạch tới (mạch nhanh, mạch liên tục) và mạch chậm (mạch gián đoạn)NST Eukaryote nằm trong nhân dưới dạng chromatin.Chromatin gồm những nucleosome.Tháo nucleosome trước nhân đôiTái tạo nucleosome sau nhân đôiÂiãøm gäúc nhán âäiSỰ PHIÊN MÃ (transcription)DNA  RNATạo ra RNA bổ sung với 1 mạch của DNAPromoter quyết định mạch DNA khuôn mẫuEnzyme: RNA polymerase IIKhông cần mồiCơ chất: ATP, GTP, CTP, UTPChỉ phiên mã chọn lọc một phần của bộ genTại vùng phiên mã: nhiều bản sao được tạo raCác giai đoạn phiên mãYếu tố sao mã tổng quát giúp RNA polymerase gắn promoter, tách 2 mạch đơn DNA, giải phóng RNA pol khỏi promoter khi khởi động xongYếu tố sao mã đặc hiệu làm tăng tốc độ sao mã của gene đặc hiệu ở thời điểm nhất địnhGÀÕN MUÎ ÂÁÖU 5’Ngăn giáng hóa RNA trong qt phiên mãChỉ định vị trí bắt đầu dịch mãGẮN MŨ ĐẦU 5’Khi đang tổng hợpGĂN ĐUÔI POLY A Giữ RNA không bị giáng hóatrong bào tương SỰ CẮT NỐI GENE mRNA được vận chuyển ra bào tương MÃ DI TRUYỀN CODON: 3 nucleotide Codon khởi đầu: AUG = methionine Codon kết thúc: UAA, UAG, UGAtRNAgắn acid aminđầu có bộ ba đối mãRIBOSOME DỊCH MÃGiai đoạn khởi đầuDỊCH MÃ: Giai đoạn kéo dài DỊCH MÃ Giai đoạn kết thúcChuỗi polypeptide mớitổng hợp sẽ trãi qua một số biến đổi saudịch mã để giúp proteinổn định cấu trúc vàthực hiện chức năngsinh học