Bài giảng Đại số Khối 8 - Chương 1 - Bài 10: Chia đơn thức cho đơn thức (Chuẩn kiến thức)

Với x  0; m,n  N; m  n thì : 
 x m : x n = x m – n nếu m > n 
 x m : x n = 1 nếu m = n 
Áp dụng tính : 
5 4 : 5 2 = ? 
x 10 : x 6 = ? Với x  0 
x 3 : x 3 = ? Với x  0 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Q = A:B 
Q 
Hoặc 
= 
A 
B 
Đa thức bị chia 
Đa thức chia 
 A = Q.B 
CHIA ĐƠN THỨC CHO ĐƠN THỨC 
1. Quy tắc . 
?1 
Làm tính chia : 
 x 3 : x 2 
 15x 7 : 3x 2 
 20x 5 : 5x 
= (15 : 3) 
(x 7 :x 2 ) 
= 5x 5 
?2 
a. Tính 15x 2 y 2 : 5xy 2 
b. Tính 12x 3 y : 9x 2 
a) 15x 2 y 2 : 5xy 2 
= (15 : 5) 
GIẢI 
(x 2 : x) 
(y 2 : y 2 ) 
= 3x 
b) 12x 3 y : 9x 2 
= (12 : 9) 
(x 3 : x 2 ) 
y 
CHIA ĐƠN THỨC CHO ĐƠN THỨC 
1. Quy tắc . 
Muốn chia đơn thức A cho đơn thức B ( trường hợp A chia hết cho B) ta làm như sau : 
 Chia hệ số của đơn thức A cho hệ số của đơn thức B. 
 Chia lũy thừa của từng biến trong A với lũy thừa của từng biến trong B. 
 Nhân các kết quả vừa tìm được . 
2x 3 y 4 : 5x 2 y 4 
; 
15xy 3 : 3x 2 
; 
4xy : 2xz 
Phép chia 
 hết 
Phép chia 
không hết 
Đơn thức A chia hết cho đơn thức B khi mỗi biến của B đều là biến của A với số mũ không lớn hơn số mũ của nó trong A. 
2x 3 y 4 : 5x 2 y 4 
15xy 3 : 3x 2 
4xy : 2xz 
2. Áp dụng . 
?2 
 Tính 15x 3 y 5 z : 5x 2 y 3 
 P = 12x 4 y 2 : (-9xy 2 ). Tính P tại x = -3; y = 1,005 
GIẢI 
 15x 3 y 5 z : 5x 2 y 3 
= 3xy 2 z 
b. P = 12x 4 y 2 : (-9xy 2 ) 
Thay x = -3 vào P, ta được : 
= 36 
Bài 60 SGK 
 x 10 : (-x) 8 
b. (-x) 5 : (-x) 3 
c. (-y) 5 : (-y) 4 
= x 10 : x 8 
= x 2 
= (-x) 2 
= x 2 
= -y 5 : y 4 
= -y 
Chú ý: 
Nếu a chẵn , thì : 
 x a = (-x) a 
Bài 1. 
Luyện tập 
Bài 2. 
GIẢI 
A = 180x 4 y 16 z 203 : 15xy 15 z 203 
= 12x 3 y 
Thay x = 2 ; y = - 3 vào biểu thức , ta được : 
A = 12.2 3 (-3) 
= -288 
Tìm thương của các phép chia sau , rồi điền chữ tương ứng với kết quả đó vào ô chữ , em sẽ có tên một địa danh của Thành phố Hưng Yên 
Mỗi nhóm 4 em : Nhóm trưởng phân công mỗi em làm 1 bài , kiểm tra kết quả và ghi vào bảng của nhóm . 
HOẠT ĐỘNG NHÓM 
 = -3y 2 
 H. 
 N. 
 P 
 Ố 
 Ế. 
 I. 
(-3x 2 y 3 ):x 2 y 
Ố 
P 
H 
HOẠT ĐỘNG NHÓM 
(12x 8 y 6 ): 4x 3 y 5 
 = 3x 5 y 
(16 x 9 y 7 ):-2x 4 y 7 
 = -8 x 5 
I 
(9 x 12 yz 6 ):(-3xyz) 
= -3x 11 z 5 
(-15 x 9 z 12 ):5x 9 z 
= -3z 11 
H 
Ế 
N 
 = 5x 7 y 2 
(-25 x 36 y 12 ):( - 5x 29 y 10 ) 
 -3y 2 
 3x 5 y 
 -8 x 5 
-3x 11 z 5 
 5x 7 y 2 
-3z 11 
 -3y 2 
Phố Hiến là một địa danh ở thành phố Hưng Yên . Vào các thế kỷ 17 - 18 , nơi đây là một thương cảng nổi tiếng của Việt Nam . Lúc ấy , phố Hiến là một đô thị trải dài theo bờ tả ngạn sông Hồng ( đoạn sông ngày xưa chảy qua Phố Hiến gọi là sông Xích Đằng ). Ngày nay phố Hiến tương ứng với phần đất từ thôn Đằng Châu ( phường Lam Sơn ) tới thôn Nễ Châu ( phường Hồng Châu ) trên một diện tích khoảng chừng 5 km x 1 km. 
Thế kỷ 17 - 18 , ngoài kinh đô Thăng Long - Kẻ Chợ là thủ đô phồn vinh nhất nước , Phố Hiến đã là một đô thị nổi bật đứng ở vị trí thứ hai . Dân gian có câu : “ Thứ nhất Kinh Kỳ , thứ nhì Phố Hiến ”. Văn bia chùa Thiên ứng , dựng năm Vĩnh Tộ thứ 7 (1625) đã ghi : “ Phố Hiến nổi tiếng trong bốn phương là một tiểu Tràng An ” - tức một Kinh đô thu nhỏ 
Bài 3. 
GIẢI 
a. x 2n + 1 : x 5 
Để phép chia thực hiện được thì : 
 2n + 1  5 
 2n  4 
 n  2 
Vậy để phép chia thực hiện được thì n  2 
Bài 3. 
GIẢI 
b. x n y n + 3 : x 6 y 10 
Để phép chia thực hiện được thì : 
 n  6 và n + 3  10 
 n  6 và n  7 
 n  7 
Vậy để phép chia thực hiện được thì n  7 
 n  6 và n  7 
6 
7 
]///////////// 
]\\\\\\\\\\\\\\\\\\\ 
 n  7 
 Hướng dẫn về nhà : 
* Bài tập nâng cao : 
 Hướng dẫn về nhà : 
* Làm bài tập 59, 60, 61, 62 Sgk /27 
* Làm bài tập 40, 41, 42, 43 /7 sách bài tập . 
* Chuẩn bị tiết “ Chia đa thức cho đơn thức ”. 
a) x 2n+1 : x 9 d) x 4 y 2 z 5 : xz n +1 
b) x n y 4 : x 4 y 2 e) 3x 5 y n : x n y 3 
c) x n y n +3 : x 3 y 8 f) x n +2 y 3 : x 5 y n 
Tìm điều kiện để có phép chia hết :