Bài giảng Đại số Lớp 6 - Chương 1 - Bài 16: Ước chung và bội chung - Đặng Thị Hồng Xiêm

Chào mừng các thầy cô về dự giờ 
số học 6 
Tiết 29 . ư ớc chung và bội chung 
đ ặng thị hồng xiêm 
1 . Nêu cách tìm ư ớc của một số ? Tìm Ư(4) ; Ư(6)? 
2 . Nêu cách tìm bội của một số ? Tìm B(4) ; B(6) ? 
Ta có thể tìm các ư ớc của a (a >1) bằng cách lần lượt chia a cho các số tự nhiên từ 1 đ ến a để xét xem a chia hết cho những số nào , khi đ ó các số ấy là ư ớc của a . 
Ư(4) = { 1; 2 ; 4} 
Ư(6) = { 1; 2 ; 3 ; 6} 
Kiểm tra bài cũ 
Tr ả lời 
Ta có thể tìm các bội của một số khác 0 bằng cách nhân số đ ó lần lượt với 0, 1, 2, 3  
B(4) = { 0 ; 4 ; 8 ; 12 ; 16 ; 20 ; 24 ;  } 
B(6) = { 0 ; 6 ; 12 ; 18 ; 24 ; } 
Tiết 29 . ư ớc chung và bội chung 
1. Ư ớc chung : 
Ư(4) = { 1 ; 2 ; 4 } 
Ư(6) = { 1 ; 2 ; 3 ; 6 } 
Ví dụ : 
Các số 1 và 2 vừa là ư ớc của 4 vừa là ư ớc của 6. Ta nói chúng là các ư ớc chung của 4 và 6. 
Ư ớc chung của hai hay nhiều số là ư ớc của tất cả các số đ ó . 
Vậy ư ớc chung của hai hay nhiều số là gì ? 
Tập hợp ư ớc chung của a và b kí hiệu là Ư C(a,b ) 
 ƯC(4,6)={ 1; 2 } 
Nh ư vậy : Để tìm ư ớc chung của hai hay nhiều số 
ta làm nh ư sau : 
Tìm tâp hợp ư ớc của từng số 
Tìm những phần tử chung nằm trong các tập hợp đ ó 
Các phần tử chung đ ó chính là ư ớc chung cần tìm 
Vận dụng 
Tìm ƯC(6 , 9) 
Tìm ƯC(8, 12, 20) 
Ư(6) = { 1 , 2, 3 , 6} 
Ư(9) = { 1 , 3 , 9} 
=> ƯC(6, 9) = { 1 , 3 } 
Ư(8) = { 1, 2 , 4 , 8 } 
Ư(12) = { 1, 2 , 3, 4 , 6, 12} 
Ư(20) = { 1, 2 , 4 , 5, 10, 20} 
=> ƯC(8, 12, 20)= { 1, 2 , 4 } 
Không viết tập hợp ư ớc chung , hãy xét xem : 
Số 8 có thuộc ƯC(16,40) không ? Vì sao ? 
Số 8 có thuộc ƯC(32,28) không ? Vì sao ? 
Tr ả lời 
a) 8 ƯC(16 , 40) vì 16 8 và 40 8 
x ƯC( a , b) nếu a x và b x 
Vậy x Ư C(a , b) 
khi nào ? 
x ƯC( a , b, c) nếu a x , b x và c x 
b) 8 ƯC( 32, 28) vì 32 8 nhưng 28 8 
Nhận xét 
?1 
a) 8  ƯC(16,40) 
b) 8  ƯC( 32, 28) 
Đ úng 
Sai 
Khẳng đ ịnh sau đ úng hay sai ? 
a) 8 ƯC(16 , 40) vì 16 8 và 40 8 
b) 8 ƯC( 32, 28) vì 32 8 nhưng 28 8 
Bài 134 
Đ iền kí hiệu hay vào ô vuông cho đ úng : 
a/ 4  ƯC(12,18)	 
b/ 6  ƯC(12,18) 
c/ 2  ƯC(4,6,8)	 d/ 4  ƯC(4,6,8) 
Nh ư vây : Để kiểm tra một số có là ƯC của hai hay nhiều số 
không ta xét xem các số đ ó có chia hết cho số này không 
1. Ư ớc chung : 
B(4) = { 0 ;4 ;8;12; 16; 20; 24; ...} 
B(6) = { 0 ; 6 ; 12 ; 18; 24; 30; ...} 
Ví dụ : 
Các số 0; 12; 24 ; ... vừa là bội của 4 vừa là bội của 6. Ta nói chúng là các bội chung của 4 và 6. 
Vậy bội chung của hai hay nhiều số là gì ? 
Tập hợp bội chung của a và b kí hiệu là BC(a,b ) 
BC(4,6)= {0;12;24} 
2. Bội chung 
Bội chung của hai hay nhiều số là bội của tất cả các số đ ó . 
Tiết 29 . ư ớc chung và bội chung 
Hoạt động nhóm 
Đ iền kí hiệu hay vào ô vuông 
a/ 80 BC(20 , 30) c / 12 BC(4, 6, 8) 
b/ 60 BC (20 , 30) d/ 24 BC(4, 6, 8) 
2. Đ iền số thích hợp vào ô vuông 
6 BC (3; ) 
1 
6 BC (3; ) 
2 
6 BC (3; ) 
6 
6 BC (3; ) 
 N hận xét  x BC(a,b ) nếu x a, x b  x BC(a,b,c ) nếu x a, x b, x c 
 Vì x 2 và x 3 nên x ................. 
Ta có : B( 2 ) = {........................................} 
 B (3) = {...............................} 
 BC(2,3) = {.....................} 
Vì x .................và x <15 nên x {..... } 
 bài giải 
BC(2 , 3) 
0;2;4;6;8;10;12;14;16; 
0;3;6;9;12;15;18; 
0;6;12;18;... 
0;6;12 
BC(2 , 3) 
Tìm các số tự nhiên x sao cho 
x 2 ; x 3 và x < 15 
Bài toán 
Muốn tìm bội của hai hay nhiều số ta làm nh ư thế nào ? 
Cách tìm bội của hai hay nhiều số 
+ tìm tập hợp bội của mỗi số 
+ tìm các phần tử chung của các tập hợp đ ó 
+ các phần tử chung đ ó chính là bội chung cần tìm 
3.Chú ý 
3 
6 
1 
2 
Ư(6) 
ƯC(4,6) 
Vậy giao của hai tập hợp là gì ? 
Giao của hai tập hợp là một tập hợp gồm các phần tử chung 
 của hai tập hợp ấy 
- Kí hiệu : Giao của hai tập hợp A và B là A B 
Tập hợp ƯC(4,6) ={1;2} là giao của hai tập hợp Ư(4) và Ư(6) 
1 
2 
4 
Ư(4) 
Ví dụ : A = {3; 4;6 } ; B = { 4;6 } 
4 
6 
3 
A 
B 
Khi B là tập con của tập A th ì A giao B chính là tập con B 
A B = 
? 
A B = {4;6} = B 
Trâu 
Bò 
Lợn 
Gà 
Vịt 
M 
N 
M N = 
M = { Trâu , bò , lợn } 
N = {Gà , vịt } 
Ta nói hai tập hợp M và N không giao nhau 
? 
Luật chơi : Có 3 hộp qu à khác nhau , trong mỗi hộp qu à chứa một câu hỏi và một phần qu à hấp dẫn . Nếu tr ả lời đ úng câu hỏi th ì món qu à sẽ hiện ra . Nếu tr ả lời sai th ì món qu à không hiện ra . Thời gian suy nghĩ cho mỗi câu là 15 giây . 
hộp quà may mắn 
Hộp qu à màu vàng 
Khẳng đ ịnh sau đ úng hay sai : 
Gọi P là tập hợp các số nguyên tố còn N là tập hợp các số tự nhiên . Khi đ ó giao của hai tập hợp P và N là tập hợp P. 
Đ úng 
Sai 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
Hộp qu à màu xanh 
Nếu A là tập hợp các học sinh nam còn C là tập hợp các học sinh nữ của lớp 6B th ì giao của hai tập hợp A và C là tập hợp gồm tất cả các học sinh của lớp 6B. 
Sai 
Đ úng 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
Hộp qu à màu Tím 
Đ úng 
Sai 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
Gọi M là giao của hai tập hợp B (6) và B (9). Khi đ ó M là tập hợp con của hai tập hợp A và B. 
Phần thưởng là: 
đ iểm 10 
Phần thưởng là: 
Một tràng pháo tay ! 
Phần thưởng là một số hình ả nh “ Đ ặc biệt ” để giảI trí . 
Giao của hai tập hợp 
Ước chung 
Bội chung 
Định nghĩa 
Định nghĩa 
Cỏch tỡm 
Cỏch tỡm 
Cỏch tỡm 
Đ ịnh nghĩa 
Hướng dẫn về nh à 
1- Học kĩ lí thuyết về ư ớc chung , bội chung , giao của hai tập hợp . 
2- Làm bài tập 134; 135; 136.(SGK – trang 53). 
3- Chuẩn bị cho tiết sau luyện tập : 
 Mỗi cá nhân chuẩn bị : 
 + Ôn tập để nắm chắc lý thuyết . 
 + Đ ọc và làm các bài tập 137; 138 trang 53;54. 
Xin cảm ơn quý thầy cô ! 
Trò chơi 
 hộp quà may mắn 
Luật chơi : Có 3 hộp qu à khác nhau , trong mỗi hộp qu à chứa một câu hỏi và 1 phần qu à hấp dẫn . Mỗi tổ sẽ đư ợc chọn một hộp qu à. 
Nếu bạn nào tr ả lời đ úng th ì sẽ đư ợc nhận qu à. 
 Nếu tr ả lời sai , cơ hội sẽ dành cho các bạn còn lại trong tổ . Nếu tổ đ ó không tr ả lời đư ợc , cơ hội dành cho các bạn trong tổ khác . 
 Thời gian suy nghĩ cho mỗi câu là 15 giây 
Hộp qu à màu xanh 
Khẳng đ ịnh trên đ úng hay sai ? 
Đ úng 
Sai 
Câu hỏi : 
Cho A: tập hợp các số tự nhiên chẵn 
 B : tập hợp các số tự nhiên lẻ 
A B : Là tập hợp tất cả các số tự nhiên 
Bạn tr ả lời đ úng rồi 
Rất tiếc ! Bạn tr ả lời sai rồi 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
Phần thưởng của bạn là : 
Một chiếc thước kẻ 
Hộp qu à màu tím 
Câu hỏi : Cho M = {1 ; 4 }, N = {1; 2; 3; 4 } 
Hãy chọn khẳng đ ịnh đ úng trong các khẳng đ ịnh sau : 
 M N = { 2 ; 3} 
 M N = {1 ; 4} 
 M N = { 1; 2 ; 3; 4} 
 M N = 
A 
B 
C 
D 
Sai rồi 
Sai rồi 
Sai rồi 
Đ úng rồi 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
Phần thưởng của bạn là : 
1 quyển vở + 1 bút ch ì 
Hộp qu à màu vàng 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
Câu hỏi : Trong các khẳng đ ịnh sau , 
 khẳng đ ịnh nào sai ? 
A 
B 
C 
Nếu 8 x; 10 x và 14 x th ì x ƯC(8,10,14) 
Nếu a 3 ; a 5 và a 7 th ì a BC(3,5,7 ) 
6 BC (6,12,24) 
Sai rồi 
Sai rồi 
Đ úng rồi 
Phần thưởng của bạn là : 
Một tràng pháo tay 
+ một đ iểm 10 
+ 
10 
Hướng dẫn về nh à 
Học thuộc đ ịnh nghĩa ư ớc chung , bội chung , giao của hai tập hợp . 
 Làm bài tập : 135; 136; 137; 138 ( SGK. T53,54) 
 Bài 169;170;171;174 ( SBT. T23) 
 Chuẩn bị cho tiết sau luyện tập