Bài giảng Đại số Lớp 6 - Chương 2 - Bài 1: Làm quen với số nguyên âm - Lê Thị Thanh Vân

GV DẠY : LÊ THỊ THANH VÂN 
ND: 17/11/ 2011 LỚP DẠY: 6A6 
TRƯỜNG THCS NGUYỄN THẾ BẢO 
NĂM HỌC: 2010 -2011 
LÀM QUEN VỚI SỐ NGUYÊN ÂM 
TIẾT 4O: 
BÀI SOAN SỐ HỌC 
TOÁN 6 
CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ G i Ờ TẠI LỚP 6A6 
Chúng ta đã biết phép cộng và phép nhân hai số tự nhiên luôn thực hiên được 
và cho ta kết quả là một số tự nhiên . 
Chẳng hạn : 4 + 6 = 10 
	 4 . 6 = 24 
Còn đối với phép trừ hai số tự nhiên không phải bao giờ cũng thực hiện được . 
Chẳng hạn : 4 – 6 = ? ( không có kết quả trong N). 
Để phép trừ các số tự nhiên bao giờ cũng thực hiện được , người ta phải đưa 
vào một loại số mới ( số nguyên âm ). Các số nguyên âm cùng với các số tự 
nhiên tạo thành một tập hợp các số nguyên . 
Chương II - SỐ NGUYÊN 
 Biết được sự cần thiết của các số nguyên âm trong thực tiễn và trong toán 
học . 
 Biết phân biệt và so sánh các số nguyên ( âm , dương và 0). 
 Tìm được số đối và giá trị tuyệt đối của một số nguyên . 
 Hiểu và vận dụng đúng : các quy tắc thực hiện các phép tính cộng , trừ , 
nhân các số nguyên ; các tính chất của các phép tính ; các quy tắc chuyển 
vế , dấu ngoặc trong các biến đổi các biểu thức , đẳng thức . 
 Hiểu được khái niệm bội , ước của một số nguyên ; biết tìm các bội và ước 
của một số nguyên . 
MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG II 
 3 0 C nghĩa là gì ? 
Vì sao ta cần đến số có dấu “  ” đằng trước ? 
Ngày 17/11/2010 
Tiết 40 
Chương II - SỐ NGUYÊN 
 Làm quen với số nguyên âm 
1. Các ví dụ 
Trong thực tế , bên cạnh các số tự nhiên , người ta còn dùng các số với dấu 
“ ” đằng trước , như : 1, 2, 3,  ( đọc là âm 1, âm 2, âm 3,  hoặc trừ 1, 
trừ 2, trừ 3, ). Những số như thế được gọi là số nguyên âm . 
 Dưới đây là một số ví dụ minh họa : 
Ví dụ 1: 
 Để đo nhiệt độ , người ta dùng các nhiệt kế . : 
Nhiệt độ của nước đá đang tan là 0 0 C ( đọc là không độ C). 
Nhiệt độ của nước đang sôi là 100 0 C ( đọc là một trăm độ C). 
Nhiệt độ dưới 0 0 C được viết với dấu “” đằng trước . 
Chẳng hạn : Nhiệt độ 3 độ dưới 0 0 C được viết 3 0 C ( đọc là âm ba độ C 
hoặc trừ ba độ C). 
?1 
Đọc nhiệt độ ở các thành phố dưới đây : 
Hà nội 
18 0 C 
Bắc Kinh 
2 0 C 
Huế 
20 0 C 
Mát-xcơ-va 
7 0 C 
Đà Lạt 
19 0 C 
Pa- ri 
0 0 C 
TP. Hồ Chí Minh 
25 0 C 
Niu-yoóc 
2 0 C 
Bài tập 1 trang 68 SGK. 
Hình 35 minh họa một 
phần các nhiệt kế ( tính 
 theo độ C) : 
Viết và đọc nhiệt độ 
ở các nhiệt kế . 
b) Trong hai nhiệt kế a và b, nhiệt độ nào cao hơn ? 
Giải : 
a) Nhiệt kế a : 3 0 C 
 Nhiệt kế b : 2 0 C 
 Nhiệt kế c : 0 0 C 
 Nhiệt kế d : 2 0 C 
 Nhiệt kế e : 3 0 C. 
b) Nhiệt kế b có nhiệt độ cao hơn . 
 Làm quen với số nguyên âm 
Ví dụ 2 : 
Để đo độ cao thấp ở các địa điểm khác nhau trên trái đất , người ta lấy mực 
 nước biển làm chuẩn , nghĩa là quy ước độ cao của mực nước biển là 0m. 
 Cao nguyên Đắc Lắc có độ cao trung bình cao hơn mực nước biển 600m. 
Ta nói : Độ cao trung bình của cao nguyên Đắc Lắc là 600m. 
- Thềm lục địa Việt Nam có độ cao trung bình thấp hơn mực nước biển 65m. 
Ta nói : Độ cao trung bình của thềm lục địa Việt Nam là  65m. 
(SGK/67) 
?2 
Đọc độ cao của các địa điểm dưới đây : 
Độ cao của đỉnh núi Phan-xi-păng là 3143 mét . 
Độ cao của đáy vịnh Cam Ranh là 30 mét . 
 Giải thích ý nghĩa các số đo độ cao : 
Độ cao của đỉnh núi Phan-xi-păng là 3143m nghĩa là đỉnh núi Phan -xi- 
păng cao hơn mực nước biển là 3143m. 
Độ cao của đáy vịnh Cam ranh là 30m nghĩa là đáy vịnh Cam Ranh 
thấp hơn mực nước biển là 30m. 
Bài tập 2 trang 68 SGK. 
Đọc độ cao của các địa điểm sau : 
Độ cao của đỉnh núi Ê- vơ-rét ( thuộc Nê -pan) là 8848 mét ( cao nhất thế 
giới ) ; 
b) Độ cao của đáy vực Ma- ri -an ( thuộc vùng biển Phi- líp-pin)là 11 524 mét 
( sâu nhất thế giới ). 
 Giải thích ý nghĩa của các độ cao : 
Độ cao của đỉnh núi Ê- vơ-rét là 8848m nghĩa là đỉnh núi Ê- vơ-rét cao hơn 
mực nước biển là 8848m. 
Độ cao của đáy vực Ma- ri -an là 11 524m nghĩa là đáy vực Ma- ri -an thấp 
hơn mực nước biển là 11 524m. 
 Làm quen với số nguyên âm 
Ví dụ 3 : 
Nếu ông A có 10 000 đồng , ta nói : “ ông A có 10 000 đồng ”. Còn 
nếu ông A nợ 10 000 đồng , thì ta có thể nói : “ ông A có 10 000 đồng ” 
(SGK/67) 
?3 
Đọc các câu sau : 
Ông bảy có 150 000 đồng . 
Bà Năm có 200 000 đồng . 
Cô Ba có 30 000 đồng . 
 Giải thích ý nghĩa của các con số : 
Ông Bảy có 150 000 đồng nghĩa là ông Bảy nợ 150 000 đồng . 
Bà Năm có 200 000 đồng nghĩa là bà Năm có 200 000 đồng . 
Cô Ba có 30 000 đồng nghĩa là cô Ba nợ 30 000 đồng . 
0 
1 
2 
3 
4 
 Làm quen với số nguyên âm 
2. Trục số 
-1 
-2 
-3 
-4 
Hình 32 là một trục số . 
Điểm 0 ( không ) được gọi là điểm gốc của trục số . 
Chiều từ trái sang phải gọi là chiều dương ( thường được đánh dấu 
bằng mũi tên ). 
Chiều từ phải sang trái gọi là chiều âm của trục số . 
Hình 32 
► chú ý : 
 Ta cũng có thể vẽ trục số như hình 34. 
(SGK/67) 
-5 
-4 
-3 
-2 
-1 
0 
5 
4 
3 
2 
1 
Hình 34 
?4 
Các điểm A, B, C, D ở trục số trên hình 33 biểu diễn những số 
nào ? 
0 
3 
-5 
A 
B 
C 
D 
-6 
-2 
1 
5 
Điểm A biểu diễn số  6. 
Điểm B biểu diễn số 2. 
Điểm C biểu diễn số 1 . 
Điểm D biểu diễn số 5. 
Bài tập 4 trang 68 SGK. 
a) Ghi điểm gốc 0 vào trục số ở hình 36. 
b) Hãy ghi các số nguyên âm nằm giữa các số 10 và 5 vào trục số ở 
hình 37. 
Hình 36 
0 
1 
2 
3 
4 
-5 
-10 
-3 
4 
5 
Hình 37 
0 
-9 
-8 
-7 
-6 
Bài tập 5 trang 68 SGK. 
Vẽ một trục số và vẽ : 
 Những điểm nằm cách điểm 0 ba đơn vị . 
 Ba cặp điểm biểu diễn số nguyên cách đều điểm 0. 
Giải : 
0 
-1 
-2 
-4 
-3 
5 
6 
-7 
1 
2 
4 
3 
-5 
7 
-6 
-8 
 Các điểm 3 và 3 cách điểm 0 ba đơn vị . 
 Ba cặp điểm biểu diễn số nguyên cách đều điểm 0 là 1 và 1; 2 và 2; 3 
 và 3. 
Trong thực tế người ta dùng số nguyên âm khi nào ? 
Dùng số nguyên âm để chỉ nhiệt độ dưới không độ c, chỉ độ sâu dưới mực nước biển , chỉ số nợ , chỉ thời gian trước công nguyên .	 
Hướng dẫn về nhà . 
Bài vừa học : 
 - Học kĩ lí thuyết trong vở kết hợp với SGK. 
 - Làm bài tập : 3 trang 68 SGK. Bài 1; 3; 4; 6; 7; 8 trang 54 SBT. 
b) Bài sắp học : “ Tập hợp các số nguyên ”. 
 - Tập hợp số nguyên bao gồm các loại số nào ? 
 - Dùng số nguyên biểu thị các đại lượng nào ? 
 - Hai số đối nhau có đặc điểm gì ? 
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN