Bài giảng Đại số Lớp 6 - Chương 2 - Bài 7: Phép trừ hai số nguyên - Nguyễn Văn Tý

Tiết 49 – số học 6 
“ PHÉP TRỪ HAI SỐ NGUYÊN” 
GV thực hiện : Nguyễn Văn Tý 
 Trường THCS Đạ long 
a)3 - 1 = 3 + (-1) b) 2 - 2 = 2 + (-2) 
 3 - 2 = 3 + (-2) 2 - 1 = 2 + (-1) 
 3 - 3 = 3 + (-3) 2 - 0 = 2 + 0 
? H·y quan s¸t ba dßng ® Çu 
- Đi ề u kiÖn ®Ó thùc hiÖn phÐp trõ hai sè tù nhiªn ? 
Sè bÞ trõ lín h¬n hoÆc b»ng sè trõ 
 3 - 4 = 2 - (-1) = 
 3 - 5 = 2 - (-2) = 
3 + (-4) 
3 + (-5) 
2 + 1 
2 + 2 
3 
3 
3 
3 
3 
2 
2 
2 
2 
2 
 2 
 1 
 0 
(-1) 
(-2) 
3 
3 
3 
3 
3 
2 
2 
2 
2 
2 
 (-1) 
 (-2) 
 (-3) 
 (-4) 
 (-5) 
1 
2 
3 
4 
5 
(-2) 
(-1) 
 0 
 1 
 2 
Muèn trõ sè nguyªn a cho sè nguyªn b ta lµm thÕ nµo ? 
 và dù ® o¸n kÕt qu ¶ t­¬ng tù ë hai dßng cuèi 
Tiết 49 
Phép trừ hai số nguyên 
1.Hiệu của hai số nguyên 
Tiết 49 
3 + ( - 4 ) 
3 + ( - 5 ) 
? 
Quan sát ba dòng đầu và dự đoán kết quả tương tự ở hai dòng cuối 
b) 2 – 2 = 2 + ( -2 ) 2 – 1 = 2 + ( -1 ) 2 – 0 = 2 + 0  2 – ( -1 ) = 
 2 – ( - 2 ) = 
3 – 1 = 3 + ( -1 )3 – 2 = 3 + ( -2 )3 – 3 = 3 + ( -3 ) 3 – 4 = 
 3 – 5 = 
2 + ( 1) 
2 + ( 2 ) 
PHÉP TRỪ HAI SỐ NGUYÊN 
a – b = 
a + ( -b) 
? 
Muốn trừ số nguyên a cho số nguyên b , ta cộng a với số đối của b 
Qui tắc : 
Tổng quát : 
3 – 8 = 
3 + (-8) 
= -5 
(-6) – (-4) 
= (-6) + (+4) 
= -2 
VD: 
1.Hiệu của hai số nguyên 
Tiết 49 
PHÉP TRỪ HAI SỐ NGUYÊN 
a – b = 
a + ( -b) 
Muốn trừ số nguyên a cho số nguyên b , ta cộng a với số đối của b 
Qui tắc : 
Tổng quát : 
VD: 3 – 8 = 
3 + (-8) 
= -5 
(-6) – (-4) 
= (-6) + (+4) 
= -2 
Nhận xét : ( sgk ) 
Ở bài 4 ta đã quy ước rằng nhiệt độ giảm 3 0 c nghĩa là nhiệt độ tăng - 3 0 c . Điều đó hoàn toàn phù hợp với quy tắc trên đây 
Vận dụng quy tắc tính : 
 2 – 3 ; 1 – ( - 2 ) 
( - 3 ) – ( - 4 ) ; ( - 3 ) - 4 
* Lưu ý : Khi trừ đi một số nguyên phải giữ nguyên số bị trừ , chuyển phép trừ thành phép cộng với số đối của số trừ . 
Nhi ệ t độ ở Sa pa hôm qua là 3 o C, hôm nay nhi ệ t độ giảm 4 o C. Hỏi nhi ệ t đ ộ hôm nay ở Sa Pa là bao nhiêu độ C ? 
2. VÝ dô 
-2 
0 
3 
-2 
-2 
- 1 
1.Hiệu của hai số nguyên 
Tiết 49 
PHÉP TRỪ HAI SỐ NGUYÊN 
a – b = 
a + ( -b) 
Muốn trừ số nguyên a cho số nguyên b , ta cộng a với số đối của b 
Qui tắc : 
Tổng quát : 
VD: 3 – 8 = 
3 + (-8) 
= -5 
(-6) – (-4) 
= (-6) + (+4) 
= -2 
Nhận xét : ( sgk ) 
2.Ví dụ : ( sgk ) 
Nhiệt độ ở Sapa hôm qua là , hôm nay nhiệt độ giảm Hỏi nhiệt độ hôm nay ở Sapa là bao nhiêu ? 
Giải 
Do nhiệt độ giảm , nên ta có : 
Phép trừ trong N không phải bao giờ cũng thực hiện được , còn trong Z luôn thực hiện được . 
3 – 4 = 3 + (-4) = -1 
Vậy : Nhiệt độ hôm nay ở SaPa là 
Nhận xét 
Nhận xét : ( sgk ) 
3.Vận dụng : 
1 
2 
3 
4 
7 
6 
5 
8 
T R Ò C H Ơ I 
Học mà vui 
Đội A 
Đội B 
Bµi tËp : Cho x = -98, y =32 
 TÝnh gi ¸ trÞ cña biÓu thøc 
15 - x + y 
Đáp ¸n 
Thay gi ¸ trÞ cña x, y vµo biÓu thøc : 
15 - x + y =15 - (-98) + 32 = 
 =15 + 98 + 32 
 =145 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
Bµi tËp : TÝnh tuæi thä cña nh µ b¸c häc Ac- si -met, biÕt r»ng « ng sinh năm -287 vµ mÊt năm -212 tr­íc c«ng nguyªn 
Đáp án : 
Nh µ b¸c häc Ac- si-mÐt 
 Sinh năm : -287 
 MÊt năm : -212 
Tuæi thä cña nh µ b¸c häc Ac- si-mÐt lµ: 
 (-212) - (-287) =(-212) +287 = 75 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
C©u hái : Tìm sè nguyªn x biÕt . 
x + 5 =-7 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
Đáp án 
x + 5 = -7 
 x = (-7) - 5 
 x = (-7) + (-5) 
 x = -12 
T«i cã thÓ tìm ®­ îc hai sè nguyªn mµ hiÖu cña chóng lín h¬n sè bÞ trõ 
Hoà 
Bình 
Kh«ng thÓ tìm ®­ îc hai sè nguyªn mµ hiÖu cña chóng lín h¬n sè bÞ trõ 
Theo các em bạn Hoà đúng hay bạn Bình đúng ? 
Nếu em khẳng định bạn Bình đúng hãy lấy một ví dụ 
Bạn Bình đúng : 
VÝ dô : 3 – (-9) =3 + 9 = 12 (12> 3) 
Hãy theo dõi đoạn hội thoại của hai bạn 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
C O N S Ố M A Y M Ắ N ! 
Chúc mừng em ! 
Em đã được thưởng 1 điểm . 
Qùa tặng chương trình ! 
Chúc mừng em ! 
Em đã được thưởng 1 điểm . 
Rất tiếc cho em ! 
Em đã mất lượt rồi  
Lời khuyên từ chương trình ! 
Gần thi học kỳ rồi các em ạ về nhà nhớ ôn bài thật kỹ nhé ! 
Bµi 50 (SGK/82). Đ è : Dïng c¸c sè 2; 9 vµ c¸c phÐp to¸n “+”, “-” ® iÒn vµo c¸c « trèng trong b¶ng sau ®©y ®Ó ®­ îc b¶ng tÝnh ® óng . ë mçi dßng hoÆc mçi cét , mçi sè hoÆc phÐp tÝnh chØ ®­ îc dïng mét lÇn . 
  3 
  x 
2   
  - 
9   
=   
- 3   
x   
  + 
-   
9   
+ 
  3 
x   
2   
  = 
15   
- 
  x 
+ 
2 
  - 
  9 
  + 
  3 
  = 
- 4   
=   
=   
=   
25   
29   
10   
 - Về nhà ôn lại các qui tắc về cộng trừ hai số nguyên , so sánh các qui tắc đó với nhau . G iờ sau mang MTBT 
 - Làm các BT phần luyện tập ; (SGK tr 82 ; SBT trang 77 - 78) 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
Chúc các thầy cô mạnh khoẻ 
chúc các em học giỏi